אספקלריה רעדאקטארן
1,366
רעדאגירונגען
(פארברייטערט) |
(←וויפיל צינדט מען: רעדאגירונג) |
||
| שורה 22: | שורה 22: | ||
== וויפיל צינדט מען == | == וויפיל צינדט מען == | ||
אין [[גמרא]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב}}.}} ווערט געברענגט אפר שטאפלען פון די צאהל ליכט צו צינדן. | אין [[גמרא]]{{הערה|שם=שבת כא ב|{{בבלי|שבת|כא|ב}}.}} ווערט געברענגט אפר שטאפלען פון די צאהל ליכט צו צינדן. | ||
*'''נר איש וביתו''' - איין ליכט פאר אלא הויזגעזינד מיטגלידער. | *'''נר איש וביתו''' - איין ליכט פאר אלא הויזגעזינד מיטגלידער. | ||
*'''מהדרין''' - יעדער פון די הויזגעזינד מיטגלידער איין ליכט. | *'''מהדרין''' - יעדער פון די הויזגעזינד מיטגלידער איין ליכט. | ||
*'''מהדרין מן המהדרין''' - איזא [[מחלוקת]], [[בית שמאי]] האלטן אז די ערשטע טאג צינדט מען אכט ליכט און אין די קומענדיגע טעג '''פוחת והולך''' - יעדן טאג איין ליכט ווינציגער ווי די נעכטיגע טאג, און [[בית הלל]] האלטן אז די ערשטע טאג צינדט מען איין ליכט און אין די קומענדיגע טעג '''מוסיף והולך''' - יעדן טאג איין ליכט מער ווי די נעכטיגע טאג | *'''מהדרין מן המהדרין''' - איזא [[מחלוקת]], [[בית שמאי]] האלטן אז די ערשטע טאג צינדט מען אכט ליכט און אין די קומענדיגע טעג '''פוחת והולך''' - יעדן טאג איין ליכט ווינציגער ווי די נעכטיגע טאג, און [[בית הלל]] האלטן אז די ערשטע טאג צינדט מען איין ליכט און אין די קומענדיגע טעג '''מוסיף והולך''' - יעדן טאג איין ליכט מער ווי די נעכטיגע טאג{{ביאור|אין גמרא איז פארהאן א מחלוקת פארוואס בית שמאי און בית הלל האבן אזוי געזאגט, אדער ווייל בית שמאי האלטן אז מדארף פארצייכענען נאך וויפיל טעג פון די [[יום טוב]] [[חנוכה]] זענען פארבליבן, און בית הלל האלטן אז מדארף פארצייכענען וויפיל טעג זענען שוין פארביי, אדער ווייל בית שמאי האלטן אז סאיז צוגעגליכן צו די פרי החג-די קרבנות פון יום טוב סוכות, וואס זענען געווען יעדן טאג ווינציגער מיט איינס פון די נעכטיגע, אוןבית הלל האלטן אז [[מעלין בקודש ולא מורידין]]{{הערה|שם=שבת כא ב}}. עס זענען פארהאן וואס האלטן אז סאיז א נפק"מ להלכה וואס די טעם איז, זעט {{אוצר החכמה||בית הלוי – סוגיות חנוכה עמוד 15|623101|עמוד=15}} דיבור המתחיל "בגמרא חד אמר טעמא", און נאך.}}{{ש}}די הלכה איז אז מזאהל צינדן ווי די מהדרין מן המהדרין לויט די גאנג פון בית הלל, אבער אויך דערין זענען פארהאן אפאר מיינונגען וויאזוי פונקטליך זיך צו פירן: | ||
* די [[תוספות]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=והמהדרין מן המהדרין}}.}} האלטן אז נאר די בעל הבית צינדט ליכט, און ער צינדט יעדן טאג מיט נאך איין ליכט מער{{הערה|ווי גע'פסק'נט ווי בית הלל.}} ווי די נעכטיגע{{ביאור|זיי האלטן אז מהדרין און מהדרין מן המהדרין זענען אויף די זעלבער שטאפל העכער פון נר איש וביתו, אדער יעדער איינער, אדער נאר די בעל הבית אבער מוסיף והולך.}}, און אזוי נעמט אן די [[שולחן ערוך]]{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}}.