המכלול:קאטעגאריע
 | דער בלאט דאקומענטירט א אידיש המכלול אנווייזונג. עס איז א ברייט אנגענומע סטאַנדאַרט וואס רעדאקטארן זאלן פרובירן צו פאָלגן, כאטש עס איז נישט קיין פאליסי, און טיילמאליגע אויסנאמען קענען חל זיין. סובסטאַנטיווע טוישונגען צו דעם בלאט זאלן רעפלעקטירן קאנצענזוס. ווען אין צווייפל, דיסקוטירט ערשט אויפ'ן שמועס בלאַט. |
מוסטער:אנווייזונגען ליסטע קאטעגאריע איז דער צעמענט צו די ציגל פון דעם בנין וואס הייסט המכלול.
ווען מען שרייבט אדער לייענט אן ארטיקל, איז קריטיש וויכטיג אים צו קאטעגאריזירן אין קאטעגאריעס, ווייל אן דעם איז דאס ווי א נאדל אין א ריזיגן, ענדלאזן ים-סוף, קיינער וועט קיינמאל נישט דאס אפיר טרעפן. כדי צו טרעפן אלע ארטיקלען אן קאטעגאריעס קוועטשט אהער.
א יעדע קאטעגאריע מוז האבן אן הויפט ארטיקל וואס אלע אין די קאטעגאריע זענען ווי א תולדה אדער נאנט צו יענעם ארטיקל אין מיינונג.
ווען צו ניצן קאטעגאריעס
קאטעגאריעס העלפן באניצערס צו טרעפן אינפארמאציע, אפילו ווען מען איז נישט געוואר פון איר.
יעדער בלאט אין דעם ארטיקל נאמענטייל דארף געהערן צו לכל הפחות איין קאטעגאריע. די קאטעגאריעס (וואס באדינען אלס קלאסיפיקאציע) אין וועלכע מען שטעלט דעם ארטיקל זאלן זיין ניצלעכע טעמעס וואו דער ענין פונעם ארטיקל געהערט אלס מיטגליד, און וואו באניצערס וועלן זוכן ווען זיי געדענקען נישט דעם נאמען פון דער זאך וואס זיי זוכן. למשל:
- ארטיקל: אהרן רוקח
- פאסיגע קאטעגאריע: קאטעגאריע:אדמורי"ם אין ארץ ישראל
- נישט פאסיגע קאטעגאריע: קאטעגאריע:רבנים מין נעמען אנהייבנדיג מיט ר
צו דערגיין צי א קאטעגאריע איז צוגעפאסט, פרעגט די פאלגנדע פראגעס:
- ווען די קאטעגאריע עקזיסטירט נאך נישט, צי איז מעגלעך צו באשרייבן זי אין א פאראגראף אדער צוויי די טעמע פון דער קאטעגאריע?
- אז מ'גייט פון דער קאטעגאריע צום ארטיקל, צי איז קלאר פארוואס דער ארטיקל געהערט אין דער קאטעגאריע? צי איז די טעמע פון דער קאטעגאריע ארומגערעדט אינעם ארטיקל?
וועגווייזער פונקטן
- געוויינטלעך שטעלט מען נישט קיין ארטיקל אין א קאטעגאריע און אויך אין איר'ס אן אונטערקאטעגאריע. למשל, דער ארטיקל זעגלשיף געהערט צו קאַטעגאָריע:שיפן, דערפאר דארף ער נישט זיין אין קאַטעגאָריע:טראנספארט.
וויאזוי צו קאטעגאריזירן אן ארטיקל
צו קאטעגאריזירן אן ארטיקל אינעם וויזועל־רעדאקטירער דריקט מען דעם "בלאט אפציעס" קנעפל וואס געפונט זיך אויבן פון יעדן בלאט.
אין דעם קוואלטעקסט רעדאקטירער קאטעגאריזירט מען אן ארטיקל מיט איין (אדער מער ווי איין) קאטעגאריע דעקלאראציע(ס) אין קאנטיקע קלאמערן. למשל [[קאטעגאריע:רבנים]]—דאס שאפט אז דער ארטיקל געהערט צו דער קאטעגאריע רבנים. אויב ס'איז דא עטלעכע דעקלאראציעס, שטעלט מען יעדע איינע אויף א באזונדערער שורה.
