בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,387
רעדאגירונגען
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 47: | שורה 47: | ||
זיין אראמישע זמר, "יה רבון עלם ועלמיא", אין וועלכן עס קומט צום אויסדרוק די בענקשאפט צו דער גאולה, איז פון די באקאנטסטע פיוטים אין דער אידישער וועלט. כאטש ער איז געווען פון א ספרדישן אפשטאם, איז דער דאזיגער פיוט איינגעפירט געווארן אויך ביי די אשכנזישע קהילות און ווערט געזונגען יעדן שבת. | זיין אראמישע זמר, "יה רבון עלם ועלמיא", אין וועלכן עס קומט צום אויסדרוק די בענקשאפט צו דער גאולה, איז פון די באקאנטסטע פיוטים אין דער אידישער וועלט. כאטש ער איז געווען פון א ספרדישן אפשטאם, איז דער דאזיגער פיוט איינגעפירט געווארן אויך ביי די אשכנזישע קהילות און ווערט געזונגען יעדן שבת. | ||
אין דעם ספר זמירות ישראל איז אויך דא זיין באקאנטן פיוט "ירד דודי לגנו", אויך באקאנט אלס די "כתובה לחג השבועות", וואס איז א זמר וואס באשרייבט די חתונה-תנאים צווישן ישראל און גא-ט{{הערה|{{הפיוט והתפילה|868|ירד דודי לגנו (כתובה לחג השבועות)}}; {{צ-בוך|מחבר=Israel Davidson|נאמען=Parody in Jewish literature|שנת הוצאה=1907|עמ=34–36|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044009500968&seq=66}}.}}. מען ליינט דאס אין פיל קהילות פון עדות המזרח אויף שבועות. א | אין דעם ספר זמירות ישראל איז אויך דא זיין באקאנטן פיוט "ירד דודי לגנו", אויך באקאנט אלס די "כתובה לחג השבועות", וואס איז א זמר וואס באשרייבט די חתונה-תנאים צווישן ישראל און גא-ט{{הערה|{{הפיוט והתפילה|868|ירד דודי לגנו (כתובה לחג השבועות)}}; {{צ-בוך|מחבר=Israel Davidson|נאמען=Parody in Jewish literature|שנת הוצאה=1907|עמ=34–36|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044009500968&seq=66}}.}}. מען ליינט דאס אין פיל קהילות פון עדות המזרח אויף שבועות. ענליכע כתובות זענען אינספּירירט געווארן פון זײן װערק, א שטייגער ווי דער נוסח פון שטר תנאים און כתובה, וואס איז איינגעפירט צו ליינען אום שבועות אין די סיגוט-סאטמארער הויפן, וועלכע איז בטעות צוגעשריבן געווארן צו ר' ישראל{{הערה|Beeri, 2019, 71. זעט {{פורום אהח|1=סדר התנאים והכתובה שמיוחס לר' ישראל נגארה מי חיבר|2=34139}}; {{אייוועלט|42714|ווער האט מחבר געווען דער נוסח שטר אירוסין ליום טוב שבועות ?}}.}}. | ||
ר' ישראל האט איבערגעלאזט א כתב יד "שארית ישראל", א גרויסע זאמלונג פון פיוטים, וואס האט געזאלט זיין דער צווייטער טייל פון זמירות ישראל. ער איז אבער נפטר געווארן איידער ער האט עספיעט עס צו דרוקן. פילע פון זיי זענען פארעפנטליכט געווארן דורך פארשידענע געלערנטע{{הערה|1=ווי אין {{צ-בוך|מחבר=אשר בן-ישראל|נאמען=שירת הח"ן|מקום הוצאה=צפת|שנת הוצאה=תרע"ח|עמ=23–58|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b3213333&seq=27}}; {{אוצר החכמה|מ. ד. גאון|מזרח ומערב|189653|page=3|קעפל=ר' ישראל נג'ארה ז"ל וזמירותיו|באנד=ה|שנת