אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:מוזיק"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "עטלעכע" ב־"עטליכע"
ק (החלפת טקסט – "וויכטיק" ב־"וויכטיג")
ק (החלפת טקסט – "עטלעכע" ב־"עטליכע")
שורה 21: שורה 21:


=== אזיאטישע קולטורן ===
=== אזיאטישע קולטורן ===
[[טעקע:Raja_Ravi_Varma,_Galaxy_of_Musicians.jpg|לינקס|קליין|אינדישע פרויען וואס טראגן ארטישע קליידער שפילן עטלעכע מוזיק־אינסטרומענטן וואס זענען פאפולער אין פארשידענע טיילן פון אינדיע.]]
[[טעקע:Raja_Ravi_Varma,_Galaxy_of_Musicians.jpg|לינקס|קליין|אינדישע פרויען וואס טראגן ארטישע קליידער שפילן עטליכע מוזיק־אינסטרומענטן וואס זענען פאפולער אין פארשידענע טיילן פון אינדיע.]]
איינע פון די עלטסטע מוזיק־טראדיציעס אין דער וועלט איז אינדישע קלאסישע מוזיק.<ref>Richard O. Nidel, ''World Music: The Basics'', p. 219.</ref> די [[אינדוס טאל ציוויליזאציע]] האט סקולפטורן וואס ווייזן טאנץ<ref>Charles Kahn, ''World History: Societies of the Past'', p. 98.</ref> און אלטע מוזיק־אינסטרומענטן, ווי די פלייט מיט זיבן לעכער. אין די אויסגראבונגען וואס סיר מארטימער ווילער האט אויסגעפירט אין האראפא און מאהענדזשא דאַרא האט מען געטראפן פארשידענע סארטן סטרונע אינסטורמענטן און פויקן.<ref>World History: Societies of the Past By Charles Kahn (p. 11)</ref>
איינע פון די עלטסטע מוזיק־טראדיציעס אין דער וועלט איז אינדישע קלאסישע מוזיק.<ref>Richard O. Nidel, ''World Music: The Basics'', p. 219.</ref> די [[אינדוס טאל ציוויליזאציע]] האט סקולפטורן וואס ווייזן טאנץ<ref>Charles Kahn, ''World History: Societies of the Past'', p. 98.</ref> און אלטע מוזיק־אינסטרומענטן, ווי די פלייט מיט זיבן לעכער. אין די אויסגראבונגען וואס סיר מארטימער ווילער האט אויסגעפירט אין האראפא און מאהענדזשא דאַרא האט מען געטראפן פארשידענע סארטן סטרונע אינסטורמענטן און פויקן.<ref>World History: Societies of the Past By Charles Kahn (p. 11)</ref>


[[כינעזישע קלאסישע מוזיק]], די טראדיציאנעלע קונסט־ אדער הויף־מוזיק פון כינע, האט א היסטאריע וואס גייט צוריק עטלעכע דריי טויזנט יאר. זי האט איר אייגענע סיסטעמען פון מוזיק־נאטאציע, ווי אויך מוזיק־אינסטרומענטן און סטילן (מוזיק־זשאנערס). כינעזישע מוזיק איז פאנטאטאניש־דיאטאניש, מיט א סקאלע פון צוועלף נאטן צו אן אקטאַוו (5&nbsp;+&nbsp;7&nbsp;=&nbsp;12) אזוי ווי מוזיק באאיינפלוסט פון אייראפע.
[[כינעזישע קלאסישע מוזיק]], די טראדיציאנעלע קונסט־ אדער הויף־מוזיק פון כינע, האט א היסטאריע וואס גייט צוריק עטליכע דריי טויזנט יאר. זי האט איר אייגענע סיסטעמען פון מוזיק־נאטאציע, ווי אויך מוזיק־אינסטרומענטן און סטילן (מוזיק־זשאנערס). כינעזישע מוזיק איז פאנטאטאניש־דיאטאניש, מיט א סקאלע פון צוועלף נאטן צו אן אקטאַוו (5&nbsp;+&nbsp;7&nbsp;=&nbsp;12) אזוי ווי מוזיק באאיינפלוסט פון אייראפע.


