אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אביגיל"
(להשלים, מכלוליזאציע, מוסטער, קאטעגאריעס, בילד) צייכן: רויע רעדאגירונג |
(השמטה) צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט|תנ"ך}} | |||
{{דעסקריפציע|פרוי פון דוד המלך}} | {{דעסקריפציע|פרוי פון דוד המלך}} | ||
<small>דער ארטיקל איז איבער דוד המלך'ס ווייב. אין תנ"ך איז פארהאן נאך א פרוי מיטן נאמען אביגיל, דערמאנט אין {{תנ"ך|שמואל ב|יז|לאנג=יא}}, אלס שוועסטער פון דוד המלך.</small> | |||
[[טעקע:Matriarch graves 1.jpg|קליין|לינקס|טעקסט=קבר האמהות|"קבר האמהות" אין [[טבריה]], וואו עס ליגן - לויט שפעטערע מקורות - אביגיל נעבן [[בלהה]], [[זלפה]], [[יוכבד]], [[צפורה]] און [[אלישבע בת עמינדב|אלישבע]].]] | [[טעקע:Matriarch graves 1.jpg|קליין|לינקס|טעקסט=קבר האמהות|"קבר האמהות" אין [[טבריה]], וואו עס ליגן - לויט שפעטערע מקורות - אביגיל נעבן [[בלהה]], [[זלפה]], [[יוכבד]], [[צפורה]] און [[אלישבע בת עמינדב|אלישבע]].]] | ||
'''אֲבִיגַיִל | '''אֲבִיגַיִל''' איז געווען די פרוי פון [[נבל הכרמלי]], און נאך זיין טויט, איינע פון די ווייבער פון [[דוד המלך]], און א [[שבע נביאות|נביאה]]. | ||
{{להשלים|נאמען, געשיכטע, איר רעדע, פערזענליכקייט אין תנ"ך און חז"ל|נושא=מענטשן|נושא2=אידישקייט|כל הערך=יא}} | {{להשלים|נאמען, געשיכטע, איר רעדע, פערזענליכקייט אין תנ"ך און חז"ל|נושא=מענטשן|נושא2=אידישקייט|כל הערך=יא}} | ||
זי ווערט דערמאנט אין {{תנ"ך|שמואל א|כה|לאנג=יא}}, און דערנאך ווייטער אין ספר שמואל. זי איז אין אנהויב געווען די פרוי פון א געוויסן גוטס-באזיצער אין [[ארץ ישראל]] מיטן נאמען נבל הכרמלי, וועלכער האט | זי ווערט דערמאנט אין {{תנ"ך|שמואל א|כה|לאנג=יא}}, און דערנאך ווייטער אין ספר שמואל. זי איז אין אנהויב געווען די פרוי פון א געוויסן גוטס-באזיצער אין [[ארץ ישראל]] מיטן נאמען נבל הכרמלי, וועלכער האט געהאט אסאך סטאדעס שעפּסן נאר ער איז געווען זייער א קארגער מאן און ער האט נישט געוואלט שטיצן דוד המלך, ווען ער מיט זיינע מענטשן האבן געליטן נויט, אויפברענגט דוד'ס צארן. ווען נבל איז געשטארבן, איז אביגיל געווארן די פרוי פון דוד המלך. אין תנ"ך ווערט דערציילט וועגן איר, אז זי איז געווען "טובת שכל ויפת תאר"{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כה|ג}}}}, א קלוגע און א שיינע, אין דער גמרא ווערט זי גערעכנט פון די פיר שענסטע פרויען אין דער וועלט{{הערה|{{בבלי|מגילה|טו|א}}}}. זי איז געווען אַזוי שעהן אַז ווען דוד המלך האט איר באגעגנט ביינאכט רייטנדיג אויף אַן אייזל און זי האָט אויפגעדעקט איר ענקל, האט עס אזוי געלויכטן אז דוד איז געגאנגען דריי מייל אין דעם שיין פון דער ליכטיגקייט{{הערה|זעט {{בבלי|מגילה|יד|ב}} און רש"י, תוספות ד"ה שגלתה; {{י"ש|שמואל א|קלד}}.}} | ||
