אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:סימנים"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
6,102 בייטן צוגעלייגט ,  20 נאוועמבער
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
 
(2 צווישנדיגע ווערסיעס פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 5: שורה 5:
די קונסט פון ניצן מנעמאניק איז אַן אלטע זאך. אין דער תקופה ווען די תורה שבעל־פה איז נאך נישט געווען רעקארדירט אין שריפט, און איז געלערנט געווארן אויסווייניג, האבן סימנים געשפּילט א קריטישע ראלע אין פארזיכערן אז די הלכות און לערנונגען זאלן נישט פארגעסן ווערן. אבער, אפילו נאך דעם ווי דער תלמוד איז פארשריבן געווארן, האבן די זעלטנקייט פון די טעקסטן און דער מנהג פון לערנען אויסנווייניג וואס האט געהערשט אין די גאונישע ישיבות געמאכט עס נייטיג זיך צו באנוצן מיט מנעמאָנישע מיטלען.
די קונסט פון ניצן מנעמאניק איז אַן אלטע זאך. אין דער תקופה ווען די תורה שבעל־פה איז נאך נישט געווען רעקארדירט אין שריפט, און איז געלערנט געווארן אויסווייניג, האבן סימנים געשפּילט א קריטישע ראלע אין פארזיכערן אז די הלכות און לערנונגען זאלן נישט פארגעסן ווערן. אבער, אפילו נאך דעם ווי דער תלמוד איז פארשריבן געווארן, האבן די זעלטנקייט פון די טעקסטן און דער מנהג פון לערנען אויסנווייניג וואס האט געהערשט אין די גאונישע ישיבות געמאכט עס נייטיג זיך צו באנוצן מיט מנעמאָנישע מיטלען.


די חכמים האָבן געלייגט א גרויסן ווערט אויף דער ווירקזאמקייט פון מנעמאָניק ווי א הילף צו לערנען. [[רב חסדא]] אין בבל האט אנגעוויזן אז די תורה קען מען נאר קונה זיין דורך דער באנוץ פון סימנים, ברענגענדיג ווי א באווייז דעם פסוק "שימה בפיהם" ({{תנ"ך|דברים|לא|יט}}), ליינענדיג "סימנה" אנשטאט "שׂימה". רב תחליפא אין ארץ־ישראל האט ערקלערט אז אין ארץ־ישראל האבן זיי ארויסגעלערנט דעם זעלבן לערע פון דעם פסוק "הַצִּיבִי לָךְ צִיֻּנִים" ({{תנ"ך|ירמיהו|לא|כ}}), אויפווייזנדיג אז די "ציונים" באצייכענען מנעמאָניק{{הערה|{{בבלי|עירובין|נד|ב}}}}. דער פאקט אז ביי די בני יהודה האט זיך זייער לערנען געהאלטן בשעת די בני גליל האבן עס פארגעסן ווערט צוגעשריבן צו דעם וואס די ערשטע האבן זיך באנוצט מיט סימנים און די לעצטע נישט{{הערה|{{בבלי|עירובין|נג|א}}}}.
די חכמים האָבן געלייגט א גרויסן ווערט אויף דער ווירקזאמקייט פון מנעמאָניק ווי א הילף צו לערנען. [[רב חסדא]] אין בבל האט אנגעוויזן אז "אין תורה נקנית אלא בסימנין", די תורה קען מען נאר קונה זיין דורך דער באנוץ פון סימנים, ברענגענדיג ווי א באווייז דעם פסוק "שימה בפיהם" ({{תנ"ך|דברים|לא|יט}}), ליינענדיג "סימנה" אנשטאט "שׂימה". רב תחליפא אין ארץ־ישראל האט ערקלערט אז אין ארץ־ישראל האבן זיי ארויסגעלערנט דעם זעלבן לערע פון דעם פסוק "הַצִּיבִי לָךְ צִיֻּנִים" ({{תנ"ך|ירמיהו|לא|כ}}), אויפווייזנדיג אז די "ציונים" באצייכענען מנעמאָניק{{הערה|{{בבלי|עירובין|נד|ב}}}}. דער פאקט אז ביי די בני יהודה האט זיך זייער לערנען געהאלטן בשעת די בני גליל האבן עס פארגעסן ווערט צוגעשריבן צו דעם וואס די ערשטע האבן זיך באנוצט מיט סימנים און די לעצטע נישט{{הערה|{{בבלי|עירובין|נג|א}}}}.


