אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי מאיר שמחה הכהן"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
שורה 51: שורה 51:
זיינע חידושים אויף תלמוד בבלי און ירושלמי זענען געדרוקט געווארן מיט'ן נאמען "חידושי רבינו מאיר שמחה על הש"ס". אין תשמ"א זענען אויך ארויסגעקומען זיינע תשובות{{הערה|יונה עמנואל, "שאלות ותשובות אור שמח : מאת מאיר שמחה הכהן מדווינסק, שו"ת אור שמח, נערך ע"י הרב אוזבנד והרב צבי לייטנר, תשמא", '''המעין''' כב, א (תשמב) 73-78}}{{הערה|[https://tablet.otzar.org/#/book/146642/p/1/t/0.088425740606946751234/fs/0/start/0/end/0/c דריטער מהדורה, מיט הוספות, תשנ"ח, אויף אוצר החכמה].}}.
זיינע חידושים אויף תלמוד בבלי און ירושלמי זענען געדרוקט געווארן מיט'ן נאמען "חידושי רבינו מאיר שמחה על הש"ס". אין תשמ"א זענען אויך ארויסגעקומען זיינע תשובות{{הערה|יונה עמנואל, "שאלות ותשובות אור שמח : מאת מאיר שמחה הכהן מדווינסק, שו"ת אור שמח, נערך ע"י הרב אוזבנד והרב צבי לייטנר, תשמא", '''המעין''' כב, א (תשמב) 73-78}}{{הערה|[https://tablet.otzar.org/#/book/146642/p/1/t/0.088425740606946751234/fs/0/start/0/end/0/c דריטער מהדורה, מיט הוספות, תשנ"ח, אויף אוצר החכמה].}}.


ער איז נפטר געווארן פיר טעג אין אלול, אינעם יאר תרפּ"ו, אין עלטער פון דריי און אכציג יאר.
רבי מאיר שמחה איז נפטר געוואָרן אין ד' אלול תרפאין אַ האָטעל אין ריגע, לאַטוויע, בשעת ער האָט געזוכט מעדיצינישע באַהאַנדלונג{{הערה|1=Meir Simcha of Dvinsk - Wikipedia}}. ביי זיין לוויה, האָט דער ראָגאַטשאָווער גאון באַפוילן צו באַגראָבן רבי מאיר שמחה'ס שטענדער מיט אים, א באַווייז צו זיין פולער איבערגעבנקייט צו תורה{{הערה|1=D. Sofer, [http://www.eilatgordinlevitan.com/dvinsk/dv_pages/dvinsk_stories_simcha.html The Or Sameach, Rav Meir Simcha Hakohen of Dvinsk ZT"L] (originally appeared in Yated Neeman)}}.


==השקפות==
==השקפות==
שורה 59: שורה 59:
"כעת הסבה ההשגחה אשר באספת הממלכות הנאורות בסאן רעמא, ניתן צו אשר ארץ ישראל תהיה לעם ישראל, וכיון ש'סר פחד השבועות' וברישיון המלכים, קמה מצוות ישוב ארץ ישראל ששקולה כנגד כל מצוות שבתורה למקומה. ומצוה על כל איש לסייע בכל יכלתו לקיים מצוה זו…"
"כעת הסבה ההשגחה אשר באספת הממלכות הנאורות בסאן רעמא, ניתן צו אשר ארץ ישראל תהיה לעם ישראל, וכיון ש'סר פחד השבועות' וברישיון המלכים, קמה מצוות ישוב ארץ ישראל ששקולה כנגד כל מצוות שבתורה למקומה. ומצוה על כל איש לסייע בכל יכלתו לקיים מצוה זו…"


אין צייט פון דער ערשטן וועלט-קריג האט ער געגעבן הוראה פאר די תושבים פון דווינסק נישט צו אנטלויפן פון דער שטאט, און געזאגט: "לכל כדור יש כתובת" — יעדער קויל האט זיין אייגענע אדרעס.
ער האָט אָנטייל גענומען אין די פריע שטאפּלען פון אגודת ישראל. זיין נואַנסירטער צוגאַנג האָט געמיינט, אַז ער האָט נישט פּאַסיק געהאַט אין דעם לאַגער פון די פירנדיקע רבנים פון אגודת ישראל.
 
רבי מאיר שמחה איז געווען דער פירער פון דער פאַקציע, וואָס האָט אַדוואָקאַטירט פאַר רבנים צו לערנען די שפּראַך פון דעם לאַנד (רוסיש) ביי דער [[פעטערבורגער רבנישער קאנפערענץ|1910 פעטערבורגער רבנישער קאָנפערענץ]]. ער האָט געגלייבט, אַז דאָס וועט פאַראייניגן די ראָלן פון "קרוין-רב" און "גייסטישער רב". ער אַליין האָט נישט געקענט רוסיש.
 