הוצאה=תר"צ|עמ=145–163|כרך ה חוברת ג (כא)}}; דוד ילין, "[https://benyehuda.org/read/15074 עשרים שירים משירי 'שארית ישראל' לר' ישראל נג'ארה]", מחקרים לזכרו של ר' עמרם קוהוט, ניו־יורק תרצ"ו, עמ' נט-פח; {{היברובוקס|ישראל דאווידזאן|ספר היובל לפרופיסור שמואל קרויס|36732|page=215|קעפל=שירי תקוה : מן "שארית ישראל" לר' ישראל נגארה|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרצ"ז|מו"ל=ראובן מס|עמ=193–210}}; {{היברובוקס|יצחק מנדלסון|חורב|23214|page=50|קעפל=שירים מר' יצחק בן יהודה אבן גיאת ומר' ישראל בן משה נג'ארה|באנד=ט (ניסן תש"ו)|עמ=50–58}}; {{אוצר החכמה|אהרן מירסקי|ספר איש התורה והמעשה...משה אוסטרובסקי|15035|page=132|קעפל=עשרת שירים לרי ישראל נג'ארה|עמ=קכה–קלב}}; {{צ-זשורנאל|אהרן מירסקי|שירי גאולה לרבי ישראל נאג'ארה: יוצאים לאור על-פי כתבי-יד|ספונות|ה|עמ=רז–רלד|מו"ל=יד יצחק בן-צבי|שנת הוצאה=תשכ"א|JSTOR=23415124}}; {{צ-זשורנאל|-|שירי נגר ובר נגר|ספונות|ו|עמ=רז–רלד|שנת הוצאה=תשכ"ב|JSTOR=23415176}}.}}. דער ספר "שארית ישראל – מזמירות ישראל", מיט 418 זעלטענע פיוטים, איז לעצטנס ערשינען אין א פארש-ארבעט דורך טובה בארי און עדווין סערוסי{{הערה|שם=טסלר1}}{{הערה|שם=גלגוליו}}. אן אנדער פיוט אין דעם נייעם ספר "שארית ישראל" איז "ימלט אי נקי", וואס איז געווידמעט ארץ ישראל און דעם ווילן ס'זאל זיך מערן שמחות ביי אידן{{הערה|שם=טסלר1}}. | ר' ישראל האט איבערגעלאזט א כתב יד "שארית ישראל", א גרויסע זאמלונג פון פיוטים, וואס האט געזאלט זיין דער צווייטער טייל פון זמירות ישראל. ער איז אבער נפטר געווארן איידער ער האט עספיעט עס צו דרוקן. פילע פון זיי זענען פארעפנטליכט געווארן דורך פארשידענע געלערנטע{{הערה|1=ווי אין {{צ-בוך|מחבר=אשר בן-ישראל|נאמען=שירת הח"ן|מקום הוצאה=צפת|שנת הוצאה=תרע"ח|עמ=23–58|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b3213333&seq=27}}; {{אוצר החכמה|מ. ד. גאון|מזרח ומערב|189653|page=3|קעפל=ר' ישראל נג'ארה ז"ל וזמירותיו|באנד=ה|שנת הוצאה=תר"צ|עמ=145–163|כרך ה חוברת ג (כא)}}; דוד ילין, "[https://benyehuda.org/read/15074 עשרים שירים משירי 'שארית ישראל' לר' ישראל נג'ארה]", מחקרים לזכרו של ר' עמרם קוהוט, ניו־יורק תרצ"ו, עמ' נט-פח; {{היברובוקס|ישראל דאווידזאן|ספר היובל לפרופיסור שמואל קרויס|36732|page=215|קעפל=שירי תקוה : מן "שארית ישראל" לר' ישראל נגארה|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרצ"ז|מו"ל=ראובן מס|עמ=193–210}}; {{היברובוקס|יצחק מנדלסון|חורב|23214|page=50|קעפל=שירים מר' יצחק בן יהודה אבן גיאת ומר' ישראל בן משה נג'ארה|באנד=ט (ניסן תש"ו)|עמ=50–58}}; {{אוצר החכמה|אהרן מירסקי|ספר איש התורה והמעשה...משה אוסטרובסקי|15035|page=132|קעפל=עשרת שירים לרי ישראל נג'ארה|עמ=קכה–קלב}}; {{צ-זשורנאל|אהרן מירסקי|שירי גאולה לרבי ישראל נאג'ארה: יוצאים לאור על-פי כתבי-יד|ספונות|ה|עמ=רז–רלד|מו"ל=יד יצחק בן-צבי|שנת הוצאה=תשכ"א|JSTOR=23415124}}; {{צ-זשורנאל|-|שירי נגר ובר נגר|ספונות|ו|עמ=רז–רלד|שנת הוצאה=תשכ"ב|JSTOR=23415176}}.