ביים פיסל פון בלאט וועט דערשיינען א לינק צו דער קאטעגאריע, און דאס קעפל פונעם ארטיקל וועט זיין אין א ליסטע אויפן קאטגעאריע בלאט. אין אמת'ן קען מען שטעלן די דעקלאראציע נאר וואו אינעם בלאט, אבער פראקטיש שטעלט מען זי ביים סוף (נאך זעט אויך און רעפערענצן) פאר די שטומף מוסטערן.
אנדערש ווי א רשימה, ווערן די קאטעגאריעס דערהיינטיגט אויטאמאטיש.
לייגן א קאטעגאריע אן ס'זאל זיך קאטעגאריזירן
ווען מען וויל לייגן א לינק צו א קאטעגאריע בלאט, און נישט צורעכענען דעם בלאט צום ספעציפישן קאטעגאריע, דארף מען צולייגן א דאפלטע נקודה פאר'ן ווארט, אזוי: [[:קאטעגאריע:קליידונג]].
מאכן אונטערקאטעגעריעס
אין יעדער באזונדערער קאטעגאריע זאל מען זען צו לייגן אין איר אנדערע געראטענע קאטעגאריעס, ווצ"ב אין "קאטעגאריע רבנים" זאל מען לייגן "קאטעגאריע אדמו"רים", אזוי וועט א יעדער קענען האבן צוטרעט צו אנדערע געראטענע קאטעגאריעס, אויך וועט דאס באגרעניצן די צאל פון קאטעגאריעס אין איין איינציגע ארטיקל, ווצ"ב אנשטאט צו שרייבן 10 קאטעגאריעס אין דער ארטיקל "רבי" (רבנים, אדמורים, צדיקים, תורה, יידישקייט, פרומקייט, חסידות, ראשי ישיבות אא"וו) קען מען שרייבן נאר איין גאר פאסיגע קאטעגאריע, ווייל אין דער קאטעגאריע איז דאך דא לינקען צו אנדערע געראטענע קאטעגאריעס.
אויסלייג פון קאטעגאריע בלעטער
פארעם פון פארשרייבונגען
די פארשרייבונגען וואס ווערן געוויזן אין קאטעגאריע בלעטער זענען די גענויע נעמען פון די בלעטער וואס מ'האט געלייגט אין דער קאטעגאריע (אָן דעם פרעפיקס "קאַטעגאריע: ביי אונטערקאטעגאריעס). עס איז נישט מעגלעך צו ענדערן וויאזוי א בלאט איז אויסגעשטעלט, נישט דורך רערן און נישט דורך קיין שום אנדער טעכניק.
אויב ס'איז שטארק נייטיק אויסצושטעלן א בלאט אין א געוויסער קאטעגאריע אנדערשט פונעם בלאטנאמען, קען מען קאטעגאריזירן א ווייטערפירונג בלאט. (א ווייטערפירונג בלאט ווערט אויסגעשטעלט שיף אין א קאטעגאריע ליסטע.)
סארטירן סדר
מען קען ענדערן דעם סדר פון די פאזיציעס אויסגערעכנט אויף א קאטגאריע בלאט. דער סדר ווערט באזירט אויפן סארטירן שליסל וואס יעדער עלעמענט האט (באמערקט אבער אז דער סארטערן שליסל אליין ווערט נישט געצייגט). טאמער מען גיט נישט אן אויסדריקלעכן סארטירן שליסל פאר א בלאט, ווערט דער בלאט געצייגט לויטן בלאטנאמען אלס סארטירן שליסל.
די רשימה אויפן קאטעגאריע בלאט ווערט איינגעארדנט נאָכן אלף-בית, און געטיילט נאכן ערשטן אות. פאסט אויף אז דעם "אלפאבעט" גענוצט פאר דעם צוועק איז באזירט אויף דער אוניקאד ליסטע פון סימבאלן. למשל, מאדיפיצירטע אותיות (װ און p אד"ג) קומען נאך אלע נארמאלע אותיות; און שפייצן פאר אלעם.
