אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "גרשון"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(←‏ראו גם: רעדאגירונג)
(←‏ליינט מער: פעלט נישט אויס, נאכדערצו רויט)
 
(31 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}{{פריוואטע דרעפט}}
{{דעסקריפציע|עלטסטער זון פון לוי בן יעקב}}
<!-- רעדאַגירט אונטער די שורה -->
{{פירוש נוסף|דאס=גרשון בן לוי}}
{{פירוש נוסף|נוכחי=גרשון בן לוי|ראו=[[גרשון (פירושונים)]] או [[גרשום]]}}
{{אישיות תנ"כית
'''גֵרְשׁוֹן''' אדער '''גֵּרְשֹׁם'''{{הערה|אזוי ווערט ער אנגערופן אין {{תנ"ך|דברי הימים א|ו}}, אזוי אויך אין [[צוואות השבטים|צוואת לוי]] אין [[הר אתוס]].}}, איז דער [[בכור|עלסטער]] זון פון [[לוי]] זון פון [[יעקב]] און פאטער פון [[שבט לוי]]. זיינע ברודער זענען געווען [[קהת]] און [[מררי]]. זיינע זון זענען געווען [[לבני]] און [[שמעי]]. ווערט דערמאנט אין [[תנ"ך]] אין אפאר ערטער{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מו|יא}}, {{תנ"ך|שמות|ו|טז|יז}}, {{תנ"ך|במדבר|ג|יז|יח}}, {{תנ"ך|במדבר|ג|כה}}, {{תנ"ך|דברי הימים א|ו}} און נאך עטליכע מאל.}}. צווישן אנדערע ווערן גערעכנט אלס אייניקלעך זיינע [[אסף בן ברכיהו]] וואס איז געווען א [[משורר]] אין צייטן פון [[דוד המלך]].
| שם = גרשון
| כינוי = גרשום
| געבורט ארט = [[ארץ ישראל]]
| פטירה ארט = [[מצרים]]
| טאטע = [[לוי]]
| קינדער = [[לבני]], [[שמעי]]
| תקופה = [[גלות מצרים]]
| בתנ"ך = {{תנ"ך|בראשית|מו|יא}}; {{תנ"ך|שמות|ו|טז|יז}}; {{תנ"ך|במדבר|ג|יז|יח}}; {{תנ"ך|במדבר|ג|כה|אן=ספר}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|ו}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|טו|ו|אן=ספר}}; {{תנ"ך|דברי הימים ב|כט|יב}}
}}
'''גֵרְשׁוֹן''' אדער '''גֵּרְשֹׁם'''{{הערה|אזוי ווערט ער אנגערופן אין {{תנ"ך|דברי הימים א|ו|לאנג=יא}}, אזוי אויך אין [[צוואות השבטים]], [https://library.alhatorah.org/?r1=Testaments_of_the_Patriarchs_Levi_11 פרק י"א–י"ב]}}, איז געווען דער [[בכור|עלטסטער]] זון פון [[לוי]] בן [[יעקב]]. זיינע ברידער זענען געווען [[קהת]] און [[מררי]], און זיינע זין זענען געווען [[לבני]] און [[שמעי]].


