4,450
רעדאגירונגען
מכלוליזאציע, פארברייטערט
ק (הגהה) |
(מכלוליזאציע, פארברייטערט) צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
| פריערדיגע = פרשת יתרו | | פריערדיגע = פרשת יתרו | ||
| קומענדיגע = פרשת תרומה | | קומענדיגע = פרשת תרומה | ||
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כא|א}} - {{תנ"ך|שמות|כד|יח}} | | פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כא|א}} - {{תנ"ך|שמות|כד|יח|אן=ספר}} | ||
| צאל פסוקים = 118 | | צאל פסוקים = 118 (22'סטע) | ||
| צאל ווערטער= 1462 (31'סטע) | |||
| צאל אותיות = 5313 (37'סטע) | |||
| אינהאלט = א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים, דערנאך ווערט דערציילט ווי [[משה רבינו]] גייט ארויף אויפן בארג [[הר סיני|סיני]] צו באקומען די [[לוחות הברית]] | | אינהאלט = א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים, דערנאך ווערט דערציילט ווי [[משה רבינו]] גייט ארויף אויפן בארג [[הר סיני|סיני]] צו באקומען די [[לוחות הברית]] | ||
| מספר עשה חינוך = 23 | | מספר עשה חינוך = 23 | ||
| מספר לא תעשה חינוך = 30 | | מספר לא תעשה חינוך = 30 | ||
| עשה חינוך = דיני [[עבד עברי]], [[אמה עבריה#יעוד|יעוד]] און אויסלייזן אן [[אמה עבריה]], [[ארבע מיתות בית דין|מיתת חנק]], דיני [[קנסות]], [[ארבע מיתות בית דין|מיתת סייף]], דיני [[ארבעה אבות נזיקין]], דיני [[גניבה|גנב]], [[ארבעה שומרים|דיני שומרים]], דין [[מפתה]], [[הלוואה|פארבארגן פאר אן ארעמאן]], [[רוב|פסק'ענען נאך רוב דיינים]], [[פריקה וטעינה]], [[שמיטה|שמיטת קרקעות]], [[שבת|רוען אין שבת]], [[עליה לרגל]], [[ביכורים]]. | | עשה חינוך = דיני [[עבד עברי]], [[אמה עבריה#יעוד|יעוד]] און אויסלייזן אן [[אמה עבריה]], [[ארבע מיתות בית דין|מיתת חנק]], דיני [[קנסות]], [[ארבע מיתות בית דין|מיתת סייף]], דיני [[ארבעה אבות נזיקין]], דיני [[גניבה|גנב]], [[ארבעה שומרים|דיני שומרים]], דין [[מפתה]], [[הלוואה|פארבארגן פאר אן ארעמאן]], [[רוב|פסק'ענען נאך רוב דיינים]], [[פריקה וטעינה]], [[שמיטה|שמיטת קרקעות]], [[שבת|רוען אין שבת]], [[עליה לרגל]], [[ביכורים]]. | ||
| לא תעשה חינוך = פארקויפן אן [[אמה עבריה]], אפהאלטן פון איר [[שאר כסות ועונה]], [[איסור | | לא תעשה חינוך = פארקויפן אן [[אמה עבריה]], אפהאלטן פון איר [[שאר כסות ועונה]], [[איסור פון שלאגן די עלטערן]], עסן פון [[שור הנסקל]], [[כישוף|לאזן א מכשפה לעבן]], [[אונאת הגר|אויספאפן א גר]] מיט רייד אדער מיט געלט, [[כל אלמנה ויתום לא תענון|פייניגן אן אלמנה אדער א יתום]], [[לא תהיה לו כנושה|מאנען א חוב פון אן ארעמאן]], [[ריבית|איסור ריבית]], [[איסור קללה|שעלטן א דיין אדער נשיא]], [[תרומות ומעשרות|פארטוישן די סדר תרומות און מעשרות]], [[טריפה|עסן טריפות]], [[לשון הרע|לשון הרע אדער שמע שווא]], [[פסולי עדות]], [[טויטשטראף|אנטיילנעמען מיט עושי רע]], זיך פארלאזן אין [[דיני נפשות]] אויף א צווייטן [[דיין]], פארדרייען א משפט, פסק'נען לויט שאצונגען, [[שוחד]], זיך באשווערן אין א אפגאט, [[מסית|בארעדן צו דינען עבודה זרה]], שחט'ן [[קרבן פסח]] ווען ס'איז נאך דא [[חמץ]] אין שטוב, [[נותר|איבערנעכטיגן די אימורים פון קרבן פסח]], [[בשר בחלב|קאכן בשר בחלב]], שליסן א בונד מיט אזעלכע וואס דינען עבודה זרה, [[לא תחנם]] | ||
| עדה1= | | עדה1=אשכנזים און ספרדים | ||
| הפטורה1={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח|כב}}, און | | עדה2=תימנים | ||
| עדה3=איטאליענער | |||
