1
רעדאגירונג
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דאנאלד טראמפ"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק
←זיין שטעלונג צו מדינת ישראל און אידישקייט
ק ((diffedit)) |
בעריש (שמועס | ביישטייערונגען) |
||
| שורה 38: | שורה 38: | ||
טראמפ איז געווען דער ערשטער אמעריקאנער פרעזידענט צו ארעסטירט ווערן, און ער איז דער ערשטער פרעזידענט וואס ווערט אנגעקלאגט סיי אין סטעיט געריכט פאר'ן פעלשן ביזנעס דאקומענטן, סיי אין פעדעראלן געריכט פארן פארהאלטן קלאַסיפיצירטע דאקומענטן. | טראמפ איז געווען דער ערשטער אמעריקאנער פרעזידענט צו ארעסטירט ווערן, און ער איז דער ערשטער פרעזידענט וואס ווערט אנגעקלאגט סיי אין סטעיט געריכט פאר'ן פעלשן ביזנעס דאקומענטן, סיי אין פעדעראלן געריכט פארן פארהאלטן קלאַסיפיצירטע דאקומענטן. | ||
== אנהייב פון זיין לעבן == | ==אנהייב פון זיין לעבן== | ||
[[טעקע:FredTrump1950-02.png|150px|קליין|פרעד טראמפ, טאטע פון דאנאלד טראמפ]] | [[טעקע:FredTrump1950-02.png|150px|קליין|פרעד טראמפ, טאטע פון דאנאלד טראמפ]] | ||
טראמפּ איז געבוירן אין ניו יארק אין אַ משפּחה פון דייטשע [[סקאטלאנד|סקאטישע]] אפּשטאם, אַ מיטגליד פון דער אמעריקאנער פּרעסביטעריען קירכע. זיין זיידע, פרידריך טראמפּ, איז געבוירן אין קאלשטאדט אין די קעניגרייך פון בייערן (שפּעטער צוזאמגעשמאלצן מיט די דייטשער אימפעריע), האט אימיגרירט צו די פאַראייניגטע שטאַטן אין 1885, און האט אמעריקאניזירט זיין ערשטער נאמען צו פרעדריק ווען ער האט באקומען אמעריקאנער בירגערשאַפט אין 1892. אין די צייט פון די גאלד געלויף אין 1897, האט פרעדריק געבויט דריי רעסטוראנען מיט אַ האטעל אויף די וועג פון די גאלד מינעס וואָס איז געווען אין קלאנדיקע אין קאנאדע, אזוי האט ער געמאכט זיין ערשטער פארמעגן. דערנאך האָט ער זיך צוריקגעקערט צו זיין היימשטאט אין 1902, דארט האט ער חתונה געהאט מיט זיין פרוי, עליזאבעט. זיי האבן זיך אריבערגעצויגן קיין [[ניו יארק סיטי]] אום אויגוסט פונעם זעלבן יאר. צוליב זיין פרוי'ס בענקשאפט צו איר היימלאנד, האָט די משפּחה זיך אומגעקערט צו זייער געבורטסארט. ווען זיי זענען אנקגעקומען, האבן די דייטשע אויטאריטעטן באשלאסן אז פרעדריק האט עמיגרירט צו די פאראייניגטע שטאטן כדי זיך ארויסצודרייען פון באצאלן שטייערן און פון מיליטער דינסט אין דער דייטשער ארמיי, און אז ער האט פארלעצט א געזעץ וואס פארבאט אימיגראציע קיין צפון אמעריקע. אין רעזולטאט איז זיין דייטשע בירגערשאפט אפגערופן געווארן. ער האט פרובירט צו אפּעלירן דעם באשלוס אן ערפאלג, און אין 1905 האט ער אן קיין אויסוואל זיך געדארפט צוריקקערן צו די פאַראייניגטע שטאטן. | טראמפּ איז געבוירן אין ניו יארק אין אַ משפּחה פון דייטשע [[סקאטלאנד|סקאטישע]] אפּשטאם, אַ מיטגליד פון דער אמעריקאנער פּרעסביטעריען קירכע. זיין זיידע, פרידריך טראמפּ, איז געבוירן אין