אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:כרמיאל"
ק (החלפת טקסט – "וווי" ב־"וואוי") |
|||
| (13 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{Coord|32.91162472|35.29177798|display=title}}{{דעסקריפציע||ענגליש = The capital of the Galilee|העב=בירת הגליל|דייטש=Stadt in Israel|}} | |||
{{יישוב| | {{יישוב| | ||
|נאמען=כרמיאל | |נאמען=כרמיאל | ||
| שורה 25: | שורה 26: | ||
אין 1986, איז כרמיאל אנערקענט געווארן אלס שטאט. אין די 1990ער יארן זענען אסאך עולים פון [[רוסלאנד]], אנגעקומען וואוינען אין דער שטאט. אין יאר 2000, נאכן ריקצוג פון [[צה"ל]] פון דער [[זיכערהייט זאנע]], אין דרום [[לבנון]], זענען [[צד"ל]] זעלנער וואס זענען אריבער קיין ישראל, געקומען וואוינען אין שטאט. | אין 1986, איז כרמיאל אנערקענט געווארן אלס שטאט. אין די 1990ער יארן זענען אסאך עולים פון [[רוסלאנד]], אנגעקומען וואוינען אין דער שטאט. אין יאר 2000, נאכן ריקצוג פון [[צה"ל]] פון דער [[זיכערהייט זאנע]], אין דרום [[לבנון]], זענען [[צד"ל]] זעלנער וואס זענען אריבער קיין ישראל, געקומען וואוינען אין שטאט. | ||
אין יאר 2006 ביי דער [[צווייטע | אין יאר 2006 ביי דער [[צווייטע לבנון מלחמה|צווייטער לבנון מלחמה]], האבן [[קאטיושא]] ראקעטן געטראפן דעם שטאט, און פאראורזאכט שאדענס, און שאקירטע ציווילע וואס האבן געדארפט אריבערגיין מעדיצינישע הילף. דאס איז געקומען נאכן איינרעדעניש, אז די הויכע גליל בערג וואס געפונען זיך צפון פון שטאט, וועלן באשיצן די שטאט פון ראקעטעס, וואס האט זיך ארויסגעשטעלט אלס אומריכטיק. | ||
לויטן [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק|צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]], ריכטיק פאר 2009, שטייט די [[באפעלקערונג]] ביי 44,800 איינוואוינער. | לויטן [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק|צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]], ריכטיק פאר 2009, שטייט די [[באפעלקערונג]] ביי 44,800 איינוואוינער. | ||
| שורה 31: | שורה 32: | ||
כרמיאל האט מערערע געשעפטן און [[קאמערץ צענטערן]], און [[אינדוסטריע]]לע זאנעס. דער [[בירגערמייסטער]] איז עדי אלדר זייט 1989. | כרמיאל האט מערערע געשעפטן און [[קאמערץ צענטערן]], און [[אינדוסטריע]]לע זאנעס. דער [[בירגערמייסטער]] איז עדי אלדר זייט 1989. | ||
גרויס אינדוסטריעלע געגנט פון שטאָט מיט אַ גרויס נומער פון פאבריקן און וואַרשטאַטן. די [[פלאסטיק|פּלאַסטיק]] פאַבריק "קרוין", טיילערז "דעלטאַ" און די [[מעטאל|מעטאַל]] פאַבריק "ליכט" זענען | גרויס אינדוסטריעלע געגנט פון שטאָט מיט אַ גרויס נומער פון פאבריקן און וואַרשטאַטן. די [[פלאסטיק|פּלאַסטיק]] פאַבריק "קרוין", טיילערז "דעלטאַ" און די [[מעטאל|מעטאַל]] פאַבריק "ליכט" זענען עטליכע פון די מערסט נאָוטאַבאַל קאַסעס. | ||
==געשיכטע== | ==געשיכטע== | ||
די שטאָט איז געגרינדעט אין דעם בית הכרם טאל אין [[1964]] אויף שטחים קאנפיסקירט פון [[אראבער|אַראַבישע]] דערפער אַרום-דעיר על אַסאַד, מאַדזשד על-קרום, באַנאַ און נאַהף, און | די שטאָט איז געגרינדעט אין דעם בית הכרם טאל אין [[1964]] אויף שטחים קאנפיסקירט פון [[אראבער|אַראַבישע]] דערפער אַרום-דעיר על אַסאַד, מאַדזשד על-קרום, באַנאַ און נאַהף, און זיין ציל איז געווען צו "באיידישן דעם גליל". פאַרלייגן פון די שטאָט איז אין פאַקט טייל פון אזוי " ציל פון וואָס איז געווען קאַטינג אַוועק אַראַבער יישוב סיקוואַנסינג צענטער צילינדער. פּאָליטיקאַל פּלאַן איז געווען כאַטשט דורך לוי אשכול, יוסף וויץ און וויץ אונז פריש, און ביי די שפּיץ פון די קאַנסטראַקשאַן קאָלעקטיוו איז אךם טאַל, אַסיסטאַנט צו א באדינערין פינחס סאַפּיר. די פּלאַץ פון פּיקט צו קאָנטאַקט רינג פון ייִדיש