אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קאירא גניזה"

ק
החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע)
ק (החלפת טקסט – "פֿ" ב־"פ")
שורה 1: שורה 1:
די '''קאַיִר גניזה''' איז אַ זאַמלונג פֿון בערך 300,000 [[כתב יד|כּתבֿי־ידות]] פֿון דער [[בן־עזרא שול]] אין [[פוסטאט|פֿוסטאַט]] לעבן מאָדערנעם [[קאירא|קאַיִר]]. [[ייִדן]] האָבן פֿאַרנומען פֿרומע און וועלטלעכע טעקסטן אין דער [[גניזה]] אַן ערך צווישן יאר 870 לויט דער [[איצטיקע צייט-רעכענונג|איצטיקער צײַט־רעכענונג]] און דעם [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]].
די '''קאַיִר גניזה''' איז אַ זאַמלונג פון בערך 300,000 [[כתב יד|כּתבֿי־ידות]] פון דער [[בן־עזרא שול]] אין [[פוסטאט|פוסטאַט]] לעבן מאָדערנעם [[קאירא|קאַיִר]]. [[ייִדן]] האָבן פאַרנומען פרומע און וועלטלעכע טעקסטן אין דער [[גניזה]] אַן ערך צווישן יאר 870 לויט דער [[איצטיקע צייט-רעכענונג|איצטיקער צײַט־רעכענונג]] און דעם [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]].


עטלעכע [[אייראפע|אייראָפּעער]] זענען געפֿאָרן אין דער שול און האבן באַמערקט די אַלטע כּתבֿי־ידות אָבער נישט דעם באַטרעף. די וויכטיקייט פֿון דער קאַיִר גניזה האָט דער ייִדישער היסטאָריקער [[סאלאמאן שעכטער|זלמן שעכטער]] איינגעזען. ער איז געפֿאָרן אין [[מצרים]] און האָט די בלעטער צוריקגעטראָגן. הײַנט זענען די דאָקומענטן אין כּלערלײ אוניווערסיטעטן (איבערהויפּט אין [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]]).
עטלעכע [[אייראפע|אייראָפּעער]] זענען געפאָרן אין דער שול און האבן באַמערקט די אַלטע כּתבֿי־ידות אָבער נישט דעם באַטרעף. די וויכטיקייט פון דער קאַיִר גניזה האָט דער ייִדישער היסטאָריקער [[סאלאמאן שעכטער|זלמן שעכטער]] איינגעזען. ער איז געפאָרן אין [[מצרים]] און האָט די בלעטער צוריקגעטראָגן. הײַנט זענען די דאָקומענטן אין כּלערלײ אוניווערסיטעטן (איבערהויפּט אין [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]]).


==אינהאַלטן פֿון גניזה==
==אינהאַלטן פון גניזה==
[[טעקע:Manuscript page by Maimonides Arabic in Hebrew letters.jpg|thumb|כּתבֿ־יד געשריבן דורך רמב"ם אין [[יודישע אראביש|ייִדישן אראביש]].]]
[[טעקע:Manuscript page by Maimonides Arabic in Hebrew letters.jpg|thumb|כּתבֿ־יד געשריבן דורך רמב"ם אין [[יודישע אראביש|ייִדישן אראביש]].]]


מען קען כּמעט נישט מגזם זײַן די וויכטיקייט פֿון דער קאַיִר גניזה צו [[יידישע געשיכטע|ייִדישער געשיכטע]]. אַנטיקע [[פיוט|פּיוטים]] און [[תפילות|תּפֿילות]] האָבן זיך געפֿונען אין דער גניזה. די סאַמע עלטסטע כּתבֿי־יד פֿון [[תלמוד|תּלמוד]] במציאות זענען געווען אין דער גניזה.  
מען קען כּמעט נישט מגזם זײַן די וויכטיקייט פון דער קאַיִר גניזה צו [[יידישע געשיכטע|ייִדישער געשיכטע]]. אַנטיקע [[פיוט|פּיוטים]] און [[תפילות|תּפילות]] האָבן זיך געפונען אין דער גניזה. די סאַמע עלטסטע כּתבֿי־יד פון [[תלמוד|תּלמוד]] במציאות זענען געווען אין דער גניזה.  


מע האָט געפֿונען פֿאַרלוירנע ביכער, ארײַנרעכענענדיק פֿראַגמענטן פֿון [[בן סירא|ספֿר בן סירא]], דער [[דמשק דאקומענט|דמשק דאָקומענט]] (אויכעט געפֿינט זיך אין [[קומראן|קומראַן]]) און בריוו צווישן ייִדן און די [[כּוזרים]] (זע [[חסדאי אבן שפרוט|חסדאי אבן שפרוטס]] [[כוזרי|דער כּוזרי]]). אויף זייער אַ סך בלעטער האָט מען אָנגעשריבן וועגן געשעפֿט. כּתבֿי־יד געשריבן דורך [[רמב"ם]] ווערט אַנטדעקט געוואָרן.
מע האָט געפונען פאַרלוירנע ביכער, ארײַנרעכענענדיק פראַגמענטן פון [[בן סירא|ספר בן סירא]], דער [[דמשק דאקומענט|דמשק דאָקומענט]] (אויכעט געפינט זיך אין [[קומראן|קומראַן]]) און בריוו צווישן ייִדן און די [[כּוזרים]] (זע [[חסדאי אבן שפרוט|חסדאי אבן שפרוטס]] [[כוזרי|דער כּוזרי]]). אויף זייער אַ סך בלעטער האָט מען אָנגעשריבן וועגן געשעפט. כּתבֿי־יד געשריבן דורך [[רמב"ם]] ווערט אַנטדעקט געוואָרן.


==פֿאַררופֿונגען==
==פאַררופונגען==
*[https://fjms.genizah.org דער פֿריידבורג גניזה פּראָיעקט]
*[https://fjms.genizah.org דער פריידבורג גניזה פּראָיעקט]
*[https://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/genizah/1 קאַיִר גניזה כּתבֿי־יד בײַ קעמברידזש אוניווערסיטעט]
*[https://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/genizah/1 קאַיִר גניזה כּתבֿי־יד בײַ קעמברידזש אוניווערסיטעט]
*[https://www.princeton.edu/~geniza פּרינצטאָן גניזה לאַבאָראַטאָריע]
*[https://www.princeton.edu/~geniza פּרינצטאָן גניזה לאַבאָראַטאָריע]