958
רעדאגירונגען
ק
מכלוליזאציע
ק (מכלוליזאציע) |
ק (מכלוליזאציע) |
||
| שורה 18: | שורה 18: | ||
=== אין הלכה === | === אין הלכה === | ||
אין די צייטן ווען מ'פלעגט באשטימען אן [[עיבור יאר]] לויט א פאקטישן חשבון, איידער מ'האט אוועקגעשטעלט דעם קביעות'דיגן חשבון אין יאר ד'קי"ט, איז די תקופה געווען איינער פון די שטארקע פאקטארן ביים באשטימען אן עיבור יאר, ד.ה. מען מאכט אן עיבור יאר כדי אז פסח זאל אויסקומען נאך תקופת ניסן{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כא|א}}}} און סוכות נאך תקופת תשרי{{הערה|שם=סנהדריג}}. לויט טייל ראשונים איז דער 19 יאריגער מחזור פון עיבור יארן אויך געבויט לויט די תקופות{{הערה|שם=ראשונים|{{היברובוקס|רבי אברהם בר חייא הנשיא|ספר העבור|21292|מאמר שלישי, שער חמישי|ללא|עמוד=109}} בשם רבינו חסאן הדיין, און רבינו יצחק בן ברוך אלבאליה; | אין די צייטן ווען מ'פלעגט באשטימען אן [[עיבור יאר]] לויט א פאקטישן חשבון, איידער מ'האט אוועקגעשטעלט דעם קביעות'דיגן חשבון אין יאר ד'קי"ט, איז די תקופה געווען איינער פון די שטארקע פאקטארן ביים באשטימען אן עיבור יאר, ד.ה. מען מאכט אן עיבור יאר כדי אז פסח זאל אויסקומען נאך תקופת ניסן{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|כא|א}}}} און סוכות נאך תקופת תשרי{{הערה|שם=סנהדריג}}. לויט טייל ראשונים איז דער 19 יאריגער מחזור פון עיבור יארן אויך געבויט לויט די תקופות{{הערה|שם=ראשונים|{{היברובוקס|רבי אברהם בר חייא הנשיא|ספר העבור|21292|מאמר שלישי, שער חמישי|ללא|עמוד=109}} בשם רבינו חסאן הדיין, און רבינו יצחק בן ברוך אלבאליה; {{היברובוקס|רבינו יצחק הישראלי|יסוד עולם|23867|מאמר ד', פרק ב'|עמוד=128}}}}. | ||
אין "חוץ לארץ" הייבט מען אן זאגן "ותן טל ומטר" אינעם זעכציגסטן טאג נאך תקופת תשרי{{הערה|{{שוע|אורח חיים|קיז|א}}}}; און טאמער קומט נישט קיין רעגן, קען מען פאסטן אויפן "עצירת גשמים" נאר ביז תקופת ניסן{{הערה|{{שוע|אורח חיים|תקעה|ז}}}}. | אין "חוץ לארץ" הייבט מען אן זאגן "ותן טל ומטר" אינעם זעכציגסטן טאג נאך תקופת תשרי{{הערה|{{שוע|אורח חיים|קיז|א}}}}; און טאמער קומט נישט קיין רעגן, קען מען פאסטן אויפן "עצירת גשמים" נאר ביז תקופת ניסן{{הערה|{{שוע|אורח חיים|תקעה|ז}}}}. | ||
| שורה 38: | שורה 38: | ||
די שיטה איז בעצם אומפונקטליך, ווייל עס איז בעיקר געמאכט פאר דעם המון עם וואס קען נישט דערהייבן שווערע חשבונות, און די [[סנהדרין]] האבן געהאט א באזונדערן פונקטליכן חשבון, "תקופת רב אדא", וועלכן מ'האט נישט ארויסגעגעבן פארן ברייטן המון{{הערה|שו"ת ה[[תשב"ץ]], [[S:שו"ת_רשב"ץ_(תשב"ץ)/חלק_א/קח|חלק א', סימן ק"ח]]; {{היברובוקס|אבן עזרא|ספר העבור|21162|ליק, תרל"ד, דף ח' עמוד ב'|ללא|עמוד=31}} און אין זיין פירוש הארוך אויף שמות [[S:אבן_עזרא_על_שמות_יב|פרק י"ב, פסוק ב']]}}{{הערה|שם=ראבחה}}. | די שיטה איז בעצם אומפונקטליך, ווייל עס איז בעיקר געמאכט פאר דעם המון עם וואס קען נישט דערהייבן שווערע חשבונות, און די [[סנהדרין]] האבן געהאט א באזונדערן פונקטליכן חשבון, "תקופת רב אדא", וועלכן מ'האט נישט ארויסגעגעבן פארן ברייטן המון{{הערה|שו"ת ה[[תשב"ץ]], [[S:שו"ת_רשב"ץ_(תשב"ץ)/חלק_א/קח|חלק א', סימן ק"ח]]; {{היברובוקס|אבן עזרא|ספר העבור|21162|ליק, תרל"ד, דף ח' עמוד ב'|ללא|עמוד=31}} און אין זיין פירוש הארוך אויף שמות [[S:אבן_עזרא_על_שמות_יב|פרק י"ב, פסוק ב']]}}{{הערה|שם=ראבחה}}. | ||
