דרעפט:שירת הבקשות

שירת הבקשות באצייכנט א זאמלונג פון פיוטים וועלכע ווערן געזונגען דורך דעם ציבור אין בית הכנסת פאר תפילת שחרית, הויפטזעכליך אין שבת און ימים טובים. די אינהאלטן פון די פיוטים אנטהאלטן בעיקר לויב צו השם, שבת לידער, לידער פון בענקשאפט צו ארץ ישראל און אנדערע טעמעס.

היסטאריע

דער פראצעס פון דער אנטוויקלונג פונעם מנהג פון שירת הבקשות איז נישט אינגאנצן קלאר. אבער, עס איז באקאנט אז פיוטים פונעם סארט "בקשה" זענען שוין געווען אריינגערעכנט אין תפילה-מחזורים פון ספרד, נאך פארן גירוש ספרד. די טראדיציע פון נאכט-תפילה, וועלכע איז א צענטראלע עלעמענט פון שירת הבקשות, איז שוין געווען פארשפרייט אין ספרד און אין ארץ ישראל אין די מיטל אלטער יארן. שירת הבקשות האט זיך באזונדערס אנטוויקלט צווישן די קרייזן פון די מקובלים אין צפת אין די ה'ש' - ה'שצ"ט יארן (וואס קארעספאנדירט צום 16טער יארהונדערט). מיט דער פארשפרייטונג פון דער צפתי קבלה תורה, איז שירת הבקשות אנגעקומען צו די לענדער ארום דעם מיטלענדישער ים און איז איינגעפירט געווארן אין קהילות ווי איראק, מאראקא, טוניסיע, אלזשיר, איטאליע, ראדוס, גריכנלאנד, יוגאסלאוויע, טערקיי, לבנון און סיריע. שירת הבקשות איז אויך איינגעפירט געווארן אין עטלעכע ספרדישע קהילות אין מערב אייראפע, ווי למשל אין אמסטערדאם און אין לאנדאן.

אין געוויסע קהילות, ווי די שטאט חאלעב (וואס ווערט אויך גערופן ארם צובא אין סיריע), די טערקישע קהילה און די מאראקאנער קהילה, האט שירת הבקשות זיך אנטוויקלט צו ברייטע מאסן. דארט זענען צוזאמגעשטעלט געווארן ספעציעלע ספרים (ווי דער ספר שיר ידידות אין דער מאראקאנער קהילה, וועלכער איז געדרוקט געווארן אין תרפ"א אין מאראקעש, און דער ספר ה'מפטירין' פאר די יידן פון טערקיי), וואס האבן אנגעצייכנט די מעלאדיעס און די מקאםים (און אין "שיר ידידות" די נובות) נעבן די פיוטים, כדי צו דערלייכטערן דעם זינגען פארן ציבור. אין די קהילות פלעגט מען אויפשטיין אין די ווינטער שבתים (ווען די נעכט זענען לענגער) נאך פארטאגס, און זיך צוזאמקלויבן אין בית הכנסת און זינגען שירת הבקשות פאר בערך פיר שעה, ביז צייט פון תפילת שחרית. ביי די אפשטאמלינגען פון סיריע און מאראקא ווערט די שירה באצייכנט אלס שירת הבקשות. שירת הבקשות ווערט פארגעזעצט ביי די אפשטאמלינגען פון די דאזיקע קהילות אויך אין ארץ ישראל היינט. אין טייל ערטער איז איינגעפירט זיך צוזאמצוקלייבן פאר שירת הבקשות פרייטאג צו נאכטס פאר צוויי שעה.

אין טערקיי ווערט שירת הבקשות גערופן "שירת המפטירים" און ווערט אויסגעפירט דורך מפטירים כארן. די מוזיק און דער סטיל פון שירה שטאמען פון דער סופיזם און פון דער קלאסישער טערקיש-אטאמאנישע אימפעריע מוזיק. דער מקור פון דער מסורה איז אין דער שטאט אדריאנופול (היינט אדירנע) וועלכע געפינט זיך אין דעם אייראפעישן טייל פון טערקיי. די דאזיקע פראכטפולע מסורה איז זעלטן און ווערט היינט אויסגעפירט אין איסטאנבול.

היינטיגע צייטן

די "סעזאן פון בקשות" הייבט זיך אן בשבת בראשית און געדויערט ביז שבת פאר פסח. אין ירושלים איז איינער פון די צענטראלע בתי מדרשים פאר שירת הבקשות דער בית הכנסת עדס אין נחלאות, וועלכער ציט ליבהאבער פון דעם זשאנער פון גאנץ ארץ ישראל און אפילו פון אויסלאנד. שירת הבקשות אין די שבתים הייבט זיך אן 3:00 פארטאגס און ענדיגט זיך 7:00 אין דער פרי, אין דעם זעלבן פארמאט אויך אין בית הכנסת מוסיוף. ביים נץ החמה איז פאראן א הפסקה פאר דברי תורה מפי איינעם פון די רבנים, און דערנאך גייען טייל אוועק צו דאווענען. רבי עובדיה יוסף האט שטארק געשטיצט און אנגעמוטיגט שירת הבקשות און פלעגט אליין באזוכן פון צייט צו צייט. עס איז אנגענומען אז ער האט געזען אין דעם א וועג צו ציען דעם ציבור צו די בתי כנסיות אין שבת און אלס א קעגנגעוואג צו די פוטבאל שפילן וואס קומען פאר אין שבת און קענען ציען דעם טראדיציאנעלן ציבור. און טאקע אין ירושלים'ס לעבנסשטייגער האט זיך דער שבת'דיגער לעבנסשטייגער געבויט ארום שירת הבקשות אין רעליגיעזע און טראדיציאנעלע קרייזן.

שירת הבקשות איז באזירט אויף וויסן אין דער תורה פון די מזרחדיקע מקאםים (מקאמאט). צווישן די לידער זענען אריינגעפלאכטן פסוקים פון תהילים און אנדערע, וואס פאר יעדן איינעם איז דא א פעסטער מקאם אין וועלכן ער ווערט אויסגעפירט אין דער מעטאד פון אימפראוויזאציע (מוזיק). מען איז מקפיד אויף ריכטיגע איבערגאנגען צווישן די מקאמים וואס פארבינדן מוזיקאליש אויך צו די פיוטים וואס קומען דערנאך. די דאזיקע וויסן ווערט געוואונען נאטירליך ביי די מתפללים און דורך שירת הבקשות, אבער עס קומען אויך פאר מער פראפעסיאנעלע שטודיעס פאר דער תורה פון די מקאמים געוויינליך דורך הערן און נישט דורך נוטעס, וועלכע זענען נישט אזוי נאטירליך פאר אראבישער מוזיק. אויך אין דעם יונגן דור איז פאראן אן אטראקציע צו שירת הבקשות, און קינדער און בחורים לערנען די מוזיק און באטייליגן זיך שטענדיק צוזאמען מיט די ערוואקסענע.

זעט אויך חזנות