מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = "
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
|||
| (17 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = country in Central Europe|העב=מדינה באירופה|דייטש=Staat in Mitteleuropa|}} | |||
{{מדינה | {{מדינה | ||
| נאמען = טשעכיי | | נאמען = טשעכיי | ||
| שורה 23: | שורה 24: | ||
| וועלט גראדונג פראדוקט ווערדע = 39 | | וועלט גראדונג פראדוקט ווערדע = 39 | ||
| וואלוטע = [[טשעכיש קארונא]] | | וואלוטע = [[טשעכיש קארונא]] | ||
| צייט זאנע = [[צענטראלער | | צייט זאנע = [[צענטראלער אייראפעאישער זייגער]] | ||
| אינטערנעט דאמיין = cz | | אינטערנעט דאמיין = cz | ||
| טעלעפאן קאד = 420 | | טעלעפאן קאד = 420 | ||
| באמערקונגען = | | באמערקונגען = | ||
}} | }} | ||
''' | '''טשעכיי''', אדער '''טשעכיע''', ([[טשעכיש]]: ''Česko'' ''טשעסקאָ'', אפיציעל: די '''טשעכישע רעפובליק''') איז אַ [[לאנד איינגעשלאסן]] לאַנד אין [[צענטראל-אייראפע|צענטראַל־אייראָפּע]]. זיין הויפּטשטאָט איז [[פראָג]]. | ||
דאס לאנד איז פארהאלטנמעסיג קליין קעגן אירע שכינים, זי איז ארומגענומען פון צפון און מערב דורך [[פוילן]] און [[דייטשלאנד]], פון מזרח דורך [[אוקריינע]], פון דרום דורך [[עסטרייך]] און [[אונגארן]]. אזוי ארום קומט אויס אז זי איז פון די לענדער וואס האבן נישט קיין גרעניץ צום וואסער בלויז דורך די טריקעניש. עס געפינט זיך אין איר טייכן ווי דער [[מאלדאווע טייך]] אין פראג און דער טייך מאראַווע וואס באהעפט זיך צום טייך [[דוניי]]. | דאס לאנד איז פארהאלטנמעסיג קליין קעגן אירע שכינים, זי איז ארומגענומען פון צפון און מערב דורך [[פוילן]] און [[דייטשלאנד]], פון מזרח דורך [[אוקריינע]], פון דרום דורך [[עסטרייך]] און [[אונגארן]]. אזוי ארום קומט אויס אז זי איז פון די לענדער וואס האבן נישט קיין גרעניץ צום וואסער בלויז דורך די טריקעניש. עס געפינט זיך אין איר טייכן ווי דער [[מאלדאווע טייך]] אין פראג און דער טייך מאראַווע וואס באהעפט זיך צום טייך [[דוניי]]. | ||
דאס לאנד איז פארהעלטנמעסיג ניי, זי איז איינגעטיילט אין די היסטארישע לענדער פון [[בעהמען]] און [[מעהרן]]. | דאס לאנד איז פארהעלטנמעסיג ניי, זי איז איינגעטיילט אין די היסטארישע לענדער פון [[בעהמען]] און [[מעהרן]]. | ||
דער חלק פון בעהמען איז ביים | דער חלק פון בעהמען איז ביים גרעניץ מיט דייטשלאנד, עס אנטהאלט אין זיך די סודעטן און הערץ בערג וואס מישט זיך אויס צווישן דער דייטשער טעריטאריע, און איז וואו באקאנט געווען דער שוועבל אין פייער פארן אויסבראך פון דער [[צווייטער וועלט קריג]]. נאצי דייטשלאנד האט זיך זייער געגלוסט צו האבן דאס חלק, קודם צוליב איר געגראפישן טייל, ווייל עס איז ווי איינגעשלינגען אין דער דייטשער טערעטאריע, אויך וואוינען דארט א סך רעדנדיגע דייטשן, אויך איז עס א זייער א רייך פלאץ, עס איז רייך מיט אייזן, קופער, בליי, קוילן און אוראניום. | ||
דאס מערסטע וואס די דייטשן האבן געדארפט איז דאס '''[[אוראניום]]''', וואס דאס איז א ווכיטיגער באשטאנדטייל צום פארבריצירונג פון אטאמישער ענערגיע. | דאס מערסטע וואס די דייטשן האבן געדארפט איז דאס '''[[אוראניום]]''', וואס דאס איז א ווכיטיגער באשטאנדטייל צום פארבריצירונג פון אטאמישער ענערגיע. | ||
| שורה 56: | שורה 57: | ||
