אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "חיים משה שטויבער"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(←‏דרויסנדיגע לינקס: פארברייטערט)
 
(66 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע|סאטמארער עסקן אין אמעריקא (1941-2020)}}{{אישיות
{{דעסקריפציע|סאטמארער עסקן אין אמעריקע (תש"ב–תש"פ)}}
{{אישיות
| נאמען = חיים משה שטויבער
| נאמען = חיים משה שטויבער
| תאריך לידה עברי = כ"א כסליו תש"ב
| תאריך לידה עברי = [[כ"א כסלו]] [[ה'תש"ב]]
| תאריך פטירה = [[2020]]
| תאריך פטירה = [[2020]]
| תאריך פטירה עברי = י' אייר תש"פ
| תאריך פטירה עברי = [[י' אייר]] [[ה'תש"פ]]
| בילד = חיים משה שטויבער.jpg
| כיתוב = ביים אויפטרעטן ביי א [[דינער (סעודה)|דינער]] פון [[כולל שומרי החומות]]
| געבורט ארט = [[קארלסבורג]]
| געבורט ארט = [[קארלסבורג]]
| געבורט דאטום = [[1941]]
| געבורט דאטום = [[1941]]
}}
}}
'''חיים משה שטויבער''' (אדער '''שטאובער'''; תש"ב–תש"פ) איז געווען אן ענערגישער כלל-טוער, עסקן, און ווארטזאגער פאר [[סאטמאר (חסידות)|סאטמאר]] אין אמעריקע.
'''חיים משה שטויבער''' (אדער '''שטאובער'''; [[כ"א כסלו]], [[ה'תש"ב]], [[קארלסבורג]]–[[י' אייר]], [[ה'תש]]) איז געווען א כלל-טוער, עסקן, און ווארטזאגער פאר [[סאטמאר (חסידות)|סאטמאר]] אין אמעריקע.


==ביאגראפיע==
==ביאגראפיע==
געבוירן אין קארסלבורג אום [[כ"א כסליו]] תש"ב, צו רבי יחזקאל מנחם שטויבער שו"ב אין קארלסבורג, צפת, און אנטווערפן. אין יאר תשי"ח איז חיים משה ארויסגעקומען לערנען אין ישיבה פון סאטמארער רבי'ן [[רבי יואל טייטלבוים]], וועמען ער האט משמש געווען א שטיק צייט אלס [[הויז בחור]]. אין תשכ"ב האט ער חתונה געהאט מיט די טאכטער פון רבי צבי אביגדור פעקעטע, נאנאשער רבי פון וויליאמסבורג. אין תשס"ז האט ער געליטן פון א סטראוק{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2175226#p2175226|שרייבער=קאץ און מויז (ניק)|קעפל=אייוועלט}}}}, און ער איז נפטר געווארן י' אייר תש"פ.
[[טעקע:זכרונות - פון רבנו הקדוש מרן ר' יואל טייטלבוים מסאטמאר, ערשטער טייל, באשריבן פון חיים משה שטאובער, ניו יארק תש"מ.jpg|קליין|זכרונות - פון רבנו הקדוש מסאטמאר ([[רבי יואל טייטלבוים]] זי"ע, ערשטער טייל, באשריבן פון חיים משה שטאובער, ניו יארק תש"מ]]
חיים משה איז געבוירן אין [[קארסלבורג]] אום [[כ"א כסליו]] תש"ב, צו רבי יחזקאל מנחם שטויבער, [[שוחט|שו"ב]] אין קארלסבורג, [[אראד]], [[צפת]], און [[אנטווערפן]]. אלס בחור האט חיים משה צוערשט געלערנט אין לאנדאן{{מקור}} ביי [[רבי אליקים שלעזינגער]], דערנאך אין [[ישיבת עץ חיים (בעלגיע)|קאפעלן]], אנטווערפן ביי [[רבי יצחק דוב קאפלמאן]], און אין יאר תשי"ח איז ער געקומען אויף אמעריקע לערנען אין ישיבה פון סאטמארער רבי'ן, [[רבי יואל טייטלבוים]], וועמען ער האט משמש געווען א שטיק צייט אלס [[הויז בחור]]{{הערה|[[#זכרונות|זכרונות פון רבנו הקדוש מרן ר' יואל טייטלבוים מסאטמאר]], עמוד 97}}. אין תשכ"ב האט ער חתונה געהאט מיט די טאכטער פון רבי צבי אביגדור פעקעטע, [[נאנאש]]ער רבי פון [[וויליאמסבורג]]. נאך זיין חתונה האט ער געדינט אלס אדמיניסטראטאר פון [[בית יעקב]] אין וויליאמסבורג.
 
