אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:עזה"
(געשאַפן בלאַט מיט '{{אנדערע באדייט|דאס=דער שטאט, היינט אין עזה פּאַס|אנדער=דעם ארטיקל איבער'ן פּאַס|זעט=עזה פאס}} עזה ערשיינט צום ערשטן מאל אין תנ"ך אלס א פלשתי'ער שטאט, דער פלאץ פון שמשון'ס דראמאטישן טויט. אידן האבן עס ענדליך פארכאפט אין דער חשמ...') |
(פארברייטערט) |
||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{אנדערע באדייט|דאס=דער שטאט, היינט אין עזה פּאַס|אנדער=דעם ארטיקל איבער'ן פּאַס|זעט=עזה פאס}} | {{אנדערע באדייט|דאס=דער שטאט, היינט אין עזה פּאַס|אנדער=דעם ארטיקל איבער'ן פּאַס|זעט=עזה פאס}} | ||
{{דעסקריפציע|אלטע מיטל־מזרח מעטראָפּאָליס און מאָדערנער שטאָט אין פּאַלעסטינע}} | |||
'''עַזָּה''' איז א שטאָט און הויפּט שטאָטישער צענטער פון די [[עזה פּאַס]], דרום-מערב [[פאלעסטינע|פּאַלעסטינע]]. די שטאט איז אמאל געווען די אדמיניסטראטיווע הויפטקווארטיר פאר די מדינת ישראל מיליטערישע קרעפטן וועלכע האבן באזעצט דעם עזה סטריפ, און איז געקומען אונטער פאלעסטינער קאנטראל אין 2005. | |||
==היסטאריע== | |||
עזה ערשיינט צום ערשטן מאל אין תנ"ך אלס א [[פלשתים|פלשתי'ער]] שטאט, דער פלאץ פון [[שמשון הגיבור|שמשון]]'ס דראמאטישן טויט. אידן האבן עס ענדליך פארכאפט אין דער [[חשמונאים|חשמונאי'ער]] תקופה, און זיך דארט געצויגן וואוינען. מערקווירדיגע איינוואוינער רעכענען אריין [[דונש|דונש אבן לברט]], און [[נתן העזתי|נתן פון עזה]], ראטגעבער פון פאַלשן משיח [[שבתי צבי]]. עזה געפינט זיך אין די גרעניצן פון שבט יהודה אין [[ארץ ישראל]]{{הערה|זע בראשית ט"ו, יהושע ט"ו, מלכים ה"ה, 47, און שופטים א:יח}}) און דעריבער האָבן געוויסע גע'טענה'ט אז עס איז דא א הלכה'דיגער חיוב צו וואוינען אין דעם לאנד. די ערשטע באזעצונג פון דער געגנט איז ביי [[אברהם אבינו|אברהם]] און [[יצחק אבינו|יצחק]], וועלכע האבן ביידע געוואוינט אין די [[גרר|גְרָר]] געגנט פון עזה. אין פערטן יאָרהונדערט איז עזה געווען דער וויכטיגסטער אידישער פּאָרט פון ארץ ישראל פאַר אינטערנאציאנאלע האַנדל און וואַנדל. | עזה ערשיינט צום ערשטן מאל אין תנ"ך אלס א [[פלשתים|פלשתי'ער]] שטאט, דער פלאץ פון [[שמשון הגיבור|שמשון]]'ס דראמאטישן טויט. אידן האבן עס ענדליך פארכאפט אין דער [[חשמונאים|חשמונאי'ער]] תקופה, און זיך דארט געצויגן וואוינען. מערקווירדיגע איינוואוינער רעכענען אריין [[דונש|דונש אבן לברט]], און [[נתן העזתי|נתן פון עזה]], ראטגעבער פון פאַלשן משיח [[שבתי צבי]]. עזה געפינט זיך אין די גרעניצן פון שבט יהודה אין [[ארץ ישראל]]{{הערה|זע בראשית ט"ו, יהושע ט"ו, מלכים ה"ה, 47, און שופטים א:יח}}) און דעריבער האָבן געוויסע גע'טענה'ט אז עס איז דא א הלכה'דיגער חיוב צו וואוינען אין דעם לאנד. די ערשטע באזעצונג פון דער געגנט איז ביי [[אברהם אבינו|אברהם]] און [[יצחק אבינו|יצחק]], וועלכע האבן ביידע געוואוינט אין די [[גרר|גְרָר]] געגנט פון עזה. אין פערטן יאָרהונדערט איז עזה געווען דער וויכטיגסטער אידישער פּאָרט פון ארץ ישראל פאַר אינטערנאציאנאלע האַנדל און וואַנדל. | ||