רבי מאיר שמחה איז געבליבן ווייט פון דער מוסר-באַוועגונג דורכאויס זיין גאַנצן לעבן, אונטער דער איינפלוס פון זיין רבי'ן רבי משה דאַנישעווסקי{{הערה|[https://rabbimeirbaalhaneis.com/Rabbi%20Moshe%20Danishevsky.asp Biography of Rabbi Moshe Danishevsky and his relationship to the Rabbi Meir Baal Haneis charity in Israel]}}.
 
ער האָט געהאלטן אַ מעסיגן שטאַנד איבער גוטע באַציאונגען מיט גוים. זיינע פּסקים האָבן אָפט פאַרלייכטערט אידיש-גויאישע אינטעראַקציעס, וואָס האָט געפירט צו קריטיק פון געוויסע פּוסקים{{הערה|1=Cohen, Yitshak, "[https://ssrn.com/abstract=2742100 Rabbi Meir Simcha of Dvinsk and His Attitude Toward Gentiles]. ''REVIEW OF RABBINIC JUDAISM'' 17: 218–251 (2014); idem, ''The Unique Judicial Vision of Rabbi Meir Simcha of Dvinsk'': 120–159.}}.


==אנעקדאטן==
==אנעקדאטן==
איסר הראל, וואס איז געבוירן אין דווינסק, דערציילט אין זיין בוך "בטחון ודמוקרטיה" א געשיכטע וואס האט אויסגעפעלט די גאנצע שטאט און איז פארבונדן געווען מיט ר' מאיר שמחה: "…אין מיטן די תפילה וואס איז געווען זייער איבערגעגעבן און באגלייט מיט גרויס געשרייען, זענען איינגעקומען איבערגעשויגענע אידן אין שול און געשריגן אז די וואסער גייען באַלד איבעררינען און פארשווינדן די שטאט. ר' מאיר שמחה איז אויפגעשטאנען מיט זיין טלית און געגאנגען צום דאך, און נאכגעגאנגען דורך גאנץ קהל מיט טליתים. דער רב איז ארויפגעגאנגען אויפן דאך, שטייט דארט און מתפלל צום אייבערשטן אז די וואסער זאלן זיך איינשטילן. און טאקע אינמיטן תפילה האט זיך דער אייז אנגעהויבן צוברעכן, דער וואסער האט זיך צוריקגעצויגן אין טייך. איך בין אויך געווען אויפן דאך, נישט ווייט פון ר' מאיר שמחה…"
איסר הראל, וואס איז געבוירן אין דווינסק, דערציילט אין זיין בוך "בטחון ודמוקרטיה" א געשיכטע וואס האט אויסגעפעלט די גאנצע שטאט און איז פארבונדן געווען מיט ר' מאיר שמחה: "…אין מיטן די תפילה וואס איז געווען זייער איבערגעגעבן און באגלייט מיט גרויס געשרייען, זענען איינגעקומען איבערגעשויגענע אידן אין שול און געשריגן אז די וואסער גייען באַלד איבעררינען און פארשווינדן די שטאט. ר' מאיר שמחה איז אויפגעשטאנען מיט זיין טלית און געגאנגען צום דאך, און נאכגעגאנגען דורך גאנץ קהל מיט טליתים. דער רב איז ארויפגעגאנגען אויפן דאך, שטייט דארט און מתפלל צום אייבערשטן אז די וואסער זאלן זיך איינשטילן. און טאקע אינמיטן תפילה האט זיך דער אייז אנגעהויבן צוברעכן, דער וואסער האט זיך צוריקגעצויגן אין טייך. איך בין אויך געווען אויפן דאך, נישט ווייט פון ר' מאיר שמחה…"


==זיינע קינדער==
ער איז געווען איינער פון די ווייניג פּראָמינענטע רבנים, וואָס האָבן אנטדעקט די [[ירושלמי המזויף|זיוף פון צוויי מסכתות פון תלמוד ירושלמי]], פאַרעפנטליכט דורך שלמה פרידלענדער אין 1906{{לינק|קעפל=Meir Simcha HaKohen, Rabbi of Dvinsk|אדרעס=https://www.ou.org/judaism-101/bios/leaders-in-the-diaspora/rabbi-meir-simcha-hakohen-of-dvinsk/|זייטל=Orthodox Union|דאטום=June 14, 2006}}.
ר' מאיר שמחה האט נאר געהאט איין טאכטער, און זי איז געווען נפשיות'דיג קראנק. לויט א מקור האט זי ​​געפרואווט אומצוברענגען איר פאטער, אים געשטאכן אין האלז, און בדרך נס האט ער איבערגעלעבט{{הערה|{{היברובוקס|רבי ישראל דושאוויץ|המסלה|12004|page=8|קעפל=אבל יחיד ומספד תמרורים|באנד=א:ה-ו|שנת הוצאה=סיון-תמוז תרצ"ו|עמ=6}}}}.
 
