אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:עקאנאמיע פון דעם פאראייניגטן קעניגרייך"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "אטמאספערע" ב־"אטמאספער"
ק (החלפת טקסט – "pל" ב־"פל")
ק (החלפת טקסט – "אטמאספערע" ב־"אטמאספער")
 
(15 מיטלסטע ווערסיעס פון 7 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = overview of the economy of the United Kingdom|דייטש=Überblick über die Wirtschaft im Vereinigten Königreich|}}
די '''עקאנאמיע פון דעם פאראייניגטן קעניגרייך''' איז אין די לעצטע [[הונדערט]] יאר פאררעכנט אלס איינע פון די [[וועלט]]'ס בעסטע '''[[עקאנאמיע]]''' לענדער. איר [[איבער-וואסער האנדל]] וואקסט פון טאג צו טאג מיט א [[שנעל]]ן [[טעמפא]], אירע [[בירגער]]ס פיאנירן [[אינדוסטריע]]לע אינאוואציעס, זי פראדוצירט אן א שיעור חפיצים, און גיט די וועלט א הויפן מיט גוטע סערוויסעס צווייט נאך אמעריקע.
די '''עקאנאמיע פון דעם פאראייניגטן קעניגרייך''' איז אין די לעצטע [[הונדערט]] יאר פאררעכנט אלס איינע פון די [[וועלט]]'ס בעסטע '''[[עקאנאמיע]]''' לענדער. איר [[איבער-וואסער האנדל]] וואקסט פון טאג צו טאג מיט א [[שנעל]]ן [[טעמפא]], אירע [[בירגער]]ס פיאנירן [[אינדוסטריע]]לע אינאוואציעס, זי פראדוצירט אן א שיעור חפיצים, און גיט די וועלט א הויפן מיט גוטע סערוויסעס צווייט נאך אמעריקע.


שורה 32: שורה 33:


== סערוויס סעקטאר ==
== סערוויס סעקטאר ==
א סימן פאר א הויך אנטוויקלט לאנד איז א ברייטע און סאפיסטיקירטע סערוויס סעקטאר. ווען א לאנד'ס עקענאמיע בליעט ווערט די סערוויס סעקטאר גרעסער און די פאבריקאציע סעקטאר פארהעלטענישווײַז קלענער צו סטאביליזם. דער פאל איז געווען מיט בריטן. אין יאר 997' איז בריטנ'ס סערוויס טעקטאר באשטאנען פון 63 פראצענט פונעם [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|ברוטא אינלענדישן פראדוקט]]. דאס איז די ראטע וויפיל ווערט אין געלט דאס לאנד האט ארויסגעגעבן במשך א יאר) און צוויי דריטל פון ארבעטערס וואס איז דעמאלט געוועזן 17 מיליאן ארבעטערס. די סערוויס סעקטאר נעמט אריין פינאנץ, ריטעיל, ברוטא (הורט), טוריזם, ביזנעס סערוויסעס, טראנספארטאציע, פארזיכערונג, אינוועסמענטס, רעקלאמען, מארקעט ריסערטש, בילדונג, אדמיניסטראציע, רעגירונגס און פראפעסיאנאלע סערוויסעס.
א סימן פאר א הויך אנטוויקלט לאנד איז א ברייטע און סאפיסטיקירטע סערוויס סעקטאר. ווען א לאנד'ס עקענאמיע בליעט ווערט די סערוויס סעקטאר גרעסער און די פאבריקאציע סעקטאר רעלאטיוו  קלענער צו סטאביליזם. דער פאל איז געווען מיט בריטן. אין יאר 997' איז בריטנ'ס סערוויס טעקטאר באשטאנען פון 63 פראצענט פונעם [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|ברוטא אינלענדישן פראדוקט]]. דאס איז די ראטע וויפיל ווערט אין געלט דאס לאנד האט ארויסגעגעבן במשך א יאר) און צוויי דריטל פון ארבעטערס וואס איז דעמאלט געווען 17 מיליאן ארבעטערס. די סערוויס סעקטאר נעמט אריין פינאנץ, ריטעיל, ברוטא (הורט), טוריזם, ביזנעס סערוויסעס, טראנספארטאציע, פארזיכערונג, אינוועסמענטס, רעקלאמען, מארקעט ריסערטש, בילדונג, אדמיניסטראציע, רעגירונגס און פראפעסיאנאלע סערוויסעס.