}}, און אזוי פיהרן זיך די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]]. | * די [[תוספות]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=והמהדרין מן המהדרין}}.}} האלטן אז נאר די בעל הבית צינדט ליכט, און ער צינדט יעדן טאג מיט נאך איין ליכט מער{{הערה|ווי גע'פסק'נט ווי בית הלל.}} ווי די נעכטיגע{{ביאור|זיי האלטן אז מהדרין און מהדרין מן המהדרין זענען אויף די זעלבער שטאפל העכער פון נר איש וביתו, אדער יעדער איינער, אדער נאר די בעל הבית אבער מוסיף והולך.}}, און אזוי נעמט אן די [[שולחן ערוך]]{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}}.}}, און אזוי פיהרן זיך די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]]. | ||
* דער [[רמ"א]]{{הערה|הגהות הרמ"א על {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}}.}}{{ביאור|זענען פארהאן וואס לערנען אין [[רמב"ם]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|א|נאמען=אן|ספר=זמנים}}.}} אז אויך ער האלט אזוי{{הערה|אזוי שרייבט די [[רבי יואל סירקיש|ב"ח]] אין {{ויקיטקסט|טור אורח חיים תרעא#בית חדש (ב"ח)|אורח חיים סימן תרעא סעיף קטן ג}}; דער [[באר היטב]] אין {{ויקיטקסט|שולחן ערוך אורח חיים תרעא ב#באר היטב|סימן תרעא מעיף קטן ג}}, אבער סאיז נישט קיין קלארער זאך, זעט אויך אין שו"ת חבל נחלתו {{ויקיטקסט|חבל נחלתו טו|סימן יט}}; {{אוצר החכמה||בית הלוי – סוגיות חנוכה זייט 21|623101|עמוד=21}} דיבור המתחיל אמר רבי זירא; חדושי מרן רי"ז הלוי הלכות חנוכה פרק ד הלכה א; {{אוצר החכמה||מנחת אשר מועדים (חנוכה) זייט כט|171700|עמוד=36}}; [https://www.ybm.org.il/lesson?lesson=11733&format=V הרב נחום אליעזר ראבינאוויטש-הדלקת נר חנוכה] און נאך.}}.}} אז מהדרין מן המהדרין איז א שטאפל העכער די מהדרין אז סיי יעדער באזונדער פון די הויזגעזונד צינדט אליין, און סיי אז מצינדט אויפן סדר פון מוסיף והולך, און אזוי פיהרן זיך די [[אשכנזים]]. | * דער [[רמ"א]]{{הערה|הגהות הרמ"א על {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}}.}}{{ביאור|זענען פארהאן וואס לערנען אין [[רמב"ם]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|א|נאמען=אן|ספר=זמנים}}.}} אז אויך ער האלט אזוי{{הערה|אזוי שרייבט די [[רבי יואל סירקיש|ב"ח]] אין {{ויקיטקסט|טור אורח חיים תרעא#בית חדש (ב"ח)|אורח חיים סימן תרעא סעיף קטן ג}}; דער [[באר היטב]] אין {{ויקיטקסט|שולחן ערוך אורח חיים תרעא ב#באר היטב|סימן תרעא מעיף קטן ג}}, אבער סאיז נישט קיין קלארער זאך, זעט אויך אין שו"ת חבל נחלתו {{ויקיטקסט|חבל נחלתו טו|סימן יט}}; {{אוצר החכמה||בית הלוי – סוגיות חנוכה זייט 21|623101|עמוד=21}} דיבור המתחיל אמר רבי זירא; חדושי מרן רי"ז הלוי הלכות חנוכה פרק ד הלכה א; {{אוצר החכמה||מנחת אשר מועדים (חנוכה) זייט כט|171700|עמוד=36}}; [https://www.ybm.org.il/lesson?lesson=11733&format=V הרב נחום אליעזר ראבינאוויטש-הדלקת נר חנוכה] און נאך.}}.}} אז מהדרין מן המהדרין איז א שטאפל העכער די מהדרין אז סיי יעדער באזונדער פון די הויזגעזונד צינדט אליין, און סיי אז מצינדט אויפן סדר פון מוסיף והולך, און אזוי פיהרן זיך די [[אשכנזים]]. | ||