אליסף בן דעואל

פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:תנ"ך פערזענליכקייט
פאראמעטער [ מקום לידה ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
ליידיגע פאראמעטער [ צאצאים ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע

אליסף בן דעואל

תקופה	יציאת מצרים, דור המדבר

אֶלְיָסָף בֶּן דְעוּאֵל (אדער: רְעוּאֵל) איז געווען דער נשיא פון שבט גד, אין די צייט פון נאך יציאת מצרים.

לעבן און שאפן

ווי די אנדערע נשיאים, האט השי"ת באשטימט אליסף בן דעואל צו ציילן זיין שבט ביים צווייטן ציילונג פון אידן אין מדבר. זיי ווערן דארט געשילדערט ווי ”קְרוּאֵי הָעֵדָה, נְשִׂיאֵי מַטּוֹת אֲבוֹתָם, רָאשֵׁי אַלְפֵי יִשְׂרָאֵל”. זיי זענען אלע געווען הויפטן אין סנהדרין, וועלכע זענען גערופן געווארן צו יעדע חשוב'ע זאך ביי אידן.

לויט חז"ל זענען די נשיאים געווען די שוטרים וואס די מצריים האבן געשטעלט איבער אידן אין מצרים, וואס זיי זענען געשלאגן געווארן ווען אידן האבן נישט ערפילט זייער קוואטע. טייל לערנען אז זיי זענען שוין געווען נשיאים איבער די עלטערן פונעם דור המדבר, נאך זייענדיג אין מצרים.

דורכאויס די וואנדערונגען אין מדבר האט אליסף געפירט זיין שבט דער דריטער, נאך שלומיאל בן צורישדי, אונטער'ן "דגל מחנה ראובן". לויט ווי דערציילט אין מדרש, איז זיין פאן געווען געפארבט נישט אינגאנצן שווארץ און נישט אינגאנצן ווייס נאר ביידע געמישט, און א לאגער געצייכנט דערויף.

אין חז"ל ווערט געברענגט אז די נשיאים זענען געווען צווישן די צוויי הונדערט און פופציג מענטשן וועלכע האבן געברענגט קטורת ביים מחלוקת קורח ועדתו. לויט דעם זענען זיי נפטר געווארן אין צווייטן יאר נאך יציאת מצרים, אין פייער וואס האט פארברענט די מקטירי הקטורת.

קרבנות הנשיאים

אליסף בן דעואל איז געווען דער זעקסטער אין די רייע צו מקריב זיין ביי די קרבנות הנשיאים. ער האט מקריב געווען זיין קרבן אום ו' ניסן אינעם צווייטן יאָר צו יציאת מצרים (ב'תמ"ט).

די סיבה אויף צו מקריב זיין גלייך נאך די נשיא פון שבט שמעון שטייט אין מדרש:

ביום הששי נשיא לבני גד אליסף בן דעואל – לפי ששמעון לקח חרבו והלך ועשה מלחמה עם אנשי שכם בשביל אחותו, ובני גד עברו את הירדן לעזר לאחיהם לירש את הארץ, כמה דתימא (
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:תנ"ך
פאראמעטער [ קצר ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע דברים לג, כא) 'צדקת ה׳ עשה ומשפטיו עם ישראל', לכך זכה והקריב אחר שמעון

— במדבר רבה, פרשה י"ג, פסקה כ'

.

די הסבר צו דאס וואס ער האט מקריב געווען שטייט אין מדרש:

קרבנו קערת כסף אחת וגו׳ – אמר רבי ברכיה כנגד יציאת מצרים הקריב נשיא גד וכו', אמר רבי ברכיה, התחיל להקריב קרבנו כנגד מה שארע להם מיום שירדו יעקב ובניו למצרים עד שיצאו

— ווייטער דארט אין מדרש

.

אנדערע ערקלערן אז ס'איז געגאנגען לויט'ן סדר פון די דגלים ביי די מסעות.

זיין נאמען

אין אור החיים שטייט:

אליסף בן דעואל – ירמוז להיות שנאספו לעריהם תחילה על פי ה׳ כאמור זולת גבורי חיל שעברו כל חלוץ וגו׳, והוא אומרו 'אל יסף'. עוד על פי דבריהם ז״ל שארץ סיחון ועוג לא היתה בכלל מתנת ארץ ישראל שנתן ה׳ לאברהם, כמו שאמרו בספרי (ח״ב פיסקא רצט) וזה לשונם פרט לעבר הירדן שנטלת מעצמך עד כאן. ומצינו שמשפט ארץ ישראל יש לה (שביעית פ״ט מ״ב) כידוע, ועיין מה שכתבתי בפרשת מטות בפסוק עטרות וגו׳, לזה קראו 'אליסף' לצד שהוסיף ליטול יותר ממתנת ה׳ והסכים ה׳ עמהם.
'בן דעואל' פירוש שעשו היכר לעדות לדעת כי הם ידועי עובדי אל כאחד שבטי ישראל.

.

ענליך שטייט אין מדרש אז סגייט ארויף אויפן מזבח וואס בני ראובן און בני גָד און אַ האַלבן שבט מנשה פון איבער דעם ירדן האבן אויפגעשטעלט, וואָס יהושע בן נון און דאָס פאָלק האבן חושד געווען אז מהאָט דאס געבויט פאַר עבודה זרה, און דאס איז 'אל יסף', מהאָט גאָרנישט צוגעלייגט צום תורה, 'בן דעו אל', נאר מיר ווייסן נאך אלס נאר פון באשעפער.

זיין טאטנ'ס נאמען ווערט אנגערופן אמל דעואל (ווי צום ביישפיל ביי די קרבנות הנשיאים), און צומאל רעואל (ווי צום ביישפיל אין ב, יד), די הסבר דערצו שטייט אין רמב"ן:”נקרא דעואל, שידע את האל, רעואל, ששם רעיון לבו באל וכו', והיו קוראים האיש ההוא בשני שמות ולכך תזכרנו התורה בשניהם”.

אין רבינו בחיי שטייט אנדערש:”כן כתוב במסורה על זה, לית כוותיה בכל שבטיא וכו', א"כ הפסוק שהזכיר בראש הספר לגד אליסף בן דעואל, בדל"ת, מאחר שהזכיר על זה דלית כוותיה בכל השבטים. והוא נקרא פעם בדל"ת ופעם ברי"ש, והכל ענין אחד, כי הענין שרצה באל וידע אותו”.

צו ליינען מער

• קרבנות הנשיאים