פרשת האזינו
| |||||
| פסוקים | דברים לב, א - לב, נב | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| צאל פסוקים | 52 | ||||
| צאל ווערטער | 614 | ||||
| צאל אותיות | 2326 | ||||
| אינהאלט | צוגרייטונגען צו פטירת משה, שירת האזינו, א באפעל פון השי"ת צו משה רבינו ארויפצוגיין אויף הר נבו און דארט שטארבן | ||||
| |||||
| הפטורה | |||||
| אשכנזים און ספרדים | שמואל ב' כב, א–נא | ||||
| תימנים און איטאליענער | יחזקאל יז, כב - יח, לב | ||||
פרשת הַאֲזִינוּ איז די צענטע פרשה פון ספר דברים. לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, הייבט זיך עס אן מיט דברים לב, א און ענדיגט זיך אין זעלבן קאפיטל מיט פסוק נב.
די הויפט טעמע אין די פרשה איז א שירה וואס משה רבינו האט אויסגעלערנט פאר די אידן הארט איידער זיין פטירה, וואס הייבט זיך אן מיט די ווערטער ”הַאֲזִינוּ הַשָּׁמַיִם וַאֲדַבֵּרָה”. עס שליסט זיך מיטן באפעל פון השי"ת אז משה זאל ארויפגיין דעם הר נבו וואו ער וועט נפטר ווערן.
פּרשת האזינו ווערט געליינט אין דעם שבת וואס איז צווישן ראש השנה און יום כיפור (שבת שובה), אדער אין שבת צווישן יום כיפור און סוכות.
פרשה אינהאלט
שירת האזינו
פרשת האזינו זעצט פאר די סעריע פון פרשיות צום סוף פון דער תורה, אין וועלכע עס ווערט פארציילט איבער די הכנות צום פטירה פון משה רבנו. כמעט דעם גאנצן פרשה פארנעמט דער שירת האזינו, וואס וועט דינען, ווי משה זאגט אין די פריערדיגע פרשה, אלס אן עדות פאר עם ישראל אויף וואס עס גייט פארקומען מיט זיי אין די קומענדיגע דורות. די שירה שילדערט דעם היסטארישן דורכגאנג פון אידישן פאלק: פון באקומען ארץ ישראל, ביז זינד, גלות און גאולה.
די שירה איז געבויט שורות'ווייז, וואס אין יעדע שורה זענען פארהאן צוויי מער-ווייניגער גלייכע טיילן, און יעדע טייל באשטייט פון ארום דריי ווערטער. אין ספר תורה ווערט עס געשריבן אויף א פארמאט וואס הייסט "אריח על גבי אריח", וואס טייטשט אז די שורות ווערן געשריבן אין צוויי חלקים מיט ליידיג פלאץ אינצווישן (דאס איז אין קעגנזאץ צו שירת הים, וואס ווערט געשריבן "אריח על גבי לבֵנה).
די בשורה פון משה'ס טויט
נאך די שירה איז דא צוויי קורצע פרשיות: אין די ערשטע איז פארגעשטעלט ווי משה ליינטפאר פאר די אידן די שירה, און ער זאגט זיי אן נאך אמאל צו היטן די תורה: ”כִּי לֹא דָבָר רֵק הוּא מִכֶּם כִּי הוּא חַיֵּיכֶם וּבַדָּבָר הַזֶּה תַּאֲרִיכוּ יָמִים עַל הָאֲדָמָה אֲשֶׁר אַתֶּם עֹבְרִים אֶת הַיַּרְדֵּן שָׁמָּה לְרִשְׁתָּהּ.” און ביי די צווייטע הייסט דער אויבערשטער פאר משה ארוף צוגיין אויף הר העברים - וואס דאס איז הר נבו צו ארום קוקן אויף ארץ ישראל, און שפעטער זאל ער דארט שטארבן: ”עַל אֲשֶׁר מְעַלְתֶּם בִּי בְּתוֹךְ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל בְּמֵי מְרִיבַת קָדֵשׁ מִדְבַּר צִן עַל אֲשֶׁר לֹא קִדַּשְׁתֶּם אוֹתִי בְּתוֹךְ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל.”
דער סדר פון די קריאת התורה
די שירה איז צוטיילט אין זעקס טיילן, לויט די ראשי תיבות "הזי"ו ל"ך". עס איז דא אסאך מיינונגען וועגן ווי צו טייַטשן די סדר פון טיילן.
אין בית המקדש פלעגן די לוויים זאגן איין טייל יעדן שבת אלס שיר פון קרבן מוסף, און אזוי ווי די פרקי השיר ווערן צוטיילט אין בית המקדש, און אין קריאת התורה ווערט עס איינגעטיילט אין זעקס עליות ביז דער סוף פון די שירה[1], און דער זיבעטער זאָגט פון סוף שירה ביז דער סוף פון די פרשה[2].
מבנה הפרשה
אין פרשת האזינו איז דא 52 פסוקים וואס זענען איינגעטיילט אין דריי פרשיות פתוחות אן קיין פרשיות סתומות, דאס איז די איינציגע פרשה וואס עס איז נישט דא אין דעם קיין פרשיות סתומות. די גאנצע פרשה איז אין איין סדר און אין פרק.
דאטומען
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין פיר אנדערע דאטומען:
- השא יאר און הכז יאר, השג יאר און החא יאר - אין ג' בתשרי
- זשג יאר און זחא יאר, זשה יאר און זחג יאר - אין ח' בתשרי
- גכה יאר און גכז יאר - אין י"ב בתשרי
- בשה יאר און בחג יאר, בשז יאר און בחה יאר - אין י"ג בתשרי
הפטורה
אויב מען ליינט דעם פרשה ביים שבת צווישן ראש השנה מיט יום כיפור, ליינט מען די הפטרה "שובה ישראל", און דערפאר ווערט אנגערופן דער שבת 'שבת שובה'. אנדערש, איז מען מפטיר ביי שירת דוד, שמואל ב' כב, א–נא. און די תימנים און די איטלקים זענען מפטיר ביי יחזקאל יז, כב - יח, לב. אין חומש פון מנהגי רומניה (קושטא רס"ה), איז דערמאנט ביידע מנהגים.
לויט איין מנהג וואס עס איז דערמאנט אין 'קונטרס פוזנא', איז ביים שבת צווישן ראש השנה מיט יום כיפור איז מען מפטיר "דרשו ה' בהמצאו", און ביים שבת צווישן יום כיפור מיט סוכות איז מען מפטיר "שובה ישראל".
רעפרענצן
- ↑ ראש השנה לא א, רמב"ם תמידין ומוספין ו ט, מסכת סופרים יב ז, ירושלמי מגילה ג ז, רמב"ם תפילה יג ה, טוש"ע או"ח תכח ה
- ↑ רש"י דארט, און אין טוש"ע דארט