אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי יחזקאל טויב פון יאבלאנע"

1,434 בייטן צוגעלייגט , פֿאַר 1 חודש

קיין רעדאגירונג באמערקונג

בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן

46,367

רעדאגירונגען

@@ שורה 1: / שורה 1: @@
 {{דרעפט|אייר}}
 {{אישיות רבנית
+| בילד = - הרבי מיבלונה בכפר חסידים-JNF043337.jpeg
 | געבורט דאטום = 17טן אקטאבער 1895
 | תאריך לידה עברי = כ"ט תשרי תרנ"ו
@@ שורה 20: / שורה 21: @@
 ===באוועגונג צו ארץ ישראל===
-רבי יחזקאל טאוב איז געווען אַן אומגעווענליכער חסידישער פירער פאַר זיין צייט, ווייל ער האָט שטאַרק געשטיצט די חובבי ציון באַוועגונג און אַדוואָקאַטירט פאַר אידישער יישוב אין ארץ ישראל. ער איז געווען איבערצייגט אַז די צוקונפט פון כלל ישראל ליגט אין ארץ ישראל.
+רבי יחזקאל טאוב איז געווען אַן אומגעווענליכער חסידישער פירער פאַר זיין צייט, ווייל ער האָט שטאַרק געשטיצט די חובבי ציון באַוועגונג און אַדוואָקאַטירט פאַר אידישער ישוב אין ארץ ישראל. ער איז געווען איבערצייגט אַז די צוקונפט פון כלל ישראל ליגט אין ארץ ישראל.
 {{הערה|{{עיה|יידישע אילוסטרירטע צייטונג|judischeillustriertezeitung||פון דער יידישער וואך|19240926|4}}}}
@@ שורה 28: / שורה 29: @@
 אין תרפ"ה, איז ער, באַאיינפלוסט פונעם "חלוץ רבי" רבי ישעיה שפּירא, אַרויסגעפאָרן מיט אַ קנאַפּע הונדערט חסידים פון פּוילן צו גרינדן אַ לאַנדווירטשאַפטליכע קאָלאָניע אין ארץ ישראל. די אונטערנעמונג, וועלכע ער האָט אַליין געפירט מיט גרויס איבערגעגעבנקייט, איז געווען אַ סענזאַציע און אַ רעוואָלוציאָנערער שריט פאַר אַ חסידישן רבי'ן.{{הערה|{{עיה|לאדזער טאגבלאט|lodzertogblat||iso חסיד'ישע משפחות בעזעצעז זיר אין א"י|19250102|18}}}}
 <!--
 רבי ישעי' שפּיראָ (גערופן האדמו"ר החלוץ) איז געווען אַ תלמיד פון הרב קוק און אַ גרינדער פון דער גרופּע "הפועל המזרחי", אַ באַוועגונג צו ברענגען פרומע חסידישע אידן צו קויפן לאַנד אין ארץ ישראל און אַרבעטן אין אַגריקולטור אין אַ קיבוצים-סטיל, אַזוי צו קענען וואוינען על טהרת הקודש. זיין ציל איז געווען איבערצורעדן אַ רבי מיט אַ גרויסער צאָל רייכע חסידים זיך אַריבערצוציען אויף אַמאָל פון אייראָפּע, כדי אַראָפּצונעמען די "ציונות" סטיגמע, און אַזוי וועלן פילע נאָכפאָלגן.
@@ שורה 38: / שורה 39: @@
   -->
 ===כפר חסידים===
+[[טעקע:YABLONER.jpg|קליין|246x246px|יחזקאל טאוב מיבלונה (משמאל) עם חסידיו, בשנים הראשונות בכפר חסידים]]
 ביים אָנקומען קיין ארץ ישראל, האָט דער רבי ענדערש אויסגעקליבן די בערג נעבן חיפה, אַנשטאָט לאַנד לעבן תל אביב, וואָס די ציוניסטישע באַאַמטע האָבן געוואָלט געבן. רבי ישעי' האָט געהאָלפן דעם רבי'ן זיך פאַרבינדן מיט דער [[קק"ל]] (אידישע נאַציאָנאַלע פאנד), וועלכעס ציל איז געווען צו קויפן וואָס מער שטחים. זיי האָבן געקויפט עטליכע טויזנט אַקער לאַנד.