בריטן האט זיך אויפגעבויט א זעלטענע סערוויס סעקטאר נאך אין די פריע יארן נאך דער אינדוסטריעלער רעוואלוציע. פארזיכערונג איז געווען איר נומער איינס סערוויס. היינט זענען 20 פראצענט פארזיכערונג פאליסיס פון דער וועלט דורך בריטישע פירמעס, אין דעם שפיץ [[לוידס]]. אויך אין טעלעקאמוניקאציעס האט זיך בריטאניע שטארק אויסגעצייכנט. אין קורצע ווערטער קען מען זאגן אז די סערוויס אין בריטן איז פיל מער העפליך און אמת'דיג און אויך מער סאפיסטיקירט ווי אין סיי וועלכע אנדער לאנד. פרעגט אמאל א מענטש פון בריטן וויאזוי א באנק סיסטעם גייט צו, וואספארא טעלעפאן סערוויס מען באקומט דארט, וויאזוי אן פארזיכערונג מעקלער טרעט צו, און בכלל וויאזוי א פארקויפער פירט זיך אויף, וועט זיך אייך גלוסטן צו וואוינען אין בריטן. אן אויסדרוק וואס מיר האבן אמאל געהערט פון א לאנדאנער איד וואס האט זיך אריבערגעצויגן קיין אמעריקע איז געווען, אז אין לאנדאן טוט איר א טובה ווען איר רופט אן א פירמע פאר סערוויס. אין אמעריקע טוט די פירמע אייך א טובה אז מען הערט אייך אויס...
בריטן האט זיך אויפגעבויט א זעלטענע סערוויס סעקטאר נאך אין די פריע יארן נאך דער אינדוסטריעלער רעוואלוציע. פארזיכערונג איז געווען איר נומער איינס סערוויס. היינט זענען 20 פראצענט פארזיכערונג פאליסיס פון דער וועלט דורך בריטישע פירמעס, אין דעם שפיץ [[לוידס]]. אויך אין טעלעקאמוניקאציעס האט זיך בריטאניע שטארק אויסגעצייכנט. אין קורצע ווערטער קען מען זאגן אז די סערוויס אין בריטן איז פיל מער העפליך און אמת'דיג און אויך מער סאפיסטיקירט ווי אין סיי וועלכע אנדער לאנד. פרעגט אמאל א מענטש פון בריטן וויאזוי א באנק סיסטעם גייט צו, וואספארא טעלעפאן סערוויס מען באקומט דארט, וויאזוי אן פארזיכערונג מעקלער טרעט צו, און בכלל וויאזוי א פארקויפער פירט זיך אויף, וועט זיך אייך גלוסטן צו וואוינען אין בריטן. אן אויסדרוק וואס מיר האבן אמאל געהערט פון א לאנדאנער איד וואס האט זיך אריבערגעצויגן קיין אמעריקע איז געווען, אז אין לאנדאן טוט איר א טובה ווען איר רופט אן א פירמע פאר סערוויס. אין אמעריקע טוט די פירמע אייך א טובה אז מען הערט אייך אויס...
שורה 51: שורה 52:


די באנען האבן זיך אויפגעבויט אין די יארן פון דער וויקטאריאנער תקופה, טייל מענטשן רופן עס אויך די באן יארן. די באנען זענען געווען קריטיש וויכטיג פאר דער קוילן אינדוסטריע צו טראגן און עקספארטירן. די ערשטע באן איז געווען די [[סטאקטאן און דארלינגטאן באן]] וועלכע זענען געעפענט געווארן אין 825'.  
די באנען האבן זיך אויפגעבויט אין די יארן פון דער וויקטאריאנער תקופה, טייל מענטשן רופן עס אויך די באן יארן. די באנען זענען געווען קריטיש וויכטיג פאר דער קוילן אינדוסטריע צו טראגן און עקספארטירן. די ערשטע באן איז געווען די [[סטאקטאן און דארלינגטאן באן]] וועלכע זענען געעפענט געווארן אין 825'.  
אחוץ די באן סיסטעם האט בריטן אויפגעבויט א גוטע [[לאנדאנער אונטערגונט|אונטערגרונט סיסטעם]] אין דער הויפט שטאט [[לאנדאן]]. די אונטערגרונד באו אפערירט אויף 243 מייל (391 קילאמעטער) פון וועלכע 106 מייל (171 קילאמעטער) לויפט אונטער דער ערד. די סיסטעם האט 267 סטאנציעס און נוצט 470 באנען. די [[לאנדאנער אונטערגרונט|אונטערגרונט סיסטעם]] אין לאנדאן און אויך אין גאנץ אייראפע איז פיל בעסער ווי אין אמעריקע. עס איז מער א זיכער פלאץ, האט א בעסערן סקעדזשועל, און איז שענער. אין אמעריקע וועלן די בעסערע קיינמאל נישט נוצן די רעילוועי, אבער אין אייראפע נוצט עס יעדער ארים צו רייך ווערנדיג באטראכט אלס א רואיגער טראנספארטאציע מיטל מיט א כלל אטמאספערע.
אחוץ די באן סיסטעם האט בריטן אויפגעבויט א גוטע [[לאנדאנער אונטערגונט|אונטערגרונט סיסטעם]] אין דער הויפט שטאט [[לאנדאן]]. די אונטערגרונד באו אפערירט אויף 243 מייל (391 קילאמעטער) פון וועלכע 106 מייל (171 קילאמעטער) לויפט אונטער דער ערד. די סיסטעם האט 267 סטאנציעס און נוצט 470 באנען. די [[לאנדאנער אונטערגרונט|אונטערגרונט סיסטעם]] אין לאנדאן און אויך אין גאנץ אייראפע איז פיל בעסער ווי אין אמעריקע. עס איז מער א זיכער פלאץ, האט א בעסערן סקעדזשועל, און איז שענער. אין אמעריקע וועלן די בעסערע קיינמאל נישט נוצן די רעילוועי, אבער אין אייראפע נוצט עס יעדער ארים צו רייך ווערנדיג באטראכט אלס א רואיגער טראנספארטאציע מיטל מיט א כלל אטמאספער.