קאלשטאדט אין די קעניגרייך פון בייערן (שפּעטער צוזאמגעשמאלצן מיט די דייטשער אימפעריע), האט אימיגרירט צו די פאַראייניגטע שטאַטן אין 1885, און האט אמעריקאניזירט זיין ערשטער נאמען צו פרעדריק ווען ער האט באקומען אמעריקאנער בירגערשאַפט אין 1892. אין די צייט פון די גאלד געלויף אין 1897, האט פרעדריק געבויט דריי רעסטוראנען מיט אַ האטעל אויף די וועג פון די גאלד מינעס וואָס איז געווען אין קלאנדיקע אין קאנאדע, אזוי האט ער געמאכט זיין ערשטער פארמעגן. דערנאך האָט ער זיך צוריקגעקערט צו זיין היימשטאט אין 1902, דארט האט ער חתונה געהאט מיט זיין פרוי, עליזאבעט. זיי האבן זיך אריבערגעצויגן קיין [[ניו יארק סיטי]] אום אויגוסט פונעם זעלבן יאר. צוליב זיין פרוי'ס בענקשאפט צו איר היימלאנד, האָט די משפּחה זיך אומגעקערט צו זייער געבורטסארט. ווען זיי זענען אנקגעקומען, האבן די דייטשע אויטאריטעטן באשלאסן אז פרעדריק האט עמיגרירט צו די פאראייניגטע שטאטן כדי זיך ארויסצודרייען פון באצאלן שטייערן און פון מיליטער דינסט אין דער דייטשער ארמיי, און אז ער האט פארלעצט א געזעץ וואס פארבאט אימיגראציע קיין צפון אמעריקע. אין רעזולטאט איז זיין דייטשע בירגערשאפט אפגערופן געווארן. ער האט פרובירט צו אפּעלירן דעם באשלוס אן ערפאלג, און אין 1905 האט ער אן קיין אויסוואל זיך געדארפט צוריקקערן צו די פאַראייניגטע שטאטן. | ||
| שורה 69: | שורה 69: | ||
[[פארבס]] שאצט טראמפ'ס פארמעגן אין 2020 ביי 2.1 ביליאן דאלאר, אין פארגלייך צו די 4.5 ביליאן דאלאר פון 2016{{הערה|[https://www.forbes.com/profile/donald-trump/ דאנאלד טראמפ'ס פראפיל] אויף פארבס}}. טראמפ האט קיינמאל נישט אפיציעל ארויסגעגעבן זיינע שטייער רעקארדס, דערפאר איז אוממעגליך צו וויסן מיט זיכערקייט וויפיל איז זיין נעץ ווערט. בשעת די 2016 פּרעזידענטליכע וואלן קאמפיין, האט די ניו יארק טיימס אויפגעדעקט טייל פון טראמפּ'ס שטייער ריטערנס פון 1995 פון וואָס עס ארויסגעקומען אַז ער האט פאלוירן 916 מיליאָן דאלער יענער יאָר. דאָס האָט אים ערמעגליכט צו רעכענען די פארלוסטן אין די פאלגענדע יארן און אויסמיידן צאלן שטייערן. ביי איינע פון די פרעזידענטליכע דעבאטעס האט טראמפ געזאגט אז ער האט נישט באצאלט שטייערן ווייל ער איז קלוג. | [[פארבס]] שאצט טראמפ'ס פארמעגן אין 2020 ביי 2.1 ביליאן דאלאר, אין פארגלייך צו די 4.5 ביליאן דאלאר פון 2016{{הערה|[https://www.forbes.com/profile/donald-trump/ דאנאלד טראמפ'ס פראפיל] אויף פארבס}}. טראמפ האט קיינמאל נישט אפיציעל ארויסגעגעבן זיינע שטייער רעקארדס, דערפאר איז אוממעגליך צו וויסן מיט זיכערקייט וויפיל איז זיין נעץ ווערט. בשעת די 2016 פּרעזידענטליכע וואלן קאמפיין, האט די ניו יארק טיימס אויפגעדעקט טייל פון טראמפּ'ס שטייער ריטערנס פון 1995 פון וואָס עס ארויסגעקומען אַז ער האט פאלוירן 916 מיליאָן דאלער יענער יאָר. דאָס האָט אים ערמעגליכט צו רעכענען די פארלוסטן אין די פאלגענדע יארן און אויסמיידן צאלן שטייערן. ביי איינע פון די פרעזידענטליכע דעבאטעס האט טראמפ געזאגט אז ער האט נישט באצאלט שטייערן ווייל ער איז קלוג. | ||
