אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מולד"

59 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
שורה 68: שורה 68:
אין פיל קהילות, בעיקר [[אשכנז]]'ישע, איז איינגעפירט אז אין שול, בשעת "ברכת החודש" אום [[שבת מברכים]], טוט מען אויסרופן ווען דער מולד וועט זיין. דער מנהג איז רעלאטיוו א נייער, און עס ווערט כמעט נישט געברענט אין פריערדיגע ספרים{{הערה|[[לנגר|לעווינגער]], זייט קמט.}}.
אין פיל קהילות, בעיקר [[אשכנז]]'ישע, איז איינגעפירט אז אין שול, בשעת "ברכת החודש" אום [[שבת מברכים]], טוט מען אויסרופן ווען דער מולד וועט זיין. דער מנהג איז רעלאטיוו א נייער, און עס ווערט כמעט נישט געברענט אין פריערדיגע ספרים{{הערה|[[לנגר|לעווינגער]], זייט קמט.}}.


דער ארגענעלער מנהג איז לכאורה געווען צו וויסן ווען דער מולד וועט זיין בשעת [[ברכת החודש]], און אזוי ברענגט [[רבי אפרים זלמן מרגליות]] אין [[שער אפרים]]{{הערה|רבי אפרים זלמן מרגליות, '''שער אפרים''', שער י אות לז}} און דער [[בעל התניא]] אינעם סידור{{הערה|{{אוצר החכמה|2=סידור תורה אור|3=141382|4=ברוקלין, תשס"ה, זייט 142|עמוד=158}}.}}. דער שער אפרים לייגט צו אז עס איז נישט מעכב, נאר דער עיקר איז צו וויסן קלאר ווען ראש חודש וועט זיין. אין די מנהגים פון פראנקפורט שטייט אז דער מנהג איז צו פרעגן דעם חזן ווען דער מולד וועט זיין, אזוי אז דער חזן קוקט נאך אינעם לוח, און אין איינוועגס זעט ער שוין אויך גענוי ווען ראש חודש וועט זיין{{הערה|{{אוצר החכמה|שלמה זלמן גייגער|דברי קְהִלֹּת|28283|פראנקפורט דמיין, תרכ"ב, זייט 462}}.}}. עס ווערט געברענגט אז מען דארף נאכקוקן דעם מולד פונעם פריערדיגן חודש און אליין אויסרעכענען דער פונעם יעצטיגן, אלס "כי היא חכמתכם"{{הערה|אן אור אלטן קונטרס "צאן הנחלות" געברענגט אין [[#לנגר|לעווינגער]], זייט קס}}; און ענליך שטייט אויך אין [[דרך פיקודיך]]{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי צבי אלימלך שפירא]]|דרך פקודיך|4702|page=76|מצוה ד חלק המעשה אות י}}}}. רבי אליהו מני ברענגט אז אינזינען האבן דעם מולד ביי "מי שעשה ניסים" איז א תיקון פאר'ן [[פגם הברית]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אליהו מני|קרנות צדיק|103721|ירושלים, תרס"ד, דף כא עמוד ב|page=42}}}}.
דער ארגענעלער מנהג איז לכאורה געווען צו וויסן ווען דער מולד וועט זיין בשעת [[ברכת החודש]], און אזוי ברענגט [[רבי אפרים זלמן מרגליות]] אין [[שער אפרים]]{{הערה|רבי אפרים זלמן מרגליות, '''שער אפרים''', שער י אות לז}} און דער [[בעל התניא]] אינעם סידור{{הערה|{{אוצר החכמה|2=סידור תורה אור|3=141382|4=ברוקלין, תשס"ה, זייט 142|עמוד=158}}.}}. דער שער אפרים לייגט צו אז עס איז נישט מעכב, נאר דער עיקר איז צו וויסן קלאר ווען ראש חודש וועט זיין. אין די מנהגים פון פראנקפורט שטייט אז דער מנהג איז צו פרעגן דעם חזן ווען דער מולד וועט זיין, אזוי אז דער חזן קוקט נאך אינעם לוח, און אין איינוועגס זעט ער שוין אויך גענוי ווען ראש חודש וועט זיין{{הערה|{{אוצר החכמה|שלמה זלמן גייגער|דברי קְהִלֹּת|28283|פראנקפורט דמיין, תרכ"ב, זייט 462}}.}}. עס ווערט געברענגט אז מען דארף נאכקוקן דעם מולד פונעם פריערדיגן חודש און אליין אויסרעכענען דער פונעם יעצטיגן, אלס "כי היא חכמתכם"{{הערה|אן אור אלטן קונטרס "צאן הנחלות" געברענגט אין [[#לנגר|לעווינגער]], זייט קס}}; און ענליך שטייט אויך אין [[דרך פיקודיך]]{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי צבי אלימלך שפירא]]|דרך פקודיך|4702|page=76|מצוה ד חלק המעשה אות י}}}}. רבי אליהו מני ברענגט אז אינזינען האבן דעם מולד ביי "מי שעשה ניסים" איז א תיקון פאר'ן [[פגם הברית]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אליהו מני|קרנות צדיק|103721|page=42|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרס"ד|עמ=כא עמוד ב|פרק ג, אות צג}}}}.


אין [[ליקוטי מהרי"ח]] שטייט אז לכאורה האט שוין [[רבי מענדל רימאנובער]] איינגעפירט אין זיין בית המדרש אויסצורופן דעם מולד, און דער מנהג האט זיך ווארשיינליך פארשפרייט פון דארט. דערקעגן ברענגט ער אז לויט ווי עס שטייט אין אוהב ישראל אין פרשת בא דארף מען נישט אויסצורופן דעם מולד{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי ישראל חיים פרידמאן|ליקוטי מהרי"ח|199897|ירושלים, תשע"ג, זייט רצט|page=319|כרך=ב}}.}}. אין בעלזא, וויזשניץ און אין טייל אשכנז'ישע קהילות איז נישט איינגעפירט אויסצורופן דעם מולד{{הערה|[[#לנגר|לעווינגער]], זייט קסא}}.
אין [[ליקוטי מהרי"ח]] שטייט אז לכאורה האט שוין [[רבי מענדל רימאנובער]] איינגעפירט אין זיין בית המדרש אויסצורופן דעם מולד, און דער מנהג האט זיך ווארשיינליך פארשפרייט פון דארט. דערקעגן ברענגט ער אז לויט ווי עס שטייט אין אוהב ישראל אין פרשת בא דארף מען נישט אויסצורופן דעם מולד{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי ישראל חיים פרידמאן|ליקוטי מהרי"ח|199897|ירושלים, תשע"ג, זייט רצט|page=319|כרך=ב}}.}}. אין בעלזא, וויזשניץ און אין טייל אשכנז'ישע קהילות איז נישט איינגעפירט אויסצורופן דעם מולד{{הערה|[[#לנגר|לעווינגער]], זייט קסא}}.