אין [[הר אתוס]] געפונט זיך א שטיקל פון [[צוואות השבטים|צוואת לוי]] ווי ס'ווערט פאררעכנט גרשון'ס געבורט דאטום אין די צענטער חודש אין דרייסיג'סטן יאר פון זיין טאטע. צוויי יאר נאך וואס ער האט [[חתונה]] געהאט{{הערה|[[אליה שמואל הרטום]], הספרים החיצונים, כרך ה', צוואות בני יעקב, עמ' 142.}}, און מסתבר אז אויך ער, ווי זיינע ברודער, איז געבורן געווארן אום ערשטן טאג אין חודש{{הערה|יונה גרינפילד און מיכאל סטון, '''[https://www.jstor.org/stable/44088465?seq=14 REMARKS ON THE ARAMAIC TESTAMENT OF LEVI FROM THE GENIZA]''' (עמוד 225), Revue Biblique, כרך 86, חוברת 2 ([[אפריל]] [[1979]]).}}.
דער נאמען ווערט גע'דרש'נט אויף דעם וואס זיין משפחה האט געוואוינט ("גר") צו מערב זייט פון משכן, דער ריכטונג פון וואו עס קומען שניי, האגל, קעלט און היץ, וואס די בני גרשון האבן געקענט פארנעמען ווייל זיי זענען געווען שטארק ווי [[ציין]] ("שן"){{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|ג|יב}}}}; אדער אויף דעם וואס זיינע אפשטאמיגע האבן געוואוינט אין בית ה' און געלערנט ("שונה") די הלכות פון די עבודה{{הערה|רבי מנחם בן שלמה, {{תנ"ך|בראשית|מו|יא|מפרש=שכל טוב}}}}. לויט א אנגעבליכע צוואה פון לוי איז עס א לשון פון פרעמדע, {{ציטוטון|כי גרים היינו בארצנו}}{{הערה|[https://library.alhatorah.org/?r1=Testaments_of_the_Patriarchs_Levi_11 צוואות השבטים, פרק י"א]}}. פארהאן וואס שפעקולירן אז גרשון איז פון לשון {{ציטוטון|וּמִמֶּגֶד גֶּרֶשׁ יְרָחִים|{{תנ"ך|דברים|לג|יד}}}}, זייענדיג א תפילה אז דער וואס טראגט דעם נאמען זאל האבן שפע{{הערה|{{אוצר החכמה|[[יהודה קיל]]|תנ"ך עם פירוש דעת מקרא|154880|אויף בראשית מו, יא|page=228}}}}.


== בני גרשון אין מדבר ==
אין בארג אטוס איז געפונען געווארן א שטיקל פון [[צוואות השבטים|צוואת לוי]], וואו דער געבורט דאטום פון גרשון ווערט אנגעגעבן אלס דער צענטער חודש אין דרייסיגסטן יאר פון זיין טאטן, צוויי יאר נאך זיין חתונה{{הערה|אליה שמואל הרטום, הספרים החיצונים, כרך ה', צוואות בני יעקב, עמ' 142}}. עס איז מסתבר אז אויך ער, ווי זיינע ברידער, איז געבוירן געווארן אין ערשטן טאג פון חודש{{הערה|{{צ-מאמר|מחבר=יונה גרינפילד און מיכאל סטון|שם=Remarks on the Aramaic Testament of Levi from the Geniza|כתב עת=Revue Biblique|כרך=86, 2|עמ=225|שנת הוצאה=1979|JSTOR=44088465}}}}; דער [[א' טבת|ערשטער טאג פון צענטן חודש]] ווערט באצייכנט ווי א "יום זכרון"{{הערה|[[ספר היובלים]] [http://www.daat.ac.il/daat/hasfarim/hayovlim/6.htm פרק ו']}} און א [[פיר תקופות|יום תקופה]] אין דעם לוח פון די סעקטע אין [[קומראן]]{{הערה|{{צ-מאמר|מחבר=יונתן בן-דב|שם=השנה בת 364 יום במסופוטמיה ובקומראן|כתב עת=מגילות|כרך=א'|שנת הוצאה=ה'תשס"ג|JSTOR=23437816}}}}.
ביים ציילונג אין [[ספר במדבר]] זענען געווארן גערעכנט 7500 מענער פון בני גרשון, עלטער פון א חודש{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כב}}.}}, די [[נשיא]] פון די [[שבט]] איז געווען [[אליסף בן לאל]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כד}}.}}. ווי די אנדערע [[שבט לוי|בני לוי]] וואס האבן געהאט די פליכט פון צו טראגן די משכן מיט אלע אירע כלים גייענדיג אין די רייזע אין מדבר, איז זייער טייל געווען די [[משכן]], ד.ה. זיי האבן געטראגן די [[יריעות המשכן]], די [[אוהל]], די [[מכסה האוהל]], און די [[מסך פתח אוהל מועד]], אזוי אויך די [[קלעי החצר]] פון די משכן, און די [[מסך שער החצר]] צוזאם מיט אלע אנדערע [[כלים]]און די שטריקלעך וואס האבן באדינט די קלעים. דאס אלס האבן געטראגן נאר די מענער, און נאר אין עלטער פון צווישן דרייסיג און פופציג וואס האבן גערעכנט צוזאם 2630 מענטשן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ד|מ}}.}}. דער פאראנטװארטלעכער אויף די טראגן איבער גאנץ [[שבט לוי]] איז געווען [[איתמר הכהן]] זון פון [[אהרן הכהן]], וואס איז אויך געווען דער איבערהויפט פון בני [[מררי]]. צוליב דעם וואס זייער פליכט איז נישט געווען צו טראגן דל אלע [[כלי קודש]], האבן זיי זיך באגעניגן מיט צוויי וואגאנען פון די וואס די [[נשיאים]] האבן געברענגט ביי די [[קרבנות הנשיאים|חנוכת המשכן]], און די וואגן איז געטראגן געווארן דורך פיר אקסן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ז|ז}}.}}{{ביאור|אנדערש ווי צום ביישפיל בני מררי וואס האבן באקומען פיר וואגאנען ({{תנ"ך|במדבר|ז|ח}}) ווייל זייער פליכט איז געווען א שווערערער.}}.


