אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי לייב מוכיח-בערלין"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
אין תקציר עריכה
 
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט|כסלו}}
'''רבי אריה יהודה ליב בערלין''' (געבוירן תנ"ח, אייזנשטאט – נפטר י' כסלו תק"ג, פרעשבורג), וועלכער איז געווען באַקאַנט מיטן נאמען "רבי ליבוש אייזנשטאט" אדער "רבי ליב מוכיח", איז געווען א גרויסער גאון און צדיק מפורסם אין דער שטאט [[פרעשבורג]], און איז נפטר געוואָרן ווען ער איז געווען בלויז 45 יאָר אַלט.
'''רבי אריה יהודה ליב בערלין''' (געבוירן תנ"ח, אייזנשטאט – נפטר י' כסלו תק"ג, פרעשבורג), וועלכער איז געווען באַקאַנט מיטן נאמען "רבי ליבוש אייזנשטאט" אדער "רבי ליב מוכיח", איז געווען א גרויסער גאון און צדיק מפורסם אין דער שטאט [[פרעשבורג]], און איז נפטר געוואָרן ווען ער איז געווען בלויז 45 יאָר אַלט.


שורה 28: שורה 29:
:נאָכדעם וואָס זיין רבי, דער בעל 'פנים מאירות' (רבי מאיר אייזנשטאט), איז געווען געצווינגען צו פארלאָזן אייזנשטאט מחמת סכנה, האָט די קהילה געהייסן דעם תלמיד מובהק, רבי ליב מוכיח, צו ווערן זייער רב. ער האט דורש געווען שבּת ראשונה, און די רבּנית (די ווייב פון זיין רבי'ן) האט אים געשיקט מתנות און אַ קליין שטיקל בריוו. רבי ליב מוכיח האָט ביי די שלוש סעודות געזאָגט פארן גאנצן קהל, אַז ער וועט נישט זיין זייער רב. ער האָט דערקלערט, אַז אין דעם בריוו האָט די רבנית געשריבן אַז דער בעל 'פנים מאירות' האָט געהאַט אַ חזון-ליל (נאַכט וויזיע) וואָס האָט אים געוויזן דעם פּסוק "אוכל לחמי הגדיל עלי עקב" (תהלים מא, י), וועלכער ראשי-תיבות איז: "ליב". רבי ליב מוכיח האָט פאַרשטאַנען דעם פּסוק (וואָס מיינט אַז איינער וואָס האָט געגעסן פון זיין ברויט האָט אים אויסגעמיטן) אַז דאָס איז קעגן זיין רבי'נס רצון, און דעריבער האָט ער בשום אופן נישט געוואָלט אננעמען די רבנות{{הערה|1=ספר 'תאומי צביה' - דרשות הג"ר זלמן זאב זצ"ל המגיד מווילנא (ב"ב תשס"ו, עמ' סט-עא)}}.
:נאָכדעם וואָס זיין רבי, דער בעל 'פנים מאירות' (רבי מאיר אייזנשטאט), איז געווען געצווינגען צו פארלאָזן אייזנשטאט מחמת סכנה, האָט די קהילה געהייסן דעם תלמיד מובהק, רבי ליב מוכיח, צו ווערן זייער רב. ער האט דורש געווען שבּת ראשונה, און די רבּנית (די ווייב פון זיין רבי'ן) האט אים געשיקט מתנות און אַ קליין שטיקל בריוו. רבי ליב מוכיח האָט ביי די שלוש סעודות געזאָגט פארן גאנצן קהל, אַז ער וועט נישט זיין זייער רב. ער האָט דערקלערט, אַז אין דעם בריוו האָט די רבנית געשריבן אַז דער בעל 'פנים מאירות' האָט געהאַט אַ חזון-ליל (נאַכט וויזיע) וואָס האָט אים געוויזן דעם פּסוק "אוכל לחמי הגדיל עלי עקב" (תהלים מא, י), וועלכער ראשי-תיבות איז: "ליב". רבי ליב מוכיח האָט פאַרשטאַנען דעם פּסוק (וואָס מיינט אַז איינער וואָס האָט געגעסן פון זיין ברויט האָט אים אויסגעמיטן) אַז דאָס איז קעגן זיין רבי'נס רצון, און דעריבער האָט ער בשום אופן נישט געוואָלט אננעמען די רבנות{{הערה|1=ספר 'תאומי צביה' - דרשות הג"ר זלמן זאב זצ"ל המגיד מווילנא (ב"ב תשס"ו, עמ' סט-עא)}}.


