בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,370
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 28: | שורה 28: | ||
[[חז"ל]]{{הערה|{{ילקוט שמעוני|בראשית|קל}}}} זאגן אז די אמהות זענען געווען [[נביא]]ות. [[רבי חנינא בן פזי]] לערנט דאס פון דעם וואס רחל האט געבעטן {{ציטוטון|יֹסֵף ה' לִי בֵּן אַחֵר|{{תנ"ך|בראשית|ל|כד}}}}. פון דעם וואס זי האט נישט געבעטן "נאך קינדער", ווייזט אויס אז זי האט געוואוסט אז יעקב גייט געבוירן נאר נאך איין זון, און זי האט מתפלל געווען אז דער זון זאל ארויסקומען פון איר{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|עב|ו}}}}. פארט ווערט אבער נאר שרה אויסגערעכנט צווישן די שבע נביאות{{הערה|{{בבלי|מגילה|יד|א}}. זעט שפתי חכמים אויף {{תנ"ך|בראשית|כט|לד|מפרש=רש"י}} אז דאס איז ווייל שרה איז געווען גרעסער ווי אברהם אין נבואה, אנדערש ווי די אנדערע אמהות קעגן די אבות, אדער אז שרה האט נבואה געזאגט אויך פאר אנדערע.}}. | [[חז"ל]]{{הערה|{{ילקוט שמעוני|בראשית|קל}}}} זאגן אז די אמהות זענען געווען [[נביא]]ות. [[רבי חנינא בן פזי]] לערנט דאס פון דעם וואס רחל האט געבעטן {{ציטוטון|יֹסֵף ה' לִי בֵּן אַחֵר|{{תנ"ך|בראשית|ל|כד}}}}. פון דעם וואס זי האט נישט געבעטן "נאך קינדער", ווייזט אויס אז זי האט געוואוסט אז יעקב גייט געבוירן נאר נאך איין זון, און זי האט מתפלל געווען אז דער זון זאל ארויסקומען פון איר{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|עב|ו}}}}. פארט ווערט אבער נאר שרה אויסגערעכנט צווישן די שבע נביאות{{הערה|{{בבלי|מגילה|יד|א}}. זעט שפתי חכמים אויף {{תנ"ך|בראשית|כט|לד|מפרש=רש"י}} אז דאס איז ווייל שרה איז געווען גרעסער ווי אברהם אין נבואה, אנדערש ווי די אנדערע אמהות קעגן די אבות, אדער אז שרה האט נבואה געזאגט אויך פאר אנדערע.}}. | ||
חז"ל דרש'ענען אז דער זכות פון די אמהות איז אויך אין כלל פון [[זכות אבות]]{{הערה|{{ספריא|2= | חז"ל דרש'ענען אז דער זכות פון די אמהות איז אויך אין כלל פון [[זכות אבות]]{{הערה|{{ספרא|ויקרא|כו|מב}} ({{ספריא|2=פרשת בחוקותי, פרק ח|3=Sifra%2C_Bechukotai%2C_Chapter_8.8}}); {{בבלי|ראש השנה|יא|א}}.}}, כאטש די השגחה פון השי"ת צוליב די אבות איז ווי פון פענסטערס און צוליב די אמהות ווי פון שפאלטנס{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|יא|ג}}}}. | ||
