מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
3,951
רעדאגירונגען
ק
←ביאגראפיע: הגהה, אויסשטעל
ק (←ביאגראפיע: הגהה, אויסשטעל) |
ק (←ביאגראפיע: הגהה, אויסשטעל) |
||
| שורה 3: | שורה 3: | ||
==ביאגראפיע== | ==ביאגראפיע== | ||
גלוסקער האט געדינט אלס א מגיד, אבער אין זיינע דרשות האט ער גערעדט אפיקורסות וועלכער האט געברענגט אז מ'זאל פארטרייבן פון שטאט צו שטאט. | גלוסקער האט געדינט אלס א מגיד, אבער אין זיינע דרשות האט ער גערעדט אפיקורסות וועלכער האט געברענגט אז מ'זאל פארטרייבן פון שטאט צו שטאט. נאך א לאנגער צייט ארומוואנדערנדיג פון שטאט צו שטאט, האט ער אנגעקומען קיין [[בערלין]], וואו ער האט באגעגנט [[משה מענדלסאן]]. ער איז אבער גע'רודפ'ט געווארן דורך די לאקאלע ארטאדאקסישע קרייזן, און דער הויפט פון דער בערלינער געמיינדע האט פארלאנגט ביי די אויטאריטעטן אים ארויסצואווארפן פון שטאט מיטן אויסרייד אז ער האט נישט קיין וואוינרעכט. מענדלסאן, אבער, וועלכער האט געהאלטן גלוסק פאר א טיפער [[דענקער]], האט אים ערמעגליכט צו בלייבן. | ||
נאך א לאנגער צייט ארומוואנדערנדיג פון שטאט צו שטאט, האט ער אנגעקומען קיין [[בערלין]], וואו ער האט באגעגנט [[משה מענדלסאן]]. ער איז אבער גע'רודפ'ט געווארן דורך די לאקאלע ארטאדאקסישע קרייזן, און דער הויפט פון דער בערלינער געמיינדע האט פארלאנגט ביי די אויטאריטעטן אים ארויסצואווארפן פון שטאט מיטן אויסרייד אז ער האט נישט קיין וואוינרעכט. מענדלסאן, אבער, וועלכער האט געהאלטן גלוסק פאר א טיפער [[דענקער]], האט אים ערמעגליכט צו בלייבן. | |||
[[רבי יעקב עמדין]] האט אין איינע פון זיינע בריוון צו מענדלסאן מרמז געווען אויף גלוסק שרייבנדיג: "שמעתי על מעלתו כי הוא מגדל כלב רע בתוך ביתו". מאיר לעטעריס ציטירט א פּאַראָדיע, וואס אבא האט זאל האבן אימפּראָוויזירט ווען ער איז אראפּגעווארפן געווארן די טרעפּ דורך יעב"ץ אין [[אלטאנע|אַלטאָנע]]{{הערה|{{עיתונות יהודית היסטורית|המגיד|MGD|מאיר לעטעריס|הצופה להמגיד|18770214|15|שנה כא, נו' 7}}}}. | [[רבי יעקב עמדין]] האט אין איינע פון זיינע בריוון צו מענדלסאן מרמז געווען אויף גלוסק שרייבנדיג: "שמעתי על מעלתו כי הוא מגדל כלב רע בתוך ביתו". מאיר לעטעריס ציטירט א פּאַראָדיע, וואס אבא האט זאל האבן אימפּראָוויזירט ווען ער איז אראפּגעווארפן געווארן די טרעפּ דורך יעב"ץ אין [[אלטאנע|אַלטאָנע]]{{הערה|{{עיתונות יהודית היסטורית|המגיד|MGD|מאיר לעטעריס|הצופה להמגיד|18770214|15|שנה כא, נו' 7}}}}. | ||
נאכן הערן איבער | גלוסק, נאכן הערן איבער די חכמה פונעם [[ווילנער גאון]], איז געגאנגען אים באזוכן. בעת'ן שמועס האט זיך ארויסגעכאפט ביים אורח א פראזע, אז דער גרויסער מפרש [[רש"י]] פלעגט נישט שטענדיג אויסטייטשן דעם פסוק לויט'ן פשט און אויך די בעלי-המדרש זענען נישט אויסן געווען אויסצוטייטשן לויט דקדוק. דער גאון האט תיכף אפגעהאקט דעם שמועס, און געהייסן אים געבן מלקות און שטעלן און די [[קונע]] ביז נאך מנחה, ווען דער ציבור האט אים אנגעשפיגן און פארשריגן אלס פושע ישראל. דערנאך האט מען אים פארטריבן פון שטאט{{הערה|1={{היברובוקס|רבי העשיל לעווין|עליות אליהו|46776|page=36|מקום הוצאה=ווילנע|שנת הוצאה=תרל"ד|עמ=47—50}}. לויט דער אנמערקונג פון ר' יעקב צבי פון מעקלענבורג איז דער משכיל וואס איז באשטראפט געווארן נישט געווען [[שלמה מיימון]], ווי מען האט געמיינט על-פי טעות, נאר אבא הלוסק.}}. | ||
לויט געוויסע באריכטן זענען זיינע דרייצן חיבורים, וועלכע זענען געווען גרייט צו ארויסגעבן, אויך פארברענט געווארן אויפן הויף פונעם ווילנער שול. ווארשיינליך וואלט ער אליין אויך שלעכט אפגעקומען ווען נישט א געוויסער רב איז אים געקומען צו הילף, מעגליך אז דאס איז געווען דער ווילנער גאון{{הערה|הכרמל תרל"ב נו' 5; געברענגט פון שאמיסא'ס ליד; און לויט עדות פון יהושע זעליג זאלקינד וואס ער האט געזען אלס קינד}}. | |||
גלוסק איז שפעטער געפארן קיין [[דייטשלאנד]], [[האלאנד]], [[פראנקרייך]] און [[ענגלאנד]] איידער ער איז צוריק אהיים. זיין נאכפאלגנדן שיקזאל איז אומבאקאנט. דער דייטשער פּאעט אַדעלבערט פון שאַמיסאָ (Chamisso) האט געשריבן א ליד געווידמעט צו גלוסק (1832). | גלוסק איז שפעטער געפארן קיין [[דייטשלאנד]], [[האלאנד]], [[פראנקרייך]] און [[ענגלאנד]] איידער ער איז צוריק אהיים. זיין נאכפאלגנדן שיקזאל איז אומבאקאנט. דער דייטשער פּאעט אַדעלבערט פון שאַמיסאָ (Chamisso) האט געשריבן א ליד געווידמעט צו גלוסק (1832). | ||