בריטן איז באוואוסט מיט איר גאר פארגעשריטענע [[קאנאל טונעל]] באן סיסטעם וועלכע לויפט אונטער דעם [[ענגלישער קאנאל|ענגלישן קאנאל]] צווישן [[פאלקסטאן]], [[ענגלאנד]] און [[קאלע|קאליי]], [[פראנקרייך]]. עס האט געדויערט יארן לאנג פון ווען די פלענער האבן זיך אנגעהויבן ביז עס איז פארטיג געווארן אין 994', אפגעקאסטנדיג 14 ביליאן דאלאר וועלכע איז געווען פיל מער ווי מען האט זיך געראכטן. ביידע רעגירונגען האבן אריינגעלייגט גרויס געלט און כוח דאס זאל צושטאנד קומען. אין ענדע האבן עס צוויי פריוואטע פירמעס געבויט.
בריטן איז באוואוסט מיט איר גאר פארגעשריטענע [[קאנאל טונעל]] באן סיסטעם וועלכע לויפט אונטער דעם [[ענגלישער קאנאל|ענגלישן קאנאל]] צווישן [[פאלקסטאן]], [[ענגלאנד]] און [[קאלע|קאליי]], [[פראנקרייך]]. עס האט געדויערט יארן לאנג פון ווען די פלענער האבן זיך אנגעהויבן ביז עס איז פארטיג געווארן אין 994', אפגעקאסטנדיג 14 ביליאן דאלאר וועלכע איז געווען פיל מער ווי מען האט זיך געראכטן. ביידע רעגירונגען האבן אריינגעלייגט גרויס געלט און כוח דאס זאל צושטאנד קומען. אין ענדע האבן עס צוויי פריוואטע פירמעס געבויט.
שורה 57: שורה 58:


== עירליינס און אויטאס ==
== עירליינס און אויטאס ==
צוזאמען מיט אנדערע אינדוסטריעס זענען אויך די לופטליניעס נאציאנאליזירט געווארן נאך דער צווייטער וועלט קריג אבער זענען צוריק פריוואטיזירט געווארן אין ענדע פון די אכציגער יארן. די פירמע בריטיש ערוועיס איז איינע פון דער וועלט'ס גרעסטע לופטליניעס, אפערירנדיג דער וועלט'ס גרעסטע נעטווארק פון אינטערנאציאנאלע צייטפלאן־סערוויס, מיט פליען צו 105 לענדער. בריטיש ערוועיס טראגט ארום 40 מיליאן פאסאזשירן א יאר אויף אירע 309 פליגער. אויך איז ער געווען באקאנט מיט דער [[קאנקארד]] סערוויס צווישן [[לאנדאן היטרוי ערפארט|היטרוי פליפארט]] אין לאנדאן און [[קענעדי פליפארט|קענעדי]] ערפארט אין ניו יארק סיטי. צוויי לאנדאנער ערפארטן, היטרוי און [[גאטוויק פליפעלד|גאטוויק]], זענען פון די פארנומענסטע ערפארטן אין דער וועלט פאר אינטערנאציאנאלע פליען. אויסער דעם איז דא נאך 150 ערפארטן אין בריטאניע פון וועלכע 11 טראגן מער ווי א מיליאן מענטשן א יאר ארויף צו די הימלען.
צוזאמען מיט אנדערע אינדוסטריעס זענען אויך די לופטליניעס נאציאנאליזירט געווארן נאך דער צווייטער וועלט קריג אבער זענען צוריק פריוואטיזירט געווארן אין ענדע פון די אכציגער יארן. די פירמע בריטיש ערוועיס איז איינע פון דער וועלט'ס גרעסטע לופטליניעס, אפערירנדיג דער וועלט'ס גרעסטע נעטווארק פון אינטערנאציאנאלע צייטפלאן־סערוויס, מיט פליען צו 105 לענדער. בריטיש ערוועיס טראגט ארום 40 מיליאן פאסאזשירן א יאר אויף אירע 309 פליגער. אויך איז ער געווען באקאנט מיט דער [[קאנקארד]] סערוויס צווישן [[לאנדאן היטרוי ערפארט|היטרוי לופטפעלד]] אין לאנדאן און [[קענעדי לופטפעלד|קענעדי]] ערפארט אין ניו יארק סיטי. צוויי לאנדאנער ערפארטן, היטרוי און [[גאטוויק פליפעלד|גאטוויק]], זענען פון די פארנומענסטע ערפארטן אין דער וועלט פאר אינטערנאציאנאלע פליען. אויסער דעם איז דא נאך 150 ערפארטן אין בריטאניע פון וועלכע 11 טראגן מער ווי א מיליאן מענטשן א יאר ארויף צו די הימלען.


