אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי בנימין בן שמואל"

פּייטן (11טער י"ה)
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
 
(24 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
'''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ''' איז געווען א בארימטער תּלמיד־חכם און א פראנצויזישער פּּייטן (פון דער ערשטער העלפט פונעם עלפטן יארהונדערט). מען האט אים גערופן מיטן ערן־טיטל "פּייטן", ווייל ער איז געווען איינער פון די פּראָדוקטיווסטע און טאלאנטירטסטע פּייטנים. אין די פארשידענע מחזורים זענען איין־און־דרייסיג פון זיינע ליטורגישע שטיקער פארבליבן{{הערה|שם=JE|{{אנצ יהודית|2984-benjamin-b-samuel-of-coutances|Benjamin b. Samuel of Coutances|Louis Ginzberg}}}}.
{{דעסקריפציע|פּייטן (11טער י"ה)}}
'''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ''' איז געווען פון די ערשטע חכמי אשכנז און א פראנצויזישער פּּייטן (ארום די יארן ד'תש"נ–ד'ת"ת). ער איז געווען פון די שטערקסטע און טאלאנטירטסטע פּייטנים. עס זענען פארבליבן כאטש איין־און־דרייסיג פון זיינע ליטורגישע שטיקער אין די פארשידענע מחזורים{{הערה|שם=צונץ|[[יום-טוב ליפמאן צונץ|לעאָפּאָלד צונץ]], [https://www.google.com/books/edition/Literaturgeschichte_der_synagogalen_Poes/l2BAAmBHjmYC?hl=en&gbpv=1&pg=PA115&printsec=frontcover Literaturgeschichte der synagogalen Poesie], pp. 115-120 {{לינקשפראך|דייטש}}}}. ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער תקופה נאך [[רבי אלעזר הקליר|קליר]]. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}|כיוון=שמאל}}.


ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער פּאָסט־קליר'ישער תקופה. זיינע ליטורגישע ווערק זענען רעציטירט געווארן אין קהילות אין פראנקרייך, רוים, [[טורין]], אַסטי, פאָסאַנאָ און מאָנטקאַלוואָ (נוסח אפ"ם), פּוילן, קאָרפו, גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באַלקאַנען.
==לעבן און אפּשטאם==
עס איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי, פראנקרייך), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אין העברעאיש אלס קוסטני{{הערה|היינריך גראס, [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k14109950/f575.item.texteImage Gallia Judaica], ז' 553 {{לינקשפראך|FR}}}}.
עטליכע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאַנטין]] און נישט פון פראנקרייך{{הערה|Weinberger, Leon J. [https://doi.org/10.2307/1453932 “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.”] ''The Jewish Quarterly Review'' 68, no. 1 (1977): 46–60.|כיוון=שמאל}}. זיי צייגן אָן אויף דער באגריף "פּויטן" וואס ר' בנימין האט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן"), און אז אסאך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען.


==זיין לעבן און אפּשטאם==
אבער אנדערע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין ספר 'הפרדס' אלס "עיר וקדיש זקננו ר' בנימין בר' שמואל מקוסטני זק"ל"{{הערה|שם=פרדס|{{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=8962|page=252|מקום הוצאה=בודאפעסט|שנת הוצאה=תרפ"ד|מו"ל=הרב עהרנרייך|עמ=רכט–רל|4=(הלכות ר"ה)}}; זעט פנחס רוט, [https://cris.biu.ac.il/ws/portalfiles/portal/57473278/Sefer_ha_Pardes_The_Genesis_of_a_Medieva.pdf#page=117 ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים], תשס"ח, עמ' 117–121}}, און אז ער ווערט דערמאנט אין א תשובה פון [[רבי שלמה לוריא|מהרש"ל]] אלס א בן־דור פון [[רבי מאיר ש"ץ]] פון ווירמייזא און פון [[רבי יוסף טוב עלם]]{{הערה|[[שית:Teshuvot_Maharshal.29|שו"ת מהרש"ל, סי' כט]]}}, וואס שטעלט אים צווישן די אשכנזים{{הערה|א.מ. הברמן, תולדות הפיוט והשירה, חלק ב', עמ' 226–227; זעט פנחס רוט, [https://cris.biu.ac.il/ws/portalfiles/portal/57473278/Sefer_ha_Pardes_The_Genesis_of_a_Medieva.pdf#page=118 ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים], תשס"ח, עמ' 118–119}}. רוב פון זיינע פּיוטים געפינען זיך אינעם נוסח צרפת, וואס שטיצט א פראנצויזישן אפּשטאם{{הערה|שם=JE}}.
טראדיציאנעל איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אלס קוסטאַנץ.
עטליכע געלערנטע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאַנטין]] און נישט פון פראנקרייך{{הערה|Weinberger, Leon J. [https://doi.org/10.2307/1453932 “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.”] ''The Jewish Quarterly Review'' 68, no. 1 (1977): 46–60.}}. זיי פירן אָן אז דער באגריף "פּויעטן" וואס ר' בנימין האָט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן") און די טענה אז א סך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען, ווייזן אהין.