== 2016 פּרעזידענטליכע וואַלן == | ==2016 פּרעזידענטליכע וואַלן== | ||
===רעפובליקאנער פארטיי נאמינאציע=== | ===רעפובליקאנער פארטיי נאמינאציע=== | ||
[[טעקע:Trump 2016.svg|קליין|טראמפ'ס קאמפיין לאגא]] | [[טעקע:Trump 2016.svg|קליין|טראמפ'ס קאמפיין לאגא]] | ||
| שורה 124: | שורה 124: | ||
[[טעקע:Trump signing order January 27.jpg|קליין|טראמפ שרייבט אינטער אויפ'ן "טרעוול בען". פון אינטער אים שטייען פארטיידיגונגס סעקרעטאר דזשעימס מאטיס און וויצע פרעזידענט מייק פענס. 27 יונואר 2017]] | [[טעקע:Trump signing order January 27.jpg|קליין|טראמפ שרייבט אינטער אויפ'ן "טרעוול בען". פון אינטער אים שטייען פארטיידיגונגס סעקרעטאר דזשעימס מאטיס און וויצע פרעזידענט מייק פענס. 27 יונואר 2017]] | ||
ווי ער האט צוגעזאגט דורכאויס זיין וואל קאמפיין, האט טראמפ ארויסגעגעבן באפעלן אויף צו פארשטערקערן די פארסירונג איבער אומלעגאלע אימיגראציע, אַריינגערעכנט א באפעל צו שניידן פעדעראלע פאנדן פאר די שטאַטן וואס דינען ווי אן אנטלויף ארט פאר אימיגראנטן (Sanctuary Cities), ווי אויך אן ארדער וואס פארבאט דאס אריינקומען בירגער פון זיבן [[איסלאם|מוסלמענער]] לענדער וואס שטיצן טעראר: איראן, סיריע, איראק, תימן, סאמאליע, סודאן און ליביע. אבער עטליכע טעג נאך וואס דער באפעל איז אונטערגעשריבן געווארן, האט א פעדעראלער אפּעלאט געריכט ארויסגעגעבן נאציאנאלע צייטווייליגע אפּהאלט. נאך עטליכע פראצעדורן אין וועלכע געריכטן האבן סוספענדירט דעם פארארדענונג, האט אין יוני 2017 דער סופּרים קאורט פון די פאראייניגטע שטאטן באשטעטיגט רוב טיילן, און באשלאסן אז עס איז גילטיג ביז א פארהער וואס וועט פארקומען אין אקטאבער 2017, וואו איר סטאטוס וועט באשלאסן ווערן. אין דעצעמבער פון יענעם יאר האט דער העכסטער געריכט מיט א מערהייט פון זיבן צו צוויי באשטעטיגט די אימיגראציע דעקרעט אין איר דריטער ווערסיע. | ווי ער האט צוגעזאגט דורכאויס זיין וואל קאמפיין, האט טראמפ ארויסגעגעבן באפעלן אויף צו פארשטערקערן די פארסירונג איבער אומלעגאלע אימיגראציע, אַריינגערעכנט א באפעל צו שניידן פעדעראלע פאנדן פאר די שטאַטן וואס דינען ווי אן אנטלויף ארט פאר אימיגראנטן (Sanctuary Cities), ווי אויך אן ארדער וואס פארבאט דאס אריינקומען בירגער פון זיבן [[איסלאם|מוסלמענער]] לענדער וואס שטיצן טעראר: איראן, סיריע, איראק, תימן, סאמאליע, סודאן און ליביע. אבער עטליכע טעג נאך וואס דער באפעל איז אונטערגעשריבן געווארן, האט א פעדעראלער אפּעלאט געריכט ארויסגעגעבן נאציאנאלע צייטווייליגע אפּהאלט. נאך עטליכע פראצעדורן אין וועלכע געריכטן האבן סוספענדירט דעם פארארדענונג, האט אין יוני 2017 דער סופּרים קאורט פון די פאראייניגטע שטאטן באשטעטיגט רוב טיילן, און באשלאסן אז עס איז גילטיג ביז א פארהער וואס וועט פארקומען אין אקטאבער 2017, וואו איר סטאטוס וועט באשלאסן ווערן. אין דעצעמבער פון יענעם יאר האט דער העכסטער געריכט מיט א מערהייט פון זיבן צו צוויי באשטעטיגט די אימיגראציע דעקרעט אין איר דריטער ווערסיע. | ||