}}. דער ספר "שארית ישראל – מזמירות ישראל", מיט 418 זעלטענע פיוטים, איז לעצטנס ערשינען אין א פארש-ארבעט דורך טובה בארי און עדווין סערוסי{{הערה|שם=טסלר1}}{{הערה|שם=גלגוליו}}. אן אנדער פיוט אין דעם נייעם ספר "שארית ישראל" איז "ימלט אי נקי", וואס איז געווידמעט ארץ ישראל און דעם ווילן ס'זאל זיך מערן שמחות ביי אידן{{הערה|שם=טסלר1}}. | ||
| שורה 57: | שורה 57: | ||
*[https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=45788&st=&pgnum=269 מימי ישראל] (ווענעציע, שס"ה) – רעטאָרישע בריוו מיט סעקולערע און ליבע-לידער, קאמפּאנירט אין זיין יוגנט, און צוגעלייגט צו דער דריטער אויסגאבע פון זמירות ישראל. צעטיילט אין זעקס חלקים: מי השילוח (צו פייטנים און פאעטן), מי מנוחות (צו פארשידענע מענטשן), מי מריבה (וועגן מוסר און שלום), מי מצור (העלפן קהילות אין קריזיס), מי זהב (בעטן צדקה פאר ארעמע לייט), מי המרים (טרייסט בריוו){{הערה|{{סדר הדורות|ספרים|א'רכד}}.}}. | *[https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=45788&st=&pgnum=269 מימי ישראל] (ווענעציע, שס"ה) – רעטאָרישע בריוו מיט סעקולערע און ליבע-לידער, קאמפּאנירט אין זיין יוגנט, און צוגעלייגט צו דער דריטער אויסגאבע פון זמירות ישראל. צעטיילט אין זעקס חלקים: מי השילוח (צו פייטנים און פאעטן), מי מנוחות (צו פארשידענע מענטשן), מי מריבה (וועגן מוסר און שלום), מי מצור (העלפן קהילות אין קריזיס), מי זהב (בעטן צדקה פאר ארעמע לייט), מי המרים (טרייסט בריוו){{הערה|{{סדר הדורות|ספרים|א'רכד}}.}}. | ||
*[https://hebrewbooks.org/44833 כלי מחזיק ברכה] (ווענעציע, ש"פ) – הלכות פון, און א פירוש אויף, ברכת המזון{{הערה|[https://books.google.co.il/books?id=FdHWGhwje5gC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false קאנסטאנטין, תצ"ד] אויף גוגל.}}. | *[https://hebrewbooks.org/44833 כלי מחזיק ברכה] (ווענעציע, ש"פ) – הלכות פון, און א פירוש אויף, ברכת המזון{{הערה|[https://books.google.co.il/books?id=FdHWGhwje5gC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false קאנסטאנטין, תצ"ד] אויף גוגל.}}. | ||
*[https://www.hebrewbooks.org/42197 מקוה ישראל] – דרשות | *[https://www.hebrewbooks.org/42197 מקוה ישראל] – דרשות (די היברובוקס סקען אנטהאלט נאר פינף פון פערציג דרשות. בר אילן אוניווערזיטעט האט איבערגעדרוקט דעם פולן ספר, תשס"ד). | ||
*[https://hebrewbooks.org/40521 שוחטי הילדים] (אמסטערדאם, תע"ח) – די הלכות פון שחיטה און ניקור אין א לייכטער שפראך פארשטענדליך אפילו פאר קינדער. | *[https://hebrewbooks.org/40521 שוחטי הילדים] (אמסטערדאם, תע"ח) – די הלכות פון שחיטה און ניקור אין גראמען, געשריבן אין א לייכטער שפראך פארשטענדליך אפילו פאר קינדער. | ||
