אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דינסטאג"

22 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
הגהה
ק (הגהה)
שורה 8: שורה 8:
לויט די [[אסטראלאגיע]] פון די "שבעה [[פלאנעט|כוכבי לכת]]", ([[סאטורן|שבתאי]], [[יופיטער|צדק]], [[מאדים]], [[זון|חמה]], [[ווענוס|נוגה]], [[מערקור|כוכב]], [[לבנה]]), איז יעדע שעה אין טאג באשטימט פאר אן אנדערן פון די כוכבים. דורכאויס דער [[1'טער יארהונדערט|ערשטער]] און [[2'טער יארהונדערט|צווייטער יארהונדערט]] איז געווארן פארשפרייט אין [[רוימישע אימפעריע|רוים]] דער פירונג, פון [[אוראלט גריכנלאנד|העלענישע]] און [[עגיפטן|עגיפטישע]] ווארצלען, צו רופן די טעג פון וואך לויט דער כוכב וואס הערשט אין דער ערשטער שעה אינדערפרי פון יענעם טאג. דער דריטער טאג אין וואך, אין וועלכן פרימארגן עס הערשט [[מאדים]]{{הערה|זעט אויך {{בבלי|ברכות|נט|ב}} און רש"י דיבור המתחיל שבתאי}}, איז אלזא גערופן געווארן "דער טאג פון מארס" ([[לאטייניש]]: dies Martis).
לויט די [[אסטראלאגיע]] פון די "שבעה [[פלאנעט|כוכבי לכת]]", ([[סאטורן|שבתאי]], [[יופיטער|צדק]], [[מאדים]], [[זון|חמה]], [[ווענוס|נוגה]], [[מערקור|כוכב]], [[לבנה]]), איז יעדע שעה אין טאג באשטימט פאר אן אנדערן פון די כוכבים. דורכאויס דער [[1'טער יארהונדערט|ערשטער]] און [[2'טער יארהונדערט|צווייטער יארהונדערט]] איז געווארן פארשפרייט אין [[רוימישע אימפעריע|רוים]] דער פירונג, פון [[אוראלט גריכנלאנד|העלענישע]] און [[עגיפטן|עגיפטישע]] ווארצלען, צו רופן די טעג פון וואך לויט דער כוכב וואס הערשט אין דער ערשטער שעה אינדערפרי פון יענעם טאג. דער דריטער טאג אין וואך, אין וועלכן פרימארגן עס הערשט [[מאדים]]{{הערה|זעט אויך {{בבלי|ברכות|נט|ב}} און רש"י דיבור המתחיל שבתאי}}, איז אלזא גערופן געווארן "דער טאג פון מארס" ([[לאטייניש]]: dies Martis).


מאדים איז געווען [[געצנדינעריי|געדינט]] אלס [[אפגאט]] אין רוים, אן אפגאט וואס די פארשידענע גערמאנישע שבטים האבן אידענטיפיצירט מיט Tiw, זייער אפגאט פון [[מלחמה]] און [[געזעץ]]. דערפון האבן זיך גענומען די פארשידענע וואריאציעס פונעם נאמען פון דעם טאג אין די גערמאנישע שפראכן. אויך "דינסטאג" נעמט זיך ווארשיינליך פון Thinxus, איינע פון די נעמען פון דעם מלחמה-אפגאט. לויט אן אנדערע נעמט זיך עס פון די גערמאנישע "דינג" {{ענ|Thing (assembly)}}, א געזעץ קאונסיל{{הערה|1={{Cite web|url=https://www.etymonline.com/word/Tuesday|title=Tuesday|website=Online Etymology Dictionary}}|כיוון=שמאל}}.
מאדים איז געווען [[געצנדינעריי|געדינט]] אלס [[אפגאט]] אין רוים, אן אפגאט וואס די פארשידענע גערמאנישע שבטים האבן אידענטיפיצירט מיט Tiw, זייער אפגאט פון [[מלחמה]] און [[געזעץ]]. דערפון האבן זיך גענומען די פארשידענע וואריאציעס פונעם נאמען פון דעם טאג אין די גערמאנישע שפראכן. אויך "דינסטאג" נעמט זיך ווארשיינליך פון Thinxus, איינע פון די נעמען פון דעם מלחמה-אפגאט. לויט אן אנדערע שפעקולאציע נעמט זיך עס פון די גערמאנישע "דינג" {{ענ|Thing (assembly)}}, א געזעץ קאונסיל{{הערה|1={{Cite web|url=https://www.etymonline.com/word/Tuesday|title=Tuesday|website=Online Etymology Dictionary}}|כיוון=שמאל}}.


==אין אידישקייט==
==אין אידישקייט==
שורה 24: שורה 24:
דינסטאג איז קעגן [[יעקב אבינו]]{{הערה|תוספת זוהר, שמות דף רע"ז}}, און קעגן [[לאה]]{{הערה|אגדת בראשית, פרק נ"ב}}.
דינסטאג איז קעגן [[יעקב אבינו]]{{הערה|תוספת זוהר, שמות דף רע"ז}}, און קעגן [[לאה]]{{הערה|אגדת בראשית, פרק נ"ב}}.


די ערשטע דריי טעג אין וואך, ביז נאך דינסטאג, ווערן פאררעכנט צום פארגאנגענעם שבת בנוגע צו עטליכע הלכות: ווען איינער לאזט שרייבן א [[גט]] וואס מען זאל איבערגעבן אויב ער וועט נישט אנקומען ביז נאך שבת, ווארט מען אויף נאך דינסטאג{{הערה|{{בבלי|גיטין|עז|א}}}}; ווען מען האט נישט געמאכט [[הבדלה]] אין [[מוצאי שבת]], קען מען נאך מאכן ביז נאך דינסטאג{{הערה|{{בבלי|פסחים|קו|א}}}}; לויט טייל, איז דער צייט פון [[שנים מקרא ואחד תרגום]] ביז נאך דינסטאג{{הערה|כל בו, סימן ל"ז}}.
די ערשטע דריי טעג אין וואך, ביז נאך דינסטאג, ווערן פאררעכנט צום פארגאנגענעם שבת בנוגע צו עטליכע הלכות: ווען איינער לאזט שרייבן א [[גט]], וואס מען זאל איבערגעבן אויב ער וועט נישט אנקומען ביז נאך שבת, ווארט מען אויף נאך דינסטאג{{הערה|{{בבלי|גיטין|עז|א}}}}; ווען מען האט נישט געמאכט [[הבדלה]] אין [[מוצאי שבת]], קען מען נאך מאכן ביז נאך דינסטאג{{הערה|{{בבלי|פסחים|קו|א}}}}; לויט טייל, איז דער צייט פון [[שנים מקרא ואחד תרגום]] ביז נאך דינסטאג{{הערה|כל בו, סימן ל"ז}}.


לויט [[רבי חנינא סגן הכהנים]] זעט מען נישט קיין [[נגעי בתים]] אין דינסטאג, כדי עס זאל נישט אויסקומען א שפעטערדיגע ראיה אום שבת{{הערה|{{משנה|נגעים|א|ד}}}}.
לויט [[רבי חנינא סגן הכהנים]] זעט מען נישט קיין [[נגעי בתים]] אין דינסטאג, כדי עס זאל נישט אויסקומען א שפעטערדיגע ראיה אום שבת{{הערה|{{משנה|נגעים|א|ד}}}}.