רוי:רבי אברהם יצחק קאהן
|
|
רבי אברהם יצחק קאָהן (ו' טבת ה'תרע"ד–כ"ז כסלו ה'תשנ"ז) איז געווען דער גרינדער פון תולדות אהרן חסידות.
געשיכטע
רבי אברהם יצחק איז געבוירן געווארן אין יאר ה'תרע"ד אין שטאט צפת צו זיין פאטער רבי אהרן דוד, און צו זיין מוטער מרת שיינדל ברכה. זיין מוטער איז געווען אן אייניקל פון רבי אברהם יצחק העלער (נאך וועמען ער האט געהייסן), א זון פון רבי שמואל העלער וועלכער איז געווען דער רב פון צפת איבער פערציג יאר. אין תרע"ח האט ער זיך אריבערגעצויגן צוזאמען מיט זיינע עלטערן קיין הוניאד - טראנסילוואניע. דארט האט ער געלערנט צוזאמען מיט רבי ישראל פריינד פון הוניאד וועלכער איז געווען א זון פון רבי אברהם יהושע פריינד, שפעטער איז ער אריבער לערנען א שטיקל צייט ביי רבי יהודה סג"ל ראזנער פון סעקלהיד. דערנאך איז ער געגאנגען לערנען אין ישיבה פון סאטמארער רב קודם אין קראלי און דערנאך אין סאטמאר, ער איז שטענדיג געבליבן א תלמיד פון סאטמארער רב און איז געווען א גרויסער קנאי און פרומער.
אין שטאט סאטמאר איז ער געווארן נאנט צו רבי אהרן ראטה, און ער פלעגט קומען דארט צום דאווענען און טישן, י"א אלול תרצ"ט האט ער געהייראט זיין רבי'נס טאכטער יענטא (נפטר געווארן כ"ט תשרי תשס"ב), גלייך נאך די חתונה זענען זיי געפארן קיין ארץ ישראל, חודש תשרי האבן זיי געוויילט אויפן שיף, און זיי זענען אנגעקומען כ"ה תשרי ת"ש און זיך באזעצט אין ירושלים. אין יאר ה'תש"ז, נאך דער פטירה פון זיין שווער רבי אהרן ראטה, האט די גרויסע מערהייט פון די חסידים אים אנגענומען אלס דער ממשיך פון זיין שווער, און נאר א קליינע צאל האבן אויסגעוועלט אין זיין שוואגער רבי אברהם חיים ראטה איבערצונעמען דער פירערשאפט. אין זיינע טעג האט דער תולדות אהרן הויף זיך אנגעהויבן צו בליען און ער האט פארברייטערט דאס חסידות פון א קליינעם קיבוץ צו א גרויסן חסידות. אין זיינע לעצטע יארן צוליב די ענגשאפט אין ירושלים און צוליב די הויכע פרייזן פון דירות אין ירושלים האט ער געלאזט זיינע חסידים גיין וואוינען אין בית שמש, וואו היינט צו טאגס וואוינען הונדערטער משפחות פון תולדות אהרן און תולדות אברהם יצחק.
ער איז נפטר געווארן כ"ז כסלו ה'תשנ"ז און באערדיגט געווארן אין הר הזיתים. נאך איידער ער איז אוועק, דער הויף האט זיך צוטיילט צו צוויי הויפן. די מערהייט חסידים האבן געשטיצט און באקרוינט רבי דעם צווייטן זון דוד, און דער צווייטער טייל פון די חסידים זענען געבליבן געטריי צום עלטערן זון רבי שמואל יעקב קאהן, וועלכער האט געגרינדעט און אויפגעשטעלט אן אייגענעם הויף אונטערן נאמען "תולדות אברהם יצחק".
פון צווישן זיינע תלמידים זענען די מערסטע באקאנט רבי מאיר ברנדסדורפר (חבר בד"ץ העדה החרדית) און רבי דניאל פריש מחבר פירוש 'מתוק מדבש' אויפ'ן ספר הזוהר .
דער רבי איז געווען א אייניקל צו עטליכע פון די גדולי החסידות, צווישן זיי: דער מגיד פון מעזריטש און זיין זון רבי אברהם המלאך, רבי יחיאל מיכל פון זלוטשוב און זיין זון רבי מרדכי פון קרעמניץ, רבי אלימלך פון ליזענסק, רבי מנחם נחום מטשערנאביל און רבי משה דוד אשכנזי פון טאלטשווא.
משפחה
הרב אברהם יצחק קאהן האט געהייראט מרת יענטא, די טאכטער פון רבי אהרן ראטה. זיי האבן געהאט זעקס זין און פיר טעכטער:
- רבי שמואל יעקב קאהן - דער היינטיגער תולדות אברהם יצחק רבי.
- רבי דוד קאהן - דער היינטיגער תולדות אהרן רבי.
- רבי אהרן קאהן - רב פון דברי אמונה אין מאנסי, איידעם פון רבי שמואל חיים ראובן וואגשאהל, דער געוועזענער לאנצוטער רבי פון מאנסי. נפטר געווארן כ"ד סיון ה'תש"פ.
- הרב משה קאהן - ראש ישיבה פון תולדות אהרן אין ירושלים. ער האט געהייראט מרת חיה, טאכטער פון רבי יחיאל לייפער פון טעמעשוואר ירושלים.
- רבי ישראל חיים קאהן - רב פון תולדות אהרן און אדמו"ר פונעם נחלת אהרן חסידות. ער האט געהייראט מרת שרה, טאכטער פון רבי אברהם צבי הלוי בעק, רב פון קהל "עדת ישראל" אין מעלבארן, אויסטראליע
- רבי יוסף יואל קאהן - אדמו"ר פון חסידות מבקשי אמונה, אן איידעם פון הרב מנחם מאנדערער פון קאסאוו ירושלים.
- מרת דינה, די ווייב פון רבי דוד צבי שלמה נפתלי בידערמאן, לעלובער רבי פון בארא פארק.
- מרת רייזל, די ווייב פון רבי נפתלי צבי ראטטענבערג, א זון פון רבי משולם פייש פון קאסאן. זי האט אויפגעשטעלט ארגאניזאציע וואס העלפט אלמנות און יתומים וועלכע הייסט "זה לזה". איר מאן רבי נפתלי צבי דינט אלס רב פון דער תולדות אהרן קהילה אין בית שמש.
- מרת שפרה לאה, די ווייב פון רבי שלמה זלמן כ"ץ (נפטר י"ח סיון תשע"ח), רב פון דער תולדות אהרן קהילה אין וויליאמסבורג.
- שיינדל ברכה, נפטר געווארן אין יאר תשי"ג אין עלטער פון ניין יאר.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!