ניצן סארטירן שליסלען
צו ענדערן די פאזיציע פון אן עלעמענט אין דער רשימה, טוט מען דעpינירן א בפירושן סארטירן שליסל פאר דעם עלעמענט. מען מאכט דאס אין דער ארגינעלער קאטעגאריע דעקאלאראציע אינעם בלאט פונעם עלעמענט, וואן מען לייגט דעם פארלאנגטן סארטירן שליסל נאך א רער. צום ביישפיל, [[קאטעגאריע:מוזיק|פויק]] שטעלט דעם לויפיקן בלאט אין דער "מוזיק" קאטעגאריע מיטן סארטירן שליסל "פויק".
ווען מען וויל געבן א בלאט דעם זעלבן סארטירן שליסל אין אלע אדער עטלעכע קאטעגאריעס, קען מען נוצן דעם {{גרונטסארטיר}} כישוף ווארט. אויבוואויל מען קען לייגן דעם כישוף ווארט אבי וואו אינעם טעקסט, אבער דער מנהג איז אז מען לייגט אים פונקט פאר דער ליסטע פון קאטעגאריע דעקלאראציעס נאענט צום סוף פונען בלאט. למשל, אויף ווינסטאן טשערטשיל, קלאפט איין {{גרונטסארטיר:טשערטשיל, ווינסטאן}} צו דעפינירן "טשערטשיל, ווינסטאן" ווי דעם בלאט'ס סארטירן שליסל פאר אלע קאטעגאריעס, אחוץ איינער וואס האט בפירוש אן אנדער סארטירן שליסל.
קאטעגאריעס פון מענטשנס נעמען ווערן געווינטלעך סארטירט אויפן משפחה נאמען, דערפאר ניצט מען א סארטירן שליסל "משפחה נאמען, ערשטער נאמען".
ווען מאכן א קאטעגאריע?
כדי צו מאכן א קאטעגאריע מוז קענען זיין צום ווינציגסטן 5 ארטיקלען וואס שיקן צו די קאטעגאריע.
אויב דערווייל איז נאך נישטא פינף ארטיקלען צום ספעציפישן קאטעגאריע, זאל מען שרייבן ביי דער קאטעגאריע אליינס עטלעכע ארטיקל נעמען וואס קען זיין אין צוקונפט אין יענער קאטעגאריע.
שרייבן געפעלטע קעפלאך אין א קאטעגאריע
ס'איז רעקאמענדירט צו שרייבן אלע געפעלטע קעפלאך פון א געוויסע קאטעגאריע אונטער די פאסיגע קאטעגאריע. ווי צ.ב.ש. אויב מען האט נאך נישט געשריבן אן ארטיקל איבער "מזבח", זאל מען צולייגן די קעפל "מזבח" אונטער קאטעגאריע "בית המקדש" אלץ א געפעלטע קעפל, כדי זאלן אנדערע קענען לייכטער שרייבן אן ארטיקל איבער די טעמע. זעט צ.ב.ש. קאטעגאריע:בית המקדש.
ביי טעכנישע בלעטער ניצן דעם נישט־איינשליסן געצייג
טעכנישע בלעטער דארפן אויך קאטעגאריזירט ווערן, אז נישט פארשווערט דאס פארן זיכער. דאס קען אפשר שאפן געטאפלטע און אפט מאל מערערע מוסטערן פון זעלבן אויפגאבע אז איינער טרעפט איר נישט. אבער מוסטערן אויב מען לייגט סתם קאטעגאריע וועט זיך דאס אויך אריבערקאפיען דארטן ווי דער מוסטער איז געשטעלט אויפן בלאט דעריבער זאל מען שטעלן די טול ארום די קאטעגאריע. אזוי:<noinclude> שטעלט דא אריין אלע זאכן וואס זאלן זיך נישט מיטטראגן מיטן מוסטער </noinclude>.
ווי אזוי אנרופן די קאטעגאריע?
גייט פריער אריין דא: קאַטעגאָריע:קאטעגאריעס צו זען צי ס'איז שוין באשטימט א פאסיגע קאטעגאריע צום נייעם ארטיקל.