3,258
רעדאגירונגען
ק
←פארלעסליכקייט און קאנטראווערסיע: כנדצ''ל
(←פארלעסליכקייט און קאנטראווערסיע: לינק צו רוי) |
ק (←פארלעסליכקייט און קאנטראווערסיע: כנדצ''ל) |
||
| שורה 62: | שורה 62: | ||
[[רבי צדוק הכהן פון לובלין]] נעמט אן, אז אין יוסיפון ווערט ערליך נאכגעשריבן וואס יוסף האט מיטגעהאלטן און פארשטאנען; נאר עס איז אוממעגליך אפילו פאר איינער פון יענע צייט צו וויסן אלע פרטים גענוי. נאר חז"ל האבן מיט [[רוח הקודש]] געקענט שרייבן אלעס מיט א פונקטליכקייט{{הערה|רבי צדוק הכהן מלובלין, '''אור זרוע לצדיק''', לובלין תרפ"ט, דף כד עמוד ב}}. דער [[דוד גאנז|צמח דוד]] שרייבט, אז כאטש וואס טייל פון זיינע ווערטער זענען זיך סותר מיט חז"ל, דארף מען וויסן אז יוסף איז געווען א גרויסער מאן, און דערפאר האבן געוויסע חכמים זיך באמיהט צו פארענטפערן די אלע שינויים{{הערה|רבי דוד גאנז, '''צמח דוד''', פראג שנ"ג, דף לח עמוד ב}}. | [[רבי צדוק הכהן פון לובלין]] נעמט אן, אז אין יוסיפון ווערט ערליך נאכגעשריבן וואס יוסף האט מיטגעהאלטן און פארשטאנען; נאר עס איז אוממעגליך אפילו פאר איינער פון יענע צייט צו וויסן אלע פרטים גענוי. נאר חז"ל האבן מיט [[רוח הקודש]] געקענט שרייבן אלעס מיט א פונקטליכקייט{{הערה|רבי צדוק הכהן מלובלין, '''אור זרוע לצדיק''', לובלין תרפ"ט, דף כד עמוד ב}}. דער [[דוד גאנז|צמח דוד]] שרייבט, אז כאטש וואס טייל פון זיינע ווערטער זענען זיך סותר מיט חז"ל, דארף מען וויסן אז יוסף איז געווען א גרויסער מאן, און דערפאר האבן געוויסע חכמים זיך באמיהט צו פארענטפערן די אלע שינויים{{הערה|רבי דוד גאנז, '''צמח דוד''', פראג שנ"ג, דף לח עמוד ב}}. | ||
א צענטראלע פונקט אין די קאנטראווערסיע איז דאס וואס אין יוסיפון ווערט [[טיטוס]] אויסגעלויבט אלס א פיינער און ארנטליכער מאן, דערביי אנגעבנדיג אז ער האט לכתחילה נישט געוואלט חרוב מאכן דעם בית המקדש. דאס איז אנדערש ווי וואס ווערט דערציילט אין גמרא איבער די רשעות פון טיטוס. געוויסע שרייבן אז יוסף איז געווען געצווינגען אזוי צו שרייבן, זייענדיג אונטער די רוימער{{הערה|רבי חיים אלעזר שפירא, '''מנחת אלעזר''' חלק ג, בראטיסלאווא תרפ"ב, דף נד עמוד ב}}. דער מהר"ל מפראג ברענגט אויף א מעגליכקייט אז כלפי חוץ האט טיטוס טאקע זיך אויפגעפירט ווי א פיינער מאן, ווי פארציילט אין ספר יוסיפון. אויך שרייבט דער מהר"ל, אז יתכן אז טיטוס האט טאקע נישט געוואלט חרוב מאכן דעם בית המקדש, כדי זיך צו בארימען דערמיט, און דער מהר"ל גייט אריין מסביר צו די גמרא'ס שילדערונג בדרך משל צו טיפערע ענינים{{הערה|רבי יהודה לוואי, '''נצח ישראל''', פראג, שנט, דף ט עמוד א}}. פון די אנדערע זייט שרייבט [[רבי יוסף שאול נאטאנזאהן]] אז עס איז א וואונדער אז יוסיפון איז אזוי אנגענומען נאך וואס עס שטייט דערין אזוי אויף טיטוס, און אז יוסף איז ווארשיינליך נאכגעשלעפט געווארן נאך די גריכישע פילאזאפיע{{הערה|שם=שומ}}. | א צענטראלע פונקט אין די