מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
נאך עפעס פאר יעצט
(←די ברכה און איר באדייט: עטוואס פארברייטערט (פטור בלא כלום א"א)) |
(נאך עפעס פאר יעצט) |
||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
{{ציטוט|תוכן=הָאֱלֹקִים אֲשֶׁר הִתְהַלְּכוּ אֲבֹתַי לְפָנָיו אַבְרָהָם וְיִצְחָק, הָאֱלֹקִים הָרֹעֶה אֹתִי מֵעוֹדִי עַד הַיּוֹם הַזֶּה, הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים; וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק, וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ.|מקור={{תנ"ך|בראשית|מח|טו|טז}}}} | {{ציטוט|תוכן=הָאֱלֹקִים אֲשֶׁר הִתְהַלְּכוּ אֲבֹתַי לְפָנָיו אַבְרָהָם וְיִצְחָק, הָאֱלֹקִים הָרֹעֶה אֹתִי מֵעוֹדִי עַד הַיּוֹם הַזֶּה, הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים; וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק, וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ.|מקור={{תנ"ך|בראשית|מח|טו|טז}}}} | ||
[[רש"י]] זאגט אז דער [[מלאך]] וואס יעקב דערמאנט איז דער וואס איז געווען געוואוינט געשיקט צו ווערן צו אים ביי זיינע צרות. אין [[מדרש]] ווערט געברענגט אז דאס איז א מלאך וואס איז ממונה צו היטן די [[דריי אבות|אבות]] און די אידן אין אלע דורות{{הערה|שמות רבה, פרשה לב אות ט}}, און די ראשונים זאגן אז דאס איז נעמליך דער [[מלאך מיכאל]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי מנחם בן שלמה|שכל טוב|7727|ברלין, תר"ס, זייט 309|page=367|כרך=בראשית}}; [[אבן עזרא]] אויף {{תנ"ך|שמות|כג|כ}}.}}. טייל לייגן צו אז אויך די ווערטער "האלוקים הרועה אותי מעודי עד היום הזה" באציען זיך צום מלאך{{הערה|[[אבן עזרא]], פירוש הקצר אויף {{תנ"ך|שמות|ג|ז}}.}}. | [[רש"י]] זאגט אז דער [[מלאך]] וואס יעקב דערמאנט איז דער וואס איז געווען געוואוינט געשיקט צו ווערן צו אים ביי זיינע צרות. אין [[מדרש]] ווערט געברענגט אז דאס איז א מלאך וואס איז ממונה צו היטן די [[דריי אבות|אבות]] און די אידן אין אלע דורות{{הערה|שמות רבה, פרשה לב אות ט}}, און די ראשונים זאגן אז דאס איז נעמליך דער [[מלאך מיכאל]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי מנחם בן שלמה|שכל טוב|7727|ברלין, תר"ס, זייט 309|page=367|כרך=בראשית}}; [[אבן עזרא]] אויף {{תנ"ך|שמות|כג|כ}}; {{תנ"ך|הושע|יב|ה|מפרש=רד"ק}}.}}, אדער [[מלאך מטטרון]]{{הערה|פירוש הגדה של פסח להריטב"א, ד"ה ויוציאנו ה'. זעט אויך עשרה מאמרות, מאמר אם כל חי סימן כ"ט, אז דאס איז אכתריאל.}}. טייל לייגן צו אז אויך די ווערטער "האלוקים הרועה אותי מעודי עד היום הזה" באציען זיך צום מלאך{{הערה|[[אבן עזרא]], פירוש הקצר אויף {{תנ"ך|שמות|ג|ז}}.}}. | ||
די מפרשים זענען דן וויאזוי יעקב האט געקענט דאווענען, לכאורה, צו א מלאך. דער [[ספורנו]] שרייבט אז מיט די ווערטער האט יעקב געבעטן אז טאמער מנשה און אפרים זענען נישט ראוי געבענטשט צו ווערן דירעקט פון באשעפער אליין, זאל ער כאטש הייסן דער מלאך דאס טון. רבי שלמה אשתרוק איז מסביר באריכות די מהות פון א מלאך און זיין ראלע, און ערקלערט אז יעקב האט נישט געבעטן דעם מלאך צו וואונטשן, נאר אז די השפעה וואס ער באקומט פון גאט דורך די מלאך זאל גיין צו די קינדער{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי שלמה אשתרוק|מדרשי התורה|102409|ברלין, תרנ"ט, זייט 84|עמוד=94}}.