3,258
רעדאגירונגען
אין תקציר עריכה |
ק (←בארג סיני אין תנ"ך: הגהה) |
||
| שורה 4: | שורה 4: | ||
== בארג סיני אין תנ"ך == | == בארג סיני אין תנ"ך == | ||
ביים פאשען זיין שווער יתרו'ס שעף, האט משה זיי געפירט צום מדבר צו, און איז אנגעקומען צום "געטליכן בארג צו חורב". דער באשעפער האט זיך דארט באוויזן פאר [[משה רבינו]] "מתוך הסנה", מיט'ן באפעל צוריקצוגיין קיין [[מצרים]], און גיין אויסלייזן די אידן פון דארט{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ג|א}}}}. דער אויבערשטער האט אים דאן געגעבן א צייכן אז ער האט אים געשיקט: ווען דו ציסט אַרויס דאָס פאָלק פון מִצרַיִם, וועט איר דינען גאָט אויף דעם דאָזיגן באַרג{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ג|יב| | ביים פאשען זיין שווער יתרו'ס שעף, האט משה זיי געפירט צום מדבר צו, און איז אנגעקומען צום "געטליכן בארג צו חורב". דער באשעפער האט זיך דארט באוויזן פאר [[משה רבינו]] "מתוך הסנה", מיט'ן באפעל צוריקצוגיין קיין [[מצרים]], און גיין אויסלייזן די אידן פון דארט{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ג|א}}}}. דער אויבערשטער האט אים דאן געגעבן א צייכן אז ער האט אים געשיקט: ווען דו ציסט אַרויס דאָס פאָלק פון מִצרַיִם, וועט איר דינען גאָט אויף דעם דאָזיגן באַרג{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ג|יב|אן=פרק}}}}. | ||
אויפן וועג ארויס פון [[מצרים]] גלייך נאכ'ן זיין אין [[רפידים]] זענען די אידן אנגעקומען קיין מדבר סיני, ווי ס'שטייט:{{ציטוטון|בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁלִישִׁי לְצֵאת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם בַּיּוֹם הַזֶּה בָּאוּ מִדְבַּר סִינָי, וַיִּסְעוּ מֵרְפִידִים וַיָּבֹאוּ מִדְבַּר סִינַי וַיַּחֲנוּ בַּמִּדְבָּר וַיִּחַן שָׁם יִשְׂרָאֵל נֶגֶד הָהָר}}. דורכאויס זייער זיך אויפהאלטן נעבן בארג, האט זיך אפגעשפילט דער [[מעמד הר סיני]] | אויפן וועג ארויס פון [[מצרים]] גלייך נאכ'ן זיין אין [[רפידים]] זענען די אידן אנגעקומען קיין מדבר סיני, ווי ס'שטייט: {{ציטוטון|בַּחֹדֶשׁ הַשְּׁלִישִׁי לְצֵאת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם בַּיּוֹם הַזֶּה בָּאוּ מִדְבַּר סִינָי, וַיִּסְעוּ מֵרְפִידִים וַיָּבֹאוּ מִדְבַּר סִינַי וַיַּחֲנוּ בַּמִּדְבָּר וַיִּחַן שָׁם יִשְׂרָאֵל נֶגֶד הָהָר}}. דורכאויס זייער זיך אויפהאלטן נעבן בארג, האט זיך אפגעשפילט דער [[מעמד הר סיני]] וואו די [[תורה]] איז געגעבן געווארן פאר די אידן, און זיי זענען געווארן אויפגענומען אלס דער [[פאלק]] פון גאט. | ||
דארט איז משה רבינו ארויף אין הימל אויף פערציג טעג און פערציג נעכט, און דערנאך איז דארט אויך פארגעקומען די [[חטא העגל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|א}}.}}. | דארט איז משה רבינו ארויף אין הימל אויף פערציג טעג און פערציג נעכט, און דערנאך איז דארט אויך פארגעקומען די [[חטא העגל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|א}}.}}. | ||
שפעטער איז דארט געבויט געווארן די [[משכן]], און דארט זענען אויך אוועק [[נדב ואביהוא]] ווי ס'שטייט{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|ד}}.}}:{{ציטוטון|וַיָּמָת נָדָב וַאֲבִיהוּא לִפְנֵי יְהוָה בְּהַקְרִבָם אֵשׁ זָרָה לִפְנֵי יְהוָה בְּמִדְבַּר סִינַי}}. | שפעטער איז דארט געבויט געווארן די [[משכן]], און דארט זענען אויך אוועק [[נדב ואביהוא]] ווי ס'שטייט{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|ד}}.}}: {{ציטוטון|וַיָּמָת נָדָב וַאֲבִיהוּא לִפְנֵי יְהוָה בְּהַקְרִבָם אֵשׁ זָרָה לִפְנֵי יְהוָה בְּמִדְבַּר סִינַי}}. | ||
א יאר דערנאך האט דער באשעפער דארט באפוילן איבער דעם [[קרבן פסח|פסח דורות]], און שפעטער אויך אויף [[פסח שני]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ט|א}}.}}. | א יאר דערנאך האט דער באשעפער דארט באפוילן איבער דעם [[קרבן פסח|פסח דורות]], און שפעטער אויך אויף [[פסח שני]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ט|א}}.}}. | ||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