@@ שורה 62: / שורה 64: @@
 אין יאָר תרצ"ח האָט דער רבי, דעמאָראַליזירט און אונטערן שאָטן פון סקאַנדאַל און פּלאגעניש, פאַרלאָזט כפר חסידים. ער איז געבליבן אין ניו יאָרק ביי אַ קרוב, און האָט פּרובירט אויפצוטרייבן געלט צו קויפן מער לאַנד, כדי אידן זאָלן זיך קענען ראַטעווען דורך אַנטלויפן קיין ארץ ישראל.
-אין תרצ"ט האָט ער מיט דער פעדעראַציע פון פּוילישע אידנטום אין אַמעריקע געמאָלדן, אַז זיי האָבן צוגעקויפט נאָך 400 אַקער לאַנד אין ארץ ישראל, וואו 500 משפּחות פון פּוילן וועלן זיך אַהינציען. אָבער נאָר 2 חדשים שפּעטער האָבן די נאַציס אינוואַדירט פּוילן, און אַלע פּלענער זענען צונישט געוואָרן.
+אין תרצ"ט האָט ער מיט דער פעדעראַציע פון פּוילישע אידנטום אין אַמעריקע געמאָלדן, אַז זיי האָבן צוגעקויפט נאָך 400 אַקער לאַנד אין ארץ ישראל, וואו 500 משפּחות פון פּוילן וועלן זיך אַהינציען. אָבער נאָר 2 חדשים שפּעטער האָבן די נאַציס אינוואַדירט פּוילן, און אַלע פּלענער זענען צונישט געוואָרן, און ער איז געבליבן פאַרכאַפּט אין די פאַרייניגטע שטאַטן אַלס אַ מלחמה-פליכטלינג.
-דאָס איז געווען אַ דאָפּלטער פראַסק פאַר'ן רבי'ן. חוץ דעם חורבן פון יאַבלאָנע, האָט ער רעאַליזירט אַז די אידן וואָס ער האָט צוריקגעשיקט קיין פּוילן וואלטן אַלע געראַטעוועט געוואָרן ווען זיי וואָלטן געבליבן אין כפר חסידים. די שולד-געפילן און ביטערקייט האָבן געמאַכט אַ שווערן רושם אויף אים.
+ער האָט זיך געצויגן קיין קאַליפאָרניע, וואו ער האָט געאַרבעט אין קאנסטראקשען פאַר מיליטערישע סופּלייס, אַריינגערעכנט אַלס אַן אויפזעער פאַר ענדזשינירן וואָס האָבן צוזאַמענגעשטעלט שיפן אין לאָס אַנדזשעלעס. ער האָט זיך אַן עצה געגעבן צו היטן שבת דורך אַרבעטן מער שעה'ן איבער דער וואָך.
-דער רבי האָט זיך געצויגן קיין קאַליפאָרניע. ער האָט געאַרבעט אין קאנסטראקשען פאַר מיליטערישע סופּלייס, אַריינגערעכנט אַלס אַן אויפזעער פאַר ענדזשינירן וואָס האָבן צוזאַמענגעשטעלט שיפן אין לאָס אַנדזשעלעס. ער האָט זיך אַן עצה געגעבן צו היטן שבת דורך אַרבעטן מער שעה'ן איבער דער וואָך.
+נאָך די נייעס פון דעם חורבן פון אייראָפּעישן אידנטום, איז דאָס געווען אַ דאָפּלטער קלאַפּ פאַרן יאַבלאָנער רבי'ן. חוץ דעם חורבן פון יאַבלאנא, האָט ער פאַרשטאַנען, אַז די פרויען, קינדער און עלטערע אידן וואָס ער האָט צוריקגעשיקט קיין פּוילן אַלס טייל פון דעם קק"ל אָפּמאַך, וואָלטן געראַטעוועט געוואָרן ווען זיי בלייבן אין כפר חסידים. די שולד געפילן האָבן געמאַכט אַ שווערן רושם אויף אים, און ער איז געוואָרן פאַרביטערט.
-נאָך די נייעס פון דעם חורבן פון אייראָפּעישן אידנטום, איז דאָס געווען אַ דאָפּלטער קלאַפּ פאַרן יאַבלאָנער רבי'ן. חוץ דעם חורבן פון יאַבלאנא, האָט ער פאַרשטאַנען, אַז די פרויען, קינדער און עלטערע אידן וואָס ער האָט צוריקגעשיקט קיין פּוילן אַלס טייל פון דעם קק"ל אָפּמאַך, וואָלטן געראַטעוועט געוואָרן ווען זיי בלייבן אין כפר חסידים. די שולד געפילן האָבן געמאַכט אַ שווערן רושם אויף אים, און ער איז געוואָרן פאַרביטערט. עווענטועל האָט ער זיך אָפּגעשניטן בארד און פּאות, אויסגעטון זיין רבישע בעקיטשע, און פאַרלאָזט אידישקייט.