}}. אין תשובות הגאונים שטייט אז מען קען אייגנטליך יא בעטן טובות פון מלאכים, ווייל עס זענען דא זאכן וואס קענען טון אליין{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אליהו הרכבי (רעדאקטאר)|זכרון לראשונים וגם לאחרונים|10440|בערלין, תרמ"ז, זייט 188|page=215|כרך=א - תשובות הגאונים}}.}}. לויט איין טייטש איז די כוונה אז ביידע, דער באשעפער ("האלקים הרועה אותי") און דער מלאך זאלן צוזאמען בענטשן, און עס שטייט בלשון יחיד ווייל דער מלאך בענטשט נאר מדעת קונו{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=העמק דבר}}}}. | די מפרשים זענען דן וויאזוי יעקב האט געקענט דאווענען, לכאורה, צו א מלאך. דער [[ספורנו]] שרייבט אז מיט די ווערטער האט יעקב געבעטן אז טאמער מנשה און אפרים זענען נישט ראוי געבענטשט צו ווערן דירעקט פון באשעפער אליין, זאל ער כאטש הייסן דער מלאך דאס טון. רבי שלמה אשתרוק איז מסביר באריכות די מהות פון א מלאך און זיין ראלע, און ערקלערט אז יעקב האט נישט געבעטן דעם מלאך צו וואונטשן, נאר אז די השפעה וואס ער באקומט פון גאט דורך די מלאך זאל גיין צו די קינדער{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי שלמה אשתרוק|מדרשי התורה|102409|ברלין, תרנ"ט, זייט 84|עמוד=94}}.}}. אין תשובות הגאונים שטייט אז מען קען אייגנטליך יא בעטן טובות פון מלאכים, ווייל עס זענען דא זאכן וואס קענען טון אליין{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אליהו הרכבי (רעדאקטאר)|זכרון לראשונים וגם לאחרונים|10440|בערלין, תרמ"ז, זייט 188|page=215|כרך=א - תשובות הגאונים}}.}}. לויט איין טייטש איז די כוונה אז ביידע, דער באשעפער ("האלקים הרועה אותי") און דער מלאך זאלן צוזאמען בענטשן, און עס שטייט בלשון יחיד ווייל דער מלאך בענטשט נאר מדעת קונו{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=העמק דבר}}}}. | ||
ווידעראום אנדערע טייטשן אז די ווערטער "יברך את הנערים" באציט זיך צום באשעפער, דער שיקער פון דעם מלאך{{הערה|[[רבי אברהם בן הרמב"ם]], [[רבי שמואל בן חפני גאון]], [[אברבנאל]], [[חזקוני]] און [[רד"ק]] אויף {{תנ"ך|בראשית|מח|טו}}}}. אדער אז די ווערטער "המלאך הגואל" רעפערירן צום באשעפער אליין{{הערה|{{זוהר|א|רל|א}}: {{ציטוטון|המלאך הגואל אותי דא שכינתא}}; {{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=רמב"ן}}; משכיל לדוד אויף {{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=רש"י|ד"ה=המלאך הגאל אותי}}.}} אדער צו זיין ווארט{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=אור החיים}}}}. | ווידעראום אנדערע טייטשן אז די ווערטער "יברך את הנערים" באציט זיך צום באשעפער, דער שיקער פון דעם מלאך{{הערה|[[רבי אברהם בן הרמב"ם]], [[רבי שמואל בן חפני גאון]], [[אברבנאל]], [[חזקוני]] און [[רד"ק]] אויף {{תנ"ך|בראשית|מח|טו}}; מלמד התלמידים, פרשת יתרו.}}. אדער אז די ווערטער "המלאך הגואל" רעפערירן צום באשעפער אליין{{הערה|{{זוהר|א|רל|א}}: {{ציטוטון|המלאך הגואל אותי דא שכינתא}}; {{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=רמב"ן}}; משכיל לדוד אויף {{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=רש"י|ד"ה=המלאך הגאל אותי}}.}} אדער צו זיין ווארט{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|טו|מפרש=אור החיים}}}}. | ||