אויטאס איז גאר שטארק אויפגעכאפט איןבריטאניע און רוב קאמערציאלע פראכט ווערט געפירט אויף טראקס וועלכע קענען דעליווערן ביז'ן טיר. 70 פראצענט בריטישע איינוואוינער פארמאגן מינימום איין אויטא, רוב דערפון אייראפעאיש געמאכטע אויטאס.
אויטאס איז גאר שטארק אויפגעכאפט איןבריטאניע און רוב קאמערציאלע פראכט ווערט געפירט אויף טראקס וועלכע קענען דעליווערן ביז'ן טיר. 70 פראצענט בריטישע איינוואוינער פארמאגן מינימום איין אויטא, רוב דערפון אייראפעאיש געמאכטע אויטאס.
שורה 64: שורה 65:
אונזער היינטיגע קליינע וועלט קומט נאר צו פארדאנקען די שטארקע קאמוניקאציעס וואס זענען צושפרייט איבער אלע מאדערניזירטע לענדער אין דער וועלט. קאמוניקאציע איז פון די וויכטיגסטע זאכן פאר א לאנד ספעציעל פאר ביזנעס. אמאל איז די סאמע וויכטיגסטע קאמוניקאציע מיטל געווען די [[פאסט]] סיסטעם וועלכע האט געהאלטן פארבינדן די ביזנעסער און מענטשן נאך בעפאר מען האט אויסגעטראפן דעם [[טעלעפאן]].
אונזער היינטיגע קליינע וועלט קומט נאר צו פארדאנקען די שטארקע קאמוניקאציעס וואס זענען צושפרייט איבער אלע מאדערניזירטע לענדער אין דער וועלט. קאמוניקאציע איז פון די וויכטיגסטע זאכן פאר א לאנד ספעציעל פאר ביזנעס. אמאל איז די סאמע וויכטיגסטע קאמוניקאציע מיטל געווען די [[פאסט]] סיסטעם וועלכע האט געהאלטן פארבינדן די ביזנעסער און מענטשן נאך בעפאר מען האט אויסגעטראפן דעם [[טעלעפאן]].


די בריטישע פאסט אפיס איז געגרינדעט געווארן אין יאר 635' און איז פארצייכנט אין היסטאריע פאר'ן מאכן די "פעני בלעק", דער וועלט'ס ערשטע קלעבעדיגע [[פאסטמארקע]] אין 840'. פארגאנגענעם יאר האט די פאסט אפיס, א פובליקע אייגנטום קארפאראציע, געטוישט איר נאמען צו ''קאנסיגניע''. די אפעראציעס פון קאנסיגניע איז צוטיילט אין דריי ביזנעסער: די "ראיעל מעיל", וועלכע באהאנדעלט די איינזאמלונג און דעליווערי פון אלע שטיקער פאסט, "פאַרסעלפאָרס", באהאנדעלט אלע פארסעלס (גרעסערע שטיקער מעיל, פראדוקטן א.ד.ג.), און די "פאסט אפיס", וועלכע באהאנדעלט די ריטעיל מארקעט פאר די מאסן.  
די בריטישע פאסט אפיס איז געגרינדעט געווארן אין יאר 635' און איז פארצייכנט אין היסטאריע פאר'ן מאכן די "פעני בלעק", דער וועלט'ס ערשטע קלעבעדיגע [[פאסטמארקע]] אין 840'. פארגאנגענעם יאר האט די פאסט אפיס, א פובליקע אייגנטום קארפאראציע, געטוישט איר נאמען צו ''קאנסיגניע''. די אפעראציעס פון קאנסיגניע איז צוטיילט אין דריי ביזנעסער: די "ראיעל מעיל", וועלכע באהאנדלט די איינזאמלונג און דעליווערי פון אלע שטיקער פאסט, "פאַרסעלפאָרס", באהאנדלט אלע פארסעלס (גרעסערע שטיקער מעיל, פראדוקטן א.ד.ג.), און די "פאסט אפיס", וועלכע באהאנדלט די ריטעיל מארקעט פאר די מאסן.  
די פאסט אפיס באהאנדעלט אויך די אויסגיבונג פון רעגירונג פענסיעס און וועלפעיר בענעפיטן, מאכט לייסענסעס, קאסירט יוטיליטי פירמע בילס, און גיט באנקירן דינסטן פאר געוויסע בענק. די פאסט אפיס גיט אויך טרעוועל אינשורענס, אויסערן וואלוטע, און איז ווי אן אגענט פאר די וועסטערן יוניאן געלט טראנספער סערוויס. רוב פון די 19,000 פאסט אפיסעס זענען פרענטשייסעס געקויפט פון קאנסיגניע (א פרענטשייס איז טייטש אן אייגן געשעפט אונטער א נאמען פון א קייט פירמע וועלכע אנטהאלט אירע פראדוקטן. דער בעסטער ביישפיל איז די וועלט בארימטע מעקדאנעלט רעסטוראנטן וועלכע זענען יעדע איינע דאס אייגנטום פון פריוואטע מענטשן וואס נוצן דעם נאמען מעקדאנעלט און פארקויפן זייערע עסן), וועלכע אפערירט דירעקט אינגאנצן 600 אפיסעס.  
די פאסט אפיס באהאנדלט אויך די אויסגיבונג פון רעגירונג פענסיעס און וועלפעיר בענעפיטן, מאכט לייסענסעס, קאסירט יוטיליטי פירמע בילס, און גיט באנקירן דינסטן פאר געוויסע בענק. די פאסט אפיס גיט אויך טרעוועל אינשורענס, אויסערן וואלוטע, און איז ווי אן אגענט פאר די וועסטערן יוניאן געלט טראנספער סערוויס. רוב פון די 19,000 פאסט אפיסעס זענען פרענטשייסעס געקויפט פון קאנסיגניע (א פרענטשייס איז טייטש אן אייגן געשעפט אונטער א נאמען פון א קייט פירמע וועלכע אנטהאלט אירע פראדוקטן. דער בעסטער ביישפיל איז די וועלט בארימטע מעקדאנעלט רעסטוראנטן וועלכע זענען יעדע איינע דאס אייגנטום פון פריוואטע מענטשן וואס נוצן דעם נאמען מעקדאנעלט און פארקויפן זייערע עסן), וועלכע אפערירט דירעקט אינגאנצן 600 אפיסעס.  


