אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת פינחס"

204 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 4 חדשים
ק (עברי אנכי האט אריבערגעפירט בלאט באַניצער:עברי אנכי/פרשיות/פרשת פינחס צו דרעפט:פרשת פינחס אן לאזן א ווייטערפירונג)
שורה 24: שורה 24:


== פרשה אינהאלט ==
== פרשה אינהאלט ==
=== פינחס און מדין ===
אין פארזעצונג פון פאריגע פרשה - [[פרשת בלק|בלק]], וואו [[פינחס]] האט גע'הרג'עט [[זמרי בן סלוא]] מיט [[כזבי בת צור]] און דערמיט איינגעשטילט גאט'ס צארן און אפגעשטעלט די מגיפה, האט דער אויבערשטער באלוינט פינחס מיט פרידן און [[כהן|כהונה]]{{ביאור|וויבאלד ער איז געווען געבוירן ביים זאלבן אהרן מיט זיינע קינדער - אבער צו אינג צו ווערן געזאלבט אלס כהן, איז ער נאר יעצט געווארן א כהן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כה|יג|אן=ספר|מפרש=רש"י}}, לויט {{בבלי|זבחים|קא|ב}}.}}.}}. גאט האט באפוילן צו פיינט האבן און מלחמה האלטן מיט די [[מדין|מדיינים]] אויף דאס וואס זיי האבן געשטרויכלט די אידן - א שלאכט וואס ווערט געשילדערט אין קומענדיגן פרשה - [[פרשת מטות|מטות]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כה|י|יח|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.
אין פארזעצונג פון פאריגע פרשה - [[פרשת בלק|בלק]], וואו [[פינחס]] האט גע'הרג'עט [[זמרי בן סלוא]] מיט [[כזבי בת צור]] און דערמיט איינגעשטילט גאט'ס צארן און אפגעשטעלט די מגיפה, האט דער אויבערשטער באלוינט פינחס מיט פרידן און [[כהן|כהונה]]{{ביאור|וויבאלד ער איז געווען געבוירן ביים זאלבן אהרן מיט זיינע קינדער - אבער צו אינג צו ווערן געזאלבט אלס כהן, איז ער נאר יעצט געווארן א כהן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כה|יג|אן=ספר|מפרש=רש"י}}, לויט {{בבלי|זבחים|קא|ב}}.}}.}}. גאט האט באפוילן צו פיינט האבן און מלחמה האלטן מיט די [[מדין|מדיינים]] אויף דאס וואס זיי האבן געשטרויכלט די אידן - א שלאכט וואס ווערט געשילדערט אין קומענדיגן פרשה - [[פרשת מטות|מטות]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כה|י|יח|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.


שורה 58: שורה 57:
|}
|}


=== ציילונג פון די אידן ===
נאכ'ן מגיפה האט גאט באפוילן [[משה רבינו|משה]] און [[אלעזר הכהן|אלעזר]] צו ציילן די אידן אין [[ערבות מואב]] לויט די משפחות איידער זיי גייען אריין קיין [[ארץ ישראל]], די פערציגסטע יאר אין מדבר; דאס איז געווען די צווייטע ציילונג אין מדבר, נאך די ערשטע אין [[מדבר סיני]], די צווייטע יאר אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|א|לאנג=יא}}}}. ביים יעצטיגן ציילונג איז נישט איבערגעבליבן קיינער פון די פריערדיגע ציילונג, נאך וואס זיי זענען אויסגעשטארבן דורכאויס די יארן אין מדבר צוליב די [[מרגלים|חטא המרגלים]], אויסער [[כלב בן יפונה]] און [[יהושע בן נון]]. נאכ'ן ציילונג האט גאט באפוילן משה צו צעטיילן דאס לאנד מיט א גורל לויט די נעמען נארוואס געציילט, די גרויס געוואנדן אין משפחה'ס פאפולאציע.
נאכ'ן מגיפה האט גאט באפוילן [[משה רבינו|משה]] און [[אלעזר הכהן|אלעזר]] צו ציילן די אידן אין [[ערבות מואב]] לויט די משפחות איידער זיי גייען אריין קיין [[ארץ ישראל]], די פערציגסטע יאר אין מדבר; דאס איז געווען די צווייטע ציילונג אין מדבר, נאך די ערשטע אין [[מדבר סיני]], די צווייטע יאר אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|א|לאנג=יא}}}}. ביים יעצטיגן ציילונג איז נישט איבערגעבליבן קיינער פון די פריערדיגע ציילונג, נאך וואס זיי זענען אויסגעשטארבן דורכאויס די יארן אין מדבר צוליב די [[מרגלים|חטא המרגלים]], אויסער [[כלב בן יפונה]] און [[יהושע בן נון]]. נאכ'ן ציילונג האט גאט באפוילן משה צו צעטיילן דאס לאנד מיט א גורל לויט די נעמען נארוואס געציילט, די גרויס געוואנדן אין משפחה'ס פאפולאציע.


דאן ווערט אויסגערעכנט די ציילונג פון לויים פון א חודש און עלטער, גרייכנדיג די צאל פון 32,000, אבער די לויים זענען נישט געווארן צוגעטיילט אן ארבטייל אין ארץ ישראל{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כו|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.
דאן ווערט אויסגערעכנט די ציילונג פון לויים פון א חודש און עלטער, גרייכנדיג די צאל פון 32,000, אבער די לויים זענען נישט געווארן צוגעטיילט אן ארבטייל אין ארץ ישראל{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כו|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.