=== נקרת הצור === | === נקרת הצור === | ||
די בארג פארמאגט אויף זיך א שטיין, וואס אין איר איז אריינגעגראבן א הייל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כב|מפרש=רש"י}} '''נקרת הצור'''-כריית הצור.}}, ווי ס'שטייט אז דער באשעפער האט געהייסן משה רבינו דארט שטיין{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כא|כב}}.}}:{{ציטוטון|וַיֹּאמֶר ה' הִנֵּה מָקוֹם אִתִּי וְנִצַּבְתָּ עַל הַצּוּר, וְהָיָה בַּעֲבֹר כְּבֹדִי וְשַׂמְתִּיךָ בְּ'''נִקְרַת הַצּוּר''' וְשַׂכֹּתִי כַפִּי עָלֶיךָ עַד עָבְרִי}}. די סיבה פארוואס משה האט געדארפט שטיין אין די "נקרת הצור" איז כדי נישט צו זעהן דעם באשעפער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כ}};{{תנ"ך|שמות|לג|כב|מפרש=דעת זקנים}}.}}. זייענדיג דארט האט דער באשעפער איבערגעגעבן פאר משה די [[י"ג מידות]] של רחמים און באפוילן אויסצולערנען פאר די אידן דעם "סדר ה[[תפילה]]", און זיי זאגן אז | די בארג פארמאגט אויף זיך א שטיין, וואס אין איר איז אריינגעגראבן א הייל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כב|מפרש=רש"י}} '''נקרת הצור'''-כריית הצור.}}, ווי ס'שטייט אז דער באשעפער האט געהייסן משה רבינו דארט שטיין{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כא|כב}}.}}: {{ציטוטון|וַיֹּאמֶר ה' הִנֵּה מָקוֹם אִתִּי וְנִצַּבְתָּ עַל הַצּוּר, וְהָיָה בַּעֲבֹר כְּבֹדִי וְשַׂמְתִּיךָ בְּ'''נִקְרַת הַצּוּר''' וְשַׂכֹּתִי כַפִּי עָלֶיךָ עַד עָבְרִי}}. די סיבה פארוואס משה האט געדארפט שטיין אין די "נקרת הצור" איז כדי נישט צו זעהן דעם באשעפער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לג|כ}}; {{תנ"ך|שמות|לג|כב|מפרש=דעת זקנים}}.}}. זייענדיג דארט האט דער באשעפער איבערגעגעבן פאר משה די [[י"ג מידות]] של רחמים און באפוילן אויסצולערנען פאר די אידן דעם "סדר ה[[תפילה]]", און זיי זאגן אז דער באשעפער וועט אלעמאל צוהערן צו זייערע תפילות. | ||
אזוי אויך ווען [[אליהו הנביא]] איז אנטלאפן פון [[אחאב]] און [[איזבל]] איז ער אריין אין די הייל{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|ח|ט}}.}} ווי ס'שטייט:{{ציטוטון| וַיֵּ֜לֶךְ... עַ֛ד הַ֥ר הָאֱלֹהִ֖ים חֹרֵֽב, וַיָּבֹא שָׁ֥ם אֶל הַמְּעָרָ֖ה}}{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|ט|מפרש=רש"י}}.}}, ווי דארט האט ער אויך געהאט די מורא'דיגער התגלות פון באשעפער צו אים{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|יא|יב}}.}}:{{ציטוטון| וַיֹּ֗אמֶר צֵ֣א וְעָמַדְתָּ֣ בָהָר֮ לִפְנֵ֣י ה' וְהִנֵּ֧ה ה' עֹבֵ֗ר וְר֣וּחַ גְּדוֹלָ֡ה וְחָזָ֞ק מְפָרֵק֩ הָרִ֨ים וּמְשַׁבֵּ֤ר סְלָעִים֙ לִפְנֵ֣י ה', לֹ֥א בָר֖וּחַ ה', וְאַחַ֤ר הָר֨וּחַ רַ֔עַשׁ לֹ֥א בָרַ֖עַשׁ ה', וְאַחַ֤ר הָרַ֙עַשׁ֙ אֵ֔שׁ לֹ֥א בָאֵ֖שׁ ה', וְאַחַ֣ר הָאֵ֔שׁ ק֖וֹל דְּמָמָ֥ה דַקָּֽה}}. | אזוי אויך ווען [[אליהו הנביא]] איז אנטלאפן פון [[אחאב]] און [[איזבל]] איז ער אריין אין די הייל{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|ח|ט}}.}} ווי ס'שטייט: {{ציטוטון|וַיֵּ֜לֶךְ... עַ֛ד הַ֥ר הָאֱלֹהִ֖ים חֹרֵֽב, וַיָּבֹא שָׁ֥ם אֶל הַמְּעָרָ֖ה}}{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|ט|מפרש=רש"י}}.}}, ווי דארט האט ער אויך געהאט די מורא'דיגער התגלות פון באשעפער צו אים{{הערה|{{תנ"ך|מלכים א|יט|יא|יב}}.}}: {{ציטוטון|וַיֹּ֗אמֶר צֵ֣א וְעָמַדְתָּ֣ בָהָר֮ לִפְנֵ֣י ה' וְהִנֵּ֧ה ה' עֹבֵ֗ר וְר֣וּחַ גְּדוֹלָ֡ה וְחָזָ֞ק מְפָרֵק֩ הָרִ֨ים וּמְשַׁבֵּ֤ר סְלָעִים֙ לִפְנֵ֣י ה', לֹ֥א בָר֖וּחַ ה', וְאַחַ֤ר הָר֨וּחַ רַ֔עַשׁ לֹ֥א בָרַ֖עַשׁ ה', וְאַחַ֤ר הָרַ֙עַשׁ֙ אֵ֔שׁ לֹ֥א בָאֵ֖שׁ ה', וְאַחַ֣ר הָאֵ֔שׁ ק֖וֹל דְּמָמָ֥ה דַקָּֽה}}. | ||
== בארג סיני אין חז"ל == | == בארג סיני אין חז"ל == | ||