זי איז אויך געווען א צדיקת{{הערה|זעט תוספות {{בבלי|מגילה|יד|ב}} ד"ה שגלתה}}, און זי ווערט פאררעכנט צווישן די [[שבע נביאות]] וואס זענען געווען ביי אידן{{הערה|{{בבלי|מגילה|יד|א}} און זעט רש"י דארט יד, ב ד"ה לפוקה; מדרש הגדול, בראשית יא, כט; מדרש הגדול, שמות 9; מדרש שלשה וארבעה, אות נז אין [https://www.sefaria.org.il/Otzar_Midrashim%2C_Midrash_Shelosha_v'Arba'ah.3.17 אוצר המדרשים]; בחיי בשלח כח, ב.}} זי האט געזען ברוח הקודש{{הערה|[https://www.sefaria.org.il/Sifrei_Zuta.27.12.2 ספרי זוטא כז, יב]}} און נביאות געזאגט אז איר מאן נבל וועט שטארבן, און זי האט גלייכצייטיג אָנגעדייטעט דוד המלך'ן ער זאל געדענקען איר שיינקייט{{הערה|1=רש"י {{בבלי|בבא קמא|צב|ב}} ד"ה כאשר ייטב (עס וואלט געדארפט שטיין והטיב, ווי אין פּסוק שטייט "והטיב ה'", זעט {{תנ"ך|שמואל א|כה|לא}}){{ש}} | |||
אגב, זעט: בבא מציעא קטו, א; סנהדרין כא, א; תוספתא סנהדרין פּרק ד, 5; ספרי שופטים, פּיסקא קנט וועגן "לא ירבה לו נשים", אפילו כאביגיל.{{ש}} | |||
אין תרגום יונתן און אין רש"י דברים יז, יז שטייט אז א מלך טאר נישט האבן מער פון אכצן ווייבער, די צאל ווייבער וויפיל דוד המלך האט געהאט.}}. | |||
ווען דוד האָט פאָרגעשלאָגן אביגיל'ן זי זאָל ווערן זיין ווייב, האט זי אים געענטפערט "הנה אמתך לשפחה, לרחוץ רגלי עבדי אדוני", אט איז דיין דינסט פאר א דינערין צו וואשן מיין האר'ס קנעכט'ס | |||
פיס, און זי איז געווארן זיין ווייב{{הערה|שמואל א', כה, פּסוקים מא און מב.}}. | |||
ווען דוד המלך האט גענומען נבל'ס אלמנה פאר א ווייב, האט ער זיך אפּגעשיידט פון איר דריי חדשים, און ערשט דערנאך האט ער אנגעהויבן לעבן מיט איר. ווען זי האָט אנגעהויבן טראגן, האבן לצים געמורמלט אז זי שוואנגערט פון נבל'ן. האט דער אלמעכטיגער באשאפן דעם קינד'ס פּנים ענליך צו דוד'ס. | |||
דערפאר האט מען אים גערופן כלאב — כל אב, ער זעט אויס אינגאנצן ווי זיין פאטער{{הערה|{{תנחומא|תולדות|ו}}; רבינו בחיי אנהויב פּרשה תולדות.}} | |||
זי איז געווען פאר דוד המלך בעסער פון אלע קרבנות אין דער וועלט{{הערה|1=זעט אין {{י"ש|שמואל א|קלה}} וואס דאס מיינט.}}. | |||
זי איז מיטגעגאנגען מיט דוד אין זיינע וואנדערונגען, און אין [[צקלג]] איז זי געפאנגען געווארן דורך [[עמלק]]ים{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ל|ה}}}}, פון וועלכע דוד האט איר שפעטער באפרייט. נאך די פטירה פון שאול המלך איז זי אריבער מיט דוד קיין [[חברון]], וואו זי האט אים געבוירן זיין צווייטן זון, [[כלאב]], וועלכער איז אויך באקאנט אלס דניאל{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|ג|ג}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|ג|א}}; {{בבלי|ברכות|ד|א}}}}. | |||
אין דעם זעלבן ארט ווי דער גמרא רעכנט אויס אירע מעלות ווערט געמאכט פארוואורפן אביגיל, פארוואס זי האט אינזינען געהאט צו ווערן דוד המלך'ס פרוי נאך אין דער צייט ווען איר מאן האט געלעבט. | |||
==ביבליאגראפיע== | |||
*{{HebrewBooks|אליקים כרמולי|תולדות גדולי ישראל|30708|page=42|קעפל=אֲבִיגַיִל הַכַּרְמְלִית|מקום הוצאה=מיץ|שנת הוצאה=תקפ"ח|מו"ל=אפרים הדאמר|עמ=טז-יז}} | |||
*{{אוצר ישראל|א|52|אֲבִיגַיִל||עמודים=36–37}} | *{{אוצר ישראל|א|52|אֲבִיגַיִל||עמודים=36–37}} | ||
*{{אוצר החכמה|2=אשכול - אנציקלופדיה ישראלית|3=644989|page=102|באנד=א|עמ=155|4=אנציקלופדיה ישראלית}} | |||
{{שבע נביאות}} | {{שבע נביאות}} | ||