אבער אנדערע געלערנטע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין "ספר הפרדס" (צוגעשריבן צו רש"י) ווי "עיר וקדיש זקננו ר' בנימין בר' שמואל מקוסטני זק"ל"{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=8962|page=252|מקום הוצאה=בודאפעסט|שנת הוצאה=תרפ"ד|מו"ל=הרב עהרנרייך|עמ=רכט–רל}}}}, און אז ער ווערט דערמאנט אין א תשובה פון [[רבי שלמה לוריא]] אלס א בן־דור פון רש"י און [[רבי מאיר שליח ציבור]] פון ווירמייזא, וואס שטעלט אים צווישן די אשכנזים{{הערה|א.מ. הברמן, תולדות הפיוט והשירה, חלק ב', עמ' 226–227}}. רוב פון זיינע פּיוטים געפינען זיך אין דעם פראנצויזישן נוסח, וואס שטיצט א פראנצויזישן אפּשטאם{{הערה|שם=JE}}.
אין א יחוס בוים צום סוף פון ש"ס כתב יד מינכן 95 {{העב|כתב יד מינכן 95}}, שטייט אז ר' בנימין איז גאר געווען א ברודער מיט רבי יוסף טוב עלם{{הערה|געברענגט אין רפאל נתן נטע רבינוביץ, [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=38512#p=26 דקדוקי סופרים, ברכות], מינכן תרכ"ח, עמ' ,30–31 הערה ט}}, ס'זענען אבער פארהאן פארשער וואס פרובירן דאס אפּצואווענדן{{הערה|1=זעט פנחס רוט, [https://cris.biu.ac.il/ws/portalfiles/portal/57473278/Sefer_ha_Pardes_The_Genesis_of_a_Medieva.pdf#page=119 ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים], תשס"ח, עמ' 119}}.


עזרא פליישר האט געהאלטן אז ער איז געווען אַן אשכנזישער הימנאָגראַף, וואס האט גע'חתמ'עט זיינע קאמפּאזיציעס מיט א נאמען־אַקראָסטיך אין קאמבינאציע מיט נעמען ווי "פייטן", "הסופר" אדער "המתרגם".
==פיוטים==
ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די [[שלש רגלים]] און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור, און חתמ'עט זיך מיט אַקראָסטיכן ווי "בנימן בר שמואל סופר", "פייטן", אדער "מתרגם". אויף געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין אקראסטיך איז א ספק צי זיי זענען צוגעשריבן צו אים אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE|{{אנצ יהודית|2984-benjamin-b-samuel-of-coutances|Benjamin b. Samuel of Coutances|לוי גינצבורג}}}}.


==זיין ארבעט אלס פּייטן==
זיינע פּיוטים זענען געשריבן אין דעם סטיל און שפּראך פון די אלטע פּייטנים, ווי [[רבי אלעזר הקליר|רבי אלעזר בירבי קליר]], אבער זיינע ווערק שטייען אפט ארויס מיט זייער דיכטערישער שיינקייט און געפילן פאר קדושת התורה וישראל{{הערה|{{היברובוקס|שמואל יוסף פין|כנסת ישראל|46998|page=172|מקום הוצאה=ווארשע|שנת הוצאה=תרמ"ז|עמ=174}}}}, און זענען צומאל גאר קינסטלעריש{{הערה|שם=צונץ}}.
ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די דריי רגלים (פסח, שבועות, סוכות) און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור. עס איז צווייפלהאפטיג צי געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין [[אקראסטיך|אַקראָסטיך]] זענען צו אים צוגעשריבן אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE}}.