אין יאר תשל"ב איז ער אויפגענומען געווארן אלס רעדאקטאר פון צייטונג [[דער איד]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.tabletmag.com/sections/arts-letters/articles/new-yorks-yiddish-press-is-thriving|קעפל=New York's Yiddish Press Is Thriving|זייטל=Tablet Magazine}}}}. אונטער אים איז עס שטארק ארויפגעארבעט געווארן, און האט אנגעהויבן ארויסקומען אויף א וועכנטליכער פארנעם מיט מערערע זייטן, און אויך באשרייבן וועלטליכע נייעס{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://forward.com/forverts-in-english/459220/what-is-der-blatt-the-hasidic-newspaper-that-hid-news-of-a-massive-super/|קעפל=Der Blatt, the Yiddish paper that hid a massive wedding|זייטל=The Forward|דאטום=אקטאבער 3, 2020}}}}. ער האט געשריבן אונטער עטליכע [[פסעוודאנים|פסעוודאנימען]], פאר יעדן סארט ארטיקל אן אנדער נאמען{{הערה|שם=אינט}}, צווישן זיי:  "שמחה בוימל" (אקראנים פאר: ה'רב ח'יים מ'שה ש'טויבער ב'ן י'חזקאל מ'נחם ו'ל'אה) פאר די [[עדיטאריעל]]ס. ער איז אויסגעשטאנען קריטיק פאר'ן שרייבן זאכן וואס האט נישט געשמעקט פאר טייל סאטמארער חסידים, צווישן אנדערן איז געווארן א סענזאציע פאר'ן שרייבן א שיינעם באריכט איבער די פטירה פון [[גער|גערער]] רבי [[רבי ישראל אלטער]], אז "די גערער אידן שרייען יתומים היינו ואין אב", אויף וואס דער סאטמארער רבי האט אים שפעטער געזאגט אז עס איז זייער גוט געשריבן{{הערה|שם=אינט}}. ביי די ענדע האט ער געדאנקט פון דער רעדאקציע אין יאר תשל"ח{{הערה|שם=אינט}}. שפעטער האט ער ארויסגעגעבן א טעגליכער צייטונג אויף ענגליש "The World Jewish Tribune", וואס איז אויך אויסגעשטאנען קריטיק אז ער איז אנגעבליך נישט גענוג שארף אנטקעגן [[ציוניזם]]{{הערה| זעט {{לינק|אדרעס=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19791109-01.1.12|שרייבער=Jewish post|קעפל=Digest of The Yiddish Press|עמודים=12}}}}, און נאך עטליכע יאר איז ער געווען געצוואונגען עס צו פארמאכן{{הערה|שם=אינט}}. אין יאר תשנ"ד ווען דער איד איז אריבער צום פירערשאפט פון [[משה פרידמאן (גבאי)]], האט ער צוריקגענומען די פאזיציע און האט עס אנגעהאלטן ביז ארום תש"ס{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2179424#p2179424|קעפל=די צייטונג - די אידישע צייט|זייטל=[[אייוועלט]]}}}}.
 
א שטיקל תקופה איז ער געווען א בדחן אויף חתונות, אזוי ווי זיין פאטער און אנדערע געשוויסטער. אין זיינע שפעטערע יארן האט ער געוואוינט אין [[בארא פארק]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.boropark24.com/news/bde-reb-chaim-moshe-stauber-z-l|קעפל=BDE: Reb Chaim Moshe Stauber z"l|זייטל=boropark24|דאטום=May 4 2020}}}}.
 