[[טעקע:SkodaSuperbII.jpg|קליין|[[סקאדא אויטא]] איז פון די גרעסטע אויטא פאבריצירערס אין צענטראל אייראפע.]] | [[טעקע:SkodaSuperbII.jpg|קליין|[[סקאדא אויטא]] איז פון די גרעסטע אויטא פאבריצירערס אין צענטראל אייראפע.]] | ||
טשעכיי האט אן אנטוויקלט,<ref>[http://www.czech.cz/en/czech-republic/getting-to-know-czech-republic/ Getting to know Czech Republic], from [http://www.czech.cz/ Czech.cz], the official site of the Czech Republic</ref> [[הויכער איינקונפט עקאנאמיע]]<ref>{{cite web|url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/DATASTATISTICS/0,,contentMDK:20421402~pagePK:64133150~piPK:64133175~theSitePK:239419,00.html#High_income |title=World Bank 2007 |publisher=Web.worldbank.org |date= |accessdate=2010-04-25}}</ref> מיט א [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|GDP]] פער מענטש 82% פונעם דורכשניט פארן [[ | טשעכיי האט אן אנטוויקלט,<ref>[http://www.czech.cz/en/czech-republic/getting-to-know-czech-republic/ Getting to know Czech Republic], from [http://www.czech.cz/ Czech.cz], the official site of the Czech Republic</ref> [[הויכער איינקונפט עקאנאמיע]]<ref>{{cite web|url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/DATASTATISTICS/0,,contentMDK:20421402~pagePK:64133150~piPK:64133175~theSitePK:239419,00.html#High_income |title=World Bank 2007 |publisher=Web.worldbank.org |date= |accessdate=2010-04-25}}</ref> מיט א [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|GDP]] פער מענטש 82% פונעם דורכשניט פארן [[אייראפעאישן פארבאנד]].<ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/2-25062009-BP/EN/2-25062009-BP-EN.PDF|title=GDP per capita in PPS|publisher=Eurostat|accessdate=2009-06-25}}</ref> | ||
דאס לאנד געהערט צו דער [[שענגען זאנע]], אפגעשאפן די | דאס לאנד געהערט צו דער [[שענגען זאנע]], אפגעשאפן די גרעניץ קאנטראלן מיט די שכנותדיגע לענדער, [[דייטשלאנד]], [[עסטרייך]], [[פוילן]] און [[סלאוואקיי]], אום [[21סטן דעצעמבער]] 2007.<ref>{{cite web|title=Czech Republic to join Schengen|url=http://www.praguepost.com/articles/2006/12/13/czech-republic-to-join-schengen.php|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080225173344/http://www.praguepost.com/articles/2006/12/13/czech-republic-to-join-schengen.php|archivedate=2008-02-25|publisher=The Prague Post|date=2006-12-13|accessdate =2007-10-08}}</ref> טשעכיי איז א מיטגליד אין דער [[וועלט האנדל ארגאניזאציע]]. | ||
== קולטור == | == קולטור == | ||
| שורה 64: | שורה 65: | ||
== | == אידן אין לאנד == | ||
אזוי ווי אין גאנץ [[אייראפע]], האבן אידן געוואוינט אין דעם לאנד פאר הונדערטער יארן. די [[הויפטשטאט]] פון מדינת בעהמען איז געווען [[פראג]] וואס איז איינע פון די עלצטע און שענסטע שטעט אין אייראפע, אין פראג האט שטענדיג אן עקזיסטירט א בליענדע אידישע קהילה, אין דער [[מיטל אלטער]]{{מקור}} האבן די אידן געוואוינט אין א [[געטא]], מען קען נאך היינט זען סימנים און צייכענונגען פון ווי ביז ווי עס איז געווען די געטא. | אזוי ווי אין גאנץ [[אייראפע]], האבן אידן געוואוינט אין דעם לאנד פאר הונדערטער יארן. די [[הויפטשטאט]] פון מדינת בעהמען איז געווען [[פראג]] וואס איז איינע פון די עלצטע און שענסטע שטעט אין אייראפע, אין פראג האט שטענדיג אן עקזיסטירט א בליענדע אידישע קהילה, אין דער [[מיטל אלטער]]{{מקור}} האבן די אידן געוואוינט אין א [[געטא]], מען קען נאך היינט זען סימנים און צייכענונגען פון ווי ביז ווי עס איז געווען די געטא. | ||