דער תּלמוד ({{בבלי|שבת|קד|א}}) זאגט: "סימנים עשה בתורה וקנה אותה". רש"י ערקלערט אז די סימנים זענען וועגן דעם סדר פון די מימרות פון א תנא אדער אמורא, אז מען זאל נישט פארגעסן קיין איינע פון זיי.
דער תּלמוד ({{בבלי|שבת|קד|א}}) זאגט: "סימנים עשה בתורה וקנה אותה". רש"י ערקלערט אז די סימנים זענען וועגן דעם סדר פון די מימרות פון א תנא אדער אמורא, אז מען זאל נישט פארגעסן קיין איינע פון זיי.
שורה 15: שורה 15:


די עיקר פון א מנעמאָניק איז צו דערמאנען דאס אומבאקאנטע דורך דער באנוץ פון דעם באקאנטן. דעריבער באשטייט עס געווענליך פון דער באנוץ פון א באקאנטער פראזע. די דאָזיגע פראַזעס קענען ווערן צעטיילט אין:
די עיקר פון א מנעמאָניק איז צו דערמאנען דאס אומבאקאנטע דורך דער באנוץ פון דעם באקאנטן. דעריבער באשטייט עס געווענליך פון דער באנוץ פון א באקאנטער פראזע. די דאָזיגע פראַזעס קענען ווערן צעטיילט אין:
===פסוקים פון דער תורה===
===פסוקים פון דער תורה===
וויסן פון דעם טעקסט פון דער תּורה איז גערעכנט געוואָרן ווי אַן אַקסיאָם (זעלבסטפארשטענדליכקייט). למשל, פאַר די זעקס סדרים פון דער משנה איז דער פסוק {{תנ"ך|ישעיהו|לג|ו}} ציטירט געוואָרן: "וְהָיָה אֱמוּנַת עִתֶּיךָ, חֹסֶן יְשׁוּעֹת חָכְמַת וָדָעַת", יעדער נאָמינאַלער וואָרט באַצייכנט אַ באַזונדערן סדר ({{בבלי|שבת|לא|א}}).
וויסן פון דעם טעקסט פון דער תּורה איז גערעכנט געוואָרן ווי אַן אַקסיאָם (זעלבסטפארשטענדליכקייט). למשל, פאַר די זעקס סדרים פון דער משנה איז דער פסוק {{תנ"ך|ישעיהו|לג|ו}} ציטירט געוואָרן: "וְהָיָה אֱמוּנַת עִתֶּיךָ, חֹסֶן יְשׁוּעֹת חָכְמַת וָדָעַת", יעדער נאָמינאַלער וואָרט באַצייכנט אַ באַזונדערן סדר ({{בבלי|שבת|לא|א}}).
===באקאנטע תּלמודישע פראַזעס===
===באקאנטע תּלמודישע פראַזעס===
למשל, דער תרנגולא דאגמא (א פויגל מיט א זכר'ישע נאמען) איז פארבאטן צו עסן, אבער דער תרנגולא דאגמא (אַן אנדער סארט פויגל מיט א ווייבליכע נאמען) איז מותר; דער סימן אויף דעם איז די חז"ל'ס לימוד פון דעם פארבאט פון אַן עמוני לבוא בקהל ({{תנ"ך|דברים|כג|ד}}): "עמוני ולא עמונית". {{בבלי|חולין|סב|ב}}
למשל, דער תרנגולא דאגמא (א פויגל מיט א זכר'ישע נאמען) איז פארבאטן צו עסן, אבער דער תרנגולא דאגמא (אַן אנדער סארט פויגל מיט א ווייבליכע נאמען) איז מותר; דער סימן אויף דעם איז די חז"ל'ס לימוד פון דעם פארבאט פון אַן עמוני לבוא בקהל ({{תנ"ך|דברים|כג|ד}}): "עמוני ולא עמונית". {{בבלי|חולין|סב|ב}}
===כאַפּ־פראַזעס===
===כאַפּ־פראַזעס===
קורצע און געדענקווירדיקע אויסדרוקן. ווי דער פאקט אז א פיש מיטן נאמען "ים-אייזל" (חמרא דימא) איז מותר בשעת אזוינער מיטן נאמען "ים-אקס" איז פאַרבאָטן, פּראדוצירט דעם סימן "טמא טהור וטהור טמא", ווייל דער חמור איז פאַרבאָטן און דער אָקס ערלויבט צום עסן{{הערה|{{בבלי|עבודה זרה|לט|א}}}}. צו געדענקען אז טראכטן וועגן א זינד קען זיין ערגער פון זיי טאקע טון, איז אויפגעקומען דער סימן "ריחא דבישרא" (ד.ה. דער גערוך פון פלייש ברויזט אויף דעם אפּעטיט מער ווי די פלייש זעלבסט){{הערה|{{בבלי|יומא|כט|א}}}}.
