אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אדר ב'"

549 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
(פארברייטערט (חודש שנים עשר, קיין שבט, צירוף הוי"ה, לכפרת פשע))
 
(5 צווישנדיגע ווערסיעס פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 4: שורה 4:


געשעענישן וועלכע קומען פאר אין א געווענליכע יאר אין חודש אדר ווערן אין אן עיבור יאר באצייכנט אין אדר ב', חוץ פון [[יארצייט]]ן וועלכע ווערן געהאלטן - לויט מנהג אשכנז - אין אדר א'.
געשעענישן וועלכע קומען פאר אין א געווענליכע יאר אין חודש אדר ווערן אין אן עיבור יאר באצייכנט אין אדר ב', חוץ פון [[יארצייט]]ן וועלכע ווערן געהאלטן - לויט מנהג אשכנז - אין אדר א'.
אין טייל יארן, פאלט אויס [[פיר תקופות|תקופת ניסן]] אין דעם חודש.


==אין דער לוח==
==אין דער לוח==
{{הויפט ארטיקל|עיבור יאר}}
{{הויפט ארטיקל|עיבור יאר}}
דער אידישער יאר איז בעיקר באזירט אויף צוועלף חדשים פון די [[לבנה]] באנייאונג, וואס קומט אויס ארום 354 טעג{{הערה|{{בבלי|ערכין|ט|ב}}}}. דער פסוק זאגט אבער "שמור את חודש '''האביב''' ועשית פסח לה' אלוקיך"{{הערה|{{תנ"ך|דברים|טז|א}}}}, וואס באדייט אז דער קאלענדאר דארף שטימען אויך מיט'ן [[זון]] יאר פון ארום 365 טעג, כדי [[פסח]] זאל אלעמאל אויספאלן אין [[פרילינג]] צייט. דער אונטערשייד צווישן די לבנה יאר און זון יאר, וואס קומט אויס ארום עלף טעג{{הערה|פינקטליכער: ארום צען טעג און 21 שעות (365.242-354.367).}}, זאמלט זיך אן פון יאר צו יאר און דארף ווערן 'פארראכטן' דורך צולייגן א חודש יעדע פאר יאר - אן אקט וואס ווערט אנגערופן "עיבור השנה". אין דער באשטימטער אידישער לוח לויפן די יארן אין א ציקל פון ניינצן יאר, אין וועלכע די עיבור יארן זענען דריי (און צומאל צוויי) יאר אפגערוקט איין פון אנדערן{{הערה|פינקטליכער: די יארן 3, 6, 8, 11, 14, 17, און 19 זענען באשטימט אלס עיבור יארן.}}.
דער אידישער יאר איז בעיקר באזירט אויף צוועלף חדשים פון די [[לבנה]] באנייאונג, וואס קומט אויס ארום 354 טעג{{הערה|{{בבלי|ערכין|ט|ב}}}}. דער פסוק זאגט אבער "שמור את חודש '''האביב''' ועשית פסח לה' אלוקיך"{{הערה|{{תנ"ך|דברים|טז|א}}}}, וואס באדייט אז דער קאלענדאר דארף שטימען אויך מיט'ן [[זון]] יאר פון ארום 365 טעג, כדי [[פסח]] זאל אלעמאל אויספאלן אין [[פרילינג]] צייט. דער אונטערשייד צווישן די לבנה יאר און זון יאר, וואס קומט אויס ארום עלף טעג{{ביאור|פינקטליכער: ארום צען טעג און 21 שעות (365.242-354.367).}}, זאמלט זיך אן פון יאר צו יאר און דארף ווערן 'פארראכטן' דורך צולייגן א חודש יעדע פאר יאר - אן אקט וואס ווערט אנגערופן "עיבור השנה". אין דער באשטימטער אידישער לוח לויפן די יארן אין א ציקל פון ניינצן יאר, אין וועלכע די עיבור יארן זענען דריי (און צומאל צוויי) יאר אפגערוקט איין פון אנדערן{{ביאור|פינקטליכער: די יארן 3, 6, 8, 11, 14, 17, און 19 זענען באשטימט אלס עיבור יארן.}}.


דער צוגעלייגטער חודש דארף זיין דווקא פון אדר{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|יב|א}}}}.
דער צוגעלייגטער חודש דארף זיין דווקא פון אדר{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|יב|א}}}}.
שורה 39: שורה 41:
== סימבאלן און אייגנשאפטן ==
== סימבאלן און אייגנשאפטן ==
[[טעקע:PiscesTzippori.jpg|קליין|לינקס|דער מזל דגים פון חודש אדר, א טייל פון דעם מאזאאיק אין דער אלטער [[בית הכנסת]] אין [[ציפורי]]]]
[[טעקע:PiscesTzippori.jpg|קליין|לינקס|דער מזל דגים פון חודש אדר, א טייל פון דעם מאזאאיק אין דער אלטער [[בית הכנסת]] אין [[ציפורי]]]]
לויט טייל מקורות איז דער [[גלגל המזלות|מזל]] פון דעם חודש [[מזל דגים]], ווי פון חודש אדר בכלל{{הערה|לבוש, אורח חיים סימן תרפ"ה סעיף א'; יערות דבש, חלק ב' דרוש ב'}}. לויט אנדערע, פארמאגט דער חודש נישט קיין מזל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|ט|מפרש=חזקוני}}; בני יששכר, מאמרי חודש אדר, מאמר א' אות י"א און מאמר ד' אות י"א}}.
לויט טייל מקורות איז דער [[גלגל המזלות|מזל]] פון דעם חודש [[מזל דגים]], ווי פון חודש אדר בכלל{{הערה|לבוש, אורח חיים סימן תרפ"ה סעיף א'; יערות דבש, חלק ב' דרוש ב'}}. לויט אנדערע, פארמאגט דער חודש נישט קיין מזל, און [[כישוף]] קען דעריבער נישט הערשן איבער מענטשן וועלכע זענען געבוירן אין דעם חודש{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|ט|מפרש=חזקוני}}; בני יששכר, מאמרי חודש אדר, מאמר א' אות י"א און מאמר ד' אות י"א}}.