ווען די אידן האבן גערוהט אין מדבר זענען בהני גרשון געווען אויף די [[מערב]] זייט פון די [[משכן]], נעבן דגל מחנה [[שבט אפרים|אפרים]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כג}};{{תנ"ך|במדבר|ב|יח|ללא=ספר}}.}}, און ביי די וואנדערונגען זענען זיי געגאנגען צוזאמען מיט בני מררי טראגנדיג די משכן, נאך דגל מחנה [[שבט יהודה|יהודה]], און פאראויס דגל מחנה [[שבט ראובן|ראובן]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|י|יד|יח}}.}}.
גרשון, ווי די אנדערע קינדער פון לוי, איז געווען א גדול בישראל און א חסיד עליון, פאסיג אז די תורה זאל אים דערמאנען ווי די אבות העולם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ו|יד|מפרש=רמב"ן}}}}, און אלע זיינע אפשטאמיגע האבן זיך גערופן "משפחת הגרשוני" לכבודו{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כו|נח|מפרש=רמב"ן}}}}.


== ליינט מער ==
== בני גרשון ==
{{קישורי פורטל|תנ"ך}}
ביים ציילונג פון אידן אין [[ספר במדבר]], זענען געווען 7500 מענער פון בני גרשון אין עלטער פון א חודש אדער מער{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כב}}}}. זייער [[נשיא]] איז געווען [[אליסף בן לאל]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כד}}}}. ווי די אנדערע אפטיילונגען פון [[שבט לוי]], האבן די בני גרשון געהאט די פליכט צו טראגן די הייליגטומען ביי די מסעות אין מדבר. זיי זענען געווען געשטעלט צו טראגן די [[יריעות המשכן]], דער אוהל און צודעק, און דער [[מסך פתח אוהל מועד]]. חוץ פון דעם האבן זיי אויך געטראגן די [[קלעי החצר]] פון די הויף פון משכן, און דער [[מסך שער החצר]] צוזאמען מיט אלע אנדערע כלים און שטריקלעך וואס זענען באנוצט געווארן פאר די קלעים. דאס אלעס האבן געטראגן נאר די מענער אין עלטער פון צווישן דרייסיג און פופציג יאר, וועלכע האבן באטראפן 2630 מענטשן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ד|מ}}}}. דער פאראנטווארטליכער איבער זייער לאסט איז געווען [[איתמר הכהן]] דער זון פון [[אהרן הכהן]], וואס איז אויך געווען געשטעלט איבער די בני [[מררי]].
* [[שבט לוי]]
* [[מחנה ישראל]]