גרויסע מיטל-אלטער רבנים ווי [[רבי ישראל נג'ארא]], מחבר פון "[[קה ריבון עלם]]", דער פאפולערער שבת זמר, און דער באקאנטער מקובל [[הרב אברהם אזולאי]], זענען געווען רבנים אין עזה אידישע קהילות. | |||
די פּעריאָדישע באַזייטיגונג פון אידן פון עזה גייט צוריק כאטש צו די רוימער אין 61 א"ר, נאכגעפאלגט פיל שפּעטער דורך די [[קרייצצוג]]לער, [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאַפּאָלעאָן]], די [[אטאמאנישע אימפעריע|אָטאָמאַנישע טערקן]], די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]] און די היינטצייטיגע [[עגיפטן|עגיפּטער]]. אָבער, אידן האָבן זיכער געוואוינט אין עזה דורכאויס די יאָרן, מיט אַ שטאַרקער אָנוועזנהייט אין ניינצנטן און פריע צוואנציגסטן יאָרהונדערט. | |||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== |
רעוויזיע פון 23:45, 4 דעצעמבער 2023
עַזָּה איז א שטאָט און הויפּט שטאָטישער צענטער פון די עזה פּאַס, דרום-מערב פּאַלעסטינע. די שטאט איז אמאל געווען די אדמיניסטראטיווע הויפטקווארטיר פאר די מדינת ישראל מיליטערישע קרעפטן וועלכע האבן באזעצט דעם עזה סטריפ, און איז געקומען אונטער פאלעסטינער קאנטראל אין 2005.
היסטאריע
עזה ערשיינט צום ערשטן מאל אין תנ"ך אלס א פלשתי'ער שטאט, דער פלאץ פון שמשון'ס דראמאטישן טויט. אידן האבן עס ענדליך פארכאפט אין דער חשמונאי'ער תקופה, און זיך דארט געצויגן וואוינען. מערקווירדיגע איינוואוינער רעכענען אריין דונש אבן לברט, און נתן פון עזה, ראטגעבער פון פאַלשן משיח שבתי צבי. עזה געפינט זיך אין די גרעניצן פון שבט יהודה אין ארץ ישראל[1]) און דעריבער האָבן געוויסע גע'טענה'ט אז עס איז דא א הלכה'דיגער חיוב צו וואוינען אין דעם לאנד. די ערשטע באזעצונג פון דער געגנט איז ביי אברהם און יצחק, וועלכע האבן ביידע געוואוינט אין די גְרָר געגנט פון עזה. אין פערטן יאָרהונדערט איז עזה געווען דער וויכטיגסטער אידישער פּאָרט פון ארץ ישראל פאַר אינטערנאציאנאלע האַנדל און וואַנדל.
גרויסע מיטל-אלטער רבנים ווי רבי ישראל נג'ארא, מחבר פון "קה ריבון עלם", דער פאפולערער שבת זמר, און דער באקאנטער מקובל הרב אברהם אזולאי, זענען געווען רבנים אין עזה אידישע קהילות.
די פּעריאָדישע באַזייטיגונג פון אידן פון עזה גייט צוריק כאטש צו די רוימער אין 61 א"ר, נאכגעפאלגט פיל שפּעטער דורך די קרייצצוגלער, נאַפּאָלעאָן, די אָטאָמאַנישע טערקן, די בריטישע און די היינטצייטיגע עגיפּטער. אָבער, אידן האָבן זיכער געוואוינט אין עזה דורכאויס די יאָרן, מיט אַ שטאַרקער אָנוועזנהייט אין ניינצנטן און פריע צוואנציגסטן יאָרהונדערט.
רעפערענצן
- ↑ זע בראשית ט"ו, יהושע ט"ו, מלכים ה"ה, 47, און שופטים א:יח