מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פיזיק"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "דזשיימס" ב־"דזשעימס"
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: איינשטין ← איינשטיין) |
ק (החלפת טקסט – "דזשיימס" ב־"דזשעימס") |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''פיזיק''' (פון [[אלטגריכיש]]:{{ר}}(φυσική (ἐπιστήμη, ''פיזיקע (עפיסטעמע)'', וויסן פון נאטור<ref name="feynmanleightonsands1963-atomic">At the start of ''The Feynman Lectures on Physics'', [[ריטשארד פיינמאן|Richard Feynman]] offers the [[Atomic theory|atomic hypothesis]] as the single most important scientific concept, that ''all things are made up of atoms – little particles that move around in perpetual motion, attracting each other when they are a little distance apart, but repelling upon being squeezed into one another'' ..."</ref>) איז די [[וויסנשאַפט]] וואס פארנעמט זיך מיט די [[נאטור]] באנעמונגען - [[מאטעריאל]] און [[קראפט]]. געווענליך, ווערט זי באשריבן מיט [[מאטעמאטיק|מאטעמאטישע]] [[פארמולע]]ס. דער ציל פון פיזיק איז אויפקלערן וויאזוי אביעקטן באוועגן זיך אין רוים און צייט און צו פארשטיין וויאזוי דער [[אוניווערס]] פירט זיך. | '''פיזיק''' (פון [[אלטגריכיש]]:{{ר}}(φυσική (ἐπιστήμη, ''פיזיקע (עפיסטעמע)'', וויסן פון נאטור<ref name="feynmanleightonsands1963-atomic">At the start of ''The Feynman Lectures on Physics'', [[ריטשארד פיינמאן|Richard Feynman]] offers the [[Atomic theory|atomic hypothesis]] as the single most important scientific concept, that ''all things are made up of atoms – little particles that move around in perpetual motion, attracting each other when they are a little distance apart, but repelling upon being squeezed into one another'' ..."</ref>) איז די [[וויסנשאַפט]] וואס פארנעמט זיך מיט די [[נאטור]] באנעמונגען - [[מאטעריאל]] און [[קראפט]]. געווענליך, ווערט זי באשריבן מיט [[מאטעמאטיק|מאטעמאטישע]] [[פארמולע]]ס. דער ציל פון פיזיק איז אויפקלערן וויאזוי אביעקטן באוועגן זיך אין רוים און צייט און צו פארשטיין וויאזוי דער [[אוניווערס]] פירט זיך. | ||
אויך קען פיזיק זיין דעפינירט ווי "דער אפטייל פון וויסן וואס איז שייך צום סדר פון נאטור, אדער, אין אנדער ווערטער, צום רעגולערן נאכאנאנד פון געשעענישן".<ref>[[ | אויך קען פיזיק זיין דעפינירט ווי "דער אפטייל פון וויסן וואס איז שייך צום סדר פון נאטור, אדער, אין אנדער ווערטער, צום רעגולערן נאכאנאנד פון געשעענישן".<ref>[[דזשעימס קלארק מאקסוועל|Maxwell J.C.]] 1878. ''Matter and motion''. Van Nostrand, p9. {{ISBN|0-486-66895-9}}</ref> | ||
[[אסטראנאמיע]], די עלטסטע וויסנשאפט, איז א טייל פון פיזיק. אין דער פארגאנגענהייט איז פיזיק געווען א טייל פון [[נאטור-פילאזאפיע]], צוזאמען מיט אנדערע פעלדער פון וויסנשאפט, ווי [[כעמיע]] און [[ביאלאגיע]]. בשעת דער [[וויסנשאפטלעכע רעוואלוציע|וויסנשאפטלעכער רעוואלוציע]] אין דעם 17טן יארהונדערט זענען די דאזיגע פעלדער געווארן באזונדער, און יעדע איינע איז געווארן אן אייגענער דיסציפלין. | [[אסטראנאמיע]], די עלטסטע וויסנשאפט, איז א טייל פון פיזיק. אין דער פארגאנגענהייט איז פיזיק געווען א טייל פון [[נאטור-פילאזאפיע]], צוזאמען מיט אנדערע פעלדער פון וויסנשאפט, ווי [[כעמיע]] און [[ביאלאגיע]]. בשעת דער [[וויסנשאפטלעכע רעוואלוציע|וויסנשאפטלעכער רעוואלוציע]] אין דעם 17טן יארהונדערט זענען די דאזיגע פעלדער געווארן באזונדער, און יעדע איינע איז געווארן אן אייגענער דיסציפלין. | ||