== נאטיצן ==
אנדערש ווי די בני [[קהת]] וועלכע האבן געטראגן די [[כלי המשכן]] איבער זייערע אקסלען, האבן זיי זיך באנוצט מיט וואגאנען. זיי האבן באקומען צוגעטיילט צוויי פון די זעקס וואגאנען - געצויגן דורך צוועלף אקסן - וואס די [[נשיאים]] האבן געברענגט ביי די [[קרבנות הנשיאים]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ז|ז}}}}; די איבריגע פיר וואגאנען זענען געגאנגען צו די בני מררי, וועלכע האבן געטראגן א שווערערע לאסט{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ז|ח}}}}.
{{ביאורים}}


== הערות שוליים ==
די בני גרשון זענען געווען באזונדער אויסגעצייכנט אין [[שירת הלויים|געזאנג]], מער ווי די אנדערע לויים{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ד|כג|מפרש=העמק דבר}}}}. [[רבי אברהם אבן עזרא]] דערמאנט אז די בני גרשון האבן אויך געמאכט דעם [[לחם הפנים]] אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כד|מפרש=אבן עזרא}}. שפעטער איז דאס געווען די אויפגאבע פון די בני קהת ({{תנ"ך|דברי הימים א|ט|לב}})}}.
{{הערות שוליים}}
 
ווען די אידן האבן גערוהט אין מדבר זענען די בני גרשון געווען אויף די [[מערב]] זייט פון משכן, אין זעלבן ריכטונג פון דגל מחנה [[שבט אפרים|אפרים]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|כג}}; {{תנ"ך|במדבר|ב|יח|אן=ספר}}}}. ביי די מסעות זענען זיי געגאנגען צוזאמען מיט די בני מררי טראגנדיג דעם משכן, נאך דגל מחנה [[שבט יהודה|יהודה]] און בעפאר דגל מחנה [[שבט ראובן|ראובן]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|י|יד|יח}}}}.
 
ביים צעטיילן [[ארץ ישראל]], האבן די בני גרשון באקומען דרייצן [[ערי הלויים|שטעט]], אינערהאלב די נחלות פון [[חצי שבט המנשה]] אין [[עבר הירדן]], און פון [[שבט יששכר|יששכר]] און [[שבט אשר|אשר]] און [[שבט נפתלי|נפתלי]] אין ארץ ישראל זעלבסט{{הערה|{{תנ"ך|יהושע|כא|כז}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|ו|מז}}}}. דאס האט זיי געשטעלט ביים [[צפון]] שפיץ פון ביידע זייטן פון [[ירדן טייך|ירדן]].
 
אין די שפעטערע דורות, ווערט דערמאנט הונדערט און דרייסיג פון די בני גרשון וועלכע האבן ארויפגעברענגט דעם [[ארון הברית]] קיין [[ירושלים]]{{הערה|{{תנ"ך|דברי הימים א|טו|ו}}}}. אן אייניקל פון גרשון, [[אסף בן ברכיהו]], איז געווען א [[משורר]] אין די צייטן פון [[דוד המלך]]{{הערה|{{תנ"ך|דברי הימים א|ו|כד}}}}. די בני גרשון ווערן אויסגערעכנט צווישן די לויים וועלכע האבן גערייניגט דעם [[בית המקדש]] אויפן באפעל פון [[חזקיהו]]{{הערה|{{תנ"ך|דברי הימים ב|כט|יב}}}}.
 
== רעפערענצן ==
{{רעפערענצן}}


{{ספר במדבר}}
{{ספר במדבר}}
שורה 26: שורה 39:
{{אילן יוחסין של דמויות ספר בראשית}}
{{אילן יוחסין של דמויות ספר בראשית}}


{{קצרמר|תנ"ך}}
[[קאטעגאריע:פערזאנען אין ספר בראשית]]
 
[[קאטעגאריע:לויים אין תנ"ך]]
[[קטגוריה:אישים בספר בראשית]]
[[קאטעגאריע:פרשת נשא]]
[[קטגוריה:לוויים בתנ"ך]]
[[קאטעגאריע:יורדי מצרים]]
[[קטגוריה:פרשת נשא]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[קטגוריה:יורדי מצרים]]
[[HE:גרשון]]
{{וח}}
{{מיון ויקיפדיה|דף=גרשון|גרסה=35957029|פריט=Q2915121}}