קאנסיגניע איז א פירמע אין דער אייגנטום פון דער רעגירונג, מיט א מאנאפאל. די איינציגסטע זאך אויף וועלכע זי האט אביסל נאכגעלאזט איר מאנאפאל איז עקספרעס פאסט וועלכע קליינע פירמעס סערווירן אויך. די צאל פאסט איןבריטאניע האלט אין איין שטייגן טראץ די פארמערונג אין טעלעקאמוניקאציעס צוליב די גרויסע וואוקס אין דירעקט מעיל מארקעטינג, ווערט אנגערופן אין אמעריקע דזשאנק מעיל.
קאנסיגניע איז א פירמע אין דער אייגנטום פון דער רעגירונג, מיט א מאנאפאל. די איינציגסטע זאך אויף וועלכע זי האט אביסל נאכגעלאזט איר מאנאפאל איז עקספרעס פאסט וועלכע קליינע פירמעס סערווירן אויך. די צאל פאסט איןבריטאניע האלט אין איין שטייגן טראץ די פארמערונג אין טעלעקאמוניקאציעס צוליב די גרויסע וואוקס אין דירעקט מעיל מארקעטינג, ווערט אנגערופן אין אמעריקע דזשאנק מעיל.
שורה 72: שורה 73:
בריטאניע האט איינע פון די וועלט'ס גרעסטע און מערסט טעכנאלאגיש פארגעשריטענע טעלעקאמוניקאציעס סיסטעמען. [[בריטישע טעלעקאמוניקאציעס]] (BT), וועלכע האט אמאל געהאט א מאנאפאל, איז פריוואטיזירט געווארן אין 84' און אמפערט זיך היינט מיט אנדערע קאנקורענט פירמעס וועלכע גיבן ביליגערע ווייערלעס און לאנג דיסטענס סערוויס. די אינדוסטריע ווערט רעגולירט דורך דעם ביורא פון טעלעקאמיוניקאציעס (אפטע"ל), א רעגירונגס דעפארטמענט וואס ווערט געפירט דורך דעם דירעקטער גענעראל פון טעלעקאמוניקאציעס. אפטעל פארשפרייט קאנקורענט אינערהאלב די טעלעקאמוניקאציעס אינדוסטריע, מאכט זיכער די פירמעס האלטן די רעגולאציעס, און פארשט אויס קלאגעס.
בריטאניע האט איינע פון די וועלט'ס גרעסטע און מערסט טעכנאלאגיש פארגעשריטענע טעלעקאמוניקאציעס סיסטעמען. [[בריטישע טעלעקאמוניקאציעס]] (BT), וועלכע האט אמאל געהאט א מאנאפאל, איז פריוואטיזירט געווארן אין 84' און אמפערט זיך היינט מיט אנדערע קאנקורענט פירמעס וועלכע גיבן ביליגערע ווייערלעס און לאנג דיסטענס סערוויס. די אינדוסטריע ווערט רעגולירט דורך דעם ביורא פון טעלעקאמיוניקאציעס (אפטע"ל), א רעגירונגס דעפארטמענט וואס ווערט געפירט דורך דעם דירעקטער גענעראל פון טעלעקאמוניקאציעס. אפטעל פארשפרייט קאנקורענט אינערהאלב די טעלעקאמוניקאציעס אינדוסטריע, מאכט זיכער די פירמעס האלטן די רעגולאציעס, און פארשט אויס קלאגעס.


