אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:סאכאטשאוו"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
שרגא (שמועס | ביישטייערונגען) ק (החלפת טקסט – "{{וויקידאטן|הערב בילד}}" ב־"") |
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ") |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{יישוב|מדינה={{פאן פוילן}}|שטח=26.13|אתר אינטרנט=http://www.sochaczew.pl|סארט יישוב=שטאָט|קאארדינאטן={{coord|52|14|N|20|14|E|region:PL|display=inline,title}}|באפעלקערונג=37,306|הערב=|אמטשפראך נאמען=Sochaczew|גרינדונג דאטע=1368|באפעלקערונג יאר=2010|בילד=Sochaczew ryneczek 01.05.09 p.jpg|באשרייבונג=סאכאטשאווער רינעק|אפטייל טיפ=[[וואיעוואדעשאפט]]|אפטייל נאמען=[[מאזאוויער וואיעוואדעשאפט|מאזאוויע]]}}'''סאכאטשאוו''' ([[פויליש]] : ''Sochaczew''''')''' איז א שטאט וואס געפינט זיך אויפן ברעג פונעם טייך בזורא {{ענ|Bzura}}, בערך 60 קילאמעטער דרום־מערב פון [[ווארשע]], די הויפטשטאט פון [[פוילן]]. סאטשאטשאוו איז די הויפטשטאט פון דער סאכאטשאווער קרייז. די שטאט האט א באפעלקערונג פון ארום 37,000 איינוואוינער. ([[2007]] ). | {{יישוב|מדינה={{פאן פוילן}}|שטח=26.13|אתר אינטרנט=http://www.sochaczew.pl|סארט יישוב=שטאָט|קאארדינאטן={{coord|52|14|N|20|14|E|region:PL|display=inline,title}}|באפעלקערונג=37,306|הערב=|אמטשפראך נאמען=Sochaczew|גרינדונג דאטע=1368|באפעלקערונג יאר=2010|בילד=Sochaczew ryneczek 01.05.09 p.jpg|באשרייבונג=סאכאטשאווער רינעק|אפטייל טיפ=[[וואיעוואדעשאפט]]|אפטייל נאמען=[[מאזאוויער וואיעוואדעשאפט|מאזאוויע]]}}'''סאכאטשאוו''' ([[פויליש]] : ''Sochaczew''''')''' איז א שטאט וואס געפינט זיך אויפן ברעג פונעם טייך בזורא {{ענ|Bzura}}, בערך 60 קילאמעטער דרום־מערב פון [[ווארשע]], די הויפטשטאט פון [[פוילן]]. סאטשאטשאוו איז די הויפטשטאט פון דער סאכאטשאווער קרייז. די שטאט האט א באפעלקערונג פון ארום 37,000 איינוואוינער. ([[2007]] ). | ||
== די | == די אידן פון סאכאטשאוו == | ||
[[טעקע:Sochaczew_holocaust_memorial.JPG|לינקס|קליין|333x333פיקס|א דענקמאָל צו די סאכאטשאווער | [[טעקע:Sochaczew_holocaust_memorial.JPG|לינקס|קליין|333x333פיקס|א דענקמאָל צו די סאכאטשאווער אידן וואָס זענען אומגעקומען אינעם חורבן, אויפן חולון בית עולם]] | ||
יידן האבן געוואוינט אין דער שטאט אומגעפער 600 יאָר, דאס [[סאכאטשאוו (הויף)|סאכאטשאווער חסידות]] איז אנטוויקלט געווארן אין דער שטאט דורך רבי [[אברהם בארנשטיין]] (דער "אבני נזר"), וואָס האָט אויך דארט אויפגעשטעלט א [[ישיבה]], און וועמענס קבר [[סאכאטשאוו (הויף)|געפינט זיך אויפן]] יידישן [[צווינטער|בית עולם]] פון דער שטאט. | יידן האבן געוואוינט אין דער שטאט אומגעפער 600 יאָר, דאס [[סאכאטשאוו (הויף)|סאכאטשאווער חסידות]] איז אנטוויקלט געווארן אין דער שטאט דורך רבי [[אברהם בארנשטיין]] (דער "אבני נזר"), וואָס האָט אויך דארט אויפגעשטעלט א [[ישיבה]], און וועמענס קבר [[סאכאטשאוו (הויף)|געפינט זיך אויפן]] יידישן [[צווינטער|בית עולם]] פון דער שטאט. | ||
בשעת דער [[ערשטער וועלט מלחמה]] איז די שטאָט איז געווארן איינגענומען הין און צוריק דורך די דייטשן און די רוסן, און אין דעם גאנג פון די קעמף איז די היאיגע ייִדישע קהילה געווארן ליקווידירט, פיל זענען אנטלאפן אין [[ווארשע]] און פיל זענען אוועקגעטריבן און די קהילה האט זיך פארשפרייט. נאָך דער מלחמה האָט די קהילה זיך אָנגעהויבן זיך רעארגאניזירן, און האָט זיך אנטוויקלט ביז איר אומקום אין דער [[חורבן אייראפע]]. | בשעת דער [[ערשטער וועלט מלחמה]] איז די שטאָט איז געווארן איינגענומען הין און צוריק דורך די דייטשן און די רוסן, און אין דעם גאנג פון די קעמף איז די היאיגע ייִדישע קהילה געווארן ליקווידירט, פיל זענען אנטלאפן אין [[ווארשע]] און פיל זענען אוועקגעטריבן און די קהילה האט זיך פארשפרייט. נאָך דער מלחמה האָט די קהילה זיך אָנגעהויבן זיך רעארגאניזירן, און האָט זיך אנטוויקלט ביז איר אומקום אין דער [[חורבן אייראפע]]. | ||
