אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דעמאקראטיע"

ק
טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײ ← יי, װ ← וו
ק (החלפת טקסט – " זיינען" ב־" זענען")
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײ ← יי, װ ← וו)
שורה 1: שורה 1:
{{רעגירונג מעטאדן}}
{{רעגירונג מעטאדן}}
[[טעקע:2019 Democracy index.svg|קליין|400px|]]
[[טעקע:2019 Democracy index.svg|קליין|400px]]
'''דעמאקראטיע''' איז אַ [[גריכיש]] [[ווארט]] וואס מיינט '''דעם פאָלקס מאַכט'''. אין די [[פאליטיק]] איז דאס א פאליטישע אידיאל באגריף און גאנג, איר געדאנק איז צו ערלויבן יעדן [[בירגער]] א טייל נעמען אין דער פירונג פון זיין [[רעגירונג]] און אז אלע געזעצן זענען פאר שיצן די אינידווידאולע פרייהייטן, וואס מען קען נישט קיינעם גארנישט באגרעניצן נאר אין צוזאמענהאנג מיט די אייגענע זיכערהייט.
'''דעמאקראטיע''' איז אַ [[גריכיש]] [[ווארט]] וואס מיינט '''דעם פאָלקס מאַכט'''. אין די [[פאליטיק]] איז דאס א פאליטישע אידיאל באגריף און גאנג, איר געדאנק איז צו ערלויבן יעדן [[בירגער]] א טייל נעמען אין דער פירונג פון זיין [[רעגירונג]] און אז אלע געזעצן זענען פאר שיצן די אינידווידאולע פרייהייטן, וואס מען קען נישט קיינעם גארנישט באגרעניצן נאר אין צוזאמענהאנג מיט די אייגענע זיכערהייט.
ֿ
ֿ
שורה 28: שורה 28:
איינע פון די הויפט יסודות אין דעמאקראטיע איז געבן '''"נאטירלעכע רעכטונגען"''' פאר יעדן מענטש, ווי: רעכט צו לעבן, רעכט צו פרייהייט (פרייהייט: האבן אייגענע מיינונגען, זיין [[רעליגיע]] אדער [[סעקולערע]], ארבעטן, זיך וואנדן אומעטום אין לאנד אדער אין אויסלאנד אד"ג), רעכט צו פארמאגן פארמעגן, רעכט צו זיין [[גלייכרעכטיק]], רעכט צו האבן רעספעקט, רעכט צו האבן פריוואטקייט, רעכט צו האבן א גוטער נאמען בקיצור, רעכט צו זיין א "מענטש".
איינע פון די הויפט יסודות אין דעמאקראטיע איז געבן '''"נאטירלעכע רעכטונגען"''' פאר יעדן מענטש, ווי: רעכט צו לעבן, רעכט צו פרייהייט (פרייהייט: האבן אייגענע מיינונגען, זיין [[רעליגיע]] אדער [[סעקולערע]], ארבעטן, זיך וואנדן אומעטום אין לאנד אדער אין אויסלאנד אד"ג), רעכט צו פארמאגן פארמעגן, רעכט צו זיין [[גלייכרעכטיק]], רעכט צו האבן רעספעקט, רעכט צו האבן פריוואטקייט, רעכט צו האבן א גוטער נאמען בקיצור, רעכט צו זיין א "מענטש".


דעמאקראטיע האט אויך א געשטעל צו געבן '''"סאציאלאגישע רעכטונגען"''' ווי געזונטהייט, א פלאץ צו וווינען, שטיצן ארבעטלאסיקע, עלטערערע מענטשן, אלמנות אא"וו. די יסודות זענען נישט אייניק ביי אלע רעגירונגען, די [[ליבעראליזם|ליבעראליסטישע]] געדאנק זאגט אז די רעגירונג דארף היטן די פרייהייט פון יעדן מענטש און ווי װײניקער זיך מישן צו העלפן [[סאציאליזם|סאציאלאגיש]] אויפן חשבון פון פאדערן [[שטייער]] פון דער אלגעמיינער [[בירגער]]. אבער די [[סאציאל דעמאקראטיע|סאציאל דעמאקראטישע]] געדאנק האלטן אז סאציאלאגישע רעכטונגען איז אזוי ווי נאטירלעכע רעכטונגען, און די [[מדינה]] דארף [[שנאר]]ן פון די בירגער כדי צו העלפן די שוואכערע מענטשן.
דעמאקראטיע האט אויך א געשטעל צו געבן '''"סאציאלאגישע רעכטונגען"''' ווי געזונטהייט, א פלאץ צו וווינען, שטיצן ארבעטלאסיקע, עלטערערע מענטשן, אלמנות אא"וו. די יסודות זענען נישט אייניק ביי אלע רעגירונגען, די [[ליבעראליזם|ליבעראליסטישע]] געדאנק זאגט אז די רעגירונג דארף היטן די פרייהייט פון יעדן מענטש און ווי ווייניגער זיך מישן צו העלפן [[סאציאליזם|סאציאלאגיש]] אויפן חשבון פון פאדערן [[שטייער]] פון דער אלגעמיינער [[בירגער]]. אבער די [[סאציאל דעמאקראטיע|סאציאל דעמאקראטישע]] געדאנק האלטן אז סאציאלאגישע רעכטונגען איז אזוי ווי נאטירלעכע רעכטונגען, און די [[מדינה]] דארף [[שנאר]]ן פון די בירגער כדי צו העלפן די שוואכערע מענטשן.


א ליבעראלישע רעגירונג (ווי [[אמעריקע]]) וועט פאדערן ווייניקער שטייער פון די בירגער און ווייניקער העלפן די שוואכע (זיי וועלן העלפן בעיקר צו נאטירלעכע רעכטונגען און נישט צו סאציאלאגישע רעכטונגען), און א סאציאל דעמאקראטישע רעגירונג (ווי [[מדינת ישראל]]) וועלן פאדערן הויכע שטייער פון די בירגער כדי צו העלפן די שוואכע.
א ליבעראלישע רעגירונג (ווי [[אמעריקע]]) וועט פאדערן ווייניקער שטייער פון די בירגער און ווייניקער העלפן די שוואכע (זיי וועלן העלפן בעיקר צו נאטירלעכע רעכטונגען און נישט צו סאציאלאגישע רעכטונגען), און א סאציאל דעמאקראטישע רעגירונג (ווי [[מדינת ישראל]]) וועלן פאדערן הויכע שטייער פון די בירגער כדי צו העלפן די שוואכע.
שורה 60: שורה 60:
[[קאַטעגאָריע:דעמאקראטיע|*]]
[[קאַטעגאָריע:דעמאקראטיע|*]]
[[קאַטעגאָריע:פאליטישע וויסנשאפט]]
[[קאַטעגאָריע:פאליטישע וויסנשאפט]]
[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
35,369

רעדאגירונגען