אין תשס"ז האט ער געליטן פון א [[אנפאל|סטראוק]]{{הערה|שם=אינט|{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|19416|שטריכן און אנעקדאטן וועגן די אלזייטיגע פעולות און פילפארביגער פערזענלעכקייט פון ר׳ חיים משה שטויבער ז״ל - אבסערוואציעס פון א זון}}}}, און ער איז נפטר געווארן י' אייר תש"פ{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://satmarck.com/?accountId=138|קעפל=חיים משה שטויבער|זייטל=בית החיים קרית יואל וועבזייטל}}}}.


==עסקנות==
==עסקנות==
אין די פריערדיגע יארן פון [[סאטמאר (חסידות)|סאטמאר]] אין אמעריקע, איז שטויבער געווען פון די פירנדע עסקנים און כלל טוער. פאר איבער צוויי צענדליג-יארן האט ער געדינט אלס סאטמארער רבי'ס רעכטע האנט{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://matzav.com/rabbi-chaim-moshe-stauber-zl/|קעפל=Rabbi Chaim Moshe Stauber z”l|זייטל=matzav}}}}.
[[טעקע:The Satmar Rebbe- The Life and Times of Rav Yoel Teitelbaum zt"l, A close talmid's personal recollections, - Feldheim Pub, 2011 ISBN 9781598267648.jpg|קליין|The Satmar Rebbe: The Life and Times of Rav Yoel Teitelbaum zt"l, A close talmid's personal recollections, : Feldheim Pub, 2011]]
אין די פריע יארן פון [[סאטמאר (חסידות)|סאטמאר]] אין אמעריקע, איז שטויבער געווען פון די פירנדע עסקנים און כלל-טוער, און פאר איבער צוויי צענדליג-יארן האט ער געדינט אלס סאטמארער רבי'ס רעכטע האנט{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://matzav.com/rabbi-chaim-moshe-stauber-zl/|קעפל=Rabbi Chaim Moshe Stauber z”l|זייטל=matzav}}}}. ער האט אנגעקניפט קשרים מיט פאליטישע באאמטע, און האט אויסגעפירט פילצאליגע שתדלנות מיסיעס, אויפ'ן אויפטראג פון סאטמאר רבי'ן{{הערה|שם=אינט|}}{{הערה|זעט {{NYT|2=7 jewish leaders give nixon support|3=1972/10/24/archives/7-jewish-leaders-give-nixon-support.html}}}}.


ער איז געווען א באגאבטער פאליטיקאנט וואס האט אנגעקניפט קשרים מיט פאליטישע באאמטע, ער פלעגט אויפטרעטן מיט זיין אראטארישע שפראך ביי פארשידענע געלעגנהייטן, אריינגערעכנט רעדעס אויף [[ענגליש]] פאר די [[פרעסע]] ביי דעמאנסטראציעס קעגן [[מדינת ישראל]] אנגעפירט דורך סאטמארער חסידים. ער האט געדינט אלס ווארטזאגער אריינצושטעלן אפיציעלע לייט-ארטיקלען אין אלגעמיינע צייטונגען אין נאמען פון סאטמאר. אלס טייל פון זיין עסקנות האט ער געגרינדעט דעם פתח תקוה אנשטאלט פאר קינדער מיט ספעציעלע געברויכן{{הערה|{{NYT|Douglas Martin|About New York; In Williamsburg, Hasidim Find A Door of Hope|1989/03/08/nyregion/about-new-york-in-williamsburg-hasidim-find-a-door-of-hope.html|March 8, 1989}}}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.congress.gov/101/crecb/1990/10/15/GPO-CRECB-1990-pt20-6-3.pdf#page=8|שרייבער=Stephen J. Solarz|קעפל=EXTENSIONS OF REMARKS: A Door of Hope in Brooklyn|זייטל=אמעריקאנער קאנגרעס וועבזייטל|עמודים=29500|דאטום=October 15, 1990}}}}.  
ער פלעגט אויפטרעטן ביי פארשידענע געלעגנהייטן, אריינגערעכנט רעדעס אויף [[ענגליש]] פאר די [[פרעסע]] ביי דעמאנסטראציעס קעגן [[מדינת ישראל]] אנגעפירט דורך סאטמארער חסידים{{הערה|זיין אויפטריט אלס יושב ראש אין {{לינק|אדרעס=https://www.koltorahonline.com/farzamlung/medison-square-garden-5739.html|קעפל=מעדיסאן סקווער גארדן תשל"ט|זייטל=קול תורה אנליין}}}}. און האט געדינט אלס ווארטזאגער אריינצושטעלן אפיציעלע לייט-ארטיקלען אין אלגעמיינע צייטונגען אין נאמען פון סאטמאר{{הערה|{{NYT|2=Deaths Lefkowitz, Rabbi Leopold (Leibish)|3=1998/08/04/classified/paid-notice-deaths-lefkowitz-rabbi-leopold-leibish.html|4=August 4 1998}}}}{{הערה|{{NYT|2=Deaths Deutsch, Rabbi Sender|3=1998/09/04/classified/paid-notice-deaths-deutsch-rabbi-sender.html}}}}.