*[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89014000111&seq=10 פזמונים] (וויען, תרי"ח) – א זאמלונג פון 120 זמירות. | *[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89014000111&seq=10 פזמונים] (וויען, תרי"ח) – א זאמלונג פון 120 זמירות. | ||
*מערכות ישראל (אין כתב יד, פארלוירן) – על התורה. | *מערכות ישראל (אין כתב יד, פארלוירן) – על התורה. | ||
| שורה 65: | שורה 65: | ||
==מיינונגען פון זיינע צייטגענאסן== | ==מיינונגען פון זיינע צייטגענאסן== | ||
ר' ישראל'ס נייע איינפירן, הויפּטזעכליך זיין נוץ פון וועלטליכע און אפילו "וואולגארישע" ניגונים פאר הייליגע טעקסטן, האבן ארויסגערופן שטארקע קריטיק. [[רבי מנחם די לאנזאנא|רבי מנחם די לאָנזאַנאָ]] פון דמשק האט שטארק קריטיקירט זיין פּאעטישע אינאוואציעס, למשל זיינע זמירות וועגן דער חתונה פון דער באשעפער און כלל ישראל{{הערה|{{היברובוקס|מנחם די לונזנו|שתי ידות|6473|page=284|עמ=דף קמב}}.}}. ר' ישראל האט זיך | ר' ישראל'ס נייע איינפירן, הויפּטזעכליך זיין נוץ פון וועלטליכע און אפילו "וואולגארישע" ניגונים פאר הייליגע טעקסטן, האבן ארויסגערופן שטארקע קריטיק. [[רבי מנחם די לאנזאנא|רבי מנחם די לאָנזאַנאָ]] פון דמשק האט שטארק קריטיקירט זיין פּאעטישע אינאוואציעס, למשל זיינע זמירות וועגן דער חתונה פון דער באשעפער און כלל ישראל{{הערה|{{היברובוקס|מנחם די לונזנו|שתי ידות|6473|page=284|עמ=דף קמב}}.}}. אבער ר' מנחם אלײן האט באװאונדערט די רוחניותדיגע װירקונג פון טערקישער מוזיק{{הערה|Beeri, 2019, 62–63.}}. ר' ישראל האט זיך פארטיידיגט פון די קריטיק אין די הקדמות צו זיינע ספרים, ערקלערנדיג אז ער גיט פּאסיגע טעקסטן צו די פּאפּולערע ניגונים כדי צו הייליגן זיי און דאס איז נויטיג פאר די רוחניותדיגע באדערפענישן פון ציבור. | ||
[[רבי חיים וויטאל]] האט אויך געהאט א זייער נעגאטיווע מיינונג וועגן רבי ישראל נג'ארה. אין זיין "ספר החזיונות" ברענגט ער פון א פרוי וועלכע א גייסט איז אריין אין איר (א [[דיבוק]]), וועלכע באשולדיגט ר' ישראל אין שווערע עבירות, אריינגערעכנט שכרות, ניבול פה, חילול שבת, זיך קריגן מיט זיין ווייב, אוממאראלישע מעשים, און באציאונגען מיט א גוי'טע{{הערה|{{היברובוקס|2=שבחי רבי חיים וויטאל|3=3767|page=17|מקום הוצאה=אוסטראה|שנת הוצאה=תקפ"ו|עמ=יט}}; רבי חיים וויטאל, '''ספר החזיונות''', מהדורת פיירשטיין, מכון בן-צבי, ירושלים תשס"ו, עמ' 68.}}. | [[רבי חיים וויטאל]] האט אויך געהאט א זייער נעגאטיווע מיינונג וועגן רבי ישראל נג'ארה. אין זיין "ספר החזיונות" ברענגט ער פון א פרוי וועלכע א גייסט איז אריין אין איר (א [[דיבוק]]), וועלכע באשולדיגט ר' ישראל אין שווערע עבירות, אריינגערעכנט שכרות, ניבול פה, חילול שבת, זיך קריגן מיט זיין ווייב, אוממאראלישע מעשים, און באציאונגען מיט א גוי'טע{{הערה|{{היברובוקס|2=שבחי רבי חיים וויטאל|3=3767|page=17|מקום הוצאה=אוסטראה|שנת הוצאה=תקפ"ו|עמ=יט}}; רבי חיים וויטאל, '''ספר החזיונות''', מהדורת פיירשטיין, מכון בן-צבי, ירושלים תשס"ו, עמ' 68.}}. | ||
רעדאגירונגען