==פּערזענליכע לעבן און פטירה==
ר' מאיר שמחה האט נאר געהאט איין טאכטער, און זי איז געווען נפשיות'דיג קראנק. לויט א מקור האט זי ​​געפרואווט אומצוברענגען איר פאטער, אים געשטאכן אין האלז, און בדרך נס האט ער איבערגעלעבט{{הערה|{{היברובוקס|רבי ישראל דושאוויץ|המסלה|12004|page=8|קעפל=אבל יחיד ומספד תמרורים|באנד=א:ה-ו|שנת הוצאה=סיון-תמוז תרצ"ו|עמ=6}}}}. זיין איידעם, אברהם לופטוויר, אַ שטייגנדער רבנישער שטערן, און זיין טאָכטער זענען געשטאָרבן יונג אָן קינדער, און זענען באַגראָבן אין וואַרשע{{הערה|1={{לינק|שרייבער=Dovi Safier and Yehuda Geberer
|קעפל=The Mistaken “Murder” of Rav Meir Simcha|אדרעס=https://mishpacha.com/the-mistaken-murder-of-rav-meir-simcha/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=December 22, 2020}} (Originally featured in Mishpacha, Issue 841)}}. רבי מאיר שמחה אַליין איז נישט געבליבן מיט קיין אייניקלעך. זיין תלמיד, ישראל אברהם אבא קריגער, האָט זיך אונטערגענומען צו פאָרזעצן זיין ירושה{{הערה|1=Meir Simcha of Dvinsk - Wikipedia}}.


==לעגאט==
==לעגאט==
די חרדישע "בעל תשובה" ישיבות, [[ישיבת אור שמח|אור שמח]], געגרינדעט אין ארץ ישראל אין די 1970ער יארן און שפעטער אין מאָנסי, דעטראָיט, לאָס אַנדזשעלעס און פילאַדעלפיע (פאַראייניגטע שטאַטן), טאָראָנטאָ און מאָנטרעאַל (קאַנאַדע), לאָנדאָן (בריטאַניע), יאָהאַנעסבורג (דרום אַפריקע), קיעוו (אוקראינע) און סידני (אויסטראַליע), זענען גערופן געווארן אויף זיין נאמען{{הערה|[[יונתן ראזענבלום]], ''Rav Noach Weinberg: Torah Revolutionary'' (Jerusalem, 2020), p. 72 n. 1}}.
די חרדישע "בעל תשובה" ישיבות, [[ישיבת אור שמח|אור שמח]], געגרינדעט אין ארץ ישראל אין די 1970ער יארן און שפעטער אין מאָנסי, דעטראָיט, לאָס אַנדזשעלעס און פילאַדעלפיע (פאַראייניגטע שטאַטן), טאָראָנטאָ און מאָנטרעאַל (קאַנאַדע), לאָנדאָן (בריטאַניע), יאָהאַנעסבורג (דרום אַפריקע), קיעוו (אוקראינע) און סידני (אויסטראַליע), זענען גערופן געווארן אויף זיין נאמען{{הערה|[[יונתן ראזענבלום]], ''Rav Noach Weinberg: Torah Revolutionary'' (Jerusalem, 2020), p. 72 n. 1}}.
זיינע ווערק ווערן ברייט געלערנט דורך תורה-למדנים איבער דער וועלט. פראפ' [[שאול ליבערמאן|שאול ליבערמאַן]] האָט געהאַלטן רבי מאיר שמחה אין אַ ספּעציעל הויכן אָנזען אַלס איינער פון די גרעסטע אחרונים{{הערה|[https://seforimblog.com/2024/12/two-books-by-r-bezalel-naor-r-meir-simhah-of-dvinsk-michael-lerner-and-more/#comment-45941 קאמענטאר דורך יהודה מירסקי, December 19, 2024, אויף The Seforim Blog]}}.


==ביבליאגראפיע==
==ביבליאגראפיע==
שורה 74: שורה 85:
<div class="mw-content-ltr">
<div class="mw-content-ltr">
*{{Cite journal|last=Steinmetz|first=Jonah|title=A Light Unto Our Nation: R. Meir Simḥah of Dvinsk’s Approach to Nationhood and Zionism in Meshekh Ḥokhmah|url=https://hakirah.org/Vol31Steinmetz.pdf|journal=Ḥakirah|volume=31|issue=2022|pages=59–87}}
*{{Cite journal|last=Steinmetz|first=Jonah|title=A Light Unto Our Nation: R. Meir Simḥah of Dvinsk’s Approach to Nationhood and Zionism in Meshekh Ḥokhmah|url=https://hakirah.org/Vol31Steinmetz.pdf|journal=Ḥakirah|volume=31|issue=2022|pages=59–87}}
*{{Cite book|url=https://dokumen.pub/the-unique-judicial-vision-of-rabbi-meir-simcha-of-dvinsk-selected-discourses-in-meshekh-hokhmah-and-or-sameah-9781618114907.html|title=The Unique Judicial Vision of Rabbi Meir Simcha of Dvinsk: Selected Discourses in Meshekh Hokhmah and Or Sameah|last2=Gotlieb|first2=Meshulam|last3=Basser|first3=Herbert W.|date=2016|publisher=Touro College Press|isbn=978-1-61811-489-1|location=New York|last1=Cohen|first1=Yitzhak}}
</div>
</div>


נאוויגאציע מעניו