ער איז געווען אן אקטיווער מיטגליד אין די [[רב טוב]] ארגאנאזיציע פאר אידישע פלטים איבער די וועלט, און פון די גרינדער פון די [[פאראייניגטע אידישע ארגאניזאציעס]] אין וויליאמסבורג (יו-דזשעי-או). ער האט רעפרעזענטירט באקאנטע ארגאניזאציעס, ווי [[התאחדות הרבנים]] און [[כולל שומרי החומות]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/4784566/jewish/Rabbi-Chaim-Moshe-Stauber-76-Brooklyn-NY.htm|קעפל=Rabbi Chaim Moshe Stauber, 76, Brooklyn, N.Y|זייטל=chabad.org}}}}.
ער איז געווען פון די גרינדער פונעם [[יד לאחים]] אפיס אין אמעריקע; א פירנדער מיטגליד אין דער [[רב טוב]] ארגאניזאציע פאר אידישע פליטים איבער דער וועלט{{הערה|זעט {{לינק|אדרעס=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2712609#p2712609|קעפל="רב טוב" ופעולותי' - פליטי רוסיא ואונגארן|זייטל=[[אייוועלט]]}}}}; ער האט געדינט אלס פרעזידענט פון די [[פאראייניגטע אידישע ארגאניזאציעס]] אין וויליאמסבורג (יו-דזשעי-או); ער איז געווען א חבר הנהלה אין [[כולל שומרי החומות]], און [[קרן הצלה]]; גרינדער און פירער פון איחוד עולמי של היהדות החרדית (World Council of Orthodox Jewish Communities) פאר [[שארית הפליטה|מלחמה איבערלעבער]]{{הערה|1={{לינק|אדרעס=https://www.banking.senate.gov/themes/banking/hearing_archive/97_05hrg/051597/witness/stauber.htm|קעפל=Prepared Testimony of Rabbi Chaim Stauber Executive Director World Council of Orthodox Jewish Communities|זייטל=Senate Banking, Housing and Urban Affairs Committee|מידע נוסף=Hearing on the Eizenstat Report regarding Holocaust Assets|דאטום=May 15, 1997}}}}, ווי אויך האט ער רעפרעזענטירט דעם [[התאחדות הרבנים]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.jta.org/2000/06/23/ny/prague-cemetery-row-hits-n-y|קעפל=Prague Cemetery Row Hits N.Y.|זייטל=JTA|דאטום=June 23, 2000}}}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/4784566/jewish/Rabbi-Chaim-Moshe-Stauber-76-Brooklyn-NY.htm|קעפל=Rabbi Chaim Moshe Stauber, 76, Brooklyn, N.Y|זייטל=chabad.org}}}}.


