אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פיר תקופות"

156 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
←‏תקופת רב אדא: הוספת מקור
(←‏תקופת רב אדא: הגהה, הוספת מקור)
(←‏תקופת רב אדא: הוספת מקור)
שורה 86: שורה 86:
19 יאר לויט, קומען אויס גענוי 235 חודשים. די 19 יעריגע מחזור פון עיבור יארן איז געבויט אויף דער פאקט. 19 מאל 12 איז 228, בלייבן איבער זיבן חודשים, וואס זענען די אדר-ב'ען פון די 7 עיבור יארן. לויט טייל ראשונים{{הערה| ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי בשם רבינו חסאן הדיין, און רבינו יצחק בן ברוך; '''יסוד עולם''' לרבינו יצחק הישראלי מאמר ד פרק ב}}, טוט די 'יום התקופה' פון תקופת ניסן דיקטירן אויך די סדר פון די עיבור יארן: אויב פאלט עס אויס מער ווי 16 טעג מעת לעת נאך א מולד, מוז יענער זיין די מולד פון חודש אדר. דאס איז לויט דער שיטה פשט פון רב הונא בר אבין'ס כלל אין מסכת ראש השנה: {{ציטוטון|כד חזית דמשכה תקופת טבת עד שיתסר בניסן עברה לההיא שתא ולא תיחוש לה, דכתיב שמור את חדש האביב, אביב של תקופה שיהא בחודש ניסן|{{בבלי|ראש השנה|כא|א|ללא=שם}}}}. אנדערע ראשונים לערנען אבער פשט אין די גמרא אנדערש{{הערה|[[רש"י]], [[תוספות]], [[יד רמ"ה]] אויף סנהדרין דף יג עמוד א און נאך. זע מער ביי משה הסגל, '''מגיד הרקיע''', קרית ספר, תשס"ב, זייט 96-110 און ביי יעקב לעווינגער, '''על השמינית''', תל אביב, תשמ"ו, זייט 24}}.
19 יאר לויט, קומען אויס גענוי 235 חודשים. די 19 יעריגע מחזור פון עיבור יארן איז געבויט אויף דער פאקט. 19 מאל 12 איז 228, בלייבן איבער זיבן חודשים, וואס זענען די אדר-ב'ען פון די 7 עיבור יארן. לויט טייל ראשונים{{הערה| ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי בשם רבינו חסאן הדיין, און רבינו יצחק בן ברוך; '''יסוד עולם''' לרבינו יצחק הישראלי מאמר ד פרק ב}}, טוט די 'יום התקופה' פון תקופת ניסן דיקטירן אויך די סדר פון די עיבור יארן: אויב פאלט עס אויס מער ווי 16 טעג מעת לעת נאך א מולד, מוז יענער זיין די מולד פון חודש אדר. דאס איז לויט דער שיטה פשט פון רב הונא בר אבין'ס כלל אין מסכת ראש השנה: {{ציטוטון|כד חזית דמשכה תקופת טבת עד שיתסר בניסן עברה לההיא שתא ולא תיחוש לה, דכתיב שמור את חדש האביב, אביב של תקופה שיהא בחודש ניסן|{{בבלי|ראש השנה|כא|א|ללא=שם}}}}. אנדערע ראשונים לערנען אבער פשט אין די גמרא אנדערש{{הערה|[[רש"י]], [[תוספות]], [[יד רמ"ה]] אויף סנהדרין דף יג עמוד א און נאך. זע מער ביי משה הסגל, '''מגיד הרקיע''', קרית ספר, תשס"ב, זייט 96-110 און ביי יעקב לעווינגער, '''על השמינית''', תל אביב, תשמ"ו, זייט 24}}.