קורץ פאר [[צווייטע וועלט-מלחמה|דעם]] אויסברוך פונעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט־קריג]] האבן געוואוינט אין דע שטאט עטלעכע 3000 יידן, בערך א דריטל פון איר באפעלקערונג. דעם 9טן סעפטעמבער 1939 איז די שטאט אקופירט געווארן דורך די דייטשן, וואס האבן דארט דערמארדעט א צאל יידן, און אונטערגעצונדן טייל פון זייערע הייזער. זיי האבן אוועקגעפירט די | קורץ פאר [[צווייטע וועלט-מלחמה|דעם]] אויסברוך פונעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט־קריג]] האבן געוואוינט אין דע שטאט עטלעכע 3000 יידן, בערך א דריטל פון איר באפעלקערונג. דעם 9טן סעפטעמבער 1939 איז די שטאט אקופירט געווארן דורך די דייטשן, וואס האבן דארט דערמארדעט א צאל יידן, און אונטערגעצונדן טייל פון זייערע הייזער. זיי האבן אוועקגעפירט די אידן פון דער שטאט צו צוואנגס ארבעט, סיי בײם בויען א בריק איבערן לאקאלן טײך, וואו עטלעכע פון די אידן זענען דערטרונקען געווארן, און סיי בײם בויען באפעסטיקונגען אין דער געגנט פון דער שטאָט, ניצנדיק די מצבות פון דעם אָרטיקן יידישן בית עולם. | ||
אום 19טן יאנואר 1941 האט מען די | אום 19טן יאנואר 1941 האט מען די אידן פון דער שטאט און איר אומגעגנט קאנצענטרירט אין א געטא ארומגערינגלט מיט א שטעכלדראט פּלויט, און א חודש שפעטער האט מען זיי אריבערעפירט אין דער [[ווארשעווער געטא]], און זייער גורל דארט איז געווען דער זעלבער ווי די אנדערע ארטיקע יידן. | ||
== וועבלינקען == | == וועבלינקען == | ||
| שורה 16: | שורה 16: | ||
* {{אתר רשמי}} | * {{אתר רשמי}} | ||
* [http://yizkor.nypl.org/index.php?id=1263 יזכור בוך פאַר דער יידישער קהילה] חרוב אין [[חורבן אייראפע|חורבן]], [http://yizkor.nypl.org/index.php?id=1263 '''פנקס סאכאַטשעוו''' - געווידמעט צום זכּרון פון די הייליקע פון אונדזער שטאָט], סקאַנירטע ספר, אויף העברעיש און ייִדיש (הייבט אויף זייַט 5), פונעם ניו יארק סיטי ביבליאָטעק וועבזייטל. | * [http://yizkor.nypl.org/index.php?id=1263 יזכור בוך פאַר דער יידישער קהילה] חרוב אין [[חורבן אייראפע|חורבן]], [http://yizkor.nypl.org/index.php?id=1263 '''פנקס סאכאַטשעוו''' - געווידמעט צום זכּרון פון די הייליקע פון אונדזער שטאָט], סקאַנירטע ספר, אויף העברעיש און ייִדיש (הייבט אויף זייַט 5), פונעם ניו יארק סיטי ביבליאָטעק וועבזייטל. | ||
* מ. פרידמאן, [http://www.jewishgen.org/yizkor/Sochaczew/so647.html#Between צווישן די צוויי וועלט מלחמות], וועגן די | * מ. פרידמאן, [http://www.jewishgen.org/yizkor/Sochaczew/so647.html#Between צווישן די צוויי וועלט מלחמות], וועגן די אידן פון דער שטאָט, פון דער סאכאטשאוו העפט | ||
* {{געטא|680|סאכאטשאוו (Sochaczew)}} | * {{געטא|680|סאכאטשאוו (Sochaczew)}} | ||
* [https://web.archive.org/web/20180513201600/http://moreshet.pl/he/node/1298 סאכאַטשאוו] אויף דער [https://web.archive.org/web/20151026025431/https://web.archive.org/web/20180513201600/http://moreshet.pl/ וועבזייטל פון דער פוילישער יידישער ירושה צענטער] סאמועל פישמאן און מרטין דין | * [https://web.archive.org/web/20180513201600/http://moreshet.pl/he/node/1298 סאכאַטשאוו] אויף דער [https://web.archive.org/web/20151026025431/https://web.archive.org/web/20180513201600/http://moreshet.pl/ וועבזייטל פון דער פוילישער יידישער ירושה צענטער] סאמועל פישמאן און מרטין דין | ||
רעוויזיע פון 18:24, 7 דעצעמבער 2022
| ||||||||||||||||||
סאכאטשאוו (פויליש : Sochaczew) איז א שטאט וואס געפינט זיך אויפן ברעג פונעם טייך בזורא (ענ'), בערך 60 קילאמעטער דרום־מערב פון ווארשע, די הויפטשטאט פון פוילן. סאטשאטשאוו איז די הויפטשטאט פון דער סאכאטשאווער קרייז. די שטאט האט א באפעלקערונג פון ארום 37,000 איינוואוינער. (2007 ).
