שמועס:רבי שבתי משורר באס
"שפתי חכמים החדש" פון עוז והדר
לדעתי מעג מען עפעס דערמאנען דערוועגן. י'הושע (שמועס) 18:24, 19 דעצעמבער 2024 (UTC)
נ"ב. אין זייערע מקראות גדולות חומשים האבן זיי אריינגעלייגט "שפתי חכמים החדש" (אזוי דוכט זיך מיר הגם עס איז נישט תחת ידי כעת) בשעת אין זייערע "חדר חומשים" האבן זיי אריינגעלייגט "שפתי חכמים הקצר". י'הושע (שמועס) 01:27, 20 דעצעמבער 2024 (UTC)
- עס האט עפעס מיט ר' שבתי?... שווערמער (שמועס) 01:44, 20 דעצעמבער 2024 (UTC)
- עס האט נישט מיט ר' שבתי דירעקט. אבער אויב שרייבט מען שוין וועגן דעם "עיקר שפתי חכמים", און אפילו וועגן דעם "קריטיק" אויפ'ן "עיקר שפתי חכמים", מעג מען שוין אויך דערמאנען עפעס וועגן די אנדערע "חיקויים" וואס האבן נאכגעמאכט דעם שפתי חכמים. עס ווייזט סיי אויפ'ן שפתי חכמים'ס "פאפולעריטעט" (ווי אזוי מ'האט עס געזוכט נאכצומאכן), און סיי אויפ'ן "קריטיק" דערויף (ווי אזוי מ'האט עס געזוכט צו ערזעצן מיט בעסערס).
- עכ"פ אויב מ'וועט וועלן מפצל זיין דעם ארטיקל און שאפן א באזונדערע ארטיקל אויפ'ן פירוש "שפתי חכמים" זעלבסט (אזוי ווי אין העברעאישן מכלול), וואלט זיכער געווען כדאי דארטן צו דערמאנען אויך דעם "שפתי חכמים החדש" און דעם "שפתי חכמים הקצר". י'הושע (שמועס) 02:05, 20 דעצעמבער 2024 (UTC)
שטודירן
יעצט איבערגעקוקט די רעדאגירונגען, יישר כח ב:תנא קמא פארן ברענגען מיין דעה... ספריאל (שמועס) 06:03, 31 דעצעמבער 2024 (UTC)
כבוד הש"ח
ב:י'הושע ברענג די מעשה אין אייוועלט אדער אוה"ח און לייג דא א לינק אהין... ספריאל (שמועס) 06:05, 31 דעצעמבער 2024 (UTC)
- און אגב, די מעשה איז מאדנע ביז גאר, און אזוי צו אזוי זענען דא מער גדולים וואס האבן נישט געהאלטן אזוי. ספריאל (שמועס) 06:08, 31 דעצעמבער 2024 (UTC)
- מיינע אקאונטס אין אייוועלט און אין פורום אוצר החכמה (אויב דאס האט איר געמיינט) זענען דערווייל נאכנישט אקטיוו, זיי טענה'ן אז זיי וועלן מיר מודיע זיין ווען מיינע אקאונטס וועלן זיין אקטיוו. דערווייל ווארט איך נאך... איך געב אייך איבער דעם כבוד אריינצושרייבן די מעשה אויב איר האלט עס פאר וויכטיג און/אדער נוצבאר. י'הושע (שמועס) 02:24, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- במחילה משניכם, איך פארשטיי בכלל נישט דעם ענין פון שרייבן עפעס אין אייוועלט אדער סיי וועלכע פארום, בלויז כדי צו קענען לינקען פון דא אהין. —תנא קמא 📖 💬 02:31, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- איך מיין אז די כוונה פון ספריאל איז אז אזוי זאל מען קענען דא אראפברענגן דעם מעשה אהן דעם וואס מ'זאל עס אנצייכענען מיט "[מקור פארלאנגט]". די פראגע איז אבער צו א "מקור" פון אייוועלט וכו' קען באטראכט ווערן אלס א "מקור". זעט המכלול:ביבליאגראפיע#קוועלער קוואליטעט. י'הושע (שמועס) 03:22, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- אן אנאנימער שרייבער אין אייוועלט איז לכאורה נישט קיין מקור, אבער אז מ'האט א קראנטע מעשה ממקור ראשון איז פשוט פראקטישער אזוי, צו קענען ערגעצוואו שרייבן די מעשה מיט אלע פרטים און דא שרייבן בלויז דער עיקר המעשה.
