אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דייטש"

30 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 3 יאָר
ק
החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ"
ק (החלפת טקסט – "׳" ב־"'")
ק (החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ")
שורה 4: שורה 4:
'''דײַטש''' אָדער '''דײַטשיש''' (''Deutsch - דויטש'') איז אַן אינדאָ־אייראָפּעאישע [[שפּראַך]] וואָס מען רעדט אין עטלעכע לענדער. דײַטש איז איינע פון די פּאָפּולערסטע שפּראַכן אין דער גאָרער וועלט. עס ווערט גערעדט ווי [[מוטערשפראך]] פון איבער הונדערט מיליאָן מענטשן.
'''דײַטש''' אָדער '''דײַטשיש''' (''Deutsch - דויטש'') איז אַן אינדאָ־אייראָפּעאישע [[שפּראַך]] וואָס מען רעדט אין עטלעכע לענדער. דײַטש איז איינע פון די פּאָפּולערסטע שפּראַכן אין דער גאָרער וועלט. עס ווערט גערעדט ווי [[מוטערשפראך]] פון איבער הונדערט מיליאָן מענטשן.


דײַטש איז די פּרינציפּיעלע און אָפֿיציעלע שפּראַך פון [[דײַטשלאַנד]], [[עסטרײַך]] און [[ליכטנשטיין]] און איינע פון די אָפֿיציעלע שפּראַכן אין דער [[שווייץ|שווײַץ]] און [[לוקסעמבורג]]. די שפּראַך איז זייער אַ כלערלייאיקע: ס'איז דאָ אַ סך [[דיאלעקט|דיאַלעקטן]]. פונדעסטוועגן, ס'איז אַ באַשטימטע נאָרמע, וואָס הייסט הויך־דײַטש, אָדער קאָרעקטער געזאָגט סטאַנדאַרט דײַטש. די נאָרמע ווערט באַניצט אין שולעס, אוניווערסיטעטן, פֿאַר אָפֿיציעלע דאָקומענטן, אין אַלע [[מלוכה|מלוכישע]] אינסטיטוציעס און אין [[מאַסן מעדיע]] און [[ליטעראַטור]]. דעם הויך־דײַטש לערנען אויסלענדער אַלס אַ פרעמדע שפּראַך בײַ שפּראַך קורסן. די דײַטש־שפּראַכיקע לייט רעדן הויך־דײַטש אָדער אַ דיאַלעקט אָדער ביידע. אין שטעט רעדן מענטשן בדרך־כלל הויך־דײַטשיש, צומאָל מיט קליינע לאָקאַלע וואַריאַציעס. לדוגמא, די נאָרמעס אין [[דײַטשלאַנד]], [[עסטרײַך]] און דער [[שווייץ|שווײַץ]] צייכענען זיך אויס אין באַנוצונגען פֿון עטלעכע ווערטער און אויסדריקן.
דײַטש איז די פּרינציפּיעלע און אָפיציעלע שפּראַך פון [[דײַטשלאַנד]], [[עסטרײַך]] און [[ליכטנשטיין]] און איינע פון די אָפיציעלע שפּראַכן אין דער [[שווייץ|שווײַץ]] און [[לוקסעמבורג]]. די שפּראַך איז זייער אַ כלערלייאיקע: ס'איז דאָ אַ סך [[דיאלעקט|דיאַלעקטן]]. פונדעסטוועגן, ס'איז אַ באַשטימטע נאָרמע, וואָס הייסט הויך־דײַטש, אָדער קאָרעקטער געזאָגט סטאַנדאַרט דײַטש. די נאָרמע ווערט באַניצט אין שולעס, אוניווערסיטעטן, פאַר אָפיציעלע דאָקומענטן, אין אַלע [[מלוכה|מלוכישע]] אינסטיטוציעס און אין [[מאַסן מעדיע]] און [[ליטעראַטור]]. דעם הויך־דײַטש לערנען אויסלענדער אַלס אַ פרעמדע שפּראַך בײַ שפּראַך קורסן. די דײַטש־שפּראַכיקע לייט רעדן הויך־דײַטש אָדער אַ דיאַלעקט אָדער ביידע. אין שטעט רעדן מענטשן בדרך־כלל הויך־דײַטשיש, צומאָל מיט קליינע לאָקאַלע וואַריאַציעס. לדוגמא, די נאָרמעס אין [[דײַטשלאַנד]], [[עסטרײַך]] און דער [[שווייץ|שווײַץ]] צייכענען זיך אויס אין באַנוצונגען פון עטלעכע ווערטער און אויסדריקן.


די כלערלייאיקייט פֿון דײַטש שטאַמט פֿון לפי־ערך אַנומלטיקער פאָרמירונג פֿון דער נאָרמע. סטאַנדאַרט דײַטש איז אַ פּועל יוצא פֿון אַ טיילווײַז באַוואוסטזיניקער אַנטוויקלונג פֿון [[מיטל הויך דייטש]] און עטלעכע וואַריאַנטן פֿון דער דאָזיקער [[מיטל־עלטער]]ישער שפּראַך זענען געווען די מקורות אויך פאַרן גערמאַנישן קאָמפּאָנענט פֿון דער [[יידיש]]ער שפּראַך.
די כלערלייאיקייט פון דײַטש שטאַמט פון לפי־ערך אַנומלטיקער פאָרמירונג פון דער נאָרמע. סטאַנדאַרט דײַטש איז אַ פּועל יוצא פון אַ טיילווײַז באַוואוסטזיניקער אַנטוויקלונג פון [[מיטל הויך דייטש]] און עטלעכע וואַריאַנטן פון דער דאָזיקער [[מיטל־עלטער]]ישער שפּראַך זענען געווען די מקורות אויך פאַרן גערמאַנישן קאָמפּאָנענט פון דער [[יידיש]]ער שפּראַך.


עס ווערט געשאַצט אַז אַרום 71 מיליאָן דײַטשע איינוואוינערס רעדן דייטש אַלס זייער מאַמע לשון, וואָס איז איינע פֿון די גרעסטע ציפֿערן אין אַ מאָדערניזירטן לאַנד.
עס ווערט געשאַצט אַז אַרום 71 מיליאָן דײַטשע איינוואוינערס רעדן דייטש אַלס זייער מאַמע לשון, וואָס איז איינע פון די גרעסטע ציפערן אין אַ מאָדערניזירטן לאַנד.


== אין אַנדערע לענדער ==
== אין אַנדערע לענדער ==
שורה 19: שורה 19:
== וויקיפּעדיע ==
== וויקיפּעדיע ==


די דײַטשישע [[וויקיפּעדיע]] איז די פֿערט־גרעסטע וויקיפעדיע, און פאַרמאָגט הײַנט איבער צוויי מיליאָן אַרטיקלען.
די דײַטשישע [[וויקיפּעדיע]] איז די פערט־גרעסטע וויקיפעדיע, און פאַרמאָגט הײַנט איבער צוויי מיליאָן אַרטיקלען.


{{וויקיפעדיע|de|דייטש}}
{{וויקיפעדיע|de|דייטש}}