יעקב אבינו האט געניצט דאס ווארט "וידגו" זיי צו וואונטשן אז זאל זיך מערן, און נישט אנדערע ווערטער ווי "ויפרו" אדער "וירבו", צו מרמז זיין אז ווי די [[פיש]] זאל אויף זיי נישט הערשן קיין [[עין הרע]]{{הערה|{{בבלי|ברכות|כ|א}}; {{אוצר החכמה||תוספות השלם|14289|ירושלים, תשמ"ו, זייט כו|עמוד=31|כרך=ה}}.}}. | יעקב אבינו האט געניצט דאס ווארט "וידגו" זיי צו וואונטשן אז זאל זיך מערן, און נישט אנדערע ווערטער ווי "ויפרו" אדער "וירבו", צו מרמז זיין אז ווי די [[פיש]] זאל אויף זיי נישט הערשן קיין [[עין הרע]]{{הערה|{{בבלי|ברכות|כ|א}}; {{אוצר החכמה||תוספות השלם|14289|ירושלים, תשמ"ו, זייט כו|עמוד=31|כרך=ה}}.}}. | ||
| שורה 39: | שורה 39: | ||
: ווען עס קומט פאר א [[ברית]] פון [[צווילינג]] אדער צוויי אנדערע קינדער אויפאמאל, איז א מנהג צו זאגן דעם פסוק צווישן איין מילה און אנדערן{{הערה|{{היברובוקס|רבי מרדכי הלוי|דרכי נעם|135|page=87}}, געברענגט אין {{שלחן ערוך|יורה דעה|רסה|מפרש=פתחי תשובה|סק=י}}}}. אויך דא ווערט אנגעגעבן דער טעם צו באשיצן קעגן עין הרע{{הערה|{{היברובוקס|רבי חיים אלעזר שפירא|אות חיים ושלום|4757|page=352|יורה דעה דארט, ס"ק ט"ו}}}}. | : ווען עס קומט פאר א [[ברית]] פון [[צווילינג]] אדער צוויי אנדערע קינדער אויפאמאל, איז א מנהג צו זאגן דעם פסוק צווישן איין מילה און אנדערן{{הערה|{{היברובוקס|רבי מרדכי הלוי|דרכי נעם|135|page=87}}, געברענגט אין {{שלחן ערוך|יורה דעה|רסה|מפרש=פתחי תשובה|סק=י}}}}. אויך דא ווערט אנגעגעבן דער טעם צו באשיצן קעגן עין הרע{{הערה|{{היברובוקס|רבי חיים אלעזר שפירא|אות חיים ושלום|4757|page=352|יורה דעה דארט, ס"ק ט"ו}}}}. | ||
* '''שמירה פאר א ניי-געבוירן קינד''': אין [[וואכנאכט]] פירט מען זיך צוזאמצונעמען יונגווארג נאנט צום [[בעיבי]], און נאכן ליינען נעבן אים די ערשטע פרשה פון [[קריאת שמע]] זאגט מען אויך דער פסוק, אלס [[שמירה]] אויפן קינד דורכאויס די נאכט{{הערה|ברית אבות, קונטרס ליל שימורים אות י"ג}}. | * '''שמירה פאר א ניי-געבוירן קינד''': אין [[וואכנאכט]] פירט מען זיך צוזאמצונעמען יונגווארג נאנט צום [[בעיבי]], און נאכן ליינען נעבן אים די ערשטע פרשה פון [[קריאת שמע]] זאגט מען אויך דער פסוק, אלס [[שמירה]] אויפן קינד דורכאויס די נאכט{{הערה|ברית אבות, קונטרס ליל שימורים אות י"ג}}. | ||
* '''שמירה ביינאכט''': אסאך פירן זיך צו זאגן דעם פסוק אינעם סדר פון [[קריאת שמע שעל המיטה]], א מנהג וואס שטאמט פון די [[ראשונים]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי אלעזר רוקח|ספר הרוקח|44332|page=131|הלכות ברכות, סימן שמ"ה}}; תשב"ץ סימן ר"ס.}}. דער מטה משה, באזירט אויפן [[זוהר]]{{הערה|{{זוהר|ויחי|רל|א}}}}, ערקלערט אז דערמיט בעט מען אז דער מלאך וועלכער באגלייט שטענדיג דעם מענטש זאל אים היטן אויך ביינאכט פון די ארומנעמנדע מזיקים{{הערה|{{היברובוקס||מטה משה, סימן שצ"ד|42401|page=104}}}}. | * '''שמירה ביינאכט''': אסאך פירן זיך צו זאגן דעם פסוק אינעם סדר פון [[קריאת שמע שעל המיטה]], א מנהג וואס שטאמט פון די [[ראשונים]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי אלעזר רוקח|ספר הרוקח|44332|page=131|הלכות ברכות, סימן שמ"ה}}; ספר הנייר, סימן כ"ז; [[תשב"ץ קטן]], סימן ר"ס.