יישובים ביי די וועג עכו - צפת, וועג הויפּט קאַנעקטינג דער צענטער פון דער מדינה מיט די סעטאַלמאַנץ פון אַפּער גליל און דעם גליל פּאַנכאַנדאַל. אין [[1969]] פארענדיקט אין פּריפּערינג אַ בעל פּלאַן פון די שטאָט ספּעסאַפייינג די פאַרשפּרייטונג פון ינפראַסטראַקטשער (וועג [[וועג|נעץ]], [[וואסער|וואַסער]], [[עלעקטריע|עלעקטרע]] גריד, לאַנדשאַפט פּלאַנירונג און מער ) צוקונפט פון די שטאָט. מיט דעם וואוּקס איז פלאצירט אויף לאַנד עקספּראָופּריייטיד אין [[1976]], די פאַך אַז געפירט צו די געשעענישן פון ארץ טאָג. | ||
אין [[1972]] די שטאָט באקומען דעם סטאַטוס פון אַ אַנטוויקלונג שטאָט. דעם סטאַטוס געגעבן די שטאָט קענען צוציען פילע יונג קאַפּאַלז | אין [[1972]] די שטאָט באקומען דעם סטאַטוס פון אַ אַנטוויקלונג שטאָט. דעם סטאַטוס געגעבן די שטאָט קענען צוציען פילע יונג קאַפּאַלז ווייל פון די עקאָנאָמיש ינסיניווז ביטניי דורך רעגירונג. כרמיאל אין [[1986]] אַפישאַלי געווארן אַ שטאָט. | ||
אין די 90 זענען כייערד אין איבער 17,000 אימיגראנטן פון דעם געוועזענעם [[סאוועטן פארבאנד]] און געגאנגען צו איינוואוינער פון דער מדינה. | אין די 90 זענען כייערד אין איבער 17,000 אימיגראנטן פון דעם געוועזענעם [[סאוועטן פארבאנד]] און געגאנגען צו איינוואוינער פון דער מדינה. | ||
| שורה 42: | שורה 43: | ||
נאָך ווידדראָאַל פון דרום [[לבנון|לעבאַנאָן]] אין [[2000]] זענען אַבזאָרבד אין די נומער פון משפחות פון די סלאַ, רוב פון זיי געזעצט אין רמת ראַבין אין דער שטאָט. | נאָך ווידדראָאַל פון דרום [[לבנון|לעבאַנאָן]] אין [[2000]] זענען אַבזאָרבד אין די נומער פון משפחות פון די סלאַ, רוב פון זיי געזעצט אין רמת ראַבין אין דער שטאָט. | ||
בשעת דער [[צווייטע | בשעת דער [[צווייטע לבנון מלחמה|צווייטער לבנון מלחמה]] זענען געפאלן אין דער שטאָט אסאך [[קאטיושא|קאַטיושאַ]] ראקעטן, עטליכע פון וואָס געפירט פאַרמאָג שעדיקן און טראַוומע וויקטימס. איידער צו די צווייטע לעבאַנאָן מלחמה איז אַ געפיל צווישן רעזידאַנץ אַז די שטאָט איז פּראָטעקטעד דאַנק צו אָנטאָן קאָנטראָלס אויף דעם באַרג קייט צפון. בעשאַס דער מלחמה, דער ערשטער פאלן פון מיסאַלז אַריבער די שטאָט, פילע משפחות אנגעהויבן צו פאַרלאָזן די שטאָט ביז דעם סוף פון דער מלחמה. | ||
==באפעלקערונג== | ==באפעלקערונג== | ||
לויטן [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק|צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]] ווי פון [[יוני]] [[2010]], האט כרמיאל 44,200 באוואוינער. די באפעלקערונג וואקסט מיט א | לויטן [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק|צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק]] ווי פון [[יוני]] [[2010]], האט כרמיאל 44,200 באוואוינער. די באפעלקערונג וואקסט מיט א יערליכן וואוּקס פון 0.3%. | ||
די | די ווייטערדיק גראַפיק באַפעלקערונג אַנטוויקלונג קהל: | ||
<timeline> | <timeline> | ||
ImageSize = width:500 height:220 | ImageSize = width:500 height:220 | ||
| שורה 80: | שורה 81: | ||
==וועבלינק== | ==וועבלינק== | ||
* [http://www.karmiel.muni.il/ אפיציעל | * [http://www.karmiel.muni.il/ אפיציעל וועבזייטל פון דער שטאט כרמיאל] | ||
{{שטעט אין ישראל}} | {{שטעט אין מדינת ישראל}} | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:כרמיאל]] | |||
[[קאַטעגאָריע:ישובים אין מדינת ישראל]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 21:24, 30 יוני 2024
| ||||||||||||||||||||||||||
כרמיאל איז א שטאט אין צפון דיסטריקט אין ישראל, אין צענטראלן גליל. ער געפונט זיך דרום פון שאסיי 85 עכו-צפת, די שטאט געפונט זיך צווישן דעם אונטער גליל און אויבער גליל, די געגנט ווערט גערופן די "בית הכרם טאל".