| שורה 157: | שורה 156: | ||
פאר ער איז געווארן פרעזידענט, האט טראמפ עטליכע מאל גע'טענה'ט, אז אמעריקע זאל זיך קאנצעטרירן הויפטזעכליך אויף אירע אינערליכע פראבלעמען און נישט זיין דער "פאליציי פון דער וועלט". | פאר ער איז געווארן פרעזידענט, האט טראמפ עטליכע מאל גע'טענה'ט, אז אמעריקע זאל זיך קאנצעטרירן הויפטזעכליך אויף אירע אינערליכע פראבלעמען און נישט זיין דער "פאליציי פון דער וועלט". | ||
==== רוסלאנד ==== | ====רוסלאנד==== | ||
ביי זיין פרעזידענטליכע קאמפיין האט טראמפ געזאגט אז ער גלייבט אין קאאפעראציע מיט רוסלאנד און איר פרעזידענט [[וולאדימיר פוטין]]. נאך די סטעיטמענט האבן זיינע קעגנער אים באשולדיגט אז ער איז א פריינד מיט פוטין און אז רוסלאנד פרובירט אים צו העלפן געווינען די פרעזידענטליכע וואלן. סיי רוסלאנד און סיי טראמפ האבן געלייקנט די טענות. | ביי זיין פרעזידענטליכע קאמפיין האט טראמפ געזאגט אז ער גלייבט אין קאאפעראציע מיט רוסלאנד און איר פרעזידענט [[וולאדימיר פוטין]]. נאך די סטעיטמענט האבן זיינע קעגנער אים באשולדיגט אז ער איז א פריינד מיט פוטין און אז רוסלאנד פרובירט אים צו העלפן געווינען די פרעזידענטליכע וואלן. סיי רוסלאנד און סיי טראמפ האבן געלייקנט די טענות. | ||
====כינע ==== | ====כינע==== | ||
טראמפ האט אויסגעדריקט א פארלאנג צו פארשטארקן די פאליסי קעגן כינע, זאגנדיג אז ער זעט כינע אלס א גרויסע סכנה פאר די פאראייניגטע שטאטן. | טראמפ האט אויסגעדריקט א פארלאנג צו פארשטארקן די פאליסי קעגן כינע, זאגנדיג אז ער זעט כינע אלס א גרויסע סכנה פאר די פאראייניגטע שטאטן. | ||
==== איראן ==== | ====איראן==== | ||
אויסער דעם האט טראמפ אויסגעדריקט קעגנערשאפט צו דעם איראנער נוקלעארע אפמאך און זיין מיטלויפער מייק פענס האט אפילו געטענהט אז טראמפ וועט עס צעריסן אויב ער וועט ערוועלט ווערן צום פרעזידענטשאפט. | אויסער דעם האט טראמפ אויסגעדריקט קעגנערשאפט צו דעם איראנער נוקלעארע אפמאך און זיין מיטלויפער מייק פענס האט אפילו געטענהט אז טראמפ וועט עס צעריסן אויב ער וועט ערוועלט ווערן צום פרעזידענטשאפט. | ||
| שורה 174: | שורה 173: | ||
