אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת משפטים"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
1,956 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
←‏פרשה אינהאלט: רעדאגירונג
(נישט גענדיגט)
(←‏פרשה אינהאלט: רעדאגירונג)
שורה 24: שורה 24:
[[קובץ:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלעוועט דורך דזש'אן סטיפל דעייוויס]]
[[קובץ:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלעוועט דורך דזש'אן סטיפל דעייוויס]]
נאך די [[מעמד הר סיני]] ווי סזענען געגעבן געווארן פאר כלל ישראל די [[עשרת הדברות]], גיבט די באשעפער פאר כלל ישראל דורך משה רבינו, נאך א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים<ref>אזוי קומט אויס פון די סדר הפרשיות, אבער זענען דא [[מפרשים]] וואס האלטןאז די אלע דינים פון פרשהזענען געגעבן געווארן אין [[מי מרה|מרה]], אזוי אויך איז דא וואס לערנען אז זיי זענען א זאמלונג פון מצוות און דינים וואס זענען געזאגט געווארן און פארשידענע אומשטענדן און ארטן, און זענען נאר געשריבן געווארן צוזאמען דא.</ref>. מערהייט פון די מצוות זענען איבער די אידישע געזעצן וואס איז נוגע צווישן א מענטש און זיין פראנדצווישן זיי ווי פאלגנד:
נאך די [[מעמד הר סיני]] ווי סזענען געגעבן געווארן פאר כלל ישראל די [[עשרת הדברות]], גיבט די באשעפער פאר כלל ישראל דורך משה רבינו, נאך א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים<ref>אזוי קומט אויס פון די סדר הפרשיות, אבער זענען דא [[מפרשים]] וואס האלטןאז די אלע דינים פון פרשהזענען געגעבן געווארן אין [[מי מרה|מרה]], אזוי אויך איז דא וואס לערנען אז זיי זענען א זאמלונג פון מצוות און דינים וואס זענען געזאגט געווארן און פארשידענע אומשטענדן און ארטן, און זענען נאר געשריבן געווארן צוזאמען דא.</ref>. מערהייט פון די מצוות זענען איבער די אידישע געזעצן וואס איז נוגע צווישן א מענטש און זיין פראנדצווישן זיי ווי פאלגנד:
* דיני [[עבד עברי]] און [[אמה עברייה]],
* דיני [[עבד עברי]] און [[אמה עברייה]].
* דיני [[גזל|גנב]]
* הארגענען אדער שעדיגן א צווייטן
* [[דיני שומרים]]
* זיין פארמעגן וואס האט געשעדיגט ([[ארבעה אבות נזיקין]]): זיין אקס אדער גרוב אדער פייער וואס האבן געשידיגט.
* [[מצוות הלוואה|פארבארגן פאר אן ארעמאן]]
* דיני [[גנב]], [[גזל]]ן, און די דין פון [[הבא במחתרת]].
* דין [[פיתוי (הלכה)|מפתה]] [[רוב (הלכה)|פסק'ענען נאך רוב דיינים]], [[פריקה וטעינה (מצווה)|פריקה וטעינה]], [[שמיטה|שמיטת קרקעות]], [[שבת|שביתה אין שבת]], [[עלייה לרגל]], [[ביכורים]].
* [[דיני שומרים]].
| לא תעשה חינוך = פארקויפן א [[אמה עברייה]], אפהאלטן פון איר [[שאר כסות ועונה]], [[איסור הכאת הורים|שלאגן עלטערן]], עסן [[שור הנסקל]], [[איסורי כישוף ביהדות|לאזן א מכשפה לעבן]], [[אונאת הגר|אויספאפן א גר מיט רייד אדער מיט געלט]], [[כל אלמנה ויתום לא תענון|פאניגן א אלמנה אדער א יתום]], [[לא תהיה לו כנושה|מאנען א חוב פון אן ארעמאן]], [[איסור ריבית]], [[איסור קללה|שעלטן א  דיין אדער א נשיא]], [[תרומות ומעשרות|פארטוישן די סדר תרומות און מעשרות]], [[טרפה|עסן טרפה]], [[איסור לשון הרע|לשון הרע אדער שמע שווא]], [[פסולי עדות]], [[עונש מוות#הגישה ביהדות|א טיילנעמען מיט עושי רע]], זיך פארלאזן אין [[דיני נפשות]] אויף א צווייטן [[דיין]], פארדרייען א משפט, פסק'נען לויט היפּאָטהעסעס, [[שוחד]], זיך באשווערן אין א אפגאט, [[מסית|בארעדן צו דינען עבודה זרה]], שחט'ן [[קרבן פסח]] ווען ס'איז נאך דא [[חמץ]] אין שטוב,[[נותר|איבערנעכטיגן די אימורים פון קרבן פסח]], [[בשר בחלב|קאכן בשר בחלב]], בינדן א בונד מיט אזעלכע וואס דינען עבודה זרה, [[לא תחנם]]
* די דין פון א מפתה.
*דיני [[עבד עברי]] ו[[אמה עברייה]]
* איסור צו פאניגן א אלמנה און יתום, און פאפן א [[גר]].
*אלימות לגווניה - [[הריגה]], חבלה גופנית,
* דיני [[הלוואה]] - [[איסור ריבית]] און די מצוה צוריקצוגעבן א [[משכון]].
*דיני נזק שנגרם על ידי רכושו של אדם ([[ארבעה אבות נזיקין]]): [[קרן (אב נזיקין)|שורו שנגח]], [[בור (אב נזיקין)|בור]] שפתח ונפל לתוכו אדם, [[אש]] שהבעיר אדם והזיקה לרכוש
* איסור צו פארדרייען א משפט, [[עדות שקר]] און נעמען [[שוחד]].
*דיני [[גנב]], [[גזל]]ן, ודין [[הבא במחתרת]]
* מצווה פון [[השבת אבדה]] און [[פריקה וטעינה]].
*[[דיני שומרים]] - אחריות אדם על רכוש אחרים המופקד בידו
* דין ה[[מפתה]] נערה לשכב עמו
*איסור עינוי אלמנה ויתום ואיסור [[אונאת הגר]]
* דיני [[הלוואה]] - [[איסור ריבית]] ומצוות השבת [[משכון]]
* איסור הטיית משפט, [[עדות שקר]] ולקיחת [[שוחד]]
* מצוות [[השבת אבדה]] ו[[פריקה וטעינה]]


