אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ניגעריע"

118 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
החלפת טקסט – "דעלטע" ב־"דעלטא"
ק (החלפת טקסט – "לעכער" ב־"ליכער")
ק (החלפת טקסט – "דעלטע" ב־"דעלטא")
 
(9 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = sovereign state in West Africa|העב=מדינה באפריקה|דייטש=Staat in Westafrika|}}
{{מדינה
{{מדינה
| נאמען =  
| נאמען =  
שורה 42: שורה 43:
== געאגראפיע ==
== געאגראפיע ==
<!--[[טעקע:lagbeach.jpg|קליין|רעכטס|אלפא פלאזשע אין לאגאס]]-->
<!--[[טעקע:lagbeach.jpg|קליין|רעכטס|אלפא פלאזשע אין לאגאס]]-->
ניגעריע איז פלאצירט אין מערב אפריקע ביים [[איינגאס פון גינע]] און האט א שטח סה"כ פון 923,768 קוואדראט ק"מ,<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html Rank Order - Area].</ref> אזוי איז זי דער וועלט'ס 32סטע גרעסטע לאנד (נאך [[טאנזאניע]]). זי איז בערך צוויי מאל אזוי גרויס ווי [[קאליפארניע]]. זי האט א גרעניץ לאנג 4047 ק"מ: מיט  בענין  (773&nbsp;ק"מ), ניזשער (1497&nbsp;ק"מ), טשאד (87&nbsp;ק"מ), קאמערון (1690&nbsp;ק"מ), און האט א בארטן לאנג 853&nbsp;ק"מ.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ni.html CIA וועלט פאקטבוך]. Note that coastlines, and borders based on rivers or natural features, are fractals, the length of which is imprecise and depends on the measurement convention adopted.</ref> דער העכסטער פונקט אין ניגעריע איז [[טשאפאל וואדי]] הויך 2419 מ'. די הויפט טייכן זענען דער [[ניזשער טייך|ניזשער]] און דער [[בענו]] וואס קומען צונויף און ליידיגן זיך אויס אין דער [[ניזשער דעלטע]], פון דער וועלט'ס גרעסטע דעלטעס.
ניגעריע איז פלאצירט אין מערב אפריקע ביים [[איינגאס פון גינע]] און האט א שטח סה"כ פון 923,768 קוואדראט ק"מ,<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html Rank Order - Area].</ref> אזוי איז זי דער וועלט'ס 32סטע גרעסטע לאנד (נאך [[טאנזאניע]]). זי איז בערך צוויי מאל אזוי גרויס ווי [[קאליפארניע]]. זי האט א גרעניץ לאנג 4047 ק"מ: מיט  בענין  (773&nbsp;ק"מ), ניזשער (1497&nbsp;ק"מ), טשאד (87&nbsp;ק"מ), קאמערון (1690&nbsp;ק"מ), און האט א בארטן לאנג 853&nbsp;ק"מ.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ni.html CIA וועלט פאקטבוך]. Note that coastlines, and borders based on rivers or natural features, are fractals, the length of which is imprecise and depends on the measurement convention adopted.</ref> דער העכסטער פונקט אין ניגעריע איז [[טשאפאל וואדי]] הויך 2419 מ'. די הויפט טייכן זענען דער [[ניזשער טייך|ניזשער]] און דער [[בענו]] וואס קומען צונויף און ליידיגן זיך אויס אין דער [[ניזשער דעלטא]], פון דער וועלט'ס גרעסטע דעלטאס.