דער [[מדרש]] ערקלערט אז די [[ארבעה מינים]] זענען מרמז קעגן די אמהות: [[אתרוג|פרי עץ הדר]] קעגן שרה, וואס איז געווען באשיינט מיט עלטער; דער [[לולב]], וואס טראגט פרוכט און שטעכערס, קעגן רבקה וואס האט געבוירן יעקב און עשו; דער [[הדס]], באקרוינט מיט פילע בלעטער, קעגן לאה וועלכע האט געהאט פיל קינדער; און די [[ערבה]], וואס ווערט שנעל פארטרוקנט, קעגן רחל וואס איז נפטר געווארן פריער ווי איר שוועסטער{{הערה|{{מדרש רבה|ויקרא|ל|י}}}}. | דער [[מדרש]] ערקלערט אז די [[ארבעה מינים]] זענען מרמז קעגן די אמהות: [[אתרוג|פרי עץ הדר]] קעגן שרה, וואס איז געווען באשיינט מיט עלטער; דער [[לולב]], וואס טראגט פרוכט און שטעכערס, קעגן רבקה וואס האט געבוירן יעקב און עשו; דער [[הדס]], באקרוינט מיט פילע בלעטער, קעגן לאה וועלכע האט געהאט פיל קינדער; און די [[ערבה]], וואס ווערט שנעל פארטרוקנט, קעגן רחל וואס איז נפטר געווארן פריער ווי איר שוועסטער{{הערה|{{מדרש רבה|ויקרא|ל|י}}}}. | ||
| שורה 37: | שורה 37: | ||
==אין ליטורגיע== | ==אין ליטורגיע== | ||
עס איז איינגעפירט אין פיל ערטער אז א טאטע ווינטשט זיין טאכטער "ישימך אלקים כשרה, רבקה, רחל, ולאה" ווען ער בענטשט איר [[שבת|פרייטאג צונאכטס]]{{הערה|דער נוסח איז ערשט דערמאנט דורך [[רבי יאיר חיים בכרך]], מקור חיים, סימן ע"ר}}. ביי [[יזכור]] דערמאנט מען די נעמען פון די אמהות, און אין געוויסע נוסחאות פון [[מי שברך]] פאר א פרוי, ווי פאר מקשה לילד אדער א חולה, ווערן זיי אויך דערמאנט{{הערה|1={{כתיב|סדור מנהג אשכנז המזרחי לכל השנה|990000445330205171 | עס איז איינגעפירט אין פיל ערטער אז א טאטע ווינטשט זיין טאכטער "ישימך אלקים כשרה, רבקה, רחל, ולאה" ווען ער בענטשט איר [[שבת|פרייטאג צונאכטס]]{{הערה|דער נוסח איז ערשט דערמאנט דורך [[רבי יאיר חיים בכרך]], מקור חיים, סימן ע"ר}}. ביי [[יזכור]] דערמאנט מען די נעמען פון די אמהות, און אין געוויסע נוסחאות פון [[מי שברך]] פאר א פרוי, ווי פאר מקשה לילד אדער א חולה, ווערן זיי אויך דערמאנט{{הערה|1={{כתיב|סדור מנהג אשכנז המזרחי לכל השנה|990000445330205171|Fol. 009r|26731092}}, מערקט אין צווייטן מי שברך פעלט רחל, און שטייט חנה; זעט אויך אין די מאמרים [https://www.nli.org.il/he/articles/RAMBI990005827850705171/NLI געלינקט דא]}}. | ||
אין פילע [[תחינות]] ווערן דערמאנט די אמהות ווי למשל אין די "תחנה אמהות" פארפאסט דורך די געלערנטע [[שרה רבקה רחל לאה הורוויץ]] (ת"ק יארן), טאכטער פון רבי יוקל פון גלוגא, אויף אידיש און אראמיש){{הערה|{{אייוועלט|59495|מרת שרה רבקה רחל לאה בת הרב גאון יעקב סג"ל - בעמח"ס תחנה אמהות}}}}. | אין פילע [[תחינות]] ווערן דערמאנט די אמהות ווי למשל אין די "תחנה אמהות" פארפאסט דורך די געלערנטע [[שרה רבקה רחל לאה הורוויץ]] (ת"ק יארן), טאכטער פון רבי יוקל פון גלוגא, אויף אידיש און אראמיש){{הערה|{{אייוועלט|59495|מרת שרה רבקה רחל לאה בת הרב גאון יעקב סג"ל - בעמח"ס תחנה אמהות}}}}. | ||