| שורה 22: | שורה 22: | ||
ניוטאן האט אויך אנטוויקלט דעם [[קאלקולוס]],{{efn|קאלקולוס איז געווארן אנטוויקלט אומאפהענגיק בערך די זעלבע צייט דורך [[גאטפריד ווילהעלם לייבניץ]]; while Leibniz was the first to publish his work and develop much of the notation used for calculus today, Newton was the first to develop calculus and apply it to physical problems. See also [[Leibniz–Newton calculus controversy]]}} די מאטעמאטישע שטודיע פון ענדערונג, וואס האט פארזארגט נייע מאטעמאטישע מעטאדן צו לייזן פראבלעמען אין פיזיק.<ref name="allen1997">{{Harvard citation no brackets|Allen|1997}}</ref> | ניוטאן האט אויך אנטוויקלט דעם [[קאלקולוס]],{{efn|קאלקולוס איז געווארן אנטוויקלט אומאפהענגיק בערך די זעלבע צייט דורך [[גאטפריד ווילהעלם לייבניץ]]; while Leibniz was the first to publish his work and develop much of the notation used for calculus today, Newton was the first to develop calculus and apply it to physical problems. See also [[Leibniz–Newton calculus controversy]]}} די מאטעמאטישע שטודיע פון ענדערונג, וואס האט פארזארגט נייע מאטעמאטישע מעטאדן צו לייזן פראבלעמען אין פיזיק.<ref name="allen1997">{{Harvard citation no brackets|Allen|1997}}</ref> | ||
פון דעם אנהייב פונעם 18טן יארהונדערט, איז [[טערמאדינאמיק]] אנטוויקלט געווארן דורך [[ראבערט בויל|בויל]], [[טאמאס יאנג|יאנג]] און אנדערע. אין 1733, האט [[דניאל בערנולי]] אוועקגעלייגט די יסודות פון [[סטאטיסטישע מעכאניק|סטאטיסטישער מעכאניק]]. אין 1798 האט [[טאמפסאן]] אילוסטרירט ווי [[מעכאנישע ארבעט|ארבעט]] קען ווערן געענדערט צו [[היץ]] און אין 1847 האט [[ | פון דעם אנהייב פונעם 18טן יארהונדערט, איז [[טערמאדינאמיק]] אנטוויקלט געווארן דורך [[ראבערט בויל|בויל]], [[טאמאס יאנג|יאנג]] און אנדערע. אין 1733, האט [[דניאל בערנולי]] אוועקגעלייגט די יסודות פון [[סטאטיסטישע מעכאניק|סטאטיסטישער מעכאניק]]. אין 1798 האט [[טאמפסאן]] אילוסטרירט ווי [[מעכאנישע ארבעט|ארבעט]] קען ווערן געענדערט צו [[היץ]] און אין 1847 האט [[דזשעימס פרעסקאט דזשול|דזשול]] פארמולירט דעם [[געזעץ פון קאנסערווירונג פון ענערגיע]]. | ||
אין יאר [[1895]] האט [[ווילהעלם קאנראד רענטגען]] האט אנטפלעקט [[רענטגען שטראלן]], וואס זענען פאקטיש [[עלעקטראמאגנעטישע כוואליע|עלעקטראמאגנעטישע כוואליעס]] מיט א הויכן פרעקווענץ. [[ראדיאאקטיוויטעט]] איז אנטפעלקט געווארן דורך [[אנרי בעקערעל]], און איז געווארן ווייטער געפארשט דורך [[פיער קירי|פיער]] און [[מארי קירי]], און אנדערע. דאס האט אוועקגעשטעלט די באזיס פארן פעלד פון קערנפיזיק. | אין יאר [[1895]] האט [[ווילהעלם קאנראד רענטגען]] האט אנטפלעקט [[רענטגען שטראלן]], וואס זענען פאקטיש [[עלעקטראמאגנעטישע כוואליע|עלעקטראמאגנעטישע כוואליעס]] מיט א הויכן פרעקווענץ. [[ראדיאאקטיוויטעט]] איז אנטפעלקט געווארן דורך [[אנרי בעקערעל]], און איז געווארן ווייטער געפארשט דורך [[פיער קירי|פיער]] און [[מארי קירי]], און אנדערע. דאס האט אוועקגעשטעלט די באזיס פארן פעלד פון קערנפיזיק. | ||
| שורה 55: | שורה 55: | ||
* [[ווערנער הייזנבערג]] | * [[ווערנער הייזנבערג]] | ||
* [[סטיווען האקינג]] | * [[סטיווען האקינג]] | ||
* [[ | * [[דזשעימס קלארק מאקסוועל]] | ||
* [[אייזיק ניוטאן]] | * [[אייזיק ניוטאן]] | ||
* [[מארי קירי]] | * [[מארי קירי]] | ||