ניגעריע ליגט צווישן גארטל־ליניעס  [[4th parallel north|4°]] און [[14th parallel north|14°N]], און צווישן די מערידיאנען [[2nd meridian east|2°]] און [[15th meridian east|15°E]].
ניגעריע ליגט צווישן גארטל־ליניעס  [[4th parallel north|4°]] און [[14th parallel north|14°N]], און צווישן די מערידיאנען [[2nd meridian east|2°]] און [[15th meridian east|15°E]].
שורה 50: שורה 51:
[[טעקע:Abuja,_Federal_Capital_Territory_3.jpg|קליין|מייטאמא דיסטרי'ט, אבודזשא]]<!--
[[טעקע:Abuja,_Federal_Capital_Territory_3.jpg|קליין|מייטאמא דיסטרי'ט, אבודזשא]]<!--
[[טעקע:Sleep_time.jpg|קליין| הימל־ליניע פון צענטראלן האנדל־דיסטריקט, אבודזשא, ביינאכט]]-->
[[טעקע:Sleep_time.jpg|קליין| הימל־ליניע פון צענטראלן האנדל־דיסטריקט, אבודזשא, ביינאכט]]-->
ניגעריע ווערט קלאיספיצירט ווי א געמישטע־עקאנאמיע ארויפשווימענדיקער מארק. זי האט דערגרייכט נידעריגער מיטל איינקומפט סטאטוס לויט דער [[וועלט באנק]],<ref>{{cite web|url=http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS|title=וועלט באנק רשימה פון עקאנאמיעס|date=יאנואר 2011|publisher=http: www.worldbank.org|accessdate=27סטן מאי 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110522153925/http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS|archive-date=22סטן מאי 2011|url-status=dead}}</ref> מיט איר שפע'דיקן פארזארג פון נאטירלעכע רעסורסן, גוט-אנטוויקלט פינאנציעלע, לעגאלע, קאמוניקאציע סעקטארן, און די ניגעריע בערזע, די צווייט־גרעסטע בערזע אין אפריקע.
ניגעריע ווערט קלאיספיצירט ווי א געמישטע־עקאנאמיע ארויפשווימענדיקער מארק. זי האט דערגרייכט נידעריגער מיטל איינקומפט סטאטוס לויט דער [[וועלט באנק]],<ref>{{cite web|url=http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS|title=וועלט באנק רשימה פון עקאנאמיעס|date=יאנואר 2011|publisher=http: www.worldbank.org|accessdate=27סטן מאי 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110522153925/http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS|archive-date=22סטן מאי 2011|url-status=dead}}</ref> מיט איר שפע'דיקן פארזארג פון נאטירליכע רעסורסן, גוט-אנטוויקלט פינאנציעלע, לעגאלע, קאמוניקאציע סעקטארן, און די ניגעריע בערזע, די צווייט־גרעסטע בערזע אין אפריקע.


ניגעריע האט א ציל צו ענדיגן ארימקייט ביז יאר 2030.
ניגעריע האט א ציל צו ענדיגן ארימקייט ביז יאר 2030.
שורה 62: שורה 63:
איידער דעם ניגערישן בירגערקריג האט ניגעריע נישט געדארפט אנקומען צו קיינעם אין עסנווארג.<ref name="Nigeria agriculture" /> לאנדווירטשאפט האט זיך אבער נישט פארגרעסערט אין פארהעלטענישט צו ניגעריע'ס גיכן וואוקס אין באפעלקערונג, און אצינד פארלאזט זיך ניגעריע אויף אימפארטן פון עסנווארג כדי זיך אויסהאלטן.<ref name="Nigeria agriculture" /> אין אויגוסט 2019, האט ניגעריע צוגעמאכט איר גרעניץ מיט בענין כדי צו פארמיידן אריינשמוגלען רייז אין לאנד אלס טייל פון אירע אנשטרענגונגן אונטערצוהייבן די לאקאלע פראדוקציע.<ref>{{Cite news|url=https://af.reuters.com/article/topNews/idAFKCN1VJ0PH-OZATP|title=Nigeria closes part of border with Benin to check rice smuggling|date={{ר}} 29סטן אויגוסט 2019|work=Reuters|access-date=29סטן אויגוסט 2019|language=ענגליש}}</ref>
איידער דעם ניגערישן בירגערקריג האט ניגעריע נישט געדארפט אנקומען צו קיינעם אין עסנווארג.<ref name="Nigeria agriculture" /> לאנדווירטשאפט האט זיך אבער נישט פארגרעסערט אין פארהעלטענישט צו ניגעריע'ס גיכן וואוקס אין באפעלקערונג, און אצינד פארלאזט זיך ניגעריע אויף אימפארטן פון עסנווארג כדי זיך אויסהאלטן.<ref name="Nigeria agriculture" /> אין אויגוסט 2019, האט ניגעריע צוגעמאכט איר גרעניץ מיט בענין כדי צו פארמיידן אריינשמוגלען רייז אין לאנד אלס טייל פון אירע אנשטרענגונגן אונטערצוהייבן די לאקאלע פראדוקציע.<ref>{{Cite news|url=https://af.reuters.com/article/topNews/idAFKCN1VJ0PH-OZATP|title=Nigeria closes part of border with Benin to check rice smuggling|date={{ר}} 29סטן אויגוסט 2019|work=Reuters|access-date=29סטן אויגוסט 2019|language=ענגליש}}</ref>