| הפטורה2={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח}} - {{תנ"ך|ירמיהו|לה|יט}} | | הפטורה1={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח|כב}}, און מ'לייגט צו {{תנ"ך|ירמיהו|לג|כה|כו}} | ||
| הפטורה2={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח}} - {{תנ"ך|ירמיהו|לה|יט|אן=ספר}} | |||
| הפטורה3={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח}} - {{תנ"ך|ירמיהו|לה|יא}} | | הפטורה3={{תנ"ך|ירמיהו|לד|ח}} - {{תנ"ך|ירמיהו|לה|יא|אן=ספר}} | ||
}} | }} | ||
'''{{מנוקד|פרשת מִשְׁפָּטִים}}''' איז די זעקסטע [[סדרה]] פון [[ספר שמות]], און די אכצנטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|שמות|כא|א|אן=ספר|לאנג=יא}} ביז {{תנ"ך|שמות|כד|יח|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 118 פסוקים, און 33 פרשיות - זעקס [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און 27 [[פרשה סתומה|סתומות]]. | |||
אין מערהייט פרשה ווערט אויסגערעכנט אסאך [[מצוות]] און דינים, בעיקר וואס האט מיט [[דיני ממונות]]. אין סוף פרשה ווערט דערציילט איבער די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, און דאס ארויפגיין פון משה צום בארג סיני. | |||
פרשת משפטים ווערט געליינט צווישן [[כ"ד שבט]] און א' אדר]]. א מערהייט פון די | פרשת משפטים ווערט געליינט צווישן [[כ"ד שבט]] און [[א' אדר]]. א מערהייט פון די [[פשוט'ע יארן]] (אויסער אין [[השא יאר]]) געפאלט דאס א שבת בעפאר [[ראש חודש]] [[אדר]], וואס דאן ליינט מען [[מפטיר]] די ערשטע פרשה פון די "[[ארבע פרשיות]]" - [[פרשת שקלים]]. | ||
ביי די ספרדים איז געווען איינגעפירט אין טייל [[עיבור יאר]]ן ([[השג יאר|השג]] און [[החא יאר]]ן) צו צעטיילן משפטים אויף צוויי - "משפטים" און "אם כסף תלוה" ({{תנ"ך|שמות|כב|כד|אן=ספר}}){{ביאור|דער מנהג ווערט געברענגט דורך די ראשונים אין די ספרדי'שע פלעצער, לויט'ן כלל פון "סגיר ופסח" - אז [[פרשת מצורע|פרשת "מצורע"]] ("סגיר" אויף [[אראמיש]]) ווערט געליינט די שבת פאר "[[פסח]]", און אין יארן וואס [[ראש השנה]] געפאלט אום [[דאנערשטאג]] (השג און החא יארן), פעלט אויס נאך א קריאה בעפאר פסח אז מצורע זאל געפאלן אין איינקלאנג מיט'ן כלל. דער [[ראב"ח]] שרייבט דעם מנהג און [[ספר העבור]]{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר העבור|3=21292|page=88|4=לוח תיקון הסדרים הנקראים בשבתות בכל שנה}}.}} וועלכע שלאגט פאר צו צעטיילן [[פרשת וירא|וירא]], משפטים, אדער [[פרשת כי תשא|כי תשא]] (ווי טייל יוצאי ליביע פירן זיך). אויך אין [[ספר האשכול]] ווערט דערמאנט אז טייל נעמען אן דער כלל פון סגיר ופסח{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר האשכול|3=9047|page=270|מהדורה=אלבעק|עמ=דף ס"ה ע"א}}.}}. אויך דער [[מאירי]] שרייבט דער מנהג צו צעטיילן [[כי תשא]]{{הערה|{{היברובוקס|2=קרית ספר|3=41282|page=80|באנד=חלק א'|עמ=פג-פד}}.}}, און עס ווערט אויך דערמאנט אין ארחות חיים פון [[רבי אהרן הכהן מלוניל]]{{הערה|[https://machon.oretzion.com/document/ארחות%20חיים%20ב%20סופי%20עדכני.pdf#page=89 הל' קריאת ספר תורה סי' ס"ג].}}, און אין [[אבודרהם]]{{הערה|{{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/82|סדר הפשריות וההפטרות - פ"ב}}.}}. דער [[ספר החינוך]] צעטיילט אויך די [[s:ספר החינוך (סדר דפוס פרנקפורט)/ספר שמות|מצוות אין מפשטים]] פאר צוויי פרשיות.{{ש}}אין [[מחזור ויטרי]]{{הערה|{{שיתופתא|Machzor_Vitry,_Laws_of_Purim/256|סימן רנ"ו}}.