קורצע און געדענקווירדיקע אויסדרוקן. ווי דער פאקט אז א פיש מיטן נאמען "ים-אייזל" (חמרא דימא) איז מותר בשעת אזוינער מיטן נאמען "ים-אקס" איז פאַרבאָטן, פּראדוצירט דעם סימן "טמא טהור וטהור טמא", ווייל דער חמור איז פאַרבאָטן און דער אָקס ערלויבט צום עסן{{הערה|{{בבלי|עבודה זרה|לט|א}}}}. צו געדענקען אז טראכטן וועגן א זינד קען זיין ערגער פון זיי טאקע טון, איז אויפגעקומען דער סימן "ריחא דבישרא" (ד.ה. דער גערוך פון פלייש ברויזט אויף דעם אפּעטיט מער ווי די פלייש זעלבסט){{הערה|{{בבלי|יומא|כט|א}}}}.
שורה 26: שורה 29:
===פאלקס־שפּריכווערטער===
===פאלקס־שפּריכווערטער===
==ציל פון די סימנים==
==ציל פון די סימנים==
די סימנים האָבן געדינט עטלעכע וויכטיקע צוועקן:
די סימנים האָבן געדינט עטליכע וויכטיקע צוועקן:
*היטן די הלכות: די סימנים האָבן געדינט ווי אַ מיטל צו היטן די סדר פון דער פאָלגנדער ריי פון זאַצן, אָדער די איבערגעבער פונעם זאַץ וואָס וועט באַלד געגעבן ווערן.
*היטן די הלכות: די סימנים האָבן געדינט ווי אַ מיטל צו היטן די סדר פון דער פאָלגנדער ריי פון זאַצן, אָדער די איבערגעבער פונעם זאַץ וואָס וועט באַלד געגעבן ווערן.
*געדענקען סדר און אָפטקייט: זיי האָבן געהאָלפן געדענקען ווי אָפט און אין וועלכע פּאַסאַזשן דער נאָמען פון דעם זעלבן איבערגעבער טרעפט זיך אין דער דיסקוסיע.
*געדענקען סדר און אָפטקייט: זיי האָבן געהאָלפן געדענקען ווי אָפט און אין וועלכע פּאַסאַזשן דער נאָמען פון דעם זעלבן איבערגעבער טרעפט זיך אין דער דיסקוסיע.
*הילף פאַר סטודענטן: זיי זענען געווען אַ גרויסע הילף פאַר די סטודענטן וואָס האָבן נאָך געמוזט אויסווייניג לערנען דעם תּלמוד.
*הילף פאַר סטודענטן: זיי זענען געווען אַ גרויסע הילף פאַר די סטודענטן וואָס האָבן נאָך געמוזט אויסווייניג לערנען דעם תּלמוד.
*סופּערסקריפּטן און אינדעקסן: זיי האָבן געדינט ווי נוצלעכע סופּערסקריפּטן און אינדעקסן, ווייל אַ פּאַסאַזש אין תּלמוד האָט מען קענען פּרעציזירטער באַצייכענען דורך זיי.