זיינע פּיוטים זענען קאָמפּאָנירט אין דעם סטיל פון די אלטע פּייטנים און זענען צומאל פון באדייטנדער קינסטלערישער חשיבות. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}}}.
איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע [[קרובה]] פאר שבועות "ארוכה מארץ מדה"{{הערה|ישראל דאווידזאן, [https://hdl.handle.net/2027/mdp.39015024589577?urlappend=%3Bseq=423%3Bownerid=13510798888514179-80 אוצר השירה והפיוט], חלק א, תרפ"ה, ז' 347.}}. ער האט אויך געשריבן "[[אזהרות]]" (פיוטים וואס רעכענען אויס די 613 מצוות). טיילן פון זיינע "אזהרות" זענען פארבליבן אין כתב-יד אין דער [[קאירא גניזה|קאהירער גניזה]] און זענען שפעטער געדרוקט געווארן{{הערה|{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}}.}}. פון זיינע פיוטים איז אויך דער פיוט "וחיות בוערות" פאר קדושה פון ראש השנה, אויך ציטירט אין תוס'{{הערה|שם=תוס|תוס' {{בבלי|חגיגה|יב|א}} ד"ה מסוף.}}.


עטליכע פארשער באמערקן אז זיין שפראך און סטיל אין זיינע פיוטים געווען ענליך צו דעם פון דעם פריערדיגן פייטן [[רבי אלעזר בירבי קליר]], אבער זיינע ווערק הייבן זיך נישט זעלטן צו דיכטערישער שיינקייט{{הערה|[[יום-טוב ליפמאן צונץ|לעאָפּאָלד צונץ]], ''[https://www.google.com/books/edition/Literaturgeschichte_der_synagogalen_Poes/l2BAAmBHjmYC?hl=en&gbpv=1&pg=PA115&printsec=frontcover Literaturgeschichte der synagogalen Poesie]'', pp  115-120}}. איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע [[קרובה]] פאר שבועות וואס איז געווען באקאנט צו צונץ און רעקאנסטרואירט געווארן דורך ישראל דייווידזאן אין זיין "אוצר השירה והפיוט". די קרובה הייסט "ארוכה מארץ". עס ווערן אויך דערמאנט אנדערע פון זיינע פּיוטים מיט אַקראָסטיכן ווי "בנימן בר שמואל סופר".
ר' בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו קבלה{{הערה|שם=JE}}.
בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואָס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו מיסטיק.


==זיין ארבעט אלס תלמודישער אויטאריטעט==
==אלס פוסק==
ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א גרויסער תלמודישער אויטאריטעט און איז אפט ציטירט געווארן דורך צייטגענאָסן. איינע פון זיינע פּסקים איז ציטירט דורך רבי יצחק הלוי, רש"י'ס רבי. אין דעם פּסק ווייזט ער די פארבינדונג צווישן מדרש און פּיוט, און ערקלערט אז ביידע האבן זייער אפּשטאם אין ציבורישע ליינונגען, און ציט דעם אויספיר אז די אפּאזיציע צו דאס אריינלייגן פּיוטים אין די תפילות איז אומבאגרינדעט.
ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א הלכה'דיגער אויטאריטעט, און זיינע פסקים זענען ציטירט געווארן דורך די גדולי הראשונים, צום ביישפיל אין ספר הפרדס, וואס באשטעטיגט דאס מפסיק זיין ביים דאווענען צו זאגן פיוטים, ערקלערנדיג אז דאס איז צוליב "עת לעשות לה' הפרו תורתיך", וויבאלד די חכמה איז געווארן ווייניגער ביי אידן האט מען איינגעפירט דאס זאגן פיוטים אנשטאט צו געבן דרשות בעניינו של יום, ווי משה רבינו'ס תקנה{{הערה|שם=פרדס}}.
 
ער ווערט אויך ציטירט אין תוספות{{הערה|שם=תוס}}, און אין [[ספר מצוות גדול]]{{הערה|1=[[רבי משה מקוצי|רבי משה בן יעקב פון קוצי]], סמ"ג, עשין מב, עמ' קיח.}} און אינעם פירוש מרדכי אויף ש"ס{{הערה|[[רבי מרדכי בן הלל]], מרדכי, ראש השנה, אות תשע.}}.
==זיין פאַרבינדונג מיט "ליבער קרובות"==
עס ווערט דערמאנט א מאנוסקריפּט אין דער נאציאנאלער ביבליאטעק פון פראנקרייך, MS Lat 16558, וואס אנטהאלט לאטיינישע אויסצוגן פון העברעאישע הימען אונטערן טיטל "De Libro Krúbot" (פון בוך קרובות). עס ווערט פארגעלייגט אז דאס קען זיין א זאמלונג פון העברעאישע תפילות און פּאעמען וואס זענען געווען צוטריטליך פאר דעם איבערזעצער/קאפּיסט. עטליכע פון די הימען אין "ליבער קרובות" ווערן אידענטיפיצירט ווי קומענדיג פון ר' בנימין בר שמואל. די איבערזעצונגען זענען פּראָזאַאיש און פאקוסירן זיך אפט אויף טיילן וואס האבן געזאלט ווייזן אויף אידישע "אומזיניגקייט" אָדער "פאלשע גלויבונגען". אבער, טייל מאל זענען אויך גרעסערע טיילן פון זיינע קאמפּאזיציעס פארגעשטעלט געווארן. די קאָמפּילאַטאָרן פון "ליבער קרובות" זענען מסתמא געווען איבערראשט פון דער רייכער פאנטאזיע פון ר' בנימין'ס פּאָעזיע.