ער האט געדינט אלס רעדאקטער פון צייטונג [[דער איד]], פון יאר תשל"ב {{קלאר אויס|ביז?}}, אונטער אים איז עס שטארק ארויפגעארבעט געווארן, און האט אנגעהויבן ארויסקומען אויף א וועכנטליכער פארנעם, ער האט געשריבן [[עדיטאריעל]]ס אונטערן פסעוודאנם "שמחה בוימל" (אקראנים פאר: ה'רב ח'יים מ'שה ש'טויבער ב'ן י'חזקאל מ'נחם ו'ל'אה).
אלס טייל פון זיין עסקנות האט ער געגרינדעט דעם פתח תקווה אנשטאלט פאר קינדער מיט ספעציעלע געברויכן, וועלכע ווערט באצייכנט אלס דורכברוך ביים חסיד'ישן אידנטום{{הערה|{{NYT|Douglas Martin|About New York; In Williamsburg, Hasidim Find A Door of Hope|1989/03/08/nyregion/about-new-york-in-williamsburg-hasidim-find-a-door-of-hope.html|March 8, 1989}}}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.congress.gov/101/crecb/1990/10/15/GPO-CRECB-1990-pt20-6-3.pdf#page=8|שרייבער=Stephen J. Solarz|קעפל=EXTENSIONS OF REMARKS: A Door of Hope in Brooklyn|זייטל=אמעריקאנער קאנגרעס וועבזייטל|עמודים=29500|דאטום=October 15, 1990}}}}, באקעמפט דאס אויפשטעלן א [[רעסייקלינג]] פלענט אין וויליאמסבורג געגנט{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.jta.org/archive/hasidic-group-in-brooklyn-vying-to-acquire-navy-yard|קעפל=Hasidic Group in Brooklyn Vying to Acquire Navy Yard|זייטל=[[JTA]]|דאטום=March 1, 1989}}}}{{הערה|{{NYT|2=Jewish Groups Hear Koch and Rivals|3=/1989/05/22/nyregion/jewish-groups-hear-koch-and-rivals.html|4=1989 ,May 22}}}}, און גע'שתדל'ט אויפצובויען די בעדפארד גארדענס הייזער, ווי אויך נאך פילע לייסטונגען לטובת הכלל והפרט{{הערה|שם=אינט}}.
אויך האט ער אויסגעגעבן א שטיק צייט א טעגליכער צייטונג אויף אידיש און ענגליש{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=396410#p396410|שרייבער=נייעס1 (ניק)|קעפל=אייוועלט}}}}.


א שטיקל תקופה איז ער געווען א בדחן אויף חתונות, אזוי ווי זיין פאטער און אנדערע געשוויסטער{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2175214#p2175214|שרייבער=קיקיון (ניק)|קעפל=תגובה אויף אייוועלט}}}}.
==ווערק==
 
*{{אנקער|זכרונות|{{לינק|אדרעס=https://www.yiddishbookcenter.org/collections/yiddish-books/spb-nybc214789/stauber-chaim-m-sefer-zikhroynes-fun-rabenu-yoyel-taytlboym|קעפל=ספר זכרונות - פון רבנו הקדוש מרן ר' יואל טייטלבוים מסאטמאר זי"ע, ערשטער טייל (ניו יארק תש"מ) |זייטל=יידיש בוך צענטער}}}}
ער האט ארויסגעגעבן א בוך "ספר זכרונות פון רבנו ... יואל טייטלבוים" (ברוקלין תש"מ), און אויף ענגליש The Satmar Rebbe: The Life and Times of Rav Yoel Teitelbaum zt"l, A close talmid's personal recollections.
*The Satmar Rebbe: The Life and Times of Rav Yoel Teitelbaum zt"l, A close talmid's personal recollections, : Feldheim Pub, 2011 {{ISBN|9781598267648}}


==קינדער==
==קינדער==
*יצחק ([[קרית יואל]])
*יצחק ([[קרית יואל]])
*[[ליפא שטויבער|חנני' יום טוב ליפא]] (הומאריסט, [[בארא פארק]])
*[[ליפא שטויבער|חנני' יום טוב ליפא]] (הומאריסט, [[בארא פארק]])
*יעקב (טעראפיסט, [[בארא פארק]]-[[מאנסי]])
*יעקב (טעראפיסט, בארא פארק-[[מאנסי]])
*צבי אביגדור (הערשי, [[מאנסי]])
*צבי אביגדור ([[מאנסי]])
*שמואל מאיר ([[בארא פארק]])
*שמואל מאיר ([[בארא פארק]])
*זלמן לייב (לייבי, [[מאנסי]])
*זלמן לייב ([[מאנסי]])
 


