אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:אקראסטיך"

432 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
שורה 21: שורה 21:
* אסאך מזמורים אין '''[[תהלים]]''' זענען אויסגעשטעלט אין א אלפאבעט אקראסטיק אזוי ווי מזמור {{תנ"ך|תהילים|קיט}} וואס און אים איז דא סעריעס פון אכט פסוקים פאר יעדע אות, די מזמורים {{תנ"ך|תהילים|לד}} און {{תנ"ך|תהילים|קמה}} ([[אשרי יושבי ביתך]]) און נאך אסאך.
* אסאך מזמורים אין '''[[תהלים]]''' זענען אויסגעשטעלט אין א אלפאבעט אקראסטיק אזוי ווי מזמור {{תנ"ך|תהילים|קיט}} וואס און אים איז דא סעריעס פון אכט פסוקים פאר יעדע אות, די מזמורים {{תנ"ך|תהילים|לד}} און {{תנ"ך|תהילים|קמה}} ([[אשרי יושבי ביתך]]) און נאך אסאך.
* '''[[אשת חיל]]''' – א אלפאבעט אקראסטיק אין {{תנ"ך|משלי|לא}}, וואס באשרייבט די אידעאלישע פרוי.
* '''[[אשת חיל]]''' – א אלפאבעט אקראסטיק אין {{תנ"ך|משלי|לא}}, וואס באשרייבט די אידעאלישע פרוי.
* '''[[מגילת איכה]]''' – קאפיטלען א-ד זענען אויסגעשטעלט אויף א אלפאבעטישער אקראסטיק, און קאפיטל ה' נוצט ווי א 'ליידיגע אקראסטיק'<ref>{{צ-ספר|שם=The Book of Psalms|קישור=http://dx.doi.org/10.1163/9789047414797_006|מו"ל=BRILL|שנת הוצאה=2005-01-01|ISBN=978-90-474-1479-7|עמ=87–96|מחבר=David Noel Freedman, David Miano}}</ref>. אין די צייט וואס אין קאפיטלען א-ג און ה' זענען דא 22 פסוקים ווי די צאל אותיות פון אלף בית, אין קאפיטל ד זענען דא 66 פסוקים און אין דעם א טריפלטע אקראסטיק.
* '''[[מגילת איכה]]''' – קאפיטלען א-ד זענען אויסגעשטעלט אויף א אלפאבעטישער אקראסטיק, און קאפיטל ה' נוצט ווי א 'ליידיגע אקראסטיק'<ref>{{Cite book|last=Freedman|first=David Noel|url=http://dx.doi.org/10.1163/9789047414797_006|title=The Book of Psalms|last2=Miano|first2=David|date=2005-01-01|publisher=BRILL|pages=87–96}}</ref>. אין די צייט וואס אין קאפיטלען א-ג און ה' זענען דא 22 פסוקים ווי די צאל אותיות פון אלף בית, אין קאפיטל ד זענען דא 66 פסוקים און אין דעם א טריפלטע אקראסטיק.


אין ענדע פון [[הגדה של פסח]] זענען דא אפאר אקראסטיקס לויט די אותיות פון [[אלף בית]]:
אין ענדע פון [[הגדה של פסח]] זענען דא אפאר אקראסטיקס לויט די אותיות פון [[אלף בית]]:
שורה 58: שורה 58:
==זיין וויכטיגקייט און די סיבות צום שאפן פונעם אקראסטיק==
==זיין וויכטיגקייט און די סיבות צום שאפן פונעם אקראסטיק==
* העכערקייט – עס זענען דא פיוטים וואס זייער טעמע איז [[שם המפורש|גאטס נאמען]], אזוי ווי פיוט "[[ידיד נפש]]".
* העכערקייט – עס זענען דא פיוטים וואס זייער טעמע איז [[שם המפורש|גאטס נאמען]], אזוי ווי פיוט "[[ידיד נפש]]".
