רבי בצלאל יאיר דאנציגער
רבי בצלאל יאיר דאנציגער (כ"ה אדר ה'תרכ"ה - כ"ה אדר ה'תרצ"ד) איז געווען א זון פון רבי יחיאל דאנציגער דער אלטער רבי פון אלכסנדר, און א ברודער פון רבי ירחמיאל ישראל יצחק דאנציגער און רבי שמואל צבי דאנציגער די אדמורי"ם פון אלכסנדר. ער האט געפירט טייל פון די חסידי אלכסנדר אין לאדזש.
| געבורט |
1865 כ"ה אדר ה'תרכ"ה טורטשין, וואהלין (היינט אין אוקראינע) |
|---|---|
| פטירה | כ"ה אדר ה'תרצ"ד (אלט: 69 בערך) |
| מקום קבורה | אלעקסאנדער, פוילן |
| מדינה | פוילן |
| וואוין אָרט | לאדזש |
| טאטע | רבי יחיאל דאנציגער |
| חותנים | רבי צבי הירש טהיבערג |
| חתנים | רבי יהודה משה דאנציגער |
ביאגראפיע
רבי בצלאל יאיר איז געבוירן אין דער שטעטל טורטשין אין וואהלין (היינט אוקראינע) צו רבי יחיאל דאנציגער, דער ערשטער אדמו"ר פון אלכסנדר. זיין זיידע איז געווען רבי שרגא פייוול פון גריצא, פון די גרויסע תלמידים פון רבי ישראל יצחק קאליש, "דער אלטער ווארקער רבי". זיין פאטער איז געווען דער ממלא מקום פון רבי דוב בעריש פון ביאלע, וועלכער איז געווען דער ממלא מקום פון רבי מרדכי מנחם מענדל קאליש, "דער יונגער ווארקער רבי". רבי בצלאל יאיר האט חתונה געהאט מיט די טאכטער פון דער בארימטער אלכסנדר חסיד רבי צבי הירש טהיבערג פון פלאוונע, באקאנט אלס רבי הערשל פלאוונער. נאך די פטירה פון זיין פאטער האבן טייל חסידים אים געוואלט אויפנעמען אלס אדמו"ר, ווי אויך זיין עלטערער ברודער דער ישמח ישראל האט אזוי געהאלטן, אבער ער האט זיך אפגעזאגט און האט זיך שטארק אנגעבינדן אין זיין עלטערער ברודער[1]. נאך די פטירה פון זיין ברודער אין יאר ה'תר"ע זענען ווידער געקומען צו אים חסידים, אבער ער האט זיי פארשיקט און זיך אנגעבינדן אין זיין צווייטער ברודער דער תפארת שמואל.
דורכאויס די ערשטע וועלט-מלחמה האט ער געוויילט אין לאדזש, און מיט די הסכמה פון זיין ברודער (וועלכער איז אויך געווען אין לאדזש) האט ער אנגעהויבן אויפנעמען חסידים[2]. ווען די מלחמה האט זיך געענדיגט איז ער געבליבן וואוינען אין לאדזש, און דארט האט ער אנגעפירט מיט דער "גרויסער שטיבל", וואו ער פלעגט איבערזאגן די תורות וואס ער האט געהערט פון זיין ברודער דער ישמח ישראל.
ער איז באערדיגט געווארן אין די אוהל פון די אלכסנדר רבי'ס, אין שטאט אלעקסאנדער.
נאך די צווייטע וועלט-מלחמה, אין וועלכע עס איז אומגעקומען זיין פּלומעניק (זון פון זיין ברודער דער תפארת שמואל) רבי יצחק מנחם מענדל דאנציגער, וועלכער איז געווען דער פערטער רבי אין די אלכסנדר דינאסטיע, האבן די חסידים די שארית הפליטה אויפגענומען זיין איידעם און פלומעניק רבי יהודה משה דאנציגער צו איבערנעמען די הנהגה.
פאמיליע
- זיין איידעם און פלומעניק[3] רבי יהודה משה דאנציגער, דער "אמונת משה" און דער פינפטער אלכסנדר רבי.
- זיין זון, רבי אברהם יהודה'לע דאנציגער, וועלכער האט איבערגענומען זיין ארט נאך זיין פטירה. אומגעברענגט אין כעלמנא פארטיליגונג לאגער אום ראש השנה ה'תש"ג.
- זיין זון, רבי יחיאל
- זיין איידעם, רבי מרדכי מנחם קאליש פון ווארקא (אייניקל פון רבי שמחה בונם קאליש).
- זיין איידעם, רבי יצחק חיים דוד הלוי דעמבינסקי, זון פון זיין פלומעניק רבי פייוול שלום, אדמו"ר אין שטאט מאקאוו.
- זיין איידעם, רבי ישראל אלימלך פרומער פון ראדום.
צו ליינען מער
- יצחק אלפסי, אנציקלופדיה לחסידות - אישים, חלק א', עמ' שס"ה-שס"ו.
- יהודה משה מקובר, צדיק באמונתו, בני ברק תשס"ג, חלק א' עמ' ס"ט-פ"ג, קי"ט-ק"כ.