}} און נאך פיל ראשונים איז אבער דער כלל "פקיד ופסח", אז מען ליינט [[פרשת צו]] (פקיד) בעפאר פסח, גילטיג סיי אין א פשוט יאר און סיי אין אן עיבור יאר. עס ווערט אבער אויך געברענגט אלס דער מנהג פון צרפת, אדער אלס מנהג פון [[רבינו תם]]{{הערה|אזוי אין די {{היברובוקס|2=השלמות למחזור ויטרי|3=10172|page=410|עמ=6}}.}} פאר אן עיבור יאר איז "סגיר ופסח" (מצורע), און פאר השג און החא יארן - "פטיר ופסח" (אדער "אוחר ופסח"), וואס דאס איז [[פרשת אחרי]], און דאס איז למעשה דער פארשפרייטער מנהג.}}, און אזוי האבן זיך געפירט די אידן אין [[טוניזיע]] ביז שפעטערע יארן{{הערה|זעט {{דעת|מרדכי סיטבון, אברהם הטל|daat/toshba/minhagim/tu2.htm|"ממנהגי יהדות תוניסיה"}}.}}. | |||
==פרשה אינהאלט== | ==פרשה אינהאלט== | ||
[[טעקע:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלן דורך דזשאן סטיפל דעיוויס]] | [[טעקע:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלן דורך דזשאן סטיפל דעיוויס]] | ||
| שורה 44: | שורה 45: | ||
נאך וואס משה רבינו האט איבער געגעבן פאר די אידן די אלע מצוות{{הערה|אזוי לויט די סדר הפסוקים, אבער אין [[רש"י]] שטייט אז ס'איז געווען נאך פאר מתן תורה}} ווערט געבינדן א בונד צווישן די אידן מיט דער באשעפער, דערנאך בויט משה א מזבח צופיסנס פון בארג סיני, און איז מקריב [[קרבנות]] צוזאמען מיט אהרן און די זקנים, דערנאך גייט ער ארויף צום בארג סיני באקומען די [[לוחות הברית]], און האלט זיך אויף דארט פערציג טעג און פערציג נעכט. | נאך וואס משה רבינו האט איבער געגעבן פאר די אידן די אלע מצוות{{הערה|אזוי לויט די סדר הפסוקים, אבער אין [[רש"י]] שטייט אז ס'איז געווען נאך פאר מתן תורה}} ווערט געבינדן א בונד צווישן די אידן מיט דער באשעפער, דערנאך בויט משה א מזבח צופיסנס פון בארג סיני, און איז מקריב [[קרבנות]] צוזאמען מיט אהרן און די זקנים, דערנאך גייט ער ארויף צום בארג סיני באקומען די [[לוחות הברית]], און האלט זיך אויף דארט פערציג טעג און פערציג נעכט. | ||
==מצוות אין דער פרשה== | |||
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]]{{הערה|{{ספר החינוך|מב|צד}}.}} איז פארהאן 53 [[תרי"ג מצוות|מצוות]] אין דער פרשה: | |||
== דאטומען == | |||
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין זיבן אנדערע דאטומען: | |||
*[[השא יאר]] און [[השג יאר]] - [[כ"ד שבט]] | |||
*[[הכז יאר]] - [[כ"ה שבט]] | |||
*[[החא יאר]] - [[כ"ו שבט]] | |||
*[[גכה יאר]] און [[בשה יאר]], [[גכז יאר]] און [[בשז יאר]] - [[כ"ז שבט]] | |||
*[[בחג יאר]] און [[זשג יאר]], [[בחה יאר]] און [[זשה יאר]] - [[כ"ט שבט]] | |||
*[[זחא יאר]] - [[א' אדר]] | |||
*[[זחג יאר]] - [[א' אדר א']] | |||
==מפטיר און הפטורה== | ==מפטיר און הפטורה== | ||
| שורה 52: | שורה 66: | ||
==דרויסנדע לינקס== | ==דרויסנדע לינקס== | ||
{{מיזמים|ויקיטקסט=פרשת משפטים}} | {{מיזמים|ויקיטקסט=פרשת משפטים}} | ||
{{קישורי פרשה | {{קישורי פרשה|בית חב"ד=475324|ישיבה=31|בינינו=7168|אתר פרשת השבוע=2011/01/mishpatim}} | ||
==צו ליינען מער== | |||
* [https://forum.otzar.org/viewtopic.php?t=37573 '''אפשרויות ההפטרות לפרשיות'''] אויף אוצר החכמה פארום | |||
==נאטיצן== | |||
{{ביאורים}} | |||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||
| שורה 59: | שורה 78: | ||
{{פרשיות השבוע}} | {{פרשיות השבוע}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:פרשיות ספר שמות|משפטים]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אידישע דינים]] | ||
[[קאַטעגאָריע:פרשת משפטים|*]] | [[קאַטעגאָריע:פרשת משפטים|*]] | ||
[[he:פרשת משפטים]] | [[he:פרשת משפטים]] | ||
{{קרד}} | {{קרד}} | ||