המכלול
 | |
| סוג | וויקי-באזירטע ענציקלאפעדיע צוגעפאסט פאר'ן חרדישן ציבור |
|---|---|
| תקופת הפעילות | יאנואר 11 2015 – הווה (9 יאָרן און 45 וואָכן) |
| מייסדים | הרב יוסף קמינר |
| בעלות | מכון חכמת התורה |
| הרשמה | מען דארף זיך איינשרייבן צו קענען רעדאגירן |
| www.hamichlol.org.il | |
המכלול איז א געמיינזאמע, פרומע, ווירטואלער ענציקלאפעדיע אין צוויי שפראכן, וואס ארבעט מיט די מעדיעוויקי פראגראם. אין קעגנזאץ צו אנדערע וויקיפעדיע וועבזייטלעך וואס ווערן אנגעפירט און אויפגעהאלטן דורך די וויקימידיע פאנד, ווערט די המכלול וועבזייטל אנגעפירט דורך מכון חכמת התורה וואס איז געגרינדעט געווארן פאר'ן צוועק פון אויפשטעלן און זיך אפגעבן מיטן וועבזייטל, און די קאסטן דערפון ווערן באצאלט נאר דורכ'ן מכון, באזירט אויף נדבות פון קערפערשאפטן און פריוואטע מענטשן.
גרינדונג
אין 2014 האט הרב יוסף קאמינער געגרינדעט מכון חכמת התורה כדי צו שאפן דעם המכלול וועבזייטל. המכלול איז אויפגעשטעלט געווארן אין יאר תשע"ה, מיט'ן ציל צו זיין אן אלטערנאטיווע אדרעס פארן חרדי'שן עולם וואס האלט זיך אפ פון ניצן וויקיפעדיע צוליב די פילע פראבלעמען דערפון. דער ציל פון די גרינדער איז צוצושטעלן פארן ציבור וויקיפעדישע אינהאלט פון א פרומען שטאנדפונקט, סיי דורכ'ן נאכקאפירן אינהאלט פון וויקיפעדיע און עס צופאסן צום פרומען מהלך, ווי עס ווערט געזען אין די אויגן פון מכון חכמת התורה, און סיי דורך שאפן נייע ארטיקלען, בעיקר אין די געביט פון תורה, אידישקייט און ענדליכס. די גרינדער פון המכלול צייכענען אן אז "המכלול איז א פראיעקט צו שאפן די גרעסטע אידישע ענציקלאפעדיע אין היסטאריע, וואס ענטהאלט ארטיקלען איבער אלע תורה'דיגע מושגים, אין הלכה און אין אגדה, און איבער אלע מושגים אין אידישקייט און אין תולדות עם ישראל, און אין די מענטשהייט'ס ידיעה וואס עקזיסטירט אין אלע סעקולארע געביטן, אויף א ריינע שפראך און לויט די אידישע השקפה".
המכלול אויף אידיש
לויט די בקשה פון אידיש-רעדנדע באניצער, איז אום ראש חודש כסלו ה'תשפ"ג געגרינדעט געווארן דער אידישער המכלול, מיט'ן ציל צו שאפן אן ערליכן ענציקלאפעדיע לויט'ן וויקי-פארמאט היימישן מאמע לשון. אנדערש ווי דער העברעאישער המכלול, וועלכע באזירט זיך בעיקר אויפ'ן העברעאישן וויקיפעדיע און פאסט עס צו צום באנוץ פון ערליכע אידן, איז דער אידישער המכלול א פראיעקט צו שאפן אן ענציקלאפעדיע פונדאסניי, וויבאלד דער יידישער וויקיפעדיע קומט נישט נאך דאס מינדעסטע פון וואס פאדערט זיך פון אן ענציקלאפעדיע.
טראצדעם, אבער, איז באשלאסן געווארן אויך אריבערצוברענגען די ארטיקלען וועלכע געפונען זיך אויפ'ן יידישן וויקיפעדיע, מיט'ן ציל אז המכלול זאל שוין גלייך פארמאגן יעדע נוצליכע ידיעה וואס געפונט זיך דארט, אויך איידער די ארטיקלען ווערן געשריבן לויט המכלול סטאנדארטן. די בלעטער זענען אריינגעשטעלט געווארן אינעם "רוי" געביט, און דער פראצעס פון זיי באקוקן און רייניגן איז אין שוואונג.
