35,369
רעדאגירונגען
ק
טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: בֿ ← ב, ױ ← וי (2), װ ← וו, יידן ← אידן (2), דוקא ← דווקא
ק (החלפת טקסט – " זיינען" ב־" זענען") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: בֿ ← ב, ױ ← וי (2), װ ← וו, יידן ← אידן (2), דוקא ← דווקא) |
||
| שורה 45: | שורה 45: | ||
== יידישע באפעלקערונג == | == יידישע באפעלקערונג == | ||
אין צוועלפטן יארהונדערט, האבן אידן שוין געוווינט אין שטאט. אין יאר [[1744]], האט מאריא טערעזא ארויסגעטריבן די | אין צוועלפטן יארהונדערט, האבן אידן שוין געוווינט אין שטאט. אין יאר [[1744]], האט מאריא טערעזא ארויסגעטריבן די אידן, און נאך דריי יאר האבן זיי זיך אומגעקערט. | ||
אין די יארן דערנאך, איז בודאפעשט געווארן א גרויסע יידישע שטאט, מיט א גאר ארגאנאזירטע קהילה, און דערגרייכט איר הויכפונקט מיטן נאצישן אריינמארש, און געהאט נאנט צו 300,000 | אין די יארן דערנאך, איז בודאפעשט געווארן א גרויסע יידישע שטאט, מיט א גאר ארגאנאזירטע קהילה, און דערגרייכט איר הויכפונקט מיטן נאצישן אריינמארש, און געהאט נאנט צו 300,000 אידן, מאכנדיק בודאפעשט פאר א גרויסע יידישע שטאט איבער די וועלט. אין די [[ניינצטע יארהונדערט]] איז אויפגעבויט געווארן די גרויסע שול, וואס איז די צווייטע גרעסטע אין די וועלט, און געהערט צו די [[נעאלאגן|נעאלאגישע]] קהילה, און ווערט גערופן די [[דוהאני שול]], וואס איז אפן ביז היינט | ||
די [[סטאטוס קווא]], האט אויך געהאט א שול מיטן נאמען [[רומבאך שול]], וואס היינט איז עס פארמאכט, און די קהילה עקזיסטירט שוין נישט. | די [[סטאטוס קווא]], האט אויך געהאט א שול מיטן נאמען [[רומבאך שול]], וואס היינט איז עס פארמאכט, און די קהילה עקזיסטירט שוין נישט. | ||
| שורה 53: | שורה 53: | ||
די [[ארטאדאקס]]ן האבן אויך א גרויסע [[בית המדרש]], וואס ווערט גערופן די [[קאזינצי שול]], וואס געפונט זיך אין יידישע קווארטאל, און האט אלע צוגעהערן פון א יידישע קהילה, ווי א שחיטה, א מקווה, א רעסטאראן מיטן נאמען חנהס רעסטאראן, וואס האט א גוטע הכשר. [[חב"ד]] פירט אויך אן יידישע אקטיוויטעטן, און זונטאג שולע, און אין די קאמפוס פון די [[אוניווערסיטעט]]. | די [[ארטאדאקס]]ן האבן אויך א גרויסע [[בית המדרש]], וואס ווערט גערופן די [[קאזינצי שול]], וואס געפונט זיך אין יידישע קווארטאל, און האט אלע צוגעהערן פון א יידישע קהילה, ווי א שחיטה, א מקווה, א רעסטאראן מיטן נאמען חנהס רעסטאראן, וואס האט א גוטע הכשר. [[חב"ד]] פירט אויך אן יידישע אקטיוויטעטן, און זונטאג שולע, און אין די קאמפוס פון די [[אוניווערסיטעט]]. | ||
עס | עס וואוינען דאָרט בערך הונדערט טויזנט [[אידן]]; ס'רוב זענען גאָר [[סעקולאריזם|פריי]]. | ||
== אונגארישע פארלאמענט == | == אונגארישע פארלאמענט == | ||
| שורה 59: | שורה 59: | ||
עס איז די דריט גרעסטע פארלאמענט געביידע אין די וועלט און די גרעסטע געביידע אין אונגארן. עס ליגט אויפן דענאבע טייך ארויסקוקענדיג מיטן גאנצן פראכט און מייסטעטישקייט צום טייך, אבער די אריינגאנג איז אויפן אנדערן זייט. | עס איז די דריט גרעסטע פארלאמענט געביידע אין די וועלט און די גרעסטע געביידע אין אונגארן. עס ליגט אויפן דענאבע טייך ארויסקוקענדיג מיטן גאנצן פראכט און מייסטעטישקייט צום טייך, אבער די אריינגאנג איז אויפן אנדערן זייט. | ||
דער בנין איז געבויט געווארן דורך א אידישע ארכיטעקטער. מען האט זיך באניצט מיט פערציג מיליאן שטיינער עס צו בויען! און א האלבע מיליאן טייערע סארט שטיינער! און פערציג קילאגראם גאלד. | דער בנין איז געבויט געווארן דורך א אידישע ארכיטעקטער. מען האט זיך באניצט מיט פערציג מיליאן שטיינער עס צו בויען! און א האלבע מיליאן טייערע סארט שטיינער! און פערציג קילאגראם גאלד. | ||
בשעת'ן עס בויען איז עס געווען די טייערסטע בנין אין גאנץ אייראפע – פון דער געלט וואלט מען געקענט בויען א שטאט פאר ביז דרייסיג טויזענט מענטשן... יאפס, | בשעת'ן עס בויען איז עס געווען די טייערסטע בנין אין גאנץ אייראפע – פון דער געלט וואלט מען געקענט בויען א שטאט פאר ביז דרייסיג טויזענט מענטשן... יאפס, דווקא די צוריקגעשטאנענע אונגארישע האבן געבויט אזאנס... | ||
היינט שטעלט מען צו ספעציעלע טור'ס וואס טראגן און ווייזן ארום דעם פרעכטיגן בנין מיט איר אייגנארטיגע געבוי, און אלע אינטערעסאנטע זאכן וואס מען קען זען דערין. | היינט שטעלט מען צו ספעציעלע טור'ס וואס טראגן און ווייזן ארום דעם פרעכטיגן בנין מיט איר אייגנארטיגע געבוי, און אלע אינטערעסאנטע זאכן וואס מען קען זען דערין. | ||
{{הויפטשטעט פונעם אייראפעישן פארבאנד}} | {{הויפטשטעט פונעם אייראפעישן פארבאנד}} | ||
| שורה 66: | שורה 66: | ||
[[קאַטעגאָריע:הויפטשטעט אין אייראפע]] | [[קאַטעגאָריע:הויפטשטעט אין אייראפע]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]] | [[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||