- נאך בעסער וואלט געווען ווען מ'קען ווען האבן א כמו פארום דא אין המכלול, צו קענען שרייבן אזעלכע זאכן און לינקען אהין. אויך ווען מ'וויל אויסשמועסן און אויסקלארן עפעס וואס ס'גייט נישט אריין אין ראם פונעם ארטיקל. דער "שמועס" בלאט איז זייער נישט פראקטיש פאר אזעלעכס (חוץ אויב מ'קען טוישן דעם שמועס בלאט צום פארעם פון א פארום...). ספריאל (שמועס) 06:11, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- שיינע געדאנקען. אבער מ'מוז זיך האלט צו די אומבאויגזאמע פרינציפן. לגבי רבי שבתי איז עס נישט אזוי וויכטיג א]שר במשוכל ראשון, אבער וואס וועט חלילה זיין מיט אזעלכע ערשט-האנטיגע געשיטכעס וואס וועלן זוכן אן ארט אין פשוטו של מקרא??? שווערמער (שמועס) 19:12, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- גערעכט, אבער "עכטע" געדרוקטע געשיכטעס זענען לאו דווקא קראנטער ווי פובליק פארומס. ספריאל (שמועס) 19:20, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- יעצט זע איך דער רעדאגירונג. גראדע אין אזא פאל איז אזא מקור לכאורה גענוג, ס'איז מילתא דעבידא לגלויי. ספריאל (שמועס) 19:35, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- אויב איז עס געדרוקט, ווארף איך אריין די טאבע ביי יענעם און כ'לאמיר ארויס. לגבי דיין צווייטע הערהת מיר רעדן דא לגבי פרינציפן וואס בייגן זיך נישט פאר קיין סברות. דערווייל קען עס בלייבן מיט די עצטיגע מקורות און מוסטערן, אזוי אז דער ליינער ווייסט אז מ'שמועסט אזוי, אבער קיין דאקומענטירטע מקור איז נאכנישט דא. (דאס וואלט נישט געווען אזוי ווען די פרט וואס דארף א מקור איז שארפער, חידוש'פולער וכדומה) שווערמער (שמועס) 04:44, 6 יאנואר 2025 (UTC)
- יעצט זע איך דער רעדאגירונג. גראדע אין אזא פאל איז אזא מקור לכאורה גענוג, ס'איז מילתא דעבידא לגלויי. ספריאל (שמועס) 19:35, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- גערעכט, אבער "עכטע" געדרוקטע געשיכטעס זענען לאו דווקא קראנטער ווי פובליק פארומס. ספריאל (שמועס) 19:20, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- שיינע געדאנקען. אבער מ'מוז זיך האלט צו די אומבאויגזאמע פרינציפן. לגבי רבי שבתי איז עס נישט אזוי וויכטיג א]שר במשוכל ראשון, אבער וואס וועט חלילה זיין מיט אזעלכע ערשט-האנטיגע געשיטכעס וואס וועלן זוכן אן ארט אין פשוטו של מקרא??? שווערמער (שמועס) 19:12, 5 יאנואר 2025 (UTC)
- איך מיין אז די כוונה פון ספריאל איז אז אזוי זאל מען קענען דא אראפברענגן דעם מעשה אהן דעם וואס מ'זאל עס אנצייכענען מיט "[מקור פארלאנגט]". די פראגע איז אבער צו א "מקור" פון אייוועלט וכו' קען באטראכט ווערן אלס א "מקור". זעט המכלול:ביבליאגראפיע#קוועלער קוואליטעט. י'הושע (שמועס) 03:22, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- במחילה משניכם, איך פארשטיי בכלל נישט דעם ענין פון שרייבן עפעס אין אייוועלט אדער סיי וועלכע פארום, בלויז כדי צו קענען לינקען פון דא אהין. —תנא קמא 📖 💬 02:31, 1 יאנואר 2025 (UTC)
שטראם
צו דער רעדאגירונג, ווייסעך נישט וואס סאסובער רביצין שרייבט און פון וואו פינקטליך זי קען רבי שבתי'ן, אבער געהייסן 'שטראם' האט ער נישט, נישט ער און נישט זיין טאטע. די נאמען איז געבוירן אין דמיון פון א היסטאריקער וואס האט געזען אז זיין ברידער האט געהייסן שטרימרש, און ער האט געלערנט פשט: שטרימערס = שטרימער = פון שטראם. אבער אויב אזוי דארפן מיר זוכן א שטאט 'שטראם', נישט א משפחה-נאמען...
דער אמת איז אז "שטרימר" איז א געווען א באנוצטער משפחה-נאמען. זוך פאר שטרימר/שטרומר אין אוצר החכמה. און אויך איז נישט אויסגעשלאסן אז ר' יעקב האט געהייסן אזוי על שם זיין שוויגער...
דער ערשטער וואס רופט ר' שבתי'ן "שטראם" איז מ"מ קרנגיל אין פליטת סופרים. אבער מלשונו נראה אז ער שרייבט איבער פון איינעם (אפשר רח"נ דעמביצער?).