*סופּערסקריפּטן און אינדעקסן: זיי האָבן געדינט ווי נוצליכע סופּערסקריפּטן און אינדעקסן, ווייל אַ פּאַסאַזש אין תּלמוד האָט מען קענען פּרעציזירטער באַצייכענען דורך זיי.


==ביישפּילן פון סימנים==
==ביישפּילן פון סימנים==
עס זענען פאַראַן פיל ביישפּילן פון סימנים אינעם תּלמוד און אין שפּעטערדיקער רבנישער ליטעראַטור:
עס זענען פאַראַן פיל ביישפּילן פון סימנים אינעם תּלמוד און אין שפּעטערדיקער רבנישער ליטעראַטור:
*פאַר די זעקס סדרים פון דער משנה, איז דער פסוק ישעיהו ל"ג:ו' געבראַכט געוואָרן ווי אַ סימן: "והיה אמונת עתיך חסן ישועות חכמת ודעת", וואָס יעדער נאָמינאַלער וואָרט באַצייכנט אַ באַזונדערן סדר.
*פאַר די זעקס סדרים פון דער משנה, איז דער פסוק ישעיהו ל"ג:ו' געבראַכט געוואָרן ווי אַ סימן: "והיה אמונת עתיך חסן ישועות חכמת ודעת", וואָס יעדער נאָמינאַלער וואָרט באַצייכנט אַ באַזונדערן סדר.
*דער סימן זמ"ן נק"ט ווערט באַנוצט דורך רמב"ם אין זיין הקדמה צו דער משנה צו באַצייכענען די סדר פון די זעקס סדרים פון דער משנה: זרעים, מועד, נשים, נזיקין, קדשים, טהרות.
*דער סימן [[דצ"ך עד"ש באח"ב]] איז באַקאַנט פאַר די צען מכות אין מצרים.
*דער סימן [[דצ"ך עד"ש באח"ב]] איז באַקאַנט פאַר די צען מכות אין מצרים.
*דער סימן יקנ"ה און ינה"ק זענען ביישפּילן פון סימנים וואָס אמוראים האָבן באַנוצט צו געדענקען די סדר פון די ברכות אין הבדלה.
*דער סימן יקנ"ה און ינה"ק זענען ביישפּילן פון סימנים וואָס אמוראים האָבן באַנוצט צו געדענקען די סדר פון די ברכות אין הבדלה.
*ער סימן דן חנק נפש ווערט גענוצט צו געדענקען די אַכט סאָרטן טריפה.


אַן אנדער סארט סימן באשטייט בלויז פון ראשי תיבות. דאס באקאנטסטע ביישפּיל איז דער סימן [[דצ"ך עד"ש באח"ב]] פאר די צען מכות. אין דער הגדה של פסח ווערט עס אנגערופן "סימנים". אַן אַנדער ביישפּיל איז דאָס וואָרט מנצפ"ך פאַר די אותיות פונעם אַלפאַבעט וואָס האָבן אַ סופיט. דער תּלמוד מאַכט אַ מין מנעמאָניק פון דעם מנעמאָניק, זעענדיג אין אים אַ רמז צו דעם פאַקט אַז "די נביאים האָבן זיי איינגעפירט".
אַן אנדער סארט סימן באשטייט בלויז פון ראשי תיבות. דאס באקאנטסטע ביישפּיל איז דער סימן [[דצ"ך עד"ש באח"ב]] פאר די צען מכות. אין דער הגדה של פסח ווערט עס אנגערופן "סימנים". אַן אַנדער ביישפּיל איז דאָס וואָרט מנצפ"ך פאַר די אותיות פונעם אַלפאַבעט וואָס האָבן אַ סופיט. דער תּלמוד מאַכט אַ מין מנעמאָניק פון דעם מנעמאָניק, זעענדיג אין אים אַ רמז צו דעם פאַקט אַז "די נביאים האָבן זיי איינגעפירט".