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
*{{אייוועלט|15376|חדש: The Satmar Rebbe, זכרונות רח״מ שטויבער}}
*{{אייוועלט|15376|חדש: The Satmar Rebbe, זכרונות רח״מ שטויבער}}
*{{לינק|אדרעס=https://archive.org/stream/nybc214789#page/n10/mode/2up|קעפל=זכרונות פון סאטמארן רבי'ן}}
*{{לינק|אדרעס=https://vinnews.com/2011/12/12/new-york-chanukah-in-satmar-a-glimpse-into-the-rebbe’s-court/|קעפל=New York - Chanukah In Satmar: A Glimpse Into The Rebbe’s Court|זייטל=VINnews|דאטום=דעצעמבער 12, 2011}}
* {{לינק||קעפל=New York - Chanukah In Satmar: A Glimpse Into The Rebbe’s Court|זייטל=VINnews|דאטום=דעצעמבער 12, 2011|אדרעס=https://vinnews.com/2011/12/12/new-york-chanukah-in-satmar-a-glimpse-into-the-rebbe’s-court/}}
*{{לינק|אדרעס=https://www.geni.com/people/Chaim-Stauber/6000000003998937852|קעפל=Chaim Moshe Stauber|זייטל=[[Geni]]|שפראך=ענגליש}}
*{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|108305|ר' חיים משה רופט אריין קול מבשר מיט זיין פערזענליכער געשיכטע}}
*{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|108305|ר' חיים משה רופט אריין קול מבשר מיט זיין פערזענליכער געשיכטע}}
*{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|19416|שטריכן און אנעקדאטן וועגן די אלזייטיגע פעולות און פילפארביגער פערזענלעכקייט פון ר׳ חיים משה שטויבער ז״ל - אבסערוואציעס פון א זון}}
*{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|45272| לעגענדארער טעראפיסט הרב יעקב שטויבער, איבער... וואס ער האט מקבל געווען פון זיין לייטזעליגער פאטער הרב חיים משה שטויבער, גרינדער פון פתח תקוה}}
*{{אידיש24|אלגעמיינע אינטערוויו|45272| לעגענדארער טעראפיסט הרב יעקב שטויבער, איבער... וואס ער האט מקבל געווען פון זיין לייטזעליגער פאטער הרב חיים משה שטויבער, גרינדער פון פתח תקוה}}
*'''הרה"ח ר' חיים משה שטויבער איבער זיינע פרישע ספרים מיט זכרונות ביי הרה"ק מסאטמאר זי"ע''', אלגעמיינע אינטערוויו אויף [[קול מבשר]], 3>1>286#
*'''העסקן ר' חיים משה שטויבער, פראטעסטן אמאל און היינט''', אלגעמיינע אינטערוויו אויף [[קול מבשר]], 3>1>855#


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{DEFAULTSORT:שטויבער, חיים משה}}
[[קאַטעגאָריע:סאטמארער חסידים]]
[[קאַטעגאָריע:עסקנים]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[קאַטעגאָריע:נפטר אין 2020]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 22:16, 26 אויגוסט 2024

חיים משה שטויבער
ביים אויפטרעטן ביי א דינער פון כולל שומרי החומות
ביים אויפטרעטן ביי א דינער פון כולל שומרי החומות
געבורט 1941
כ"א כסלו ה'תש"ב
קארלסבורג
פטירה 2020 (אלט: 79 בערך)
י' אייר ה'תש"פ

חיים משה שטויבער (אדער שטאובער; כ"א כסלו, ה'תש"ב, קארלסבורגי' אייר, ה'תש"פ) איז געווען א כלל-טוער, עסקן, און ווארטזאגער פאר סאטמאר אין אמעריקע.

ביאגראפיע

זכרונות - פון רבנו הקדוש מסאטמאר (רבי יואל טייטלבוים זי"ע, ערשטער טייל, באשריבן פון חיים משה שטאובער, ניו יארק תש"מ

חיים משה איז געבוירן אין קארסלבורג אום כ"א כסליו תש"ב, צו רבי יחזקאל מנחם שטויבער, שו"ב אין קארלסבורג, אראד, צפת, און אנטווערפן. אלס בחור האט חיים משה צוערשט געלערנט אין לאנדאן[מקור פארלאנגט] ביי רבי אליקים שלעזינגער, דערנאך אין קאפעלן, אנטווערפן ביי רבי יצחק דוב קאפלמאן, און אין יאר תשי"ח איז ער געקומען אויף אמעריקע לערנען אין ישיבה פון סאטמארער רבי'ן, רבי יואל טייטלבוים, וועמען ער האט משמש געווען א שטיק צייט אלס הויז בחור[1]. אין תשכ"ב האט ער חתונה געהאט מיט די טאכטער פון רבי צבי אביגדור פעקעטע, נאנאשער רבי פון וויליאמסבורג. נאך זיין חתונה האט ער געדינט אלס אדמיניסטראטאר פון בית יעקב אין וויליאמסבורג.