דער רמב"ם שרייבט אז די סנהדרין האט געניצט תקופת רב אדא ביים דן זיין צי מען זאל מעבר זיין די יאר, אין די צייטן ווען דאס איז נישט געטון געווארן לויט די קביעות'ידע חשבון, נאר דיסקוסירט געווארן יעדער עיבור יאר באזונדער{{הערה|{{רמב"ם||קידוש החודש|י|ו}}}}. רבי אברהם בן חייא הנשיא שרייבט אז תקופת רב אדא איז הלכה למשה מסיני. ער וויזט אן אז די גויים האבן זיך געמוטשעט יארן לאנג צו דערגיין די לענג פון דער יאר, און אויפגעקומען אז עס איז 365 טעג מיט 6 שעה, וויניגער א 1/300 פון א טאג; דאס איז מיט בלויז 4 חלקים און 2.4 רגעים קורצער ווי תקופת רב אדא{{הערה|ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי}}. דער דערמאנטע חשבון איז פון די גריכעשע היפרכוס, וועמענס ווערטער ווערן געברענגט דורך בטלמיוס אין זיין "אלמגסט".
דער רמב"ם שרייבט אז די סנהדרין האט געניצט תקופת רב אדא ביים דן זיין צי מען זאל מעבר זיין די יאר, אין די צייטן ווען דאס איז נישט געטון געווארן לויט די קביעות'ידע חשבון, נאר דיסקוסירט געווארן יעדער עיבור יאר באזונדער{{הערה|{{רמב"ם||קידוש החודש|י|ו}}}}. רבי אברהם בן חייא הנשיא שרייבט אז תקופת רב אדא איז הלכה למשה מסיני. ער וויזט אן אז די גויים האבן זיך געמוטשעט יארן לאנג צו דערגיין די לענג פון דער יאר, און אויפגעקומען אז עס איז 365 טעג מיט 6 שעה, וויניגער א 1/300 פון א טאג; דאס איז מיט בלויז 4 חלקים און 2.4 רגעים קורצער ווי תקופת רב אדא{{הערה|ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי}}.דער דערמאנטע חשבון איז פון די גריכעשע היפרכוס ("אברכש" אין די ראשונים), וועמענס ווערטער ווערן געברענגט דורך בטלמיוס אין זיין "אלמגסט"{{הערה|ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער ראשון}}.


אין ספר עתים לבינה{{הערה|יוסף משה גינזבורג, '''עתים לבינה''', ווארשא, תרנ"א, זייט 270}} ווערט געברענגט א סברא בשם רבי עזריה מן האדומים{{הערה|רבי עזריה מן האדומים, '''מאור עינים''', ימי עולם פרק מ}} אז רב אדא האט גענומען זיין חשבון פון דער היפרכוס, דער חזון איש קריטיריט שטארק דער שטעלונג, און רופט עס אן "מינות"{{הערה|רבי אברהם ישעיה קרליץ, '''חזון איש''', חלק אורח חיים, מועד, בני ברק, תשל"ד, סימן קלח אות ד}}. אנדערע ווילן זאגן אז רב אדא האט נישט אנטוויקלט אן אייגענע שיטה, נאר סך הכל צוטיילט 235 חודשים אויף 76 גלייכע טיילן, פאר די 4 תקופות אין די 19 יאר פון די מחזור{{הערה|רבי משה חיים רימיני, '''מחר חדש''', פירינצי, תקנ"ד, דף ד; יעקב לעווינגער, '''על השמינית''', תל אביב, תשמ"ו, זייט 28}}.
אין ספר עתים לבינה{{הערה|יוסף משה גינזבורג, '''עתים לבינה''', ווארשא, תרנ"א, זייט 270}} ווערט געברענגט א סברא בשם רבי עזריה מן האדומים{{הערה|רבי עזריה מן האדומים, '''מאור עינים''', ימי עולם פרק מ}} אז רב אדא האט גענומען זיין חשבון פון דער היפרכוס, דער חזון איש קריטיריט שטארק דער שטעלונג, און רופט עס אן "מינות"{{הערה|רבי אברהם ישעיה קרליץ, '''חזון איש''', חלק אורח חיים, מועד, בני ברק, תשל"ד, סימן קלח אות ד}}. אנדערע ווילן זאגן אז רב אדא האט נישט אנטוויקלט אן אייגענע שיטה, נאר סך הכל צוטיילט 235 חודשים אויף 76 גלייכע טיילן, פאר די 4 תקופות אין די 19 יאר פון די מחזור{{הערה|רבי משה חיים רימיני, '''מחר חדש''', פירינצי, תקנ"ד, דף ד; יעקב לעווינגער, '''על השמינית''', תל אביב, תשמ"ו, זייט 28}}.