=== די מעדיע ===
=== די מידיע ===
היסטאריש איז בראדקעסטינג (טראנסמיטירן נייעס און פראגראמען דורך [[ראדיא]] אדער [[טעלעוויזיע]]) באהאנדעלט געווארן אין בריטן אלס א פןבליק סערוויס מיט די אחריות פון די פארלאמענט. מיט בערך 45 יאר צוריק איז בראדקעסטינג געעפענט געווארן פאר די קאנקורענט מארק.  
היסטאריש איז בראדקעסטינג (טראנסמיטירן נייעס און פראגראמען דורך [[ראדיא]] אדער [[טעלעוויזיע]]) באהאנדלט געווארן אין בריטן אלס א פןבליק סערוויס מיט די אחריות פון די פארלאמענט. מיט בערך 45 יאר צוריק איז בראדקעסטינג געעפענט געווארן פאר די קאנקורענט מארק.  
די בריטישע בראדקאסטינג קארפאראציע (באקאנט אלס "בי.בי.סי."), וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין 922', איז א ריזן פובליק טראנסמיסיע פירמע וועלכע ווערט געשטיצט דורך א יערליכן אפצאל פון אלע בריטישע איינוואוינער. אויסער בי.בי.סי. איז דא צענדליגער פריוואטע טראנסמיסיע פירמעס וועלכע ווערן רעגולירט דורך די רעגירונג. יעדע פירמע מוז האבן לייסענס און די רעגירונג קען אפזאגן וועם זיי ווילן. די בריטישע גלייכן צו זען טעלעוויזיע און הערן ראדיא. ארום 97 פראצענט בריטישע האבן א טעלעוויזיע אינדערהיים און יעדע הויז האט א ראדיא (אחוץ אסאך היימישע אידן וואס זיי ווייסן נישט). 70 פראצענט בריטישע הערן די ראדיא יעדן איינציגן טאג. דאס איז די העכסטע ראטע פאר טראנסמיסיע אין דער וועלט.
די בריטישע בראדקאסטינג קארפאראציע (באקאנט אלס "בי.בי.סי."), וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין 922', איז א ריזן פובליק טראנסמיסיע פירמע וועלכע ווערט געשטיצט דורך א יערליכן אפצאל פון אלע בריטישע איינוואוינער. אויסער בי.בי.סי. איז דא צענדליגער פריוואטע טראנסמיסיע פירמעס וועלכע ווערן רעגולירט דורך די רעגירונג. יעדע פירמע מוז האבן לייסענס און די רעגירונג קען אפזאגן וועם זיי ווילן. די בריטישע גלייכן צו זען טעלעוויזיע און הערן ראדיא. ארום 97 פראצענט בריטישע האבן א טעלעוויזיע אינדערהיים און יעדע הויז האט א ראדיא (אחוץ אסאך היימישע אידן וואס זיי ווייסן נישט). 70 פראצענט בריטישע הערן די ראדיא יעדן איינציגן טאג. דאס איז די העכסטע ראטע פאר טראנסמיסיע אין דער וועלט.


שורה 81: שורה 82:
בריטאניע איז איינע פון די וועלט'ס גרעסטע פינאנציעלע צענטערן. באנקירונג, פינאנץ, און פארזיכערונג באטרעפט 12 פראצענט פון בריטאניע'ס ברוטא אינלענדישן פראדוקט און גיט ארבעט פאר איבער א מיליאן מענטשן.
בריטאניע איז איינע פון די וועלט'ס גרעסטע פינאנציעלע צענטערן. באנקירונג, פינאנץ, און פארזיכערונג באטרעפט 12 פראצענט פון בריטאניע'ס ברוטא אינלענדישן פראדוקט און גיט ארבעט פאר איבער א מיליאן מענטשן.