געבוי פון וועבזייטל
אזוי ווי וויקיפעדיע, וואס איז די פראיעקט פון וואס המכלול איז אינספערירט און נעמט די טעכנישע באזע און אלגעמיינע אויסשטעל, טוט אויך המכלול זיך פארלאזן אויפן געדאנק פון די חכמה פון די מאסן און לאזט אלע באזוכער זיך באטייליגן ביים רעדאגירן. אנדערש ווי וויקיפעדיע, איז די אינהאלט פון המכלול נישט פריי, און די רעכטן אויף די אינהאלט וואס די רעדאגירער ביישטייערן זענען רעזערווירט פאר'ן מכון, אויסער אינהאלט וואס שטאמט אריגינעל פון וויקיפעדיע וואס איז צוגעשטעלט אונטער די אריגינעלע וויקיפעדיע לייסענס. אנדערש ווי וויקיפעדיע, וואו די לויט די פארשריפטן פון די וויקימידיע דארף געגעבן ווערן פולע זעלבסטשטענדיגקייט פאר די באזוכער פונעם זייטל, אין אנפירן די זייטל און ביים פאסן באשלוסן בנוגע די אינהאלט, איז די פרייהייט פון רעדאגירן אין המכלול באגרעניצט צו "געווענליכע" אינהאלט וואס זענען נישט פארבינדן צו שאלות אין אידישקייט. דאס פאסן באשלוסן איבער דער סארט אינהאלט, איז אין די הענט פון א ספעציעלע שטאב מטעם המכון, און עס ווערט געטון אונטער די אנווייזונגען פון א רוחנית'דיגע וועד.
נכון ליום זונטאג כ"ג חשון ה'תשפ"ה יש במכלול 13,214 ערכים שעברו בקרה, עריכה או חסימה, על ידי חלק מ-184 משתמשים רשומים. 0 מתוכם הם ארטיקלען געשאפן אין המכלול ונכתבו מלכתחילה על ידי עורכי המכלול, ו-0 ערכים שתורגמו במכלול מוויקפדיות בשפות אחרות. בנוסף יש בו 21512 דפים שאינם ערכים, ונעשו בו כ-318,359[1] עריכות מיום הקמתו. כמו כן הועלו לאתר כ-76 קבצים שונים.
0 ערכים מכילים תבנית "דף טיפול" בלבד, שנועדה למיינם לצורך ייבוא עתידי[2]. ערכים שמכילים תוכן בעייתי[3], מכילים את התבנית "דף מותאם" החוסם את אפשרות הצפייה בדף עד ל"תיקון כבד" שיבוצע בו על ידי "עורכי אספקלריה"[4].
עם זאת, מדד העומק המשמש מדד גס לאיכות הערכים[5] (חלוקה של מספר העריכות באתר במספר הערכים), מראה שאיכות הערכים באתר נמוכה יחסית ועומדת על 6.37 בלבד. לצורך השוואה, מדד העומק של ויקיפדיה האנגלית עומד על 1,040, ושל ויקיפדיה העברית (נכון לדצמבר 2020) עומד על 259. אולם מדד זה אינו נכון לגבי אתר 'המכלול', בעיקר משום שרוב הערכים לא עוברים כל שינוי, והם מופיעים במכלול בדיוק כפי שהם מופיעים בוויקיפדיה העברית, כך שבעצם ערכי 'המכלול' שיובאו מוויקיפדיה העברית כשמדד העומק שלהם הוא כ-260, ועברו עריכות נוספות במכלול, הציון במדד לא יהיה גבוה יותר מהערך המיובא המקורי, אלא יהיה נמוך מאוד כיון שאינו מחשב גם את העריכות שנעשו בערכים אלו באתר ויקיפדיה העברית.
נקודות ציון
| תאריך יצירה | מספר ערך | שם הערך |
|---|---|---|
| כ"ח בטבת תשע"ח | 100 | רבי משה גולד |
| י"א בכסלו תשע"ט | 250 | יהושע טננהויז |
| ו' באב תשע"ט | 500 | חוכא ואיטלולא |
| ט"ז באייר תש"פ | 750 | רבי חיים יוסף דינקלס |
| ח' בחשוון תשפ"א | 1000 | רבי מנחם נחום טברסקי (טולנה) |
| ד' באייר תשפ"א | 1300 | רב הונא בר אבין |
| כ' בתשרי תשפ"ב | 1500 | מיצוי הדם |
| כ"ד בחשון תשפ"ג | 2000 | רבי אלימלך אשכנזי |
נתוני גלישה
במהלך זמן קיומו של המכלול, גדלה כמות המשתמשים עם הזמן, כשקפיצת דרך משמעותית הייתה החל מחודש תמוז תשע"ח, כשהסנן "נטפרי" החל להעביר אוטומטית את משתמשיו מקישור לערך בויקיפדיה העברית, לערך המקביל באתר המכלול - אם הוא קיים שם. העברת הגולשים לאתר המכלול סייעה להגדיל באופן משמעותי את כמות משתמשי האתר, וכתוצאה מכך הגדילה גם באופן משמעותי את דירוג האתר על פי אלכסה.