אין זעלבן טאג האט טראמפ גערעדט אויף דער עיפעק קאנפערענץ און מודיע געווען אז אין יעדן אפמאך בנוגע מדינת ישראל מוז זי אנערקענט ווערן אלס די לאנד פונעם אידישן פאלק, ער האט דאן צוגעזאגט צו אריבערפירן די אמעריקאנער אמבאסאדע פון תל אביב קיין ירושלים, וואס ער האט אנגערופן אלס "די אייביגע הויפטשטאט פון אידישן פאלק"{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://time.com/4267058/donald-trump-aipac-speech-transcript/|שרייבער=Sarah Begley|קעפל=Read Donald Trump's Speech to AIPAC|זייטל=Time|דאטום=מערץ 21, 2016}}}}, א הבטחה וואס איז מקוים געווארן דעם 14טן מאי 2018. טראמפּ האט נישט עפנטליך אויסגעדריקט אָפּאָזיציע צו די בוי ארבעט אין די פארנימענע געביטן אָדער אויסגעדריקט שטיצע פאַר די געדאַנק פון מאכן צוויי לענדער איינס פאר די פאלעסטינע אראבער, נאר פארקערט, ער איז געווען שטאָלץ אַז די זאכן זענען אראפגעגאנגען פון די רעפובליקאנער פּלאַטפאָרמע פאַר די וואלן, דערקלערנדיג אין יולי אז זיין פארטיי'ס פּלאַטפארמע איז "די מערסט פּרא מדינת ישראל וואס איז נאר אמאל געווען". פון די אנדערע זייט האט זיך געהערט פון זיינע ווערטער אז ער וועט צוגיין צום פאלעסטינער קאנפליקט אין מדינת ישראל נייטראל{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.cnn.com/2016/02/18/politics/donald-trump-israel-palestinian-neutral/index.html|שרייבער=Eugene Scott|קעפל=Trump pledges to be ‘neutral guy’ in Israel-Palestinian negotiations|זייטל=CNN|דאטום=פעברואר 18, 2016}}; [https://www.presidency.ucsb.edu/documents/rubio-campaign-press-release-fact-check-donald-trump-no-ally-israel Rubio Campaign Press Release - Fact Check: Donald Trump is No Ally to Israel], מערץ 11, 2016}}. נאך קריטיק פון זיינע מילויפער אינעם פארמעסט, האט טראמפ צוריקגעצויגן און געזאגט אז ער וועט שטיצן מדינת ישראל אן קיין גרעניצן{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.politico.com/blogs/2016-gop-primary-live-updates-and-results/2016/03/donald-trump-israel-aipac-palestinians-221060|קעפל=Trump backs away from 'neutral' stance on Israel|זייטל=Politico|דאטום=מערץ 21, 2016}}}}. | אין זעלבן טאג האט טראמפ גערעדט אויף דער עיפעק קאנפערענץ און מודיע געווען אז אין יעדן אפמאך בנוגע מדינת ישראל מוז זי אנערקענט ווערן אלס די לאנד פונעם אידישן פאלק, ער האט דאן צוגעזאגט צו אריבערפירן די אמעריקאנער אמבאסאדע פון תל אביב קיין ירושלים, וואס ער האט אנגערופן אלס "די אייביגע הויפטשטאט פון אידישן פאלק"{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://time.com/4267058/donald-trump-aipac-speech-transcript/|שרייבער=Sarah Begley|קעפל=Read Donald Trump's Speech to AIPAC|זייטל=Time|דאטום=מערץ 21, 2016}}}}, א הבטחה וואס איז מקוים געווארן דעם 14טן מאי 2018. טראמפּ האט נישט עפנטליך אויסגעדריקט אָפּאָזיציע צו די בוי ארבעט אין די פארנימענע געביטן אָדער אויסגעדריקט שטיצע פאַר די געדאַנק פון מאכן צוויי לענדער איינס פאר די פאלעסטינע אראבער, נאר פארקערט, ער איז געווען שטאָלץ אַז די זאכן זענען אראפגעגאנגען פון די רעפובליקאנער פּלאַטפאָרמע פאַר די וואלן, דערקלערנדיג אין יולי אז זיין פארטיי'ס פּלאַטפארמע