יעצטיגע רעוויזיע זינט 13:13, 31 מאי 2024

גרשון
געבורט ארץ ישראל
פטירה מצרים
כינוי גרשום
טאטע לוי
קינדער לבני, שמעי
תקופה גלות מצרים
בתנ"ך בראשית מו, יא; שמות ו, טז–יז; במדבר ג, יז–יח; ג, כה; דברי הימים א' ו; טו, ו; דברי הימים ב' כט, יב

גֵרְשׁוֹן אדער גֵּרְשֹׁם[1], איז געווען דער עלטסטער זון פון לוי בן יעקב. זיינע ברידער זענען געווען קהת און מררי, און זיינע זין זענען געווען לבני און שמעי.

דער נאמען ווערט גע'דרש'נט אויף דעם וואס זיין משפחה האט געוואוינט ("גר") צו מערב זייט פון משכן, דער ריכטונג פון וואו עס קומען שניי, האגל, קעלט און היץ, וואס די בני גרשון האבן געקענט פארנעמען ווייל זיי זענען געווען שטארק ווי ציין ("שן")[2]; אדער אויף דעם וואס זיינע אפשטאמיגע האבן געוואוינט אין בית ה' און געלערנט ("שונה") די הלכות פון די עבודה[3]. לויט א אנגעבליכע צוואה פון לוי איז עס א לשון פון פרעמדע, ”כי גרים היינו בארצנו”[4]. פארהאן וואס שפעקולירן אז גרשון איז פון לשון ”וּמִמֶּגֶד גֶּרֶשׁ יְרָחִים” (דברים לג, יד), זייענדיג א תפילה אז דער וואס טראגט דעם נאמען זאל האבן שפע[5].

אין בארג אטוס איז געפונען געווארן א שטיקל פון צוואת לוי, וואו דער געבורט דאטום פון גרשון ווערט אנגעגעבן אלס דער צענטער חודש אין דרייסיגסטן יאר פון זיין טאטן, צוויי יאר נאך זיין חתונה[6]. עס איז מסתבר אז אויך ער, ווי זיינע ברידער, איז געבוירן געווארן אין ערשטן טאג פון חודש[7]; דער ערשטער טאג פון צענטן חודש ווערט באצייכנט ווי א "יום זכרון"[8] און א יום תקופה אין דעם לוח פון די סעקטע אין קומראן[9].

גרשון, ווי די אנדערע קינדער פון לוי, איז געווען א גדול בישראל און א חסיד עליון, פאסיג אז די תורה זאל אים דערמאנען ווי די אבות העולם[10], און אלע זיינע אפשטאמיגע האבן זיך גערופן "משפחת הגרשוני" לכבודו[11].

בני גרשון

ביים ציילונג פון אידן אין ספר במדבר, זענען געווען 7500 מענער פון בני גרשון אין עלטער פון א חודש אדער מער[12]. זייער נשיא איז געווען אליסף בן לאל[13]. ווי די אנדערע אפטיילונגען פון שבט לוי, האבן די בני גרשון געהאט די פליכט צו טראגן די הייליגטומען ביי די מסעות אין מדבר. זיי זענען געווען געשטעלט צו טראגן די יריעות המשכן, דער אוהל און צודעק, און דער מסך פתח אוהל מועד. חוץ פון דעם האבן זיי אויך געטראגן די קלעי החצר פון די הויף פון משכן, און דער מסך שער החצר צוזאמען מיט אלע אנדערע כלים און שטריקלעך וואס זענען באנוצט געווארן פאר די קלעים. דאס אלעס האבן געטראגן נאר די מענער אין עלטער פון צווישן דרייסיג און פופציג יאר, וועלכע האבן באטראפן 2630 מענטשן[14]. דער פאראנטווארטליכער איבער זייער לאסט איז געווען איתמר הכהן דער זון פון אהרן הכהן, וואס איז אויך געווען געשטעלט איבער די בני מררי.

