35,369
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''עשרת ימי תשובה''' - (10 '''צוריק-קער''' טעג), אזוי ווערן גערופען די ערשטע [[צען]] טאג פון [[יאהר]] אין די אידישע [[ | {{דעסקריפציע||ענגליש = Ten days of repentance.|העב=עשרת הימים הראשונים של חודש תשרי המוקדשים ביהדות לעשיית תשובה|דייטש=hohe Feiertage des jüdischen Festkalenders von Rosch ha-Schana bis Jom Kippur|}} | ||
'''עשרת ימי תשובה''' - (10 '''צוריק-קער''' טעג), אזוי ווערן גערופען די ערשטע [[צען]] טאג פון [[יאהר]] אין די אידישע [[קאלענדאר]], וואס הויבן זיך אן מיט די [[יום טוב]] [[ראש השנה]] און ווערן פארענדיקט מיט [[יום כיפור]]. | |||
== באזונדערהייט פון די צען טאג == | == באזונדערהייט פון די צען טאג == | ||
אין [[ראש השנה]] ווערט פון פאראויס אפגעשטימט דורך [[גאט]] וואס וועט דעם [[מענטש]]ן טרעפן דורך די נייע [[יאר]]. און אין די [[צען]] טאג פון ראש השנה ביז [[יום כיפור]] איז נאך מעגליך צו ענדערן דעם באשטימטן [[פסק דין]] פון שלעכטס צו גוטס דורך [[דריי]] זאכן: [[תשובה]], [[תפילה]] און [[צדקה]], דעריבער ווערן די טעג אנגערופן "די צען תשובה טעג". | אין [[ראש השנה]] ווערט פון פאראויס אפגעשטימט דורך [[גאט]] וואס וועט דעם [[מענטש]]ן טרעפן דורך די נייע [[יאר]]. און אין די [[צען]] טאג פון ראש השנה ביז [[יום כיפור]] איז נאך מעגליך צו ענדערן דעם באשטימטן [[פסק דין]] פון שלעכטס צו גוטס דורך [[דריי]] זאכן: [[תשובה]], [[תפילה]] און [[צדקה]], דעריבער ווערן די טעג אנגערופן "די צען תשובה טעג". | ||
| שורה 44: | שורה 45: | ||
===אנטשולדיגן=== | ===אנטשולדיגן=== | ||
אין די טעג פון "עשרת ימי תשובה" איז איינגעפירט זיך צו אנטשולדיגן איינער פארן צווייטן אויף בייזוויליגע אקטן וואס זענען פראקטיצירט געווארן פון איינעם געגן צווייטן דורך אויס דעם פערגאנגענהייט, די דאזיגע אקט ווערט אנגערופן זיך "[[ענטשולדיגן|איבערבעטן]]". | אין די טעג פון "עשרת ימי תשובה" איז איינגעפירט זיך צו אנטשולדיגן איינער פארן צווייטן אויף בייזוויליגע אקטן וואס זענען פראקטיצירט געווארן פון איינעם געגן צווייטן דורך אויס דעם פערגאנגענהייט, די דאזיגע אקט ווערט אנגערופן זיך "[[ענטשולדיגן|איבערבעטן]]". | ||
==שבת שובה== | |||
<!-- בעשרת הימים שבין ראש השנה ליום הכיפורים, ("בין כסה לעשור") יש תמיד שבת אחת הנקראת '''שַׁבַּת שׁוּבָה'''{{הערה|יש מכנים את השבת "שבת תשובה".}} על שם המילה הראשונה ב[[הפטרה]] המיוחדת שקוראים בשבת זו: "שובה ישראל עד ה' א-להיך כי כשלת בעוונך" ({{תנ"ך|הושע|יד|ב|י}}); בחלק מהקהילות נוהגים להוסיף {{תנ"ך|יואל|ב|טו|כז}} או {{תנ"ך|מיכה|ז|יח|כ}} או שניהם. | |||
נוסח התפילה בשבת זו זהה ליתר ימות השנה, למעט שינויי התפילה הנוהגים ביתר עשרת ימי תשובה. כמו כן, בתפילת ערבית בברכת [[מעין שבע]] אומרים ''''המלך הקדוש''' שאין כמוהו', במקום הנוסח הקבוע ''''הא-ל הקדוש''' שאין כמוהו'.{{הערה|בנוסח תימן בלדי תמיד אומרים "המלך הקדוש" בברכת מעין שבע.}} | |||
בקהילות אשכנז המזרחי, אומרים [[יוצר (פיוט)|יוצר]] "אשחר אל א-ל" ל[[מנחם בן מכיר]], אופן "האזינו אבירים" (לא חתום), וזולת "אדעה כי אין זולתך" למנחם בן מכיר.{{הערה|סדר עבודת ישראל, רעדלהיים תרכ"ח, מנהג פולין, עמ' 786 ואילך.}} בקהילות אשכנז המערבי, אומרים יוצר "אור עולם קראו", אופן "כי אם שם אדיר יי אדוננו", וזולת "אל א-להינו נשוב בצר לנו", כולם לה[[אליעזר בן נתן|ראב"ן]];{{הערה|סדר עבודת ישראל, רעדלהיים תרכ"ח, מנהג אשכנז, עמ' 731 ואילך.}} בקצת קהילות אשכנז אומרים גם "[[א-להיכם (סוג פיוט)|א-להיכם]] שופט צדק" בקדושת מוסף,{{הערה|סדר עבודת ישראל, רעדלהיים תרכ"ח, מנהג אשכנז, עמ' 243 ואילך.}} אך ב[[פפד"מ]] לא אומרים אותו.{{הערה|[http://www.hebrewbooks.org/6822 דברי קהלת], פפד"מ תרכ"ב, עמ' 210 נותן שני הסברים לדבר: או שאומרים רק פיוטי א-להיכם החתומים יהודה, וזה חתום שמואל, או שהוציאו אותו משום ש"שופט צדק" הוא ראשי תיבות "שבתי צבי". על כל פנים, נראה שהסיבה האמיתית שאין אומרים אותו הוא משום שהוא כמעט ולא נמצא בכתבי יד, ואם כן סביר להניח שהוא נוסף בתקופה מאוחרת.}} בנוסח איטליה אומרים יוצר "א-לי שובה אימתי".{{הערה|הלל משה סרמוניטה ואנג'לו מרדכי פיאטילי, '''[https://docs.wixstatic.com/ugd/8cabfe_8954c7312bed451c8acc0181387928df.pdf סדר תפלות כמנהג בני רומה]''', ירושלים תשע"ד, עמ' שיד.}} | |||
שבת זו נקראת גם "שבת תשובה", כיוון שחלה במרוצת עשרת ימי תשובה. | |||
מנהג הוא, שהרב דורש בשבת זו בפני הציבור וקורא ל[[תשובה (יהדות)|תשובה]]. --> | |||
{{ימים טובים}} | {{ימים טובים}} | ||
{{ראש השנה}} | {{ראש השנה}} | ||
| שורה 53: | שורה 65: | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:עשרת ימי תשובה]] | [[he:עשרת ימי תשובה]] | ||
[[קאַטעגאָריע:תשרי]] | |||