+אין סוף 1944 (תש"ה), האָט רבי יחזקאל טויב באַשלאָסן צו פאַרלאָזן זיין פאַרגאַנגענהייט אינגאַנצן. ער האָט אַראָפּגענומען זיין יאַרמלקע, אָפּגעשוירן זיין באָרד און פיאות, אויפגעהערט צו האַלטן כּשרות און שבת, און געביטן זיין נאָמען צו דזשארדזש טי. נעגל. ער איז געוואָרן אַ נאַטוראַליזירטער אַמעריקאַנער בירגער אין 1945. דזשארדזש נעגל האָט פאַרמיטן קאָנטאַקט מיט דער אידישער קהילה אין לאָס אַנדזשעלעס.
-ער האָט געביטן זיין נאָמען צו דזשארדזש נעגל. ער האָט געהאַט אַ גרויסן סוקסעס אין ריעל עסטעיט אַנטוויקלונג אין קאַליפאָרניע, און האָט אַנטוויקלט הונדערטער הייזער. כאָטש געוויסע פרומע אידן האָבן געוואוסט ווער ער איז, האָט ער זיי געבעטן עס צו האַלטן אין געהיים.
+ער האָט גענוצט די בוי-פעהיגקייטן וואָס ער האָט געלערנט אין די שיפבויערייען און אין כפר חסידים, און איז געוואָרן אַ סוקסעספולער ריעל עסטעיט דעוועלאָפּער אין קאַליפאָרניע, וואו ער האָט אַנטוויקלט הונדערטער הייזער. כאָטש געוויסע פרומע אידן האָבן געוואוסט ווער ער איז, האָט ער זיי געבעטן עס צו האַלטן אין געהיים.
 אין די תש"כ יאָרן האט די קאַליפאָרניע עקאָנאָמיע געטראַסקעט, און דזשארדזש איז געוואָרן אַן עני ואביון און שווער קראַנק.
 ===די צוריקקער און שלוס יאָרן===
+[[טעקע:yabLONA.jpg|קליין|קבר האדמו"ר מיבלונה בבית העלמין בכפר חסידים]]
 ווען דזשארדזש איז געלעגן קראַנק אין שפּיטאָל, האָט אים זיין פּלימעניק, אהוד יונאי, באַזוכט און געמוטשעט צו קומען צוריק קיין כפר חסידים. דזשארדזש האָט געהאַלטן, אַז ער קען נישט צוריקגיין, ווייל מען האַלט אים פאַר אַ שווינדלער און ער האָט רואינירט זייערע לעבנס, און צוריקגעשיקט די בעסטע צו דער שחיטה.
+אנשטאָט דעם, האָט דזשארדזש געמאָלדן, אַז ער וויל נאָך ווערן געזונט און שטודירן פּסיכאָלאָגיע אין קאַלעדזש. נאָכן אַרויסגיין פון שפּיטאָל, האָט ער זיך טאַקע איינגעשריבן אין די סאַן פערנאַנדאָ וועלי סטעיט קאַלעדזש, און געוואָרן באַקאַנט אַלס דער סטודענטן'ס "קלוגער זיידע". ער האָט פאַרענדיגט דעם גראַד אין פּסיכאָלאָגיע אין 1975.
-אנשטאָט דעם, האָט דזשארדזש געמאָלדן, אַז ער וויל נאָך ווערן געזונט און שטודירן פּסיכאָלאָגיע אין קאַלעדזש. נאָכן אַרויסגיין פון שפּיטאָל, האָט ער זיך טאַקע איינגעשריבן אין די סאַן פערנאַנדאָ וועלי סטעיט קאַלעדזש, און געוואָרן באַקאַנט אַלס דער סטודענטן'ס "קלוגער זיידע". ער האָט פאַרענדיגט דעם גראַד אין פּסיכאָלאָגיע אין 1975.
+נאָכן ענדיגן זיין מאַסטער'ס שטודיע, אין 1978 (אדער 1980), האָט ער צום סוף צוגעשטימט צו באַזוכן כפר חסידים, אויף דער איבעררעדונג פון זיין גרויס-נעפע, אהוד יונאי.