קפיצת דרך נוספת הייתה בתקופת משבר הקורונה בישראל, כשרבים נזקקו לנגישות לרשת, ואז גם הוקם פורטל:קורונה במכלול, מה שהכפיל תוך כמה חודשים את מספר הגולשים החודשי באתר.
בחודש חשון תשפ"א, עלה מספר הגולשים החודשי באחת ב-18% נוספים, ועמד על 625,000 גולשים בחודש.
מקורות מימון
את עול המימון לאתר המכלול, הכולל את עלות תפעול השרתים ותכנות הפלטפורמה, לקחו על עצמם מכון חכמת התורה והרב יוסף קמינר, מיום הקמת המכלול.
כמקובל באתרי ויקי מקבילים, המכלול מנוע מהצבת פרסומות אשר יפגעו בתדמיתו האנציקלופדית האובייקטיבית, ומשכך נדרש הוא מפעם לפעם לקמפיין מימון המונים כמקובל באתרי הויקי.
הקמפיין האחרון התבסס על הצעת שותפות במיזם המכלול, ופרסום העובדה שלמכלול אין מקורות מימון מלבד התרומות השונות.
שימוש בלתי מקוון
בחודש אדר תשפ"א השיקה הנהלת המכלול את תוכן האתר בקובץ ZIM המאפשר צפייה בתכני המכלול גם ללא חיבור לרשת, באמצעות תוכנת kiwix. הקובץ (אשר קיים כעת בגרסה ללא תמונות) זמין להורדה בדף ייעודי, ובכך נותן "המכלול" מענה גם לצרכנים חרדים נטולי גישה לרשת המקוונת, ומהווה תחליף לוויקיפדיה העברית גם בשימוש הבלתי מקוון.
ראו גם
- המכלול:אודות
- המכלול:מכון חכמת התורה
- קהילת המכלול:סוללים יחד את שביל הזהב
- ויקימדיה
- ויקיפדיה
- ויקיפדיה העברית
קישורים חיצוניים
- אפיציעלע וועבזייטל פון המכלול
בלי נשים ובלי אבולוציה: החרדים משכתבים את ויקיפדיה, וזה לא כל כך נורא, אויף הארץ, מרץ 2018 (
ארכיוו)- התשובה החרדית לוויקיפדיה, באתר מקור ראשון, מאי 2018
- ערוץ היוטיוב של מכון חכמת התורה
- הרב יוסף קמינר חשף בבית שגריר בריטניה את ה'ויקיפדיה החרדית', אויף JDN, 19.12.2017 (העברעאיש)
- יעקב אבוביץ', הויקיפדיה החרדית: 'המכלול' חצה את רף ה-200 אלף ערכים, אויף JDN, 15.07.2019 (העברעאיש)
- מרים סלומון, מייסד 'המכלול' בראיון מרתק: "קול פנימי זעק בתוכי: 'לא, אתה לא נשבר! נשמות ישראל זקוקות לאור האמונה'" באתר הידברות, ב' באלול תשע"ט
- אחרי סינון אלפי ערכים: ב'מכלול' יוצאים במרתון יצירת תוכן חדש, אויף JDN (העברעאיש)
- ראיון בעיתון משפחה עם הרב קמינר
- מויילס ועד קמינר:רעיון השיתופיות שעבר גיור - במוסף של עיתון כל ישראל
- יוסף קמינר, יוזם הויקיפדיה החרדית, המכלול: מתוך 54 המשפיעים של אתר ביזנעס לשנת 2018
- 'יתגדל ויתקדש': חצי מיליון נכנסים למכלול מדי חודש באתר JDN
רעפערענצן
באמערקונג: דער ארטיקל דערמאנט מכון חכמת התורה אדער איינער פון זיינע פראיעקטן. המכלול ווערט געשטיצט דורך מכון חכמת התורה.