* [[דרוק רעכטן]] – דאס נוצן זיך מיטן אונטערשרייבן די נאמען פון מחבר אין אקראסטיק איז ספעציעל צו מייחס זיין דעם פיוט צו זיין מחבר און צו אפהאלטן [[פלאגיאט]] פונעם פיוט. אין דעם פארבינדונג איז באוואוסט די מעשה פונעם פיוט "[[יום שבת קודש הוא]]" (אקראסטיק 'יהונתן חזק') וואס זיין אלגעמיינער אינהאלט איז די חשיבות פון שבת און די באלוין פון דער וואס היט איר, אבער די לעצטע פאל אנטהאלט א אנדער טעקסט אינגאנצן: "קולי קולות יחדלון, בעת שירי יגדלון, כי כטל הם יזלון. ואל ישיגו גבולי, באורח שיר נפל חבלי, התקוששו ואל תשמשו בנזר שיר, שפרה לי" (טייטש: די קולי קולות זאלן זיך ענדיגן, אין די צייט פון מיין געזאנג, ווייל ווי טוי וועלן זיי רינען. און זיי זאלן נישט דערגרייכן מיינע גרעניצן, אין די וועג פון זינגען איז געפאלן מיינע ליידן, מאכט אייך שיין און נוצט זיך נישט מיטן קרוין פון לידער, וואס איז שיין פאר מיר). לויט די לעגענדע איז אין יענע צייט געווען די פרנסה פונעם משורר פון וואנדערן אין שטעט צו גיבן צו הערן זיינע לידער, אין רעזולטאט איז געווען פארשפרייט די ערשיינונג אז צוויי מענטשן האבן געזינגען די זעלבע ליד, און עס האט זיך געמאכט א דעבאטע וועגן די רעכטן אויף די געלט פון די צוהערהער. כדי צו זיך פארזיכערן האט דער באשאפער איבערגעלאזט דעם אקראסטיק דעפעקטיוו, און ער האט דערלאנגט די ליד אן די לעצטע פאל, און ווען עס האט זיך ארויסגעשטעלט זיין חשש און א צווייטער מענטש האט געזינגען זיין ליד, האט ער פארגעשלאגן אז דאס פארענדיגן די לעצטע פאל זאל זיין א הוכחה אז דער פארענדיגער איז דער מחבר פון פיוט{{הערה|זע [[#דרויסנדע לינקס]]}}.
* [[דרוק רעכטן]] – דאס נוצן זיך מיטן אונטערשרייבן די נאמען פון מחבר אין אקראסטיק איז ספעציעל צו מייחס זיין דעם פיוט צו זיין מחבר און צו אפהאלטן [[פלאגיאט]] פונעם פיוט. אין דעם פארבינדונג איז באוואוסט די מעשה פונעם פיוט "[[יום שבת קודש הוא]]" (אקראסטיק 'יהונתן חזק') וואס זיין אלגעמיינער אינהאלט איז די חשיבות פון שבת און די באלוין פון דער וואס היט איר, אבער די לעצטע פאל אנטהאלט א אנדער טעקסט אינגאנצן: "קולי קולות יחדלון, בעת שירי יגדלון, כי כטל הם יזלון. ואל ישיגו גבולי, באורח שיר נפל חבלי, התקוששו ואל תשמשו בנזר שיר, שפרה לי" (טייטש: די קולי קולות זאלן זיך ענדיגן, אין די צייט פון מיין געזאנג, ווייל ווי טוי וועלן זיי רינען. און זיי זאלן נישט דערגרייכן מיינע גרעניצן, אין די וועג פון זינגען איז געפאלן מיינע ליידן, מאכט אייך שיין און נוצט זיך נישט מיטן קרוין פון לידער, וואס איז שיין פאר מיר). לויט די לעגענדע איז אין יענע צייט געווען די פרנסה פונעם משורר פון וואנדערן אין שטעט צו גיבן צו הערן זיינע לידער, אין רעזולטאט איז געווען פארשפרייט די ערשיינונג אז צוויי מענטשן האבן געזינגען די זעלבע ליד, און עס האט זיך געמאכט א דעבאטע וועגן די רעכטן אויף די געלט פון די צוהערער. כדי צו זיך פארזיכערן האט דער פאַרפאַסער איבערגעלאזט דעם אקראסטיק דעפעקטיוו, און ער האט דערלאנגט די ליד אן די לעצטע פאל, און ווען עס האט זיך ארויסגעשטעלט זיין חשש און א צווייטער מענטש האט געזינגען זיין ליד, האט ער פארגעשלאגן אז דאס פארענדיגן די לעצטע פאל זאל זיין א הוכחה אז דער פארענדיגער איז דער מחבר פון פיוט{{הערה|זעט {{דעת|2=daat/shabat/zmirot/lel-12.htm|3=יום שַׁבָּת קודֶשׁ הוּא}}}}.
