אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:מרדכי שעכטער"

[[בילד:N540740400 15328 512.jpg|left|thumb|250px|ד"ר '''מרדכי שעכטער''' ]]

ד"ר '''מרדכי שעכטער''' (1927–2007), דער דריטער [[רעדאקטאר|רעדאַקטאָר]] פון [[אױפן שװעל]] (1957–2004), איז געװען אַ באַװוּסטער [[יידיש|ייִדיש]]־[[לינגוויסטיק|לינגװיסט]], ־[[שרייבער|שרײַבער]], און ־[[לערער]]. ער איז געבױרן געװאָרן אין [[טשערנאוויץ|טשערנעװיץ]] (דעמאָלט [[רומעניע]]) אין 1927 און האָט געקראָגן זײַן [[דאקטאראט|דאָקטאָראַט]] אין לינגװיסטיק פון [[ווינער אוניווערסיטעט|װינער אוניװערסיטעט]] אין 1951. פון דעמאָלט אָן װױנט ער אין [[אמעריקע|אַמעריקע]]. ער האָט פון 1972 געלערנט ייִדיש אין [[קאלומביע אוניווערסיטעט|קאָלומביע־אוניװערסיטעט]] אין [[ניו יארק|ניו־יאָרק]] און, פון 1981 ביז ער איז אַרױס אױף [[פּענסיע]] אין די סוף 80ער יאָרן, איז ער דאָרט געװען דער עלטערער לעקטאָר אין ייִדיש־לימודים. ער האָט געלערנט [[שפראך|שפּראַך]] אין דער אוריאל װײַנרײַך־פּראָגראַם אין ייִדישער שפּראַך, [[ליטעראטור|ליטעראַטור]] און [[קולטור]] בײַם ייִדישן װיסנשאַפטלעכן [[אינסטיטוט]] — [[ייווא|ייִװאָ]] און קאָלומביע־אוניװערסיטעט פון איר אָנהײב אין 1968 ביז 2002. ער האָט אױך געלײענט ייִדיש־קורסן אין ייִדישן טעאָלאָגישן [[סעמינאר|סעמינאַר]] (1960–1962), אין ייִדישן לערער סעמינאַר/[[הרצליה]] (1962–1978), און אין [[ישיבה אוניווערסיטעט|ישיבֿה־אוניװערסיטעט]] (1968–1973). ער איז געװען דער לערער פון אַ סך אָנגעזעענע װיסנשאַפטלערס און [[פראפעסאר|פּראָפעסאָרן]] פון דער ייִדישער שפּראַך, ליטעראַטור און [[געשיכטע]] איבער דער גאָרער װעלט. (ס'איז ניט קײן גוזמא צו זאָגן אַז) כּמעט יעדער באַקאַנטער ייִדיש־לערער אָדער ־געלערנטער אין [[USA|צפון־אַמעריקע]] אין די לעצטע פערציק יאָר, און אַ סך פון אַנדערע [[קאנטינענט|קאָנטינענטן]] אױך, האָבן זיך געלערנט בײַ מרדכי שעכטערן.

מרדכי שעכטער איז געקומען קײן אַמעריקע אין 1951 אָבער ער האָט געאַרבעט פאַרן ייִװאָ נאָך זינט 1947, צו ערשט װי אַ זאַמלער פאַר דעם ייִװאָ־אַרכיװ אין די פּליטים־לאַגערן אין [[עסטרייך|עסטרײַך]], דערנאָך אין ניו־יאָרק װי אַ [[ביבליאגראף|ביבליאָגראַף]] און [[קארעקטאר|קאָרעקטאָר]] (1954–1956); צום סוף, פון 1971 ביז 1986, װי דער רעדאַקטאָר פון דער צייטשריפט [[ייִדישע שפּראַך]], אַ זשורנאַל אַרױסגעגעבן פון ייִװאָ איבערגעגעבן כּלל־ייִדיש — אַרױסרעד, [[גראמאטיק|גראַמאַטיק]], װאָקאַבולאַר אאַז"ו.

ד"ר שעכטער האָט באַקומען די [[איציק מאנגער|איציק מאַנגער]]־[[פּרעמיע]], די סאַמע חשובֿסטע ליטעראַרישע פּרעמיע אין דער װעלט פון ייִדיש, אין 1994; די [[חיים זשיטלאווסקי|חײם זשיטלאָװסקי]]־פּרעמיע אין 1984; און די [[עושר שטשוטשינסקי]]־פּרעמיע פון דעם אַלװעלטלעכן ייִדישן קולטור־קאָנגרעס אין 1986. זײַנע געזעלשאַפטלעכע אױפטוען זענען נישט װײניקער װיכטיק װי זײַנע ליטעראַרישע און [[אקאדעמיע|אַקאַדעמישע]].  

ער איז דער פאַרלײגער פון דער [[ייִדיש־ליגע]] און האָט געדינט װי איר אױספיר־סעקרעטאַר פון איר סאַמע אָנהײב אין 1979 ביז 2004; אין 1964 — אין אײנעם מיט עטלעכע תּלמידים זײַנע — האָט ער פאַרלײגט ,,[[יוגנטרוף]] — ייִדישע יוגנט פאַר ייִדיש" און איז געװען זײַן אָפיציעלער בעל־יועץ ביז 1974.

זײַנע פּובליקאַציעס (טײלװײַזע רשימה)

* ייִדיש צװײ: אַ לערנבוך פאַר מיטנדיקע און װײַטהאַלטערס. ניו־יאָרק: ייִדיש־ליגע, 2002.

* לײַטיש מאַמע־לשון: אָבסערװאַציעס און רעקאָמענדאַציעס. ניו־יאָרק: ייִדיש־ליגע, 1991.

[[קאטעגאריע:רעדאקטארן]]

[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]

[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]