לויט טייל מקורות, איז דער חודש קעגן [[שבט לוי]]{{הערה|קדושת לוי, פרשת משפטים; בני יששכר{{מקור}} על פי כתבי האר"י.}}. לויט אנדערע, איז עס קעגן [[שבט יוסף]]{{הערה|חידושי אגדות {{בבלי|סנהדרין|יב|א|מפרש=מהרש"א}}; קדושת לוי פרשת תצוה; קונטרס דברי חלומות, אות ט"ו.}}, אדער קעגן [[שבט דן]]{{הערה|אור התורה, בראשית ח, א}}. לויט איין מקור איז נישט פארהאן קיין שבט דערקעגן, און דעריבער איז מגין דער זכות פון השי"ת אליין{{הערה|דעת משה, לר"ח אדר שני}}.
לויט טייל מקורות, איז דער חודש קעגן [[שבט לוי]]{{הערה|קדושת לוי, פרשת משפטים; בני יששכר{{מקור}} על פי כתבי האר"י.}}. לויט אנדערע, איז עס קעגן [[שבט יוסף]]{{הערה|חידושי אגדות {{בבלי|סנהדרין|יב|א|מפרש=מהרש"א}}; קדושת לוי פרשת תצוה; קונטרס דברי חלומות, אות ט"ו.}}, אדער קעגן [[שבט דן]]{{הערה|אור התורה, בראשית ח, א}}. לויט איין מקור איז נישט פארהאן קיין שבט דערקעגן, און דעריבער איז מגין דער זכות פון השי"ת אליין{{הערה|דעת משה, לר"ח אדר שני}}.


אין דעם חודש, האט מען אינזינען די צירופים פון [[שם הוי"ה]] פון אלע חדשים אינאיינעם{{הערה|בני יששכר, חודש ניסן מאמר א'}}.
אין דעם חודש, האט מען אינזינען די צירופים פון [[שם הוי"ה]] פון אלע חדשים אינאיינעם{{הערה|בני יששכר, חודש ניסן מאמר א'}}.
לויט איין מקור, דארף איינער וואס איז געבוירן אין דעם חודש זיך באזונדער שטארקן אין עבודת ה'{{הערה|מועד לכל חי, סימן ל"א אות ו', זעט: מגדים חדשים, שמות יז, ט.}}.


==מנהגים==
==מנהגים==
שורה 49: שורה 53:


==מועדים וזמנים==
==מועדים וזמנים==
* '''[[שבת שקלים]]''' – דער ערשטער פון די [[ארבע פרשיות]]. געפאלט אויס אין [[החא יאר]]ן אין [[א' אדר ב']]{{ביאור|אין די אנדערע עיבור יארן איז ראש חודש אדר ב' נישט אום שבת, און מען ליינט פרשת שקלים אין לעצטן שבת פון אדר א'.}}.
* '''[[שבת שקלים]]''' – דער ערשטער פון די [[ארבע פרשיות]]. געפאלט אויס אין [[החא יאר]]ן אין [[א' אדר ב']]{{ביאור|אין די אנדערע עיבור יארן געפאלט ראש חודש אדר ב' נישט אום שבת, און מען ליינט פרשת שקלים אין לעצטן שבת פון אדר א'.}}.
* '''[[ז' אדר]]''' – דער טאג פון [[משה רבינו]]'ס געבורט און פטירה, וואס ווערט באצייכנט אין פיל קהילות מיט פארשידענע מנהגים, ווערט לויט טייל איינגעהאלטן אין אדר ב' (זעט אויבן).
* '''[[ז' אדר]]''' – דער טאג פון [[משה רבינו]]'ס געבורט און פטירה, וואס ווערט באצייכנט אין פיל קהילות מיט פארשידענע מנהגים, ווערט לויט טייל איינגעהאלטן אין אדר ב' (זעט אויבן).
* '''[[שבת זכור]]''' – דער צווייטער פון די ארבע פרשיות. ווערט געליינט א שבת בעפאר פורים.
* '''[[שבת זכור]]''' – דער צווייטער פון די ארבע פרשיות. ווערט געליינט א שבת בעפאר פורים.
שורה 76: שורה 80:
[[קאַטעגאָריע:חדשים]]
[[קאַטעגאָריע:חדשים]]
[[קאַטעגאָריע:עיבור יארן]]
[[קאַטעגאָריע:עיבור יארן]]
[[:קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[he:אדר ב']]
[[he:אדר ב']]