* אטענטישקייט– די אקראסטיקס אין די פיוטים האבן אויך אכטונג געגעבן אויף די אטענטישקייט פון די שאַפונג, אזוי אז דאס איבערהיפן פעלער אדער טוישונגען זענען געווארן באמערקט, אזוי ווי אין פיוט "[[אסדר לסעודתא]]" פון דער [[אר"י]] דארט זענען ארויסגעפאלן אמווייניגסטנס צוויי פעלער ביים ענד.
* אטענטישקייט– די אקראסטיקס אין די פיוטים האבן אויך אכטונג געגעבן אויף די אטענטישקייט פון די שאַפונג, אזוי אז דאס איבערהיפן פעלער אדער טוישונגען זענען געווארן באמערקט, אזוי ווי אין פיוט "[[אסדר לסעודתא]]" פון דער [[אר"י]] דארט זענען ארויסגעפאלן אמווייניגסטנס צוויי פעלער ביים ענד.
*זיכרון טאקטיק – דאס פארשפרייטונג פונעם אקראסטיק איז מען מייחס אויך צום באדערפעניש פון די חזנים אין שול צו געדענקען אויסנווייניג די פיוטים, איידער זיי זענען געשריבן געווארן אויף פאפיר. דער אקראסטיק האט ערלויבט פארן חזן צו געדענקען די אנהייב פון יעדע שורה. אויך ווען די פיוטים זענען שוין געשריבן געווארן איז נאך ווייטער פארגעגאנגען דאס באנוץ מיטן אקראסטיק, וואס איז שוין פארוואנדלט געווארן אין א קאנווענעציאנאל.
*זיכרון טאקטיק – דאס פארשפרייטונג פונעם אקראסטיק איז מען מייחס אויך צום באדערפעניש פון די חזנים אין שול צו געדענקען אויסנווייניג די פיוטים, איידער זיי זענען געשריבן געווארן אויף פאפיר. דער אקראסטיק האט ערלויבט פארן חזן צו געדענקען די אנהייב פון יעדע שורה. אויך ווען די פיוטים זענען שוין געשריבן געווארן איז נאך ווייטער פארגעגאנגען דאס באנוץ מיטן אקראסטיק, וואס איז שוין פארוואנדלט געווארן אין א קאנווענעציאנאל.
שורה 64: שורה 64:
==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדע לינקס==
{{מיזמים|ויקישיתוף=Category:Acrostics}}
{{מיזמים|ויקישיתוף=Category:Acrostics}}
* [http://old.piyut.org.il/textual/499.html די לעגענדע פון די ליד יום שבת קודש הוא אין וועבזייטל הזמנה לפיוט]
* {{קישור כללי|אדרעס=https://literarydevices.net/acrostic/|קעפל=Acrostic - ביישפּילן און דעפיניציעס פון אַקראָסטיק|זייטל=Literary Devices|שפראך=en}}
* [http://www.daat.ac.il/daat/shabat/zmirot/lel-12.htm די לעגענדע פון די ליד יום שבת קודש הוא אין וועבזייטל דעת]
* [https://web.archive.org/web/20091122052955/http://gov.ca.gov/pdf/press/2009bills/AB1176_Ammiano_Veto_Message.pdf באנוץ מיט אקראסטיק אין א אפציעלע בריוו פון גובערנאטאר אויף קאליפארניע פון יאר 2009]
* {{בריטניקה|art/acrostic}}
* {{בריטניקה|art/acrostic}}


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן|יישור=שמאל}}
{{רעפערענצן}}


[[קאטעגאריע:טכניקות ספרותיות]]
[[קאַטעגאָריע:טכניקות ספרותיות]]
[[קאטעגאריע:שירה]]
[[קאַטעגאָריע:שירה]]
[[קאטעגאריע:טכניקות ספרותיות בתנ"ך]]
[[קאַטעגאָריע:טכניקות ספרותיות בתנ"ך]]
[[קאטעגאריע:שעשועי לשון]]
[[קאַטעגאָריע:שעשועי לשון]]
{{וח}}
{{וח}}
{{מיון ויקיפדיה|דף=אקרוסטיכון|גרסה=35972962|פריט=Q173287}}
[[he:אקרוסטיכון]]
[[he:אקרוסטיכון]]