 אין יאָר תש"ל (בערך) האָט ער געמאכט אַן ענדע צו זיין אַנטלויפן פון דער פאַרגאַנגענהייט און איז געקומען קיין כפר חסידים אויף אַ באַזוך. זיין קרובה, אהוד'ס מאַמע, האָט אים געפירט צום שטאָטישן זאַל, וואו הונדערטער תּושבים, פרומע און פרייע, האָבן אים אָפּגעוואַרט מיט אַ קבלת פנים.
 אַן עלטערער חסיד, חיימקע געלטפאַרב, האָט אים באַגריסט און געזאָגט, אַז ווען זיי וואָלטן געבליבן אין פּוילן, וואָלט פון זיי קיין זכר נישט געבליבן, און אַז זיי האָבן איבערגעלעבט צוליב דעם רבי'נס גרינדונג פון דעם ישוב. דער רבי איז געווען טיף באַרירט, ווייל ער האָט תּמיד געטראַכט וועגן די פאַרלוירענע לעבנס, און קיינמאָל נישט וועגן די געראַטעוועטע.
-דער רבי האָט געמאָלדן: "ס'איז צייט, איך בין גרייט, איך קום אַהיים!".
-אין יאָר תש"מ (1980) האָט ער זיך צוריקגעצויגן קיין כפר חסידים. ער האָט צוריקגעטוישט זיין נאָמען צו יחזקאל טויב, און זיך צוריקגעקערט צו אַ פרום חסידיש לעבן, געלאָזט צוריקוואַקסן בארד און פּאות. ער האָט געלערנט תורה און סיפּורי צדיקים מיט בחורים אינעם ארטיגן שול.
+די דאָזיגע רעאַליזאַציע האָט אויפגעהויבן די שולד-געפילן, וועלכע האָבן אים געליימט פאר פערציג יאָר. דזשארדזש נעגל האָט באַשלאָסן זיך צוריקצוקערן אַהיים. אין נאָוועמבער 1981, ביי דער עלטער פון 86 יאָר, האָט ער זיך צוריקגעקערט קיין כפר חסידים.
+ ער האָט צוריקגעטוישט זיין נאָמען צו יחזקאל טויב, און זיך צוריקגעקערט צו אַ פרום חסידיש לעבן, געלאָזט צוריקוואַקסן בארד און פּאות. ער האָט געלערנט תורה און סיפּורי צדיקים מיט בחורים אינעם ארטיגן שול.
-רבי יחזקאל טויב איז נפטר געוואָרן י"ג אייר תשמ"ו. ער איז באַגראָבן געוואָרן אין דעם ארטיגן בית החיים אין כפר חסידים ביי זיינע חסידים. אויף זיין מציבה שטייט: "פה נטמן האדמו"ר יחזקאל טאוב הרבי מיבלונה וכו'". אויך שטייט זיין באַקאַנטע זאָגונג: "באהבת חינם תיבנה ארצנו"{{הערה|1=https://www.kfar-hasidim.org.il/objDoc.asp?PID=717087&OID=733455&DivID=1}}.
+רבי יחזקאל טויב איז נפטר געוואָרן י"ג אייר תשמ"ו, ביי דער עלטער פון 90 יאָר. ער איז באַגראָבן געוואָרן אין דעם ארטיגן בית החיים אין כפר חסידים צווישן די גרינדער פונעם ישוב. אויף זיין מציבה איז איינגעקריצט זיין אפשטאם און זיין גרעסטער דערגרייכונג: "פ[ה] נ[טמן] האדמו"ר יחזקאל טאוב הרבי מיבלונה … בשנת תרפ"ה עולה בראש חסידיו לארץ-ישראל, גואל אדמות חרבג' חרטיה ושיך אבריק. מייסד נחלת יעקב לימים כפר חסידים." אויך שטייט זיין באַקאַנטע זאָגונג: "באהבת חינם תבנה ארצנו"{{הערה|1=https://www.kfar-hasidim.org.il/objDoc.asp?PID=717087&OID=733455&DivID=1}}.
 ==היסטארישע מיינונגען און סתירות==

אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי יחזקאל טויב פון יאבלאנע"

רוי:רבי יחזקאל טויב פון יאבלאנע (זעט מקור)

רעוויזיע פון 20:28, 5 נאוועמבער 2025