אין פראג האבן געדינט גרויסע מענטשן פון כלל ישראל אלץ [[רב]]נים און פרנסי הקהלה, ווי | אין פראג האבן געדינט גרויסע מענטשן פון כלל ישראל אלץ [[רב]]נים און פרנסי הקהלה, ווי [[רבי יהודה ליווא]] דער מהר"ל מפראג, דער עוללות אפרים, [[רבי יהונתן אייבשיץ]], [[רבי יחזקאל לאנדא]] דער נודע ביהודה. עס געפינט זיך אין די שטאט איינע פון די עלטסטע [[שול]]ן אין [[אייראפע]] דאס הייסט דער אלטניי שול אינעם חצר פון דעם שול איז דא דער [[בית החיים]] פון א סך פון זייערע רבנים ליגן, דער בית החיים איז נאך ארגינאל נישט בארירט אין די מצבות שטייען אין א רייע שיינערהייט. | ||
אין בעהמען איז אויך דאס די באוואוסטע באד ערטער קארלסבאד און מארינבאד, וואס א סך צדיקים און רבי'ס, גאונים און ראשי ישיבה פון פוילן, [[אונגארן]], [[רוסלאנד]] פלעגן קומען אהין צוזאמען טרעפן און וויילן אויף אפרו. | אין בעהמען איז אויך דאס די באוואוסטע באד ערטער קארלסבאד און מארינבאד, וואס א סך צדיקים און רבי'ס, גאונים און ראשי ישיבה פון פוילן, [[אונגארן]], [[רוסלאנד]] פלעגן קומען אהין צוזאמען טרעפן און וויילן אויף אפרו. | ||
אין [[מעהרן]] האט אויך עקזיסטירט שיינע אידישע קהילות, פון די באוווסטע צווישן זיי איז די הויפטשטאט [[ניקאלשבורג]]. אין דעם שטאט האט געדינט דער רבי | אין [[מעהרן]] האט אויך עקזיסטירט שיינע אידישע קהילות, פון די באוווסטע צווישן זיי איז די הויפטשטאט [[ניקאלשבורג]]. אין דעם שטאט האט געדינט דער רבי [[רבי שמעלקע הורוויץ|רבי שמעלקע פון ניקאלשבורג]]. | ||
אזוי ווי אין אלע שטעט דורכאויס אייראפע האבן אידן געליטן אין בעהמען מעהרן, פון צרות און פיין, עס איז באקאנט אין די היסטאריע פון די מרושעת קעניגן טערעסא וואס האט אויסגעטיילט פיין און צרות פאר אידן, חוץ אין די צייטן פון פראנז יאסעף איז געווען דארט גוט פאר אידן, און אין איר [[ה'תר"ם]] האט ער געגעבן [[גלייכרעטיק|גלייכבארעכטיגונג]] פאר אידן. | אזוי ווי אין אלע שטעט דורכאויס אייראפע האבן אידן געליטן אין בעהמען מעהרן, פון צרות און פיין, עס איז באקאנט אין די היסטאריע פון די מרושעת קעניגן טערעסא וואס האט אויסגעטיילט פיין און צרות פאר אידן, חוץ אין די צייטן פון פראנז יאסעף איז געווען דארט גוט פאר אידן, און אין איר [[ה'תר"ם]] האט ער געגעבן [[גלייכרעטיק|גלייכבארעכטיגונג]] פאר אידן. | ||
| שורה 77: | שורה 78: | ||
פאר'ן [[צווייטער וועלט קריג|צווייטן וועלט קריג]] האבן דארט געוואוינט 400.000 אידן, וואס כמעט אלע זענען גע'הרג'ט געווארן, נאכן קריג שאצט מען איז איבערגעבליבן קרוב צו 50.000 אידן פון טשעכיי. | פאר'ן [[צווייטער וועלט קריג|צווייטן וועלט קריג]] האבן דארט געוואוינט 400.000 אידן, וואס כמעט אלע זענען גע'הרג'ט געווארן, נאכן קריג שאצט מען איז איבערגעבליבן קרוב צו 50.000 אידן פון טשעכיי. | ||
{{קאמאנסקאט|Czech Republic}} | {{קאמאנסקאט|Czech Republic}} | ||
== רעפערענצן == | == רעפערענצן == | ||
{{רעפליסטע}} | {{רעפליסטע}} | ||
| שורה 86: | שורה 86: | ||
[[קאַטעגאָריע:טשעכיי|*]] | [[קאַטעגאָריע:טשעכיי|*]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:צ'כיה]] | |||