אנדערש ווי די בני קהת וועלכע האבן געטראגן די כלי המשכן איבער זייערע אקסלען, האבן זיי זיך באנוצט מיט וואגאנען. זיי האבן באקומען צוגעטיילט צוויי פון די זעקס וואגאנען - געצויגן דורך צוועלף אקסן - וואס די נשיאים האבן געברענגט ביי די קרבנות הנשיאים[15]; די איבריגע פיר וואגאנען זענען געגאנגען צו די בני מררי, וועלכע האבן געטראגן א שווערערע לאסט[16].

די בני גרשון זענען געווען באזונדער אויסגעצייכנט אין געזאנג, מער ווי די אנדערע לויים[17]. רבי אברהם אבן עזרא דערמאנט אז די בני גרשון האבן אויך געמאכט דעם לחם הפנים אין מדבר[18].

ווען די אידן האבן גערוהט אין מדבר זענען די בני גרשון געווען אויף די מערב זייט פון משכן, אין זעלבן ריכטונג פון דגל מחנה אפרים[19]. ביי די מסעות זענען זיי געגאנגען צוזאמען מיט די בני מררי טראגנדיג דעם משכן, נאך דגל מחנה יהודה און בעפאר דגל מחנה ראובן[20].

ביים צעטיילן ארץ ישראל, האבן די בני גרשון באקומען דרייצן שטעט, אינערהאלב די נחלות פון חצי שבט המנשה אין עבר הירדן, און פון יששכר און אשר און נפתלי אין ארץ ישראל זעלבסט[21]. דאס האט זיי געשטעלט ביים צפון שפיץ פון ביידע זייטן פון ירדן.

אין די שפעטערע דורות, ווערט דערמאנט הונדערט און דרייסיג פון די בני גרשון וועלכע האבן ארויפגעברענגט דעם ארון הברית קיין ירושלים[22]. אן אייניקל פון גרשון, אסף בן ברכיהו, איז געווען א משורר אין די צייטן פון דוד המלך[23]. די בני גרשון ווערן אויסגערעכנט צווישן די לויים וועלכע האבן גערייניגט דעם בית המקדש אויפן באפעל פון חזקיהו[24].

רעפערענצן

  1. אזוי ווערט ער אנגערופן אין ספר דברי הימים א', קאַפּיטל ו', אזוי אויך אין צוואות השבטים, פרק י"א–י"ב
  2. במדבר רבה, פרשה ג', פסקה י"ב
  3. רבי מנחם בן שלמה, שכל טוב, בראשית מו, יא
  4. צוואות השבטים, פרק י"א
  5. יהודה קיל, תנ"ך עם פירוש דעת מקרא, אויף בראשית מו, יא (באגרעניצט צו באַצאָלטע אַבאָנענטן)
  6. אליה שמואל הרטום, הספרים החיצונים, כרך ה', צוואות בני יעקב, עמ' 142
  7. יונה גרינפילד און מיכאל סטון, "Remarks on the Aramaic Testament of Levi from the Geniza", Revue Biblique 86, 2, 1979, עמ' 225‏, JSTOR 44088465
  8. ספר היובלים פרק ו'
  9. יונתן בן-דב, "השנה בת 364 יום במסופוטמיה ובקומראן", מגילות א', ה'תשס"ג‏, JSTOR 23437816
  10. רמב"ן, שמות ו, יד
  11. רמב"ן, במדבר כו, נח
  12. במדבר ג, כב
  13. במדבר ג, כד
  14. במדבר ד, מ
  15. במדבר ז, ז
  16. במדבר ז, ח
  17. העמק דבר, במדבר ד, כג
  18. אבן עזרא, במדבר ג, כד. שפעטער איז דאס געווען די אויפגאבע פון די בני קהת (דברי הימים א' ט, לב)
  19. במדבר ג, כג; ב, יח
  20. במדבר י, יד–יח
  21. יהושע כא, כז; דברי הימים א' ו, מז
  22. דברי הימים א' טו, ו
  23. דברי הימים א' ו, כד
  24. דברי הימים ב' כט, יב