===ספריו און ירושה===
===חיבורים===
כאטש רבי ליב מוכיח האָט מחבר געווען דרייצן (י"ג) חיבורים, איז מען נישט זוכה געווען צו הנאה האָבן פון זיי ביז היינט, אַחוץ פון קליינע חידושים וואָס זענען דערמאנט געוואָרן דורך זיין זון און חתנים.
כאטש רבי ליב מוכיח האָט מחבר געווען דרייצן (י"ג) חיבורים, האט מען נישט זוכה געווען צו הנאה האָבן פון זיי ביז היינט, אַחוץ פון קליינע חידושים וואָס זענען דערמאנט געוואָרן דורך זיין זון און חתנים.


איין כתב יד פונעם מחבר איז באַקאַנט: "פירוש א-מלות" אדער "ספר המספרים": דאָס ספר ווערט באַשריבן ווי אַן ענציקלאפּעדיע ענליך צו 'פחד יצחק' (פון אות א' ביז ערך אגד), מיט "בקיאות וחריפות עצום בדקדוק וקבלה". דער כתב יד איז אָנגעשריבן געוואָרן אין העברעאיש און געפינט זיך אין דער אוניווערזיטעט ביבליאָטעק פון פראַנקפורט אַם מיין. אין די משניות דפוס דיהרנפורט תקס"ו, האָט מען געדרוקט נאָר איין ענין פון דעם ספר{{הערה|1=https://sammlungen.ub.uni-frankfurt.de/mshebr/content/titleinfo/1932818}}.
איין כתב יד פונעם מחבר איז באַקאַנט: "'''פירוש א-מלות'''", וועלכער איז א ברייטע תורה ענציקלאָפּעדיע ענליך צו 'פחד יצחק', פיל מיט בקיאות, חריפות, דקדוק און קבלה. דער כתב-יד (Ms. hebr. fol. 12) איז פון מחבר אליין, אנטהאלט 117 בלעטער (פון אות א' ביז ערך אגד), און ווערט געהיט אין דער אוניווערזיטעט פון פראנקפורט. דאס ווערק איז אומגעדרוקט ביז היינט, כאטש טיילן דערפון זענען יא געדרוקט געווארן אין משניות דפוס דיהרנפורט אין יאר תקס"ו{{הערה|1=https://sammlungen.ub.uni-frankfurt.de/mshebr/content/titleinfo/1932818}}.


חידושים און דברי תורה אין זיין נאמען זענען געבראַכט געוואָרן אין זיין זון רבי ישעיה בערלין'ס ספרים, ווי 'מיני תרגומא', און אין שו"ת 'זכרון יוסף' פון זיין איידעם הגאון [[רבי יוסף שטיינהארט]]. רבי יוסף שטיינהארט האט געבראכט דארט אן אינטערעסאנטע רעטעניש וועגן יעקב אבינו'ס מַצֵּבָה.
חידושים און דברי תורה אין זיין נאמען זענען געברענגט געוואָרן אין זיין זון רבי ישעיה בערלין'ס ספרים, ווי 'מיני תרגומא', און אין שו"ת 'זכרון יוסף' פון זיין איידעם הגאון [[רבי יוסף שטיינהארט]]. רבי יוסף שטיינהארט האט געבראכט דארט אן אינטערעסאנטע רעטעניש וועגן יעקב אבינו'ס מַצֵּבָה.


===קינדער און אייניקלעך===
===קינדער און אייניקלעך===
שורה 45: שורה 46:


זיינע טעכטער און חתנים (חתניו):
זיינע טעכטער און חתנים (חתניו):
# מרת קריינדל ז"ל, וועלכע האט געהייראט הגאון [[רבי יוסף שטיינהארט]] זצ"ל, אב"ד פון פיורדא, דער מחבר פון שו"ת 'זכרון יוסף'. זי איז געווען באַקאַנט מיט איר גרויסער חכמה און ידיעה אין תורה.
# מרת קריינדל, וועלכע האט געהייראט הגאון [[רבי יוסף שטיינהארט]] זצ"ל, אב"ד פון פיורדא, דער מחבר פון שו"ת 'זכרון יוסף'. זי איז געווען באַקאַנט מיט איר גרויסער חכמה און ידיעה אין תורה, און איר מאן פלעגט ברענגען חידושים בשמה.
# מרת מערלא ז"ל, וועלכע האט געהייראט הגאון רבי נפתלי הירש קאצינלנבויגן זצ"ל, אב"ד פון מדינת פפאלץ.
# מרת מערלא, וועלכע האט געהייראט הגאון רבי נפתלי הירש קאצינלנבויגן זצ"ל, אב"ד פון מדינת פפאלץ.
# מרת רייזל ז"ל, וועלכע האט געהייראט הגאון רבי נתן נטע מצאנז זצ"ל, אב"ד פון פרוינקירכן און ראב"ד פון פרעשבורג.
# מרת רייזל, וועלכע האט געהייראט הגאון רבי נתן נטע מצאנז זצ"ל, אב"ד פון פרוינקירכן און ראב"ד פון פרעשבורג.


===פטירה===
===פטירה===