4,450
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
(פארברייטערט) צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
| שולחן ערוך = {{שלחן ערוך|יורה דעה|סב}} | | שולחן ערוך = {{שלחן ערוך|יורה דעה|סב}} | ||
}} | }} | ||
'''אבר מן החי''' איז א [[לא תעשה|פארבאט]] צו עסן פון א [[גליד]] וואס איז אראפגענומען געווארן ביים לעבן פון א [[בעל חי]], אויך ווען דער באשעפעניש איז דערנאך געשטארבן. | '''אבר מן החי''' איז א [[לא תעשה|פארבאט]] צו עסן פון א [[גליד]] וואס איז אראפגענומען געווארן ביים לעבן פון א [[בעל חי]], אויך ווען דער באשעפעניש איז דערנאך געשטארבן. דער איסור ווערט אויך אויסגערעכנט צווישן די [[שבע מצות בני נח]], און גויים זענען אויך באפוילן דערויף. | ||
אנדערש ווי [[בשר בחלב]] איז אבר מן החי מותר בהנאה, און מעג ווערן געניצט פאר אנדערע געברויכן חוץ פון עסן{{הערה|{{בבלי|פסחים|כב|ב}}}}. | |||
==דער איסור און מקור== | |||
דער איסור ערשיינט ערשט צווישן די [[שבע מצות בני נח]] צוזאמען מיט'ן היתר צו עסן [[פלייש]]: {{מנוקד|"אַךְ בָּשָׂר בְּנַפְשׁוֹ דָמוֹ לֹא תֹאכֵלוּ"}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ט|ד}}}}. עס ווערט ווידער דערמאנט באזונדער פאר אידן אין [[ספר דברים]], ביי די פסוקים וועלכע ערלויבן "בשר חולין": {{מנוקד|"וְלֹא תֹאכַל הַנֶּפֶשׁ עִם הַבָּשָׂר"}}{{הערה|{{תנ"ך|דברים|יב|כג}}; {{ספרי|1=ראה|4=עו|לאנג=יא}}}}. דער איסור איז געבליבן אויך פאר נישט-אידן{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|נט|א}}}}. | |||
דער עונש פאר איינער וואס איז עובר אויף דעם לאו איז [[מלקות]]. | |||
==טעם== | ===טעם=== | ||
{{ | דער טעם פונעם מצוה איז: {{ציטוטון|כדי מיר זאלן זיך נישט איינגעוואוינען מיט די מידה פון אכזריות, וואס איז א געמיינע מידה, און באמת איז נישט פארהאן נאך אזא אכזריות אין די וועלט פון אפשניידן א גליד אדער פלייש פון א לעבעדיגע באשעפעניש און דאס עסן...|{{ספר החינוך|תנב}}}}. | ||
==די בעלי חיים== | ==דינים== | ||
{{ | ===די בעלי חיים=== | ||
דער איסור גייט אן ביי [[בהמה|בהמות]], [[חיה|חיות]] און [[פויגל|עופות]], אבער נישט ביי [[פיש]] און [[היישעריק]]{{הערה|{{תוספתא|תרומות|ט}}}}, וויבאלד זיי דארפן נישט האבן קיין [[שחיטה]]{{הערה|{{רמב"ם|שחיטה|א|ג}}}}. דער איסור גייט דעריבער אויך נישט אן ביי א [[בן פקועה]], וואס דארף אויך נישט גע'שחט'ן ווערן{{הערה|{{שלחן ערוך|יורה דעה|יג|מפרש=טורי זהב|סק=ג}}}}. | עס איז פארהאן א מחלוקת תנאים ביי וועלכע בעלי חיים עס גייט אן דער איסור פון אבר מן החי{{הערה|{{תוספתא|חולין|ז|ט}}; {{בבלי|חולין|קא|ב}} - {{בבלי|חולין|קב|א|אן=מסכת}}}}: 1) [[רבי יהודה]] און [[רבי אלעזר בן שמוע|רבי אלעזר]] האלטן אז דער איסור גייט אן ביי טהור'ע און טמא'נע [[בהמה|בהמות]], [[חיה|חיות]] און [[פויגל|עופות]] צוגלייך. 2) די חכמים האלטן אז עס גייט אן נאר ביי טהור'ע בהמות חיות און עופות. 3) ווידער [[רבי מאיר]] האלט אז נאר ביי טהור'ע בהמות. מיר נעמען אן אז דער איסור גייט אן בלויז ביי טהור'ע - בהמות, חיות און עופות. עס גייט אבער נישט אן ביי טמא'נע באשעפענישן, און אויך נישט ביי [[פיש]] און [[היישעריק]]{{הערה|{{תוספתא|תרומות|ט|ו}}}}, וויבאלד זיי דארפן נישט האבן קיין [[שחיטה]]{{הערה|{{רמב"ם|שחיטה|א|ג}}. זעט אבער {{בבלי|שבת|צ|ב}} מען זאל נישט עסן פון א לעבעדיגע היישעריק צוליב [[בל תשקצו]].}}. דער איסור גייט דעריבער אויך נישט אן ביי א [[בן פקועה]], וואס דארף אויך נישט גע'שחט'ן ווערן{{הערה|{{שלחן ערוך|יורה דעה|יג|מפרש=טורי זהב|סק=ג}}}}. | ||
==דאס לעבן== | ===דאס לעבן=== | ||
{{להשלים|איבער בהמה בחייה לאברים עומדת, מפרכסת}} | {{להשלים|איבער בהמה בחייה לאברים עומדת, מפרכסת}} | ||
==חידוש== | ===חידוש=== | ||
{{להשלים}} | {{להשלים}} | ||
רעדאגירונגען