==ביבליאגראפיע==
==ביבליאגראפיע==
*{{היברובוקס|אליעזר ליזר לנדסהוט|עמודי העבודה|29119|page=57|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרי"ז|עמ=53}}
*{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}}
*{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}}
*{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}}
*{{היברובוקס|אהרן ראו|אמת ליעקב|36863|page=133|קעפל=קרובת "אגן הסהר"|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרצ"ז|מו"ל=ספר היובל לכבוד הרב יעקב פריימאנן|עמ=128–148}}
*{{היברובוקס|אהרן ראו|אמת ליעקב|36863|page=133|קעפל=קרובת "אגן הסהר"|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרצ"ז|עמ=128–148|ספר היובל לכבוד הרב יעקב פריימאנן}}
*ישראל דאווידזאן, [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=ufl.31262044458833&seq=395 אוצר השירה והפיוט], חלק ד, תרצ"ג, ז' 371
* Wout van Bekkum, [https://ddd.uab.cat/record/239942 The Latin Talmud and Liber Krúbot], ''The Talmud in Dispute During the High Middle Ages'', 2019, p. 171-218
*יהודה ליב וינברגר, “[http://www.jstor.org/stable/23506687 שירים חדשים מהתקופה הביזאנטינית]”, Hebrew Union College Annual 43 (1972): 308–309.
*Davidson, Israel, [https://hdl.handle.net/2027/mdp.39015024589577?urlappend=%3Bseq=423%3Bownerid=13510798888514179-80 Thesaurus of Mediaeval Hebrew Poetry], vol. I, p. 347
<div class="mw-content-ltr">
*וינברגר, יהודה ליב. “[http://www.jstor.org/stable/23506687 שירים חדשים מהתקופה הביזאנטינית.]” Hebrew Union College Annual 43 (1972): 308–309.
* Wout van Bekkum, [https://ddd.uab.cat/record/239942 The Latin Talmud and Liber Krúbot], ''The Talmud in Dispute During the High Middle Ages'', 2019, p. 171-218</div>
 
==דרויסנדיגע לינקס==
*{{דף שער בספרייה הלאומית|987007595536805171|בנימין בן שמואל מקושטני}}
==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}
{{פיוטים ופייטנים|פייטנים}}
{{גרונטסארטיר:בנימין בן שמואל}}
[[קאַטעגאָריע:פייטנים]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[he:רבי בנימין בן שמואל]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 06:35, 17 יוני 2025

רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ איז געווען פון די ערשטע חכמי אשכנז און א פראנצויזישער פּּייטן (ארום די יארן ד'תש"נ–ד'ת"ת). ער איז געווען פון די שטערקסטע און טאלאנטירטסטע פּייטנים. עס זענען פארבליבן כאטש איין־און־דרייסיג פון זיינע ליטורגישע שטיקער אין די פארשידענע מחזורים[1]. ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער תקופה נאך קליר. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"[2].

לעבן און אפּשטאם

עס איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש דעפּאַרטמענט, נאָרמאַנדי, פראנקרייך), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אין העברעאיש אלס קוסטני[3]. עטליכע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון ביזאַנטין און נישט פון פראנקרייך[4]. זיי צייגן אָן אויף דער באגריף "פּויטן" וואס ר' בנימין האט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן"), און אז אסאך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען.

אבער אנדערע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין ספר 'הפרדס' אלס "עיר וקדיש זקננו ר' בנימין בר' שמואל מקוסטני זק"ל"[5], און אז ער ווערט דערמאנט אין א תשובה פון מהרש"ל אלס א בן־דור פון רבי מאיר ש"ץ פון ווירמייזא און פון רבי יוסף טוב עלם[6], וואס שטעלט אים צווישן די אשכנזים[7]. רוב פון זיינע פּיוטים געפינען זיך אינעם נוסח צרפת, וואס שטיצט א פראנצויזישן אפּשטאם[8].