}}. דער מטה משה, באזירט אויפן [[זוהר]]{{הערה|{{זוהר|ויחי|רל|א}}}}, ערקלערט אז דערמיט בעט מען אז דער מלאך וועלכער באגלייט שטענדיג דעם מענטש זאל אים היטן אויך ביינאכט פון די ארומנעמנדע מזיקים{{הערה|{{היברובוקס||מטה משה, סימן שצ"ד|42401|page=104}}}}. | ||
: דער פסוק ווערט אויך דערמאנט אין שבט מוסר צו זאגן מיט קליינע קינדער ביי זייער קריאת שמע שעל המיטה{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/שבט_מוסר/לא שבט מוסר פרק ל”א].}}. לויט איין טעם וואס ווערט אנגעגעבן האט עס א באזונדערע באדייט ביי די קינדער, אויסצודרוקן האפענונג אז די קינדער וועלן פארזעצן די וועגן פון די [[דריי אבות|אבות]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי חנוך ערנטרוי|קמץ המנחה, פרשת ויחי, זייט סה|14477|page=65}}}}. | : דער פסוק ווערט אויך דערמאנט אין שבט מוסר צו זאגן מיט קליינע קינדער ביי זייער קריאת שמע שעל המיטה{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/שבט_מוסר/לא שבט מוסר פרק ל”א].}}. לויט איין טעם וואס ווערט אנגעגעבן האט עס א באזונדערע באדייט ביי די קינדער, אויסצודרוקן האפענונג אז די קינדער וועלן פארזעצן די וועגן פון די [[דריי אבות|אבות]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי חנוך ערנטרוי|קמץ המנחה, פרשת ויחי, זייט סה|14477|page=65}}}}. | ||
* '''שמירה אויפן וועג''': דער פסוק ווערט געזאגט, איין אדער עטליכע מאל, אין פארשידענע נוסחאות פון [[תפילת הדרך]]{{הערה|ילקוט ראובני, פרשת ויחי}}. | |||
* '''ויתן לך''': אין סדר פון [[ויתן לך]] וואס ווערט געזאגט יעדן [[מוצאי שבת]], זאגט מען אויך דעם פסוק צווישן אנדערע פסוקים פון ברכה און הצלחה{{הערה|{{ויקיטקסט|ויתן לך|סדר פון ויתן לך}}}}. | * '''ויתן לך''': אין סדר פון [[ויתן לך]] וואס ווערט געזאגט יעדן [[מוצאי שבת]], זאגט מען אויך דעם פסוק צווישן אנדערע פסוקים פון ברכה און הצלחה{{הערה|{{ויקיטקסט|ויתן לך|סדר פון ויתן לך}}}}. | ||
* '''זרע של קיימא''': באקומען די [[עליה]] פון כל הנערים, ווען מען זאגט פאר דער פסוק פאר די קינדער, ווערט דערמאנט אלס סגולה אויף קינדער{{הערה|[http://www.toratemetfreeware.com/online/f_01928.html#HtmpReportNum0026_L2 קונטרס '''ותפקדנו''' - תשרי], בשם רבי יצחק זילבערשטיין.}}. | * '''זרע של קיימא''': באקומען די [[עליה]] פון כל הנערים, ווען מען זאגט פאר דער פסוק פאר די קינדער, ווערט דערמאנט אלס סגולה אויף קינדער{{הערה|[http://www.toratemetfreeware.com/online/f_01928.html#HtmpReportNum0026_L2 קונטרס '''ותפקדנו''' - תשרי], בשם רבי יצחק זילבערשטיין.}}. | ||
* אין [[רוסישע אימפעריע|צארישן רוסלאנד]] איז עס געווען אנגענומען אלס סגולה באפרייט צו ווערן פון מיליטער דינסט, און די גערופענע צום פריזיוו פלעגן קאנקורירן צו קויפן דעם "נדר" פון המלאך הגואל אין די נאכט פון שמחת תורה{{הערה|[[רבי שלמה יוסף זעווין]], '''המועדים בהלכה''' א, שמחת תורה, עמוד קעג (ירושלים תש"ע).}}. | |||
== לידער == | == לידער == | ||