===בנות צלפחד===
די [[בנות צלפחד|טעכטער פון צלפחד]], מַחְלָה, נֹעָה, חָגְלָה, מִלְכָּה, און תִרְצָה, זענען געקומען צו משה, און גע'טענה'ט אז זייער טאטע איז אוועק אנע זין, פארלאנגענדיג אן ארבטייל צו איבערלאזן א געדענקעניש צו זייער טאטע'ס נאמען. משה האט געברענגט זייער טענה צום אויבערשטן. גאט האט זיי געגעבן גערעכט, און באפוילן משה זיי צו געבן די ירושה, און איבערגעגעבן די דינים און סדר פון ירושה ווען א מענטש שטארבט אנע זין אדער קינדער בכלל, צו געבן די ירושה קודם פאר די טעכטער, אויב האט ער נישט קיין קינדער - צו זיינע ברידער, און דאן צום נענטסטן קרוב{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כז|א|יא|אן=ספר}}.}}.
{{הויפט ארטיקל|בנות צלפחד}}
די טעכטער פון צלפחד, מַחְלָה, נֹעָה, חָגְלָה, מִלְכָּה, און תִרְצָה, זענען געקומען צו משה, און גע'טענה'ט אז זייער טאטע איז אוועק אנע זין, פארלאנגענדיג אן ארבטייל צו איבערלאזן א געדענקעניש צו זייער טאטע'ס נאמען. משה האט געברענגט זייער טענה צום אויבערשטן. גאט האט זיי געגעבן גערעכט, און באפוילן משה זיי צו געבן די ירושה, און איבערגעגעבן די דינים און סדר פון ירושה ווען א מענטש שטארבט אנע זין אדער קינדער בכלל, צו געבן די ירושה קודם פאר די טעכטער, אויב האט ער נישט קיין קינדער - צו זיינע ברידער, און דאן צום נענטסטן קרוב{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כז|א|יא|אן=ספר}}.}}.


===ירושה פון משה===
[[טעקע:Tissot Moses Sees the Promised Land from Afar.jpg|קליין|וַיֹּאמֶר ד' אֶל מֹשֶׁה עֲלֵה אֶל הַר הָעֲבָרִים הַזֶּה וּרְאֵה אֶת הָאָרֶץ אֲשֶׁר נָתַתִּי לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל: משה זעט דאס לאנד אויפ'ן [[הר נבו]]]]
[[טעקע:Tissot Moses Sees the Promised Land from Afar.jpg|קליין|וַיֹּאמֶר ד' אֶל מֹשֶׁה עֲלֵה אֶל הַר הָעֲבָרִים הַזֶּה וּרְאֵה אֶת הָאָרֶץ אֲשֶׁר נָתַתִּי לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל: משה זעט דאס לאנד אויפ'ן [[הר נבו]]]]
גאט האט באפוילן משה ארויפצוגיין צום [[הר העברים]] און זען פון דארט דאס לאנד וואס ער געבט די אידן, און דאן וועט ער אוועקגיין פון די וועלט צוליב די חטא פון [[מי מריבה]], און נישט אריינגיין קיין ארץ ישראל. משה האט געבעטן דעם אויבערשטן צו שטעלן א פירער פאר כלל ישראל אויף זיין פלאץ, אויף וואס השי"ת האט אים באפוילן צו שטעלן [[יהושע בן נון]] אויף דעם אמט, און משה האט אזוי געטון{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כז|יב|כג|אן=ספר}}.}}.
גאט האט באפוילן משה ארויפצוגיין צום [[הר העברים]] און זען פון דארט דאס לאנד וואס ער געבט די אידן, און דאן וועט ער אוועקגיין פון די וועלט צוליב די חטא פון [[מי מריבה]], און נישט אריינגיין קיין ארץ ישראל. משה האט געבעטן דעם אויבערשטן צו שטעלן א פירער פאר כלל ישראל אויף זיין פלאץ, אויף וואס השי"ת האט אים באפוילן צו שטעלן [[יהושע בן נון]] אויף דעם אמט, און משה האט אזוי געטון{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כז|יב|כג|אן=ספר}}.}}.


===קרבן תמיד און מוספים===
גאט האט באפוילן משה צו איבערגעבן פאר די אידן די דינים פון [[קרבן תמיד]], און די [[קרבן מוסף|מוספים]] פון שבת און ימים טובים{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כח|א|אן=ספר}}-{{תנ"ך|במדבר|ל|א|אן=ספר}}.}}. די קרבן תמיד באשטייט פון צוויי שאף, איין-יאר-אלט, איינס אינדערפרי און איינס נאכמיטאג; און א [[קרבן מנחה|מנחה]] מיט א צענטל [[איפה]] מעל, א פערטל הין אויל, און א פערטל הין וויין.
גאט האט באפוילן משה צו איבערגעבן פאר די אידן די דינים פון [[קרבן תמיד]], און די [[קרבן מוסף|מוספים]] פון שבת און ימים טובים{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כח|א|אן=ספר}}-{{תנ"ך|במדבר|ל|א|אן=ספר}}.}}. די קרבן תמיד באשטייט פון צוויי שאף, איין-יאר-אלט, איינס אינדערפרי און איינס נאכמיטאג; און א [[קרבן מנחה|מנחה]] מיט א צענטל [[איפה]] מעל, א פערטל הין אויל, און א פערטל הין וויין.