כרמיאל איז אויפגעשטעלט געווארן אין יאר 1964, מיטן פלאן אויפצושטעלן א יידישע שטאט, וואס וועט אפהאקן די פארשפרייטונג פון אראבישע שטעט אין צפון, ישראל האט דעריבער אנעקסירט גרויסע שטרעקעס פון לאנד פון די ארומיקע אראבישע שטעט, דיר על אסאד, מאדזשדאל קורום, נאכעף, און באאנע. די שטאט איז געווארן פלאנירט ביזן לעצטן דעטאל, און נאכדעם האט מען עס אויפגעשטעלט. אין 1976 זענען נאך שטרעקעס אריינגערעכנט געווארן אין שטאט, וואס האט געפירט צו ראיאטן, וואס זענען גערופן געווארן "ערד טאג".
אין 1986, איז כרמיאל אנערקענט געווארן אלס שטאט. אין די 1990ער יארן זענען אסאך עולים פון רוסלאנד, אנגעקומען וואוינען אין דער שטאט. אין יאר 2000, נאכן ריקצוג פון צה"ל פון דער זיכערהייט זאנע, אין דרום לבנון, זענען צד"ל זעלנער וואס זענען אריבער קיין ישראל, געקומען וואוינען אין שטאט.
אין יאר 2006 ביי דער צווייטער לבנון מלחמה, האבן קאטיושא ראקעטן געטראפן דעם שטאט, און פאראורזאכט שאדענס, און שאקירטע ציווילע וואס האבן געדארפט אריבערגיין מעדיצינישע הילף. דאס איז געקומען נאכן איינרעדעניש, אז די הויכע גליל בערג וואס געפונען זיך צפון פון שטאט, וועלן באשיצן די שטאט פון ראקעטעס, וואס האט זיך ארויסגעשטעלט אלס אומריכטיק.
לויטן צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק, ריכטיק פאר 2009, שטייט די באפעלקערונג ביי 44,800 איינוואוינער.
כרמיאל האט מערערע געשעפטן און קאמערץ צענטערן, און אינדוסטריעלע זאנעס. דער בירגערמייסטער איז עדי אלדר זייט 1989.
גרויס אינדוסטריעלע געגנט פון שטאָט מיט אַ גרויס נומער פון פאבריקן און וואַרשטאַטן. די פּלאַסטיק פאַבריק "קרוין", טיילערז "דעלטאַ" און די מעטאַל פאַבריק "ליכט" זענען עטליכע פון די מערסט נאָוטאַבאַל קאַסעס.