קאנטראווערסיע איז דאס וואס אין יוסיפון ווערט [[טיטוס]] אויסגעלויבט אלס א פיינער און ארנטליכער מאן, דערביי אנגעבנדיג אז ער האט לכתחילה נישט געוואלט חרוב מאכן דעם בית המקדש. דאס איז אנדערש ווי וואס ווערט דערציילט אין גמרא איבער די רשעות פון טיטוס. געוויסע שרייבן אז יוסף איז געווען געצווינגען אזוי צו שרייבן, זייענדיג אונטער די רוימער{{הערה|רבי חיים אלעזר שפירא, '''מנחת אלעזר''' חלק ג, בראטיסלאווא תרפ"ב, דף נד עמוד ב}}. דער מהר"ל מפראג ברענגט אויף א מעגליכקייט אז כלפי חוץ האט טיטוס טאקע זיך אויפגעפירט ווי א פיינער מאן, ווי פארציילט אין ספר יוסיפון. אויך שרייבט דער מהר"ל, אז יתכן אז טיטוס האט טאקע נישט געוואלט חרוב מאכן דעם בית המקדש, כדי זיך צו בארימען דערמיט, און דער מהר"ל גייט אריין מסביר צו זיין די גמרא'ס שילדערונג בדרך משל צו טיפערע ענינים{{הערה|רבי יהודה לוואי, '''נצח ישראל''', פראג, שנט, דף ט עמוד א}}. פון די אנדערע זייט שרייבט [[רבי יוסף שאול נאטאנזאהן]] אז עס איז א וואונדער אז יוסיפון איז אזוי אנגענומען נאך וואס עס שטייט דערין אזוי אויף טיטוס, און אז יוסף איז ווארשיינליך נאכגעשלעפט געווארן נאך די גריכישע פילאזאפיע{{הערה|שם=שומ}}. | ||
דער [[ב"ח]] שרייבט אז מען מעג ליינען ספר יוסיפון אום שבת, ווייל מען לערנט דערפון מוסר און יראת שמים, און מען מעג עס ליינען אויך אין לשון לע"ז{{הערה|{{טור|אורח חיים|שז|אן=חלק|מפרש=בית חדש}}}}. אזוי פסק'נט אויך דער [[שולחן ערוך הרב]]{{הערה|{{שולחן ערוך הרב|אורח חיים|שז|ל}}}}. דער [[לבוש]]{{הערה|לבוש החור, סימן תקנ"ד סעיף ב}} שרייבט אז מען מעג ליינען יוסיפון אין [[תשעה באב]], און דער [[משנה ברורה]] ברענגט אראפ זיינע ווערטער{{הערה|{{משנה ברורה|תקנד|ג}}.}}. פון די אנדערע זייט שרייבט רבי אברהם גאלאנטי, אז ליינען אין ספר יוסיפון ברענגט גארנישט, און ער האט קיינמאל געזען איינער וואס איז נתעורר געווארן דערפון{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אברהם גאלאנטי|קול בוכים|183403|שנת הוצאה=תשס"ד|מהדורה=מהדורה חדשה|עמ=ו}}.}}. | דער [[ב"ח]] שרייבט אז מען מעג ליינען ספר יוסיפון אום שבת, ווייל מען לערנט דערפון מוסר און יראת שמים, און מען מעג עס ליינען אויך אין לשון לע"ז{{הערה|{{טור|אורח חיים|שז|אן=חלק|מפרש=בית חדש}}}}. אזוי פסק'נט אויך דער [[שולחן ערוך הרב]]{{הערה|{{שולחן ערוך הרב|אורח חיים|שז|ל}}}}. דער [[לבוש]]{{הערה|לבוש החור, סימן תקנ"ד סעיף ב}} שרייבט אז מען מעג ליינען יוסיפון אין [[תשעה באב]], און דער [[משנה ברורה]] ברענגט אראפ זיינע ווערטער{{הערה|{{משנה ברורה|תקנד|ג}}.}}. פון די אנדערע זייט שרייבט רבי אברהם גאלאנטי, אז ליינען אין ספר יוסיפון ברענגט גארנישט, און ער האט קיינמאל געזען איינער וואס איז נתעורר געווארן דערפון{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אברהם גאלאנטי|קול בוכים|183403|שנת הוצאה=תשס"ד|מהדורה=מהדורה חדשה|עמ=ו}}.}}. | ||