עכ"פ, זיין אידישער צונאמען איז געווען 'משורר' אדער 'משורר בס' (ס'איז קיינמאל נישט געשריבן געווארן 'באס', ביז לעצטנס). און אויף גוי'איש באסיסטא. אלעס אנדערש איז דמיונות. ספריאל (שמועס) 06:24, 31 דעצעמבער 2024 (UTC)
- איך האב זיך טועה געווען ווען כ'האב געשריבן "תליט"א (מאנסי)". דאס ביכל (אריגינעל געדרוקט אויף העברעאיש מיט'ן נאמען "מעלות מתחת לאפס") איז געשריבן (מער ריכטיג: דיקטאטירט) געווארן דורך רעבעצין בלומא טייטלבוים ע"ה, אשת רבי חנניה יום טוב ליפא טייטלבוים (סאסוב) זצ"ל, און טאכטער פון ר' יוסף שטראם הי"ד. זי טענה'ט אז זיי זענען "דירעקטע" אייניקלעך פונ'ם שפתי חכמים "וועלכער האט אויך געהייסן שטראם". ווייזט אויס אז ס'איז געווען אזא קבלה אין דער משפחה, עכ"פ נישט סתם "דמיונות". ס'איז מעגליך אז דער משפחה נאמען "שטרימרש" איז שפעטער "מאדערנעזירט" געווארן אלס "שטראם". י'הושע (שמועס) 02:38, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- נ"ב. אז איר ווילט קען מען שרייבן אז "טייל זאגן" אז די פאמיליע נאמען איז געווען שטראם. י'הושע (שמועס) 03:07, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- זאל זיין. ספריאל (שמועס) 06:12, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- אבער מיר איזמאדנע אז נישט ער און נישט זיינע קינדער האבן זיך גערופן שטראם, נישט אין אידיש און נישט אין גוי'איש. דאן וואס איז די מסורה? אז עכט האט ער געהייסן שטראם נאר עס געהאלטן בסוד? ספריאל (שמועס) 06:14, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- מעגליך אז זיי זענען אייניקלעך פון זיין ברודער. אזוי ווי אסאך אזוינע יחוס-מסורות... רושם רשימות (שמועס) 18:36, 1 יאנואר 2025 (UTC)
- מעגליך אז בימים ההם האט מען זיך נישט א סאך באניצט מיט דעם משפחה-נאמען, נאר פאר לעגאלע צוועקן. י'הושע (שמועס) 04:57, 2 יאנואר 2025 (UTC)
פאפולעריטעט
און צו דעם, כ'ווייס נישט וועלכע מציאות הרב ב:י'הושע מיינט, ביי די חומשים וואס איך זע איז די מציאות אז "כהיום איז כמעט נישט פארהאן א חומש וואו ס'איז נישט אריינגעדרוקט שפתי חכמים אדער עיקר שפתי חכמים". ספריאל (שמועס) 06:30, 31 דעצעמבער 2024 (UTC)
- פאלגענד איז א רשימה פון חומשים וועלכע געפינען זיך ביי מיר אינדערהיים וואס האבן נישט קיין זכר פון שפתי חכמים אדער עיקר שפתי חכמים:
- חומש אור החיים מיט משכיל לדוד אויף פירוש רש"י
- חומש הוצאת אור חדש פאבלישינג, ברוקלין 1980
- חומש מהדורת ר' שלמה נעטטער מירושלים, צילום דפוס ווין תרי"ט
- חומש עם רש"י מנוקד, הוצאת תפארת, ברוקלין 1996
- חומש "רש"י כפשוטו".
- חומש תורה תמימה
- חומש תורת חיים, מוסד הרב קוק
- חמשה חומשי תורה מיט פירוש רש"י, מהדורת פאר מהודרת
- חק לישראל המבואר, ברוקלין תשפ"ד
- אויסער דעם זענען דא נאך וואס געפינען זיך נישט ביי מיר אינדערהיים, ווי למשל חומש לקט בהיר, חומש סייעתא דשמיא, און נאך. די עוז והדר חומשים מיט "שפתי חכמים החדש" אדער מיט "שפתי חכמים הקצר" האב איך אויך נישט גערעכנט. עכ"פ מ'קען אפשר שרייבן אז "רוב" חומשים פארמאגן שפתי חכמים אדער עיקר שפתי חכמים. אבער צו זאגן אז ס'איז "כמעט נישט פארהאן" אהן דעם איז שוין איבערגעטריבן. י'הושע (שמועס) 02:55, 1 יאנואר 2025 (UTC)
געבורט ארט
כ'זע איינעם שרייבן אז ער איז געבוירן "אין דעם שטעטל שעברעשין אין דער געגנט פון רובעשויב, טאמאשאוו, פוילן". אויב איינער האט אן ערנסטן מקור, ביטע ברענגען. —תנא קמא 📖 💬 02:28, 21 פעברואר 2025 (UTC)