די [[באנק פון ענגלאנד]], וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין 694', איז נאציאנאליזירט געווארן אין 946' און איז די איינציגסטע באנק וואס גיט ארויס באנקנאטען אין ענגלאנד און אין וויילס. געציילטע בענק אין סקאטלאנד און אין צפון אירלאנד גיבן ארויס וואלוטע אין קליינע סכומים. נאכדעם וואס די ארבעטס רעגירונג איז ערוועלט געווארן אין 997' האט די באנק פון ענגלאנד באקומען אומאפהענגיק אין מאניטעירי (געלט עינינים), דאס מיינט אז זי קען טוישן די אינטרעסט ראטעס ווען עס שמעקט איר גענוי ווי די [[פעדעראלע רעזערוו]] אין די פאראייניגטע שטאטן. אויסער די באנק פון ענגלאנד זענען פאראן איבער 10 גרויסע בענק איןבריטאניע אריינגערעכנט די פאסט אפיס וועלכע גיט דארט אויך באנק סערוויסעס ווי מיר האבן פריער דערמאנט. היסטאריש האט די פינאנציעלע מארק געהאט איר באזע אין דער [[סיטי פון לאנדאן]] וואס דער פלאץ ווערט גערופן די סקווער מייל. היינט זענען שוין פאראן צענדליגער פינאנציעלע צענטערן אויך אין אנדערע פראווינצן. אבער לאנדאן איז נאך אלץ געבליבן דער הויפט פינאנץ־צענטער פון בריטאניע מיט 20 פראצענט פון דער אינטערנאציאנאלער באנק סיסטעם, דער וועלט'ס גרעסטע פארזיכערונגס מארק און די לאנדאן בערזע וועלכע איז פאררעכנט אלס איינע פון די גרעסטע בערזעס.
די [[באנק פון ענגלאנד]], וועלכע איז געגרינדעט געווארן אין 694', איז נאציאנאליזירט געווארן אין 946' און איז די איינציגסטע באנק וואס גיט ארויס באנקנאטען אין ענגלאנד און אין וויילס. געציילטע בענק אין סקאטלאנד און אין צפון אירלאנד גיבן ארויס וואלוטע אין קליינע סכומים. נאכדעם וואס די ארבעטס רעגירונג איז ערוועלט געווארן אין 997' האט די באנק פון ענגלאנד באקומען אומאפהענגיג אין מאניטעירי (געלט עינינים), דאס מיינט אז זי קען טוישן די אינטערעסט ראטעס ווען עס שמעקט איר גענוי ווי די [[פעדעראלע רעזערוו]] אין די פאראייניגטע שטאטן. אויסער די באנק פון ענגלאנד זענען פאראן איבער 10 גרויסע בענק איןבריטאניע אריינגערעכנט די פאסט אפיס וועלכע גיט דארט אויך באנק סערוויסעס ווי מיר האבן פריער דערמאנט. היסטאריש האט די פינאנציעלע מארק געהאט איר באזע אין דער [[סיטי פון לאנדאן]] וואס דער פלאץ ווערט גערופן די סקווער מייל. היינט זענען שוין פאראן צענדליגער פינאנציעלע צענטערן אויך אין אנדערע פראווינצן. אבער לאנדאן איז נאך אלץ געבליבן דער הויפט פינאנץ־צענטער פון בריטאניע מיט 20 פראצענט פון דער אינטערנאציאנאלער באנק סיסטעם, דער וועלט'ס גרעסטע פארזיכערונגס מארק און די לאנדאן בערזע וועלכע איז פאררעכנט אלס איינע פון די גרעסטע בערזעס.


=== וואלוטע ===
=== וואלוטע ===
דער פונט סטערלינג (£) וואס באשטייט פון 100 פעניס איז די וואלוטע פונעם פאראייניגטן קעניגרייך. ארום 0.63 פונט איז ווערט איין אמעריקאנער דאלאר{{מקור}} ד.ה. אז עס איז בערך די זעלבע ווערט ווי דער אמעריקאנער דאלאר ווייל א פונט איז גרעסער אין סכום ווי א דאלאר. (פארשטייט זיך אז עס טוישט זיך טעגליך ווי אלע אנדערע וואלוטעס). בעפאר בריטאניע האט איבערגעטוישט איר וואלוטע צו דער דעצימאל סיסטעם , צווישן די יארן 968' און 971', איז דער פונט באשטאנען פון 20 שילינגס און יעדער שילינג איז געווען 12 פעניס. יענע סיסטעם האט געמאכט פילע פראבלעמען ביים האלטן ביכער חשבונות און בריטאניע האט באשלאסן דאס צו טוישן.  בריטאניע האט געהאט א מעגלעכגייט אריינגיין אין דער איירא סיסטעם אין וועלכע 12 אייראפעאישע לענדער פארמאגן איין וואלוטע סיסטעם, אבער זי איז געבליבן אינדרויסן מיט איר אייגענע וואלוטע.
דער פונט סטערלינג (£) וואס באשטייט פון 100 פעניס איז די וואלוטע פונעם פאראייניגטן קעניגרייך. ארום 0.63 פונט איז ווערט איין אמעריקאנער דאלאר{{מקור}} ד.ה. אז עס איז בערך די זעלבע ווערט ווי דער אמעריקאנער דאלאר ווייל א פונט איז גרעסער אין סכום ווי א דאלאר. (פארשטייט זיך אז עס טוישט זיך טעגליך ווי אלע אנדערע וואלוטעס). בעפאר בריטאניע האט איבערגעטוישט איר וואלוטע צו דער דעצימאל סיסטעם, צווישן די יארן 968' און 971', איז דער פונט באשטאנען פון 20 שילינגס און יעדער שילינג איז געווען 12 פעניס. יענע סיסטעם האט געמאכט פילע פראבלעמען ביים האלטן ביכער חשבונות און בריטאניע האט באשלאסן דאס צו טוישן.  בריטאניע האט געהאט א מעגלעכגייט אריינגיין אין דער איירא סיסטעם אין וועלכע 12 אייראפעאישע לענדער פארמאגן איין וואלוטע סיסטעם, אבער זי איז געבליבן אינדרויסן מיט איר אייגענע וואלוטע.