איז "די מערסט פּרא מדינת ישראל וואס איז נאר אמאל געווען". פון די אנדערע זייט האט זיך געהערט פון זיינע ווערטער אז ער וועט צוגיין צום פאלעסטינער קאנפליקט אין מדינת ישראל נייטראל{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.cnn.com/2016/02/18/politics/donald-trump-israel-palestinian-neutral/index.html|שרייבער=Eugene Scott|קעפל=Trump pledges to be ‘neutral guy’ in Israel-Palestinian negotiations|זייטל=CNN|דאטום=פעברואר 18, 2016}}; [https://www.presidency.ucsb.edu/documents/rubio-campaign-press-release-fact-check-donald-trump-no-ally-israel Rubio Campaign Press Release - Fact Check: Donald Trump is No Ally to Israel], מערץ 11, 2016}}. נאך קריטיק פון זיינע מילויפער אינעם פארמעסט, האט טראמפ צוריקגעצויגן און געזאגט אז ער וועט שטיצן מדינת ישראל אן קיין גרעניצן{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.politico.com/blogs/2016-gop-primary-live-updates-and-results/2016/03/donald-trump-israel-aipac-palestinians-221060|קעפל=Trump backs away from 'neutral' stance on Israel|זייטל=Politico|דאטום=מערץ 21, 2016}}}}. | ||
אין דעצעמבער 2019, האט טראמפּ | אין דעצעמבער 2019, האט טראמפּ געחת'מעט אַ פרעזידענטליכע אָרדער וואָס האָט אָנגענומען א ברייטערע משמעות פון אנטיסעמיטיזם, וואָס אנטהאלט אויך אומיושר'דיגע קריטיק אויף מדינת ישראל. די ארדער קען האבן אן איינפלוס ווען פעדעראלע באאמטע באשליסן אויף אַ געוויסער אקט צי עס איז אַנטיסעמיטיש, ווי אויך אויף באשליסן וועגן רעגירונגס פאַנדן פאר אוניווערסיטעטן אויב עס ווערט באשלאסן אז אן אוניווערסיטעט האט נישט גענוג געטון צו אויסמעקן אנטיסעמיטיזם. | ||
== דרויסנדע לינקס == | ==דרויסנדע לינקס== | ||
* {{אפיציעלע וועבזייטל|1=https://www.donaldjtrump.com/|3=en-us}} | *{{אפיציעלע וועבזייטל|1=https://www.donaldjtrump.com/|3=en-us}} | ||
* [https://www.trumplibrary.gov/ דאנאלד דזשעי. טראמפ פרעזידענטליכע ביבליאטעק], דורך די נאציאנאלע ארכיוון | *[https://www.trumplibrary.gov/ דאנאלד דזשעי. טראמפ פרעזידענטליכע ביבליאטעק], דורך די נאציאנאלע ארכיוון | ||
* [https://kids.nationalgeographic.com/history/article/donald-trump פ.ש. פרעזידענטן - דאנאלד טראמפ], אויף [[נאציאנאל געאגראפיש]] קינדער וועבזייטל | *[https://kids.nationalgeographic.com/history/article/donald-trump פ.ש. פרעזידענטן - דאנאלד טראמפ], אויף [[נאציאנאל געאגראפיש]] קינדער וועבזייטל | ||
* [https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/donald-j-trump/ דאנאלד טראמפ'ס בלאט] אויף whitehouse.gov | *[https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/donald-j-trump/ דאנאלד טראמפ'ס בלאט] אויף whitehouse.gov | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||