שורה 48: שורה 49:
די גאונים און פוסקי הלכה אין מיטל־אלטער האבן אויך באנוצט אזעלכע זאצן צו פאָרמולירן זייערע פסקים. אבער, מיט דער צייט, ווען דער תלמוד איז געווארן גאר פארשפּרייט, האבן געוויסע לומדים געזען ווייניגער תועלת אין די סימנים און האבן זיי אפילו פארמינערט. דער של"ה (רבי ישעיהו הורוויץ) האָט שטארק פּראטעסטירט דעם מנהג צו איגנארירן די סימנים אין תלמוד, און האט באשטאנען אז זיי האבן גרויסע מיסטישע רמזים{{הערה|{{ספריא|רבי ישעיה הורוויץ|שני לוחות הברית, תורה שבעל פה, כלל לשונות סוגיות, י"ג|Shenei_Luchot_HaBerit%2C_Torah_Shebe'al_Peh%2C_Kelal_Leshonot_Sugyot.13}}}}.
די גאונים און פוסקי הלכה אין מיטל־אלטער האבן אויך באנוצט אזעלכע זאצן צו פאָרמולירן זייערע פסקים. אבער, מיט דער צייט, ווען דער תלמוד איז געווארן גאר פארשפּרייט, האבן געוויסע לומדים געזען ווייניגער תועלת אין די סימנים און האבן זיי אפילו פארמינערט. דער של"ה (רבי ישעיהו הורוויץ) האָט שטארק פּראטעסטירט דעם מנהג צו איגנארירן די סימנים אין תלמוד, און האט באשטאנען אז זיי האבן גרויסע מיסטישע רמזים{{הערה|{{ספריא|רבי ישעיה הורוויץ|שני לוחות הברית, תורה שבעל פה, כלל לשונות סוגיות, י"ג|Shenei_Luchot_HaBerit%2C_Torah_Shebe'al_Peh%2C_Kelal_Leshonot_Sugyot.13}}}}.


אין שפּעטערדיגע רבנישע ליטעראַטור געפינען זיך אויך סימנים. די הלכות טריפות הייבן זיך אָן: "שמונה מיני טרפות הן וסימניך ד"ן חנ"ק נפ"ש" ({{שלחן ערוך|יורה דעה|כט|א}}). אַן אנדער ביישפּיל איז דער סימן יד שחט דם פאר די זיבן משקים: יין, דבש, שמן, חלב, טל, דם, מים ({{שלחן ערוך|אורח חיים|קנח|ד}}). דער סימן חיים ווערט גענוצט צו געדענקען די פיר וואָס זענען חייב צו מאכן ברכת הגומל: חבוש, יסורים, ים, מדבר ({{שלחן ערוך|אורח חיים|ריט|א}}).
אין שפּעטערדיגע רבנישע ליטעראטור געפינען זיך אויך סימנים. דער סימן זמ"ן נק"ט ווערט באַנוצט דורך רמב"ם אין זיין הקדמה צו דער משנה צו באַצייכענען די סדר פון די זעקס סדרים פון דער משנה: זרעים, מועד, נשים, נזיקין, קדשים, טהרות. די הלכות טריפות הייבן זיך אָן: "שמונה מיני טרפות הן (עס זענען פארהאן אכט סארטן טריפות) וסימניך ד"ן חנ"ק נפ"ש" ({{שלחן ערוך|יורה דעה|כט|א}}). אַן אנדער ביישפּיל איז דער סימן יד שחט דם פאר די זיבן משקים: יין, דבש, שמן, חלב, טל, דם, מים ({{שלחן ערוך|אורח חיים|קנח|ד}}). דער סימן חיים ווערט גענוצט צו געדענקען די פיר וואָס זענען חייב צו מאכן ברכת הגומל: חבוש, יסורים, ים, מדבר ({{שלחן ערוך|אורח חיים|ריט|א}}).