=== רענעסאנס ===
=== רענעסאנס ===
אין דער [[רענעסאנס]]–תּקופה (בערך 1400 -1500) האָט מען געשריבן א סך מוזיק. פיל קאָמפּאזיטאָרן פון יענער תּקופה האָבן געשריבן מוזיק, וואָס מען שפּילט און זינגט נאָך ביזן היינטיגן טאָג.
אין דער [[רענעסאנס]]–תּקופה (בערך 1400 -1500) האָט מען געשריבן א סך מוזיק. פיל קאָמפּאזיטאָרן פון יענער תּקופה האָבן געשריבן מוזיק, וואָס מען שפּילט און זינגט נאָך ביזן היינטיגן טאָג.


איינער פון די בארימטע קאָמפּאזיטאָרן איז געווען [[דזיאוואני דא פאלעסטרינא|דזשיאָוואני דא פּאלעסטרינא]] (1525-1594). אין זיין מוזיק, זינגען צוזאמען עטלעכע זינגער אין א כאָר.
איינער פון די בארימטע קאָמפּאזיטאָרן איז געווען [[דזיאוואני דא פאלעסטרינא|דזשיאָוואני דא פּאלעסטרינא]] (1525-1594). אין זיין מוזיק, זינגען צוזאמען עטליכע זינגער אין א כאָר.


אינסטרומענטן אין דער רענעסאנס–תּקופה זענען געווען דער [[וויאל]] און די [[לוטניע]].
אינסטרומענטן אין דער רענעסאנס–תּקופה זענען געווען דער [[וויאל]] און די [[לוטניע]].
שורה 37: שורה 37:


=== קלאסישע תקופה ===
=== קלאסישע תקופה ===
אין מערב־וועלט מוזיק, מיינט די [[קלאסישע פעריאדע (מוזיק)|קלאסישע פעריאדע]] מוזיק פון בערך 1750 ביז 1825. דאָס איז די צייט פון די קאָמפּאָזיטאָרן [[יאזעף היידן|יאָזעף היידן]], [[וואלפגאנג אמאדעוס מאצארט|וואָלפגאנג אמאדעוס מאָצארט]]. אָרקעסטערס  זענען געוואָרן גרעסער און קאָמפּאָזיטאָרן האָבן אָנגעהויבן שרייבן לענגערע ווערק מוזיק גערופן [[סימפאניע]]ס מיט עטלעכע טיילן (גערופן [[זאץ (מוזיק)|זאצן]]). טייל זאצן פון א סימפאניע זענען הויך און גיך, אנדערע שטיל און אומערט.
אין מערב־וועלט מוזיק, מיינט די [[קלאסישע פעריאדע (מוזיק)|קלאסישע פעריאדע]] מוזיק פון בערך 1750 ביז 1825. דאָס איז די צייט פון די קאָמפּאָזיטאָרן [[יאזעף היידן|יאָזעף היידן]], [[וואלפגאנג אמאדעוס מאצארט|וואָלפגאנג אמאדעוס מאָצארט]]. אָרקעסטערס  זענען געוואָרן גרעסער און קאָמפּאָזיטאָרן האָבן אָנגעהויבן שרייבן לענגערע ווערק מוזיק גערופן [[סימפאניע]]ס מיט עטליכע טיילן (גערופן [[זאץ (מוזיק)|זאצן]]). טייל זאצן פון א סימפאניע זענען הויך און גיך, אנדערע שטיל און אומערט.


אן אנדער וויכטיגער מוזיקאלישער זשאנער איז געווען דער [[סטרונע קווארטעט]], א פיעסע געשריבן פאר צוויי [[פידל]]ען, א [[וויאלע]] און א [[וויאלאנטשעל]]. אזוי ווי סימפאניעס, האט א סטרונע קווארטעט פיר זאצן. היידן, מאצארט און בעטהאוון האבן אלע געשריבן פיל בארימטע סטרונע קווארטעטן.
אן אנדער וויכטיגער מוזיקאלישער זשאנער איז געווען דער [[סטרונע קווארטעט]], א פיעסע געשריבן פאר צוויי [[פידל]]ען, א [[וויאלע]] און א [[וויאלאנטשעל]]. אזוי ווי סימפאניעס, האט א סטרונע קווארטעט פיר זאצן. היידן, מאצארט און בעטהאוון האבן אלע געשריבן פיל בארימטע סטרונע קווארטעטן.