4,450
רעדאגירונגען
ק
←די סימנים און טעם: אויסשטעל
(דרעפט שאפונג) |
ק (←די סימנים און טעם: אויסשטעל) |
||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
דער [[חתם סופר]] ערקלערט אז די [[ראשי תיבות]] פון די סימנים איז "עבד", און די סופי תיבות - "כבש", וויבאלד זיי האבן געדינט דעם [[מזל טלה]]. | דער [[חתם סופר]] ערקלערט אז די [[ראשי תיבות]] פון די סימנים איז "עבד", און די סופי תיבות - "כבש", וויבאלד זיי האבן געדינט דעם [[מזל טלה]]. | ||
===באזונדערע גרופעס=== | |||
עטליכע ראשונים ערקלערן אז די סימנים צייגן אן אויף דריי באזונדערע גרופעס און הגדרות פון די מכות: | עטליכע ראשונים ערקלערן אז די סימנים צייגן אן אויף דריי באזונדערע גרופעס און הגדרות פון די מכות: | ||
* יעדע גרופע האט געהאט אן אייגנארטיגע ציל. די ערשטע דריי מכות - '''ד'''ם, '''צ'''פרדע, '''כ'''ינים, איז געקומען ווייזן אויף "מציאות השם", ווי עס שטייט ביי די דריי מכות "בְּזֹאת תֵּדַע כִּי אֲנִי ד'{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|יז}}}}". די צווייטע גרופע - '''ע'''רוב, '''ד'''בר, '''ש'''חין, זענען געקומען ווייזן אז דער באשעפער פירט די וועלט - "[[השגחה]]", ווי עס שטייט דערביי "לְמַעַן תֵּדַע כִּי אֲנִי ד' {{אונטערשטריך|בְּקֶרֶב הָאָרֶץ}}"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ח|יח}}}}. און די דריטע גרופע - '''ב'''רד, '''א'''רבה,'''ח'''ושך, '''ב'''כורות, איז געקומען צייגן אז די [[נביאה|נביאים]] זענען אמת{{הערה|[[ריטב"א]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט דערביי "הַיָּרֵא אֶת דְּבַר ד'", "וַאֲשֶׁר לֹא שָׂם לִבּוֹ אֶל דְּבַר ד'", "הַעְתִּירוּ אֶל ד'"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|כ|כא}}, {{תנ"ך|שמות|ט|כח|אן=פרק}}}}; און אז דער באשעפער איז דער בעל היכולת וואס קען אלעס טוישן ווי זיין ווילן{{הערה|[[אברבנאל]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט "בַּעֲבוּר תֵּדַע כִּי אֵין כָּמֹנִי בְּכָל הָאָרֶץ"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יד}}}}. | * יעדע גרופע האט געהאט אן אייגנארטיגע ציל. די ערשטע דריי מכות - '''ד'''ם, '''צ'''פרדע, '''כ'''ינים, איז געקומען ווייזן אויף "מציאות השם", ווי עס שטייט ביי די דריי מכות "בְּזֹאת תֵּדַע כִּי אֲנִי ד'{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|יז}}}}". די צווייטע גרופע - '''ע'''רוב, '''ד'''בר, '''ש'''חין, זענען געקומען ווייזן אז דער באשעפער פירט די וועלט - "[[השגחה]]", ווי עס שטייט דערביי "לְמַעַן תֵּדַע כִּי אֲנִי ד' {{אונטערשטריך|בְּקֶרֶב הָאָרֶץ}}"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ח|יח}}}}. און די דריטע גרופע - '''ב'''רד, '''א'''רבה,'''ח'''ושך, '''ב'''כורות, איז געקומען צייגן אז די [[נביאה|נביאים]] זענען אמת{{הערה|[[ריטב"א]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט דערביי "הַיָּרֵא אֶת דְּבַר ד'", "וַאֲשֶׁר לֹא שָׂם לִבּוֹ אֶל דְּבַר ד'", "הַעְתִּירוּ אֶל ד'"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|כ|כא}}, {{תנ"ך|שמות|ט|כח|אן=פרק}}}}; און אז דער באשעפער איז דער בעל היכולת וואס קען אלעס טוישן ווי זיין ווילן{{הערה|[[אברבנאל]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט "בַּעֲבוּר תֵּדַע כִּי אֵין כָּמֹנִי בְּכָל הָאָרֶץ"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יד}}}}. | ||
| שורה 27: | שורה 28: | ||
{{ביאורים}} | {{ביאורים}} | ||
===על פי קבלה=== | |||
דער ריטב"א זאגט אז על פי [[קבלה]] זענען פארהאן גרויסע סודות אין די סימנים פון רבי יהודה. אין די בריוו פון [[רבי שמשון אסטראפאלער]] איבער די מכות ווערט ערקלערט די סימנים על פי סוד, אז די גימטריא צאל פון דצ"ך עד"ש באח"ב - תק"א, איז דער נאמען פון דער [[מלאך]] געשטעלט אויף די מכות, און באטרעפט "אש"ר", אויפ'ן פסוק וּלְמַעַן תְּסַפֵּר בְּאָזְנֵי בִנְךָ וּבֶן בִּנְךָ אֵת {{אונטערשטריך|אַשֶר}} הִתְעַלַּלְתִּי בְּמִצְרַיִם{{הערה|און כָּל הַמַּחֲלָה {{אונטערשטריך|אֲשֶׁר}} שַׂמְתִּי בְמִצְרַיִם לֹא אָשִׂים עָלֶיךָ{{הערה|שם=מיימ}}.}} און די [[שמות הקודש|שֵמות]] מיט וואס די אידן זענען ארויס פון מצרים - דע"ב צד"א כשח"ב זענען די זעלבע אותיות{{הערה|[[s:אגרת רבי שמשון מאוסטרופולי|אגרת רבי שמשון מאוסטרופולי]] אויף [[וויקיטעקסט]]}}. | דער ריטב"א זאגט אז על פי [[קבלה]] זענען פארהאן גרויסע סודות אין די סימנים פון רבי יהודה. אין די בריוו פון [[רבי שמשון אסטראפאלער]] איבער די מכות ווערט ערקלערט די סימנים על פי סוד, אז די גימטריא צאל פון דצ"ך עד"ש באח"ב - תק"א, איז דער נאמען פון דער [[מלאך]] געשטעלט אויף די מכות, און באטרעפט "אש"ר", אויפ'ן פסוק וּלְמַעַן תְּסַפֵּר בְּאָזְנֵי בִנְךָ וּבֶן בִּנְךָ אֵת {{אונטערשטריך|אַשֶר}} הִתְעַלַּלְתִּי בְּמִצְרַיִם{{הערה|און כָּל הַמַּחֲלָה {{אונטערשטריך|אֲשֶׁר}} שַׂמְתִּי בְמִצְרַיִם לֹא אָשִׂים עָלֶיךָ{{הערה|שם=מיימ}}.}} און די [[שמות הקודש|שֵמות]] מיט וואס די אידן זענען ארויס פון מצרים - דע"ב צד"א כשח"ב זענען די זעלבע אותיות{{הערה|[[s:אגרת רבי שמשון מאוסטרופולי|אגרת רבי שמשון מאוסטרופולי]] אויף [[וויקיטעקסט]]}}. | ||