אין יאר תשל"ב איז ער אויפגענומען געווארן אלס רעדאקטאר פון צייטונג דער איד[2]. אונטער אים איז עס שטארק ארויפגעארבעט געווארן, און האט אנגעהויבן ארויסקומען אויף א וועכנטליכער פארנעם מיט מערערע זייטן, און אויך באשרייבן וועלטליכע נייעס[3]. ער האט געשריבן אונטער עטליכע פסעוודאנימען, פאר יעדן סארט ארטיקל אן אנדער נאמען[4], צווישן זיי: "שמחה בוימל" (אקראנים פאר: ה'רב ח'יים מ'שה ש'טויבער ב'ן י'חזקאל מ'נחם ו'ל'אה) פאר די עדיטאריעלס. ער איז אויסגעשטאנען קריטיק פאר'ן שרייבן זאכן וואס האט נישט געשמעקט פאר טייל סאטמארער חסידים, צווישן אנדערן איז געווארן א סענזאציע פאר'ן שרייבן א שיינעם באריכט איבער די פטירה פון גערער רבי רבי ישראל אלטער, אז "די גערער אידן שרייען יתומים היינו ואין אב", אויף וואס דער סאטמארער רבי האט אים שפעטער געזאגט אז עס איז זייער גוט געשריבן[4]. ביי די ענדע האט ער געדאנקט פון דער רעדאקציע אין יאר תשל"ח[4]. שפעטער האט ער ארויסגעגעבן א טעגליכער צייטונג אויף ענגליש "The World Jewish Tribune", וואס איז אויך אויסגעשטאנען קריטיק אז ער איז אנגעבליך נישט גענוג שארף אנטקעגן ציוניזם[5], און נאך עטליכע יאר איז ער געווען געצוואונגען עס צו פארמאכן[4]. אין יאר תשנ"ד ווען דער איד איז אריבער צום פירערשאפט פון משה פרידמאן (גבאי), האט ער צוריקגענומען די פאזיציע און האט עס אנגעהאלטן ביז ארום תש"ס[6].

א שטיקל תקופה איז ער געווען א בדחן אויף חתונות, אזוי ווי זיין פאטער און אנדערע געשוויסטער. אין זיינע שפעטערע יארן האט ער געוואוינט אין בארא פארק[7].

אין תשס"ז האט ער געליטן פון א סטראוק[4], און ער איז נפטר געווארן י' אייר תש"פ[8].

עסקנות

The Satmar Rebbe: The Life and Times of Rav Yoel Teitelbaum zt"l, A close talmid's personal recollections, : Feldheim Pub, 2011

אין די פריע יארן פון סאטמאר אין אמעריקע, איז שטויבער געווען פון די פירנדע עסקנים און כלל-טוער, און פאר איבער צוויי צענדליג-יארן האט ער געדינט אלס סאטמארער רבי'ס רעכטע האנט[9]. ער האט אנגעקניפט קשרים מיט פאליטישע באאמטע, און האט אויסגעפירט פילצאליגע שתדלנות מיסיעס, אויפ'ן אויפטראג פון סאטמאר רבי'ן[4][10].

ער פלעגט אויפטרעטן ביי פארשידענע געלעגנהייטן, אריינגערעכנט רעדעס אויף ענגליש פאר די פרעסע ביי דעמאנסטראציעס קעגן מדינת ישראל אנגעפירט דורך סאטמארער חסידים[11]. און האט געדינט אלס ווארטזאגער אריינצושטעלן אפיציעלע לייט-ארטיקלען אין אלגעמיינע צייטונגען אין נאמען פון סאטמאר[12][13].

