פרשת חיי שרה

פסוקים	בראשית כג, א - כה, יח
צאל פסוקים	105
צאל ווערטער	1402
צאל אותיות	5,314
אינהאלט	שרה'ס פטירה און קבורה אין מערת המכפלה, אליעזר טרעפט א שידוך פאר יצחק - רבקה, אברהם הייראט קטורה סוף ימיו, יצחק און ישמעאל באערדיגן זייער פאטער נאך זיין פטירה
	הפטורה
ספרדים, אשכנזים און תימנים	מלכים א' א, א–לא
איטאליענער	מלכים א' א, א–לד

פרשת חַיֵּי שָׂרָה איז די פינפטע פרשה פון ספר בראשית. די פרשה גייט פון ספר בראשית, קאַפּיטל כ"ג, פסוק א', ביז קאַפּיטל כ"ה, פסוק י"ח, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען.

דער מערת המכפלה

די פרשה הייסט "חיי שרה" אויפ'ן ערשטן פסוק פון די פרשה, וואס הייבט אן דערציילן איבער די פטירה פון שרה אמינו: ”וַיִּהְיוּ חַיֵּי שָׂרָה מֵאָה שָׁנָה וְעֶשְׂרִים שָׁנָה וְשֶׁבַע שָׁנִים, שְׁנֵי חַיֵּי שָׂרָה”. די פרשה שילדערט אברהם אבינו'ס באמיאונגען צו באערדיגן שרה אין מערת המכפילה נאך איר פטירה; אליעזר'ס זוכן א שידוך פאר יצחק אויפ'ן באפעל פון אברהם, דאס טרעפן רבקה פאר א כלה; אברהם'ס נעמען קטורה פאר א ווייב און זייערע אפשטאמלינגען; אברהם'ס פטירה און קבורה; ישמעאל'ס דינאסטיע.

פרשת חיי שרה ווערט געליינט צווישן כ"ב און כ"ז חשון.

פרשה אינהאלט

קבר פון שרה אמנו אין מערת המכפלה

שרה'ס פטירה

שרה איז אוועק אין חברון אין עלטער פון 127 יאר. אברהם האט איר געוואלט באגראבן אין "מערת המכפילה" דארט אין חברון, און נאך לענגערע פארהאנדלונגען מיט עפרון דער חתי איבער די טערמינען פונעם אפמאך, איז עס פארקויפט געווארן פאר אברהם ”בכסף מלא”, און ער האט דארטן באערדיגט שרה^[1].

יצחק'ס שידוך

אברהם האט באשוואוירן זיין קנעכט אליעזר צו גיין טרעפן א שידוך פאר יצחק, אבער נישט פון די טעכטער פון ארץ כנען וואו ער וואוינט, נאר פון זיינע פאמיליע קרובים, און ער זאל אהיימברענגען דעם שידוך קיין ארץ ישראל. אליעזר האט גענומען צען קעמלען, און א שטר מיט אברהם'ס גאנצע פארמעגן פארשריבן פאר יצחק^[2], און זיך געוואנדן צום שטאט נחור אין ארם נהריים געגענט. ער האט זיך געשטעלט ביים ברונעם אויסער די שטאט ווען די וואסער-שעפּערינס קומען, און געבעטן א תפילה צו גאט אז דאס מיידל וועם ער וועט בעטן צו טרינקען פון איר קריגל און זי וועט אפפערן אויך צו אנטרינקען די קעמלען זאל זיין די פאסיגע שידוך פאר יצחק.

נאך איידער ער האט געענדיגט זיין תפילה איז רבקה, א טאכטער פון בתואל - אברהם'ס פלומעניק, ארויס שעפן וואסער, ווען ביים איר בעטן אים צו געבן טרינקען האט זי אנגעטראגן אויך צו אנטרינקען די קעמלען. ערשטוינט און געשפאנט צי זי איז טאקע די ריכטיגע שידוך, האט אליעזר איר אהינגעגעבן צירונגען און זיך נאכגעפרעגט פון וואו זי שטאמט, און געבעטן צו נעכטיגן אין איר פאטער'ס הויז. זי האט אים דערציילט אז זי איז א טאכטער פון בתואל, א זון פון מלכה - די ווייב פון נחור, אברהם'ס ברודער, און אים פארבעטן צו קומען ביי זיי נעכטיגן. אליעזר האט געדאנקט און זיך געביקט צו גאט פאר'ן אים פירן אויפ'ן ריכטיגן וועג.

אליעזר איז אהיים צו רבקה אין שטוב און צוגערעדט אירע עלטערן צום שידוך, זיי האבן צוגעשטומט, אבער געוואלט זי זאל הערשט גיין ווען זי איז עלטער, אבער ביים אנפרעגן רבקה אליין איז זי איינגעגאנגען יא צו גיין גלייך. אליעזר האט גענומען רבקה קיין ארץ כנען, ווען אונטערוועגנס האבן זיי געטראפן יצחק דאווענען מנחה. זי האט חתונה געהאט צו יצחק, וועלכע האט געפינען אין איר א טרייסט נאך זיין מאמע^[3].

אברהם'ס לעצטע טעג

אברהם האט גענומען קטורה פאר א ווייב, און געהאט מיט איר זעקס קינדער. ער האט פארשיקט די קינדער פון די אנדערע ווייבער - די פילגשים^[4], פון יצחק קיין "ארץ קדם" נאכ'ן זיי צוטיילן מתנות, און די ירושה האט ער געשאנקען נאר פאר יצחק^[5].

אברהם איז אוועק אין עלטער פון 175 יאר, און זיינע זין יצחק און ישמעאל האבן אים באהאלטן אין מערת המכפלה וועלכע אברהם האט געקויפט און דארט באהאלטן שרה. נאך אברהם'ס פטירה האט דער אויבערשטער געבענטשט יצחק, און יצחק האט זיך באזעצט אין באר לחי רעי. די פרשה ענדיגט זיך מיט'ן אויסרעכנען די אפשטאמלינגען פון ישמעאל, און זיין טויט אין עלטער פון 137 יאר^[6]. (יעקב און עשיו וואס זייער געבורט ווערט געשילדערט הערשט אין פרשת תולדות, זענען פאקטיש געבוירן נאך ביים לעבן פון אברהם (און ישמעאל).)

דאטומען

דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין פיר אנדערע דאטומען:

השא יאר און הכז יאר, השג יאר און החא יאר - כ"ב חשון
גכה יאר און גכז יאר - כ"ד חשון
בשה יאר און בחג יאר, בשז יאר און בחה יאר - כ"ה חשון
זשג יאר און זחא יאר, זשה יאר און זחג יאר - כ"ז חשון

הפטורה

מען ליינט די הפטורה ספר מלכים א', קאַפּיטל א' פון פסוק א'. די ספרדים, אשכנזים און תימנים ענדיגן ביי פסוק ל"א, און די אשכנזים ביי פסוק ל"ד^[7]. אין די הפטורה ווערט געשילדערט די לעצטע טעג פון דוד המלך, ”וְהַמֶּלֶךְ דָּוִד זָקֵן בָּא בַּיָּמִים”, און ווי ער געבט איבער די מלוכה צו זיין שלמה המלך.

ביי די ראָמאַניאטן ליינט מען אין ספר ישעיהו, קאַפּיטל נ"א, פסוקים ב'–כ"ב, וואס הייבט זיך אן ”הַבִּיטוּ אֶל אַבְרָהָם אֲבִיכֶם וְאֶל שָׂרָה תְּחוֹלֶלְכֶם”.