אין א יחוס בוים צום סוף פון ש"ס כתב יד מינכן 95 (העב'), שטייט אז ר' בנימין איז גאר געווען א ברודער מיט רבי יוסף טוב עלם[9], ס'זענען אבער פארהאן פארשער וואס פרובירן דאס אפּצואווענדן[10].

פיוטים

ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די שלש רגלים און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור, און חתמ'עט זיך מיט אַקראָסטיכן ווי "בנימן בר שמואל סופר", "פייטן", אדער "מתרגם". אויף געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין אקראסטיך איז א ספק צי זיי זענען צוגעשריבן צו אים אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח[8].

זיינע פּיוטים זענען געשריבן אין דעם סטיל און שפּראך פון די אלטע פּייטנים, ווי רבי אלעזר בירבי קליר, אבער זיינע ווערק שטייען אפט ארויס מיט זייער דיכטערישער שיינקייט און געפילן פאר קדושת התורה וישראל[11], און זענען צומאל גאר קינסטלעריש[1].

איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע קרובה פאר שבועות "ארוכה מארץ מדה"[12]. ער האט אויך געשריבן "אזהרות" (פיוטים וואס רעכענען אויס די 613 מצוות). טיילן פון זיינע "אזהרות" זענען פארבליבן אין כתב-יד אין דער קאהירער גניזה און זענען שפעטער געדרוקט געווארן[13]. פון זיינע פיוטים איז אויך דער פיוט "וחיות בוערות" פאר קדושה פון ראש השנה, אויך ציטירט אין תוס'[14].

ר' בנימין'ס בעפארצוגן רבי עקיבא'ס "אלף־בית", וואס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו קבלה[8].

אלס פוסק

ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א הלכה'דיגער אויטאריטעט, און זיינע פסקים זענען ציטירט געווארן דורך די גדולי הראשונים, צום ביישפיל אין ספר הפרדס, וואס באשטעטיגט דאס מפסיק זיין ביים דאווענען צו זאגן פיוטים, ערקלערנדיג אז דאס איז צוליב "עת לעשות לה' הפרו תורתיך", וויבאלד די חכמה איז געווארן ווייניגער ביי אידן האט מען איינגעפירט דאס זאגן פיוטים אנשטאט צו געבן דרשות בעניינו של יום, ווי משה רבינו'ס תקנה[5]. ער ווערט אויך ציטירט אין תוספות[14], און אין ספר מצוות גדול[15] און אינעם פירוש מרדכי אויף ש"ס[16].

ביבליאגראפיע

דרויסנדיגע לינקס

רעפערענצן

  1. 1.0 1.1 לעאָפּאָלד צונץ, Literaturgeschichte der synagogalen Poesie, pp. 115-120 (דייטש).
  2. "Benjamin ben Samuel Ha-Levi", Encyclopaedia Judaica, 2007.
  3. היינריך גראס, Gallia Judaica, ז' 553 (פֿראַנצויזיש).
  4. Weinberger, Leon J. “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.” The Jewish Quarterly Review 68, no. 1 (1977): 46–60.
  5. 5.0 5.1 ספר הפרדס, בודאפעסט: הרב עהרנרייך, תרפ"ד, עמ' רכט–רל, (הלכות ר"ה); זעט פנחס רוט, ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים, תשס"ח, עמ' 117–121.
  6. שו"ת מהרש"ל, סי' כט.
  7. א.מ. הברמן, תולדות הפיוט והשירה, חלק ב', עמ' 226–227; זעט פנחס רוט, ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים, תשס"ח, עמ' 118–119.
  8. 8.0 8.1 8.2 לוי גינצבורג, ‏"Benjamin b. Samuel of Coutances", JewishEncyclopedia.com (ענגליש).
  9. געברענגט אין רפאל נתן נטע רבינוביץ, דקדוקי סופרים, ברכות, מינכן תרכ"ח, עמ' ,30–31 הערה ט.
  10. זעט פנחס רוט, ספר הפרדס: לדרכי היווצרותו של ילקוט הלכתי בימי הביניים, תשס"ח, עמ' 119.
  11. שמואל יוסף פין, כנסת ישראל, ווארשע, תרמ"ז, עמ' 174.
  12. ישראל דאווידזאן, אוצר השירה והפיוט, חלק א, תרפ"ה, ז' 347.
  13. עזרא פליישר, ‏"אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן", קבץ על יד, יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1.
  14. 14.0 14.1 תוס' חגיגה יב, א ד"ה מסוף.
  15. רבי משה בן יעקב פון קוצי, סמ"ג, עשין מב, עמ' קיח.
  16. רבי מרדכי בן הלל, מרדכי, ראש השנה, אות תשע.