== טוריזם ==
== טוריזם ==
בריטאניע איז איינע פון דער וועלט'ס באקאנטסטע ריייזע צילן, און טוריזם פארנעמט א פראמינענטן טייל אין דער רעגירונג'ס יערליכן איינקונפט. טוריזם גיט ארבעט פאר באלד צוויי מיליאן מענטשן און מאכט אויס גאנצע 5 פראצענט אינעם [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט]]. דער בריטישער טוריסטן אויטאריטעט, אן ארגאניזאציע וואס ווערט געשטיצט דורך דער רעגירונג, האלט קאנטראל אויף אלע באזוכונגס צענטערן און גיט אינפארמאציע צו איבער 800 פון זיי. ענגלאנד, [[וויילס]], סקאטלאנד, און צפון אירלאנד האבן זיך זייערע אייגענע טוריסטן בארדס וועלכע ווערן אויך געשטיצט דורך דער רעגירונג. באזוכער צו בריטאניע קומען פון אלע עקן וועלט. פארגאנגענעם יאר האבן 25.2 מיליאן מענטשן פון איבער-וואסער באזוכטבריטאניע. 67 פראצענט דערפון זענען געווען פון אייראפע און 15 פראצענט פון נארט אמעריקע, פארשטייט זיך דאס מערסטע פון די פאראייניגטע שטאטן.
בריטאניע איז איינע פון דער וועלט'ס באקאנטסטע ריייזע צילן, און טוריזם פארנעמט א פראמינענטן טייל אין דער רעגירונג'ס יערליכן איינקונפט. טוריזם גיט ארבעט פאר באלד צוויי מיליאן מענטשן און מאכט אויס גאנצע 5 פראצענט אינעם [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט]]. דער בריטישער טוריסטן אויטאריטעט, אן ארגאניזאציע וואס ווערט געשטיצט דורך דער רעגירונג, האלט קאנטראל אויף אלע באזוכונגס צענטערן און גיט אינפארמאציע צו איבער 800 פון זיי. ענגלאנד, [[וויילס]], סקאטלאנד, און צפון אירלאנד האבן זיך זייערע אייגענע טוריסטן בארדס וועלכע ווערן אויך געשטיצט דורך דער רעגירונג. באזוכער צו בריטאניע קומען פון אלע עקן וועלט. פארגאנגענעם יאר האבן 25.2 מיליאן מענטשן פון איבער-וואסער באזוכטבריטאניע. 67 פראצענט דערפון זענען געווען פון אייראפע און 15 פראצענט פון נארט אמעריקע, פארשטייט זיך דאס מערסטע פון די פאראייניגטע שטאטן.


לאנדאן איז די מערסט פארנומענסטע שטאט דורך טוריסטן. די שטאט איז א גאנץ יאר אנגעפילט מיט באזוכער וועלכע קומען זען די וועלט באקאנטע ערטער ווי דער [[טורעם פון לאנדאן]], די הייזער פון [[פארלאמענט]], דער אויסעווייניגסטער טייל פון [[באקינגהאם פאלאץ]], און נאך. אויך באזוכן טייל מענטשן פארשידענע הייזער פון היסטארישע פאליטיקער און קעניגן, ווי [[ווינסטאן טשערטשיל|טשערטשיל]] (בריטישער פרעמיער מיניסטער ביי דער צווייטער וועלט קריג) און קעניגן מערי. גאר אסאך באזוכער גייען אויך ספעציעל צו זען די צוויי וועלט בארימטע אוניווערסיטעטן [[אקספארד אוניווערסיטעט|אקספארד]] און [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]] ביידע זענען פון דער וועלטס בעסטע אויניווערסיטעטן. גאר אסאך אמעריקאנער פרעזידענטן און וויסנשאפטלער האבן דארט שטודירט און קענען זיך נישט מער גרויסן ווי צו זאגן "איך האב אן אקספארדער בילדונג".
לאנדאן איז די מערסט פארנומענסטע שטאט דורך טוריסטן. די שטאט איז א גאנץ יאר אנגעפילט מיט באזוכער וועלכע קומען זען די וועלט באקאנטע ערטער ווי דער [[טורעם פון לאנדאן]], די הייזער פון [[פארלאמענט]], דער אויסעווייניגסטער טייל פון [[באקינגהאם פאלאץ]], און נאך. אויך באזוכן טייל מענטשן פארשידענע הייזער פון היסטארישע פאליטיקער און קעניגן, ווי [[ווינסטאן טשערטשיל|טשערטשיל]] (בריטישער פרעמיער מיניסטער ביי דער צווייטער וועלט קריג) און קעניגן מערי. גאר אסאך באזוכער גייען אויך ספעציעל צו זען די צוויי וועלט בארימטע אוניווערזיטעטן [[אקספארד אוניווערסיטעט|אקספארד]] און [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]] ביידע זענען פון דער וועלטס בעסטע אויניווערסיטעטן. גאר אסאך אמעריקאנער פרעזידענטן און וויסנשאפטלער האבן דארט שטודירט און קענען זיך נישט מער גרויסן ווי צו זאגן "איך האב אן אקספארדער בילדונג".


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
שורה 98: שורה 99:
[[קאַטעגאָריע:עקאנאמיעס לויט לענדער|פאראייניגטע קעניגרייך]]
[[קאַטעגאָריע:עקאנאמיעס לויט לענדער|פאראייניגטע קעניגרייך]]
[[קאַטעגאָריע:פאראייניגטע קעניגרייך]]
[[קאַטעגאָריע:פאראייניגטע קעניגרייך]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:כלכלת הממלכה המאוחדת]]

נאוויגאציע מעניו