==פאַרבינדעטע באַגריפן==
==פאַרבינדעטע באַגריפן==
שורה 55: שורה 56:
==ספרים==
==ספרים==
עס זענען פארהאן פארשידענע ספרי מנעמאָניק וואָס זענען געשריבן געוואָרן צוזאַמענצושטעלן און צו ערקלערן די סימנים אין תלמוד און אין שפּעטערדיגע הלכה־ווערק. צווישן זיי זענען:
עס זענען פארהאן פארשידענע ספרי מנעמאָניק וואָס זענען געשריבן געוואָרן צוזאַמענצושטעלן און צו ערקלערן די סימנים אין תלמוד און אין שפּעטערדיגע הלכה־ווערק. צווישן זיי זענען:
* [[רבי דוד פארדו]], '''מאמר סימנין דרבנן''', הודפס בסוף חיבורו למנצח לדוד, סלוניקי תקכ"ה
* [[רבי דוד פארדו]], "מאמר סימנין דרבנן", הודפס בסוף חיבורו {{היברובוקס||למנצח לדוד|21003|מקום הוצאה=שאלוניקי|שנת הוצאה=תקכה}}
* רבי יעקב בריל, '''דורש לציון''', וינה תרכ"ב
* {{היברובוקס|רבי יעקב בריל|דורש לציון|31759|מקום הוצאה=וינה|שנת הוצאה=תרכ"ד}}
* רבי חנוך בורנשטיין, '''סימנא מילתא''', פיוטרקוב תר"ע
* {{היברובוקס|רבי חנוך בורנשטיין|סימנא מילתא|34265|מקום הוצאה=פיעטרקוב|שנת הוצאה=תר"ע}}
* רבי [[פנחס יעקב הכהן]], '''ספר הסימנים השלם''', לונדון תשי"ג. החיבור כולל גם את הסימנים שב[[תלמוד ירושלמי]], עם הוספות מ[[כתב יד (העתק)|כתבי יד]]
* {{היברובוקס|רבי פנחס יעקב הכהן|ספר הסימנים השלם|20499|מקום הוצאה=לאנדאן|שנת הוצאה=תשי"ג}}. החיבור כולל גם את הסימנים שב[[תלמוד ירושלמי]], עם הוספות מ[[כתב יד (העתק)|כתבי יד]]
* [[רבי אליהו דוד רבינוביץ' תאומים]], '''מגלת הסימנים''', ירושלים תשס"ו.
* {{אוצר החכמה|רבי אליהו דוד רבינוביץ' תאומים|מגילת סמנים|150799|שנת הוצאה=תשס"ו}}
* [[רבי אהרן היימאן]], [[s:תולדות תנאים ואמוראים/סימני הש"ס|תולדות תנאים ואמוראים, סימני הש"ס]], לאנדאן תר"ע
* [[רבי אהרן היימאן]], [[s:תולדות תנאים ואמוראים/סימני הש"ס|תולדות תנאים ואמוראים, סימני הש"ס]], לאנדאן תר"ע
----
*{{היברובוקס|רבינוביץ, שמואל יעקב|מזכיר|33264|מקום הוצאה=ווילנא|שנת הוצאה=תרנח}}
*{{היברובוקס|חננאל עמר|סימנים עשה|64583|מקום הוצאה=ביתר|שנת הוצאה=5780}}
==אַנדערע מנעמאָנישע טעכניקן==
חוץ די ספּעציפישע סימנים וואָס ווערן גענוצט אין אידישן לימוד, זענען אויך פאַראַן אַלגעמיינע מנעמאָנישע טעכניקן וואָס קענען העלפן געדענקען אינפאָרמאַציע. צווישן זיי זענען:
*מעטאָד פון לאָקוס (Method of Loci): פאַרבינדן אינפאָרמאַציע מיט באַקאַנטע ערטער אָדער רומס.
*לינקינג אָדער טשעינינג (Linking or Chaining): פאַרבינדן אַ פּאָר זאַכן און דערנאָך יענע זאַכן מיט אַ דריטער, און אַזוי ווייטער, דורך שאפן אַ מעשׂה צווישן זיי.
*פּעג־וואָרט סיסטעם (Peg-Word System): פאַרבינדן ווערטער מיט נומערן און דערנאָך די אינפאָרמאַציע וואָס מען וויל געדענקען מיט די ווערטער וואָס זענען שוין פאַרבונדן מיט די נומערן.
==מאָדערנע ביישפּילן==
אַ היינטצייטיג ביישפּיל פון אַ סיסטעמאַטישן באַנוץ פון סימנים איז דער זיכרו פּראָגראַם (Zichru Program), וואָס איז אַנטוויקלט געוואָרן דורך רבי אברהם גאָלדהאַר צו העלפן מענטשן געדענקען דעם דף היומי. דער פּראָגראַם באַנוצט סימנים, וואָס באַשטייען געווענליך פון מאָדנע מעשׂיות און געדענקעניש־הינweise, צו העלפן געדענקען דריי הויפּט־פּונקטן פון יעדן דף גמרא וואָס מען לערנט.