געשיכטע
די שטאָט איז געגרינדעט אין דעם בית הכרם טאל אין 1964 אויף שטחים קאנפיסקירט פון אַראַבישע דערפער אַרום-דעיר על אַסאַד, מאַדזשד על-קרום, באַנאַ און נאַהף, און זיין ציל איז געווען צו "באיידישן דעם גליל". פאַרלייגן פון די שטאָט איז אין פאַקט טייל פון אזוי " ציל פון וואָס איז געווען קאַטינג אַוועק אַראַבער יישוב סיקוואַנסינג צענטער צילינדער. פּאָליטיקאַל פּלאַן איז געווען כאַטשט דורך לוי אשכול, יוסף וויץ און וויץ אונז פריש, און ביי די שפּיץ פון די קאַנסטראַקשאַן קאָלעקטיוו איז אךם טאַל, אַסיסטאַנט צו א באדינערין פינחס סאַפּיר. די פּלאַץ פון פּיקט צו קאָנטאַקט רינג פון ייִדיש יישובים ביי די וועג עכו - צפת, וועג הויפּט קאַנעקטינג דער צענטער פון דער מדינה מיט די סעטאַלמאַנץ פון אַפּער גליל און דעם גליל פּאַנכאַנדאַל. אין 1969 פארענדיקט אין פּריפּערינג אַ בעל פּלאַן פון די שטאָט ספּעסאַפייינג די פאַרשפּרייטונג פון ינפראַסטראַקטשער (וועג נעץ, וואַסער, עלעקטרע גריד, לאַנדשאַפט פּלאַנירונג און מער ) צוקונפט פון די שטאָט. מיט דעם וואוּקס איז פלאצירט אויף לאַנד עקספּראָופּריייטיד אין 1976, די פאַך אַז געפירט צו די געשעענישן פון ארץ טאָג.
אין 1972 די שטאָט באקומען דעם סטאַטוס פון אַ אַנטוויקלונג שטאָט. דעם סטאַטוס געגעבן די שטאָט קענען צוציען פילע יונג קאַפּאַלז ווייל פון די עקאָנאָמיש ינסיניווז ביטניי דורך רעגירונג. כרמיאל אין 1986 אַפישאַלי געווארן אַ שטאָט.
אין די 90 זענען כייערד אין איבער 17,000 אימיגראנטן פון דעם געוועזענעם סאוועטן פארבאנד און געגאנגען צו איינוואוינער פון דער מדינה.
נאָך ווידדראָאַל פון דרום לעבאַנאָן אין 2000 זענען אַבזאָרבד אין די נומער פון משפחות פון די סלאַ, רוב פון זיי געזעצט אין רמת ראַבין אין דער שטאָט.
בשעת דער צווייטער לבנון מלחמה זענען געפאלן אין דער שטאָט אסאך קאַטיושאַ ראקעטן, עטליכע פון וואָס געפירט פאַרמאָג שעדיקן און טראַוומע וויקטימס. איידער צו די צווייטע לעבאַנאָן מלחמה איז אַ געפיל צווישן רעזידאַנץ אַז די שטאָט איז פּראָטעקטעד דאַנק צו אָנטאָן קאָנטראָלס אויף דעם באַרג קייט צפון. בעשאַס דער מלחמה, דער ערשטער פאלן פון מיסאַלז אַריבער די שטאָט, פילע משפחות אנגעהויבן צו פאַרלאָזן די שטאָט ביז דעם סוף פון דער מלחמה.
באפעלקערונג
לויטן צענטראלן ביורא פאר סטאטיסטיק ווי פון יוני 2010, האט כרמיאל 44,200 באוואוינער. די באפעלקערונג וואקסט מיט א יערליכן וואוּקס פון 0.3%.
די ווייטערדיק גראַפיק באַפעלקערונג אַנטוויקלונג קהל:
צווילינג שטעט
דענווער, קאָלאָראַדאָ, פאראייניגטע שטאטן- פּיטסבורג, פענסילוועניע, פאראייניגטע שטאטן
מעץ, פראַנקרייך
קליינווארדיין, אונגאַרן
וועבלינק
| אום על פאכעם | אופקים | אור יהודה | אור עקיבא | אילת | אלעד | אריאל | אשדוד | אשקלון | באקא-דזשאט | באר שבע | בית שאן | בית שמש | ביתר עילית | בני ברק | בת ים | גבעת שמואל | גבעתיים | דימונה | הוד השרון | הרצליה | חדרה | חולון | חיפה | טבריה | טייבה | טירא | טירת כרמל | טמרה | יבנה | יהוד-מונוסון | יקנעם עילית | ירושלים | כפר יונה | כפר סבא | כפר קאסם | כרמיאל | לוד | מגדל העמק | מודיעין | מודיעין עילית | מעלה אדומים | מעלות-תרשיחא | נהריה | נוף הגליל | נס ציונה | נצרת | נשר | נתיבות | נתניה | סחנין | עיר הכרמל | עכו | עפולה | ערד | פתח תקוה | צפת | קאלאנסאווע | קרית אונו | קרית אתא | קרית ביאליק | קרית גת | קרית ים | קרית מוצקין | קרית מלאכי | קרית שמונה | ראש העין | ראשון לציון | רהט | רחובות | רמלה | רמת גן | רמת השרון | רעננה | שגור | שדרות | שפרעם | תל אביב-יפו | 
|
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!