דער חשבון אויסצורעכענען ווען א געוויסע תקופה וועט אויסקומען לויט תקופת שמואל, ווערט געברענגט אין די ראשונים{{הערה|{{היברובוקס|רבי אברהם בר חייא הנשיא|ספר העבור|21292|מאמר שלישי, שער שלישי|עמוד=97}}; {{רמב"ם||קידוש החודש|ט|ד}}; {{היברובוקס|אבן עזרא|ספר העבור|21162|ליק, תרל"ד, דף ב' עמוד ב'|עמוד=19}}}}. די שיטה נעמט אן אז די ערשטע תקופת ניסן פונעם וועלט באשאף איז געווען מיטוואך אנהייב מעת לעת, דאס מיינט דינסטאג נאכט 6:00, און דער מולד פון חודש ניסן איז געווען 7 טעג, 9 שעה און 642 חלקים שפעטער, ד.ה. מיטוואך פארטאגס{{הערה|ברייתא דסוד העיבור אין '''מסכת כותים''' עם פירוש מצרף ומטהר להגר"ח קניבסקי, בני ברק תשכ"ה; {{רמב"ם||יסודי התורה|ט|ג}}}}. פארשידענע הסברים זענען געזאגט געווארן דערויף{{הערה|סמ"ג | דער חשבון אויסצורעכענען ווען א געוויסע תקופה וועט אויסקומען לויט תקופת שמואל, ווערט געברענגט אין די ראשונים{{הערה|{{היברובוקס|רבי אברהם בר חייא הנשיא|ספר העבור|21292|מאמר שלישי, שער שלישי|עמוד=97}}; {{רמב"ם||קידוש החודש|ט|ד}}; {{היברובוקס|אבן עזרא|ספר העבור|21162|ליק, תרל"ד, דף ב' עמוד ב'|עמוד=19}}}}. די שיטה נעמט אן אז די ערשטע תקופת ניסן פונעם וועלט באשאף איז געווען מיטוואך אנהייב מעת לעת, דאס מיינט דינסטאג נאכט 6:00, און דער מולד פון חודש ניסן איז געווען 7 טעג, 9 שעה און 642 חלקים שפעטער, ד.ה. מיטוואך פארטאגס{{הערה|ברייתא דסוד העיבור אין '''מסכת כותים''' עם פירוש מצרף ומטהר להגר"ח קניבסקי, בני ברק תשכ"ה; {{רמב"ם||יסודי התורה|ט|ג}}}}. פארשידענע הסברים זענען געזאגט געווארן דערויף{{הערה|[[סמ"ג]], [[S:סמ"ג_עשה_מז|עשה, מ"ז]]; {{היברובוקס|רבינו יצחק הישראלי|יסוד עולם|23867|מאמר ד', פרק י"ד|ללא|עמוד=162}}; {{היברובוקס|רבי אברהם ישעיה קרליץ|חזון איש|14336| חלק אורח חיים, מועד, סימן קל"ח, אות א'|עמוד=458}}}} און טייל ראשונים האלטן אז די שיטה גייט נאר לויט דער דעה אז "בתשרי נברא העולם", ווען דער חילוק צווישן דער תקופה און מולד איז געווען קלענער{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|ח|א|מפרש=תוספות|ד"ה=לתקופות}}}}. | ||
זייענדיג אנגענומען אויך ביי אנדערע פעלקער, איז תקופת שמואל גלייך צום אסטראנאמישן באזיס פונעם יוליאנער קאלענדער, אזוי אז אין כמעט אלע יארן פאלן די תקופות אויס אין די זעלבע יוליאנער דאטומען. דאס ווערט געניצט דורך די פוסקים אלס א סימן ווען מען הייבט אן זאגן "ותן טל ומטר"{{הערה|בית יוסף אויף {{טור|אורח חיים|קיז}} בשם דעם [[אבודרהם]] (ירושלים תשכ"ג זייט ק"י); שו"ת התשב"ץ [[S:שו"ת_רשב"ץ_(תשב"ץ)/חלק_ג/קכג|חלק ג', סימן קכ"ג]]}}. | זייענדיג אנגענומען אויך ביי אנדערע פעלקער, איז תקופת שמואל גלייך צום אסטראנאמישן באזיס פונעם יוליאנער קאלענדער, אזוי אז אין כמעט אלע יארן פאלן די תקופות אויס אין די זעלבע יוליאנער דאטומען. דאס ווערט געניצט דורך די פוסקים אלס א סימן ווען מען הייבט אן זאגן "ותן טל ומטר"{{הערה|בית יוסף אויף {{טור|אורח חיים|קיז}} בשם דעם [[אבודרהם]] (ירושלים תשכ"ג זייט ק"י); שו"ת התשב"ץ [[S:שו"ת_רשב"ץ_(תשב"ץ)/חלק_ג/קכג|חלק ג', סימן קכ"ג]]}}. | ||