דער זיכרו פּראָגראַם אַרבעט דורך:
*צושיקן טעגלעך אַן אימעיל מיט דער מעשׂה און דעם סימן פאַר דעם טאָגיקן דף, ווי אויך אַ פּרטימדיקע רעזומע פון דער גמרא־דיסקוסיע וועגן די דריי פּונקטן אין דער מעשׂה.
*פראפעסיאנעלע גראַפישע אילוסטראַציעס און קאַרטון־ענליכע בילדער וואָס מאָלן אויס די מעשׂה פאַר יעדן דף.
*קוויזלעטס און פּאָפּ־קוויזן, ווי אויך אַנימירטע ווידעאָס, צו מאַכן גרינגער צו געדענקען און איבערחזרן די סטרוקטור פון יעדן דף.
*רבי אריה לעבאוויץ האָט רעקאָרדירט אַ שיעור וואָס האָט איבערגעקוקט אַלע זיכרו־פּונקטן פון יעדן קאַפּיטל אין מסכת סוכה.
דער פּראָגראַם איז געוואָרן זייער פּאָפּולער און האָט געהאָלפן פילע מענטשן בעסער פאַרשטיין און געדענקען וואָס זיי לערנען אין דף היומי. דער הצלחה פון זיכרו ווייזט די אַנדויערנדיקע וויכטיקייט און עפעקטיווייט פון סימנים אין יידישן לימוד.
דער "תּורה מעמאָרי פּאַלאַץ" (Torah Memory Palace - TMP)
דער תּורה מעמאָרי פּאַלאַץ, געגרינדעט דורך העשי ווייס, ניצט אַן אַלטע מנעמאָנישע טעכניק באַקאַנט אַלס Method of Loci (מעטאָד פון לאָקי) אָדער זכּרון פּאַלאַץ (Memory Palace).
מעטאָדאָלאָגיע (Loci et Res): די טעכניק איז באַזירט אויף ספּעציעלע זכּרון (spatial memory), דאָס הייסט, די פעאיקייט צו געדענקען זאַכן באַזירט אויף זייער אָרט אין אַ פיזישן ספּאַס.
• מע נוצט אַ פּאַלאַץ (אַ גרויסער שטוב אָדער אַ באַקאַנטער בנין) ווי אַ פיילינג־קאַבינעט (אָרגאַניזאַציאָנעלער ראַם) פאר אינפאָרמאַציע.
• יעדע סוגיא (אָדער אַ סעריע פון פיר סוגיות) ווערט איבערגעקאָדט אין אַ בילד און דאָס בילד ווערט אַרויפגעשטעלט אויף אַ ספּעציפישן הוק (אָרט) אין דעם פּאַלאַץ.
• וויזואַליזאַציע: די פּראָגראַם ניצט הויך־קוואַליטעט, קאַרטון־שטיקעדיקע בילדער צו פאַרוואַנדלען די עזאָטערישע גמרא־רעיונות אין זאַכן וואָס מען קען זען און געדענקען. העשי ווייס באַטאָנט אַז "ווירדאַגע זאַכן אַרבעטן" אין זכּרון.
• דער פּאַלאַץ איז צעטיילט; למשל, פאַר מסכת מגילה איז דער פּאַלאַץ צעטיילט אין פיר צימערן, וועלכע דעקן יעדע צען דאַפים (בלעטער).
די טעכניק איז געמאכט פאַר קעגנצייטיגע לימוד־פּראָגראַמען ווי "אורייתא", וואָס לערנט צוויי און אַ האַלב בלאַט פּער וואָך. די הילף איז אויך מענט פאַר מענטשן וואָס שטרייען צו געדענקען, ספּעציעל אַלטע לערנער אָדער בחורים וואָס האָבן נישט קיין הצלחה אין נאָרמאַלן לימוד.


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==

נאוויגאציע מעניו