לקראת סוף הרשימה מפורטים גם מצוות שבין אדם למקום, כגון:
אזוי אויך א פאר אנדערע מצוות:
*מצוות [[בכור בהמה טהורה]], איסור [[טרפה]] ו[[בשר בחלב]]
* [[בכור]] פון א טהור'ע בהמה, איסור [[טרפה]] און איסור [[בשר בחלב]].
*מצוות [[שבת]], [[שמיטה]] ו[[שלוש רגלים|שלושת הרגלים]]
* מצוות [[שבת]], [[שמיטה]] און די [[שלוש רגלים]].
* הנחיות בנוגע לכניסה ל[[ארץ ישראל]] - הבטחת סיוע שמימי, ואזהרה שלא ילכו אחרי [[עבודת אלילים|עבודת האלילים]] של עמי הארץ
* אנוייזונגען פאר די אריינגאנג אין [[ארץ ישראל]] - א צוזאג פון הימלישע הילף, און אַ ווארענונג נישט צו נאָכפאָלגן די [[עבודה זרה]] פון די פעלקער וואס וואינען יעצט אין דעם לאַנד.


לאחר שמשה מוסר לעם את המצוות שנאמרו לו,{{הערה|כך על פי סדר הכתובים, אך לפי [[פירוש רש"י לתורה]] הסיפור הבא התרחש באמת עוד קודם לכן, לפני מעמד הר סיני}} נערכת כריתת ברית בין ה' ובין עם ישראל. [[משה]] בונה מזבח ומקריב קרבנות למרגלות [[הר סיני]] יחד עם אהרן וזקני ישראל. אחר כך הוא עולה אל הר סיני לקבלת [[לוחות הברית]], ושוהה שם "ארבעים יום וארבעים לילה".
נאך וואס משה רבינו האט איבער געגעבן פאר די אידן די אלע מצוות,{{הערה|אזוי לויט די סדר הפסוקים, אבער אין [[פירוש רש"י לתורה]] שטייט אז ס'איז געווען נאך פאר מתן תורה}} ווערט געבינדן א בונד צווישן די אידן מיט די באשעפער, דערנאך בויט משה א מזבח צופיסנס פון בארג סיני, און איז מקריב [[קרבנות]] צוזאמען מיט אהרן און די זקנים, דערנאך גייט ער ארויף צום בארג סיני באקומען די [[לוחות הברית]], און האלט זיך אויף דארט פערציג טעג און פערציג נעכט.


==הפטרה==
==הפטרה==
אספקלריה רעדאקטארן
1,366

רעדאגירונגען

נאוויגאציע מעניו