די אידן פון סאכאטשאוו
יידן האבן געוואוינט אין דער שטאט אומגעפער 600 יאָר, דאס סאכאטשאווער חסידות איז אנטוויקלט געווארן אין דער שטאט דורך רבי אברהם בארנשטיין (דער "אבני נזר"), וואָס האָט אויך דארט אויפגעשטעלט א ישיבה, און וועמענס קבר געפינט זיך אויפן יידישן בית עולם פון דער שטאט.
בשעת דער ערשטער וועלט מלחמה איז די שטאָט איז געווארן איינגענומען הין און צוריק דורך די דייטשן און די רוסן, און אין דעם גאנג פון די קעמף איז די היאיגע ייִדישע קהילה געווארן ליקווידירט, פיל זענען אנטלאפן אין ווארשע און פיל זענען אוועקגעטריבן און די קהילה האט זיך פארשפרייט. נאָך דער מלחמה האָט די קהילה זיך אָנגעהויבן זיך רעארגאניזירן, און האָט זיך אנטוויקלט ביז איר אומקום אין דער חורבן אייראפע.
קורץ פאר דעם אויסברוך פונעם צווייטן וועלט־קריג האבן געוואוינט אין דע שטאט עטלעכע 3000 יידן, בערך א דריטל פון איר באפעלקערונג. דעם 9טן סעפטעמבער 1939 איז די שטאט אקופירט געווארן דורך די דייטשן, וואס האבן דארט דערמארדעט א צאל יידן, און אונטערגעצונדן טייל פון זייערע הייזער. זיי האבן אוועקגעפירט די אידן פון דער שטאט צו צוואנגס ארבעט, סיי בײם בויען א בריק איבערן לאקאלן טײך, וואו עטלעכע פון די אידן זענען דערטרונקען געווארן, און סיי בײם בויען באפעסטיקונגען אין דער געגנט פון דער שטאָט, ניצנדיק די מצבות פון דעם אָרטיקן יידישן בית עולם.
אום 19טן יאנואר 1941 האט מען די אידן פון דער שטאט און איר אומגעגנט קאנצענטרירט אין א געטא ארומגערינגלט מיט א שטעכלדראט פּלויט, און א חודש שפעטער האט מען זיי אריבערעפירט אין דער ווארשעווער געטא, און זייער גורל דארט איז געווען דער זעלבער ווי די אנדערע ארטיקע יידן.
וועבלינקען
- [http:// אפיציעלע וועבזייטל] פון סאכאטשאוו
- יזכור בוך פאַר דער יידישער קהילה חרוב אין חורבן, פנקס סאכאַטשעוו - געווידמעט צום זכּרון פון די הייליקע פון אונדזער שטאָט, סקאַנירטע ספר, אויף העברעיש און ייִדיש (הייבט אויף זייַט 5), פונעם ניו יארק סיטי ביבליאָטעק וועבזייטל.
- מ. פרידמאן, צווישן די צוויי וועלט מלחמות, וועגן די אידן פון דער שטאָט, פון דער סאכאטשאוו העפט
- סאכאטשאוו (Sochaczew), אין דער ענציקלאפעדיע פון די געטאס אויף "יד ושם" (העברעיש)
- סאכאַטשאוו אויף דער וועבזייטל פון דער פוילישער יידישער ירושה צענטער סאמועל פישמאן און מרטין דין
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!