=== אויל און נאטירלעכע גאז ===
=== אויל און נאטירליכע גאז ===
[[טעקע:OandoHeadOffice.jpg|טעקסט=|רעכטס|קליין|[[Oando|אאנדא]] הויפט-ביורא אין וויקטאריע אינזל, [[לאגאס]]]]
[[טעקע:OandoHeadOffice.jpg|טעקסט=|רעכטס|קליין|[[Oando|אאנדא]] הויפט-ביורא אין וויקטאריע אינזל, [[לאגאס]]]]
ניגעריע איז דער  12ט גרעסטער פראדוצירער פון נאפט אין דער וועלט און דער 8ט-גרעסטער עקספארטירער, און האט די 10ט גרעסטע באוויזענע רעזערוון. (דאס לאנד איז געווארן א מיטגליד אין [[אפעק]] אין יאר 1971.) נאפט שפילט א גרויסע ראלע אין דער ניגערישער עקאנאמיע, און שאפט  40% פון דעם ברוטא אינלענדישן פראדוקט און 80% פון דער רעגירונג'ס פארדינסט.
ניגעריע איז דער  12ט גרעסטער פראדוצירער פון נאפט אין דער וועלט און דער 8ט-גרעסטער עקספארטירער, און האט די 10ט גרעסטע באוויזענע רעזערוון. (דאס לאנד איז געווארן א מיטגליד אין [[אפעק]] אין יאר 1971.) נאפט שפילט א גרויסע ראלע אין דער ניגערישער עקאנאמיע, און שאפט  40% פון דעם ברוטא אינלענדישן פראדוקט און 80% פון דער רעגירונג'ס פארדינסט.


ניגעריע האט אינגאנצן 159 אויל־פעלדער און 1,481 אויל־קוואלן וואס אפערירן, לויטן דעפארטמענט פון נאפט־רעסורסן.<ref name="NDES">''Environmental Resources Managers Ltd, Niger Delta Environmental Survey Final Report Phase I; Volume I: Environmental and Socio-Economic Characteristics (Lagos: Niger Delta Environmental Survey, September 1997)''</ref> דער מערסט פראדוקטיווער ראיאן פונעם לאנד איז ניזשער דעלטע באסיין אין דעם ניזשער דעלטע ראיאן וואס נעמט איין 78 פון די 159 אויל־פעלדער. מערסט פון ניגעריע'ס אויל־פעלדער זענען קליין און פארשפרייט און, אין יאר 1990, האבן די קליינע פעלדער גערעכנט 62.1% ניגעריע'ס גארע פראדוקציע. פון דער אנדערער זייט האבן די זעכצן גרעסטע פעלדער פראדוציער פאדוצירט 37.9% פון ניגעריע'ס נאפט פראדוקציע אין יענער צייט.<ref name="politicaleconomy">''Nigeria: The Political Economy of Oil'' {{ISBN|0-19-730014-6}} (Khan, Ahmad)</ref>{{-}}
ניגעריע האט אינגאנצן 159 אויל־פעלדער און 1,481 אויל־קוואלן וואס אפערירן, לויטן דעפארטמענט פון נאפט־רעסורסן.<ref name="NDES">''Environmental Resources Managers Ltd, Niger Delta Environmental Survey Final Report Phase I; Volume I: Environmental and Socio-Economic Characteristics (Lagos: Niger Delta Environmental Survey, September 1997)''</ref> דער מערסט פראדוקטיווער ראיאן פונעם לאנד איז ניזשער דעלטא באסיין אין דעם ניזשער דעלטא ראיאן וואס נעמט איין 78 פון די 159 אויל־פעלדער. מערסט פון ניגעריע'ס אויל־פעלדער זענען קליין און פארשפרייט און, אין יאר 1990, האבן די קליינע פעלדער גערעכנט 62.1% ניגעריע'ס גארע פראדוקציע. פון דער אנדערער זייט האבן די זעכצן גרעסטע פעלדער פראדוציער פאדוצירט 37.9% פון ניגעריע'ס נאפט פראדוקציע אין יענער צייט.<ref name="politicaleconomy">''Nigeria: The Political Economy of Oil'' {{ISBN|0-19-730014-6}} (Khan, Ahmad)</ref>{{-}}
== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע
{{רעפליסטע
|refs=
|הערות=
<ref name="New York">{{cite news|last=Nossiter|first=Adam|title=Nigerians Vote in Presidential Election|url=https://www.nytimes.com/2011/04/17/world/africa/17nigeria.html?pagewanted=1&_r=1&hp|accessdate=17טן אפריל 2011|newspaper=The New York Times|date=16טן אפריל 2011}}</ref>
<ref name="New York">{{cite news|last=Nossiter|first=Adam|title=Nigerians Vote in Presidential Election|url=https://www.nytimes.com/2011/04/17/world/africa/17nigeria.html?pagewanted=1&_r=1&hp|accessdate=17טן אפריל 2011|newspaper=The New York Times|date=16טן אפריל 2011}}</ref>
}}
}}
שורה 76: שורה 77:


[[קאַטעגאָריע:ניגעריע|*]]
[[קאַטעגאָריע:ניגעריע|*]]
[[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:ניגריה]]