ער איז געווען פון די גרינדער פונעם יד לאחים אפיס אין אמעריקע; א פירנדער מיטגליד אין דער רב טוב ארגאניזאציע פאר אידישע פליטים איבער דער וועלט[14]; ער האט געדינט אלס פרעזידענט פון די פאראייניגטע אידישע ארגאניזאציעס אין וויליאמסבורג (יו-דזשעי-או); ער איז געווען א חבר הנהלה אין כולל שומרי החומות, און קרן הצלה; גרינדער און פירער פון איחוד עולמי של היהדות החרדית (World Council of Orthodox Jewish Communities) פאר מלחמה איבערלעבער[15], ווי אויך האט ער רעפרעזענטירט דעם התאחדות הרבנים[16][17].

אלס טייל פון זיין עסקנות האט ער געגרינדעט דעם פתח תקווה אנשטאלט פאר קינדער מיט ספעציעלע געברויכן, וועלכע ווערט באצייכנט אלס דורכברוך ביים חסיד'ישן אידנטום[18][19], באקעמפט דאס אויפשטעלן א רעסייקלינג פלענט אין וויליאמסבורג געגנט[20][21], און גע'שתדל'ט אויפצובויען די בעדפארד גארדענס הייזער, ווי אויך נאך פילע לייסטונגען לטובת הכלל והפרט[4].

ווערק

קינדער

דרויסנדיגע לינקס

רעפערענצן

  1. זכרונות פון רבנו הקדוש מרן ר' יואל טייטלבוים מסאטמאר, עמוד 97
  2. New York's Yiddish Press Is Thriving, אויף Tablet Magazine
  3. Der Blatt, the Yiddish paper that hid a massive wedding, אויף The Forward, ‏אקטאבער 3, 2020
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 "שטריכן און אנעקדאטן וועגן די אלזייטיגע פעולות און פילפארביגער פערזענלעכקייט פון ר׳ חיים משה שטויבער ז״ל - אבסערוואציעס פון א זון", אלגעמיינע אינטערוויו, אויף אידיש24
  5. זעט Jewish post, Digest of The Yiddish Press (עמ' 12)
  6. די צייטונג - די אידישע צייט, אויף אייוועלט
  7. BDE: Reb Chaim Moshe Stauber z"l, אויף boropark24, ‏May 4 2020
  8. חיים משה שטויבער, אויף בית החיים קרית יואל וועבזייטל
  9. Rabbi Chaim Moshe Stauber z”l, אויף matzav
  10. זעט 7 jewish leaders give nixon support, New York Times (Lock-green.svg ארכיוו)
  11. זיין אויפטריט אלס יושב ראש אין מעדיסאן סקווער גארדן תשל"ט, אויף קול תורה אנליין
  12. Deaths Lefkowitz, Rabbi Leopold (Leibish), New York Times, August 4 1998 (Lock-green.svg ארכיוו)
  13. Deaths Deutsch, Rabbi Sender, New York Times (Lock-green.svg ארכיוו)
  14. זעט "רב טוב" ופעולותי' - פליטי רוסיא ואונגארן, אויף אייוועלט
  15. Prepared Testimony of Rabbi Chaim Stauber Executive Director World Council of Orthodox Jewish Communities, אויף Senate Banking, Housing and Urban Affairs Committee, Hearing on the Eizenstat Report regarding Holocaust Assets, ‏May 15, 1997
  16. Prague Cemetery Row Hits N.Y., אויף JTA, ‏June 23, 2000
  17. Rabbi Chaim Moshe Stauber, 76, Brooklyn, N.Y, אויף chabad.org
  18. Douglas Martin, About New York; In Williamsburg, Hasidim Find A Door of Hope, New York Times, March 8, 1989 (Lock-green.svg ארכיוו)
  19. Stephen J. Solarz, EXTENSIONS OF REMARKS: A Door of Hope in Brooklyn (עמ' 29500), אויף אמעריקאנער קאנגרעס וועבזייטל, ‏October 15, 1990
  20. Hasidic Group in Brooklyn Vying to Acquire Navy Yard, אויף JTA, ‏March 1, 1989
  21. Jewish Groups Hear Koch and Rivals, New York Times, 1989 ,May 22 (Lock-green.svg ארכיוו)