| שורה 14: | שורה 33: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
{{שטומף|תנ"ך|אידן}} | {{שטומף|תנ"ך|אידן}} | ||
[[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין תנ"ך]] | [[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין תנ"ך]] | ||
[[קאַטעגאָריע:דוד]] | [[קאַטעגאָריע:דוד]] | ||
[[קאַטעגאָריע:פרויען]] | [[קאַטעגאָריע:פרויען]] | ||
[[he:אביגיל]] | [[he:אביגיל]] | ||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 04:02, 23 פעברואר 2025
 |
דאס איז א דרעפט ארטיקל. עס איז אַן אַרבעט אין פּראָגרעס וואָס איז אָפן פאַר רעדאַגירונג דורך סיי וועם. ווען דער דרעפט איז פארטיג, ביטע גייט איבער דעם אריבערפירן טשעקליסט, זיכער צו מאכן אז עס איז גרייט. דערנאך קענט איר בעטן פון די דרעפט אריבערפירער אז זיי זאלן עס איבערגיין און אריבערפירן צום הויפט געביט. (אייער בקשה וועט פובליצירט ווערן אין המכלול:אריבערפירן דרעפטס, און דארט וועט אויך ערשיינען דער ענטפער - אויב פעלט אויס). |
דער ארטיקל איז איבער דוד המלך'ס ווייב. אין תנ"ך איז פארהאן נאך א פרוי מיטן נאמען אביגיל, דערמאנט אין ספר שמואל ב', קאַפּיטל י"ז, אלס שוועסטער פון דוד המלך.
אֲבִיגַיִל איז געווען די פרוי פון נבל הכרמלי, און נאך זיין טויט, איינע פון די ווייבער פון דוד המלך, און א נביאה.
| יש להשלים ערך זה: בערך זה חסר תוכן מהותי. נאמען, געשיכטע, איר רעדע, פערזענליכקייט אין תנ"ך און חז"ל. | |
| עריכה | |
זי ווערט דערמאנט אין ספר שמואל א', קאַפּיטל כ"ה, און דערנאך ווייטער אין ספר שמואל. זי איז אין אנהויב געווען די פרוי פון א געוויסן גוטס-באזיצער אין ארץ ישראל מיטן נאמען נבל הכרמלי, וועלכער האט געהאט אסאך סטאדעס שעפּסן נאר ער איז געווען זייער א קארגער מאן און ער האט נישט געוואלט שטיצן דוד המלך, ווען ער מיט זיינע מענטשן האבן געליטן נויט, אויפברענגט דוד'ס צארן. ווען נבל איז געשטארבן, איז אביגיל געווארן די פרוי פון דוד המלך. אין תנ"ך ווערט דערציילט וועגן איר, אז זי איז געווען "טובת שכל ויפת תאר"[1], א קלוגע און א שיינע, אין דער גמרא ווערט זי גערעכנט פון די פיר שענסטע פרויען אין דער וועלט[2]. זי איז געווען אַזוי שעהן אַז ווען דוד המלך האט איר באגעגנט ביינאכט רייטנדיג אויף אַן אייזל און זי האָט אויפגעדעקט איר ענקל, האט עס אזוי געלויכטן אז דוד איז געגאנגען דריי מייל אין דעם שיין פון דער ליכטיגקייט[3]
זי איז אויך געווען א צדיקת[4], און זי ווערט פאררעכנט צווישן די שבע נביאות וואס זענען געווען ביי אידן[5] זי האט געזען ברוח הקודש[6] און נביאות געזאגט אז איר מאן נבל וועט שטארבן, און זי האט גלייכצייטיג אָנגעדייטעט דוד המלך'ן ער זאל געדענקען איר שיינקייט[7].
ווען דוד האָט פאָרגעשלאָגן אביגיל'ן זי זאָל ווערן זיין ווייב, האט זי אים געענטפערט "הנה אמתך לשפחה, לרחוץ רגלי עבדי אדוני", אט איז דיין דינסט פאר א דינערין צו וואשן מיין האר'ס קנעכט'ס פיס, און זי איז געווארן זיין ווייב[8].
ווען דוד המלך האט גענומען נבל'ס אלמנה פאר א ווייב, האט ער זיך אפּגעשיידט פון איר דריי חדשים, און ערשט דערנאך האט ער אנגעהויבן לעבן מיט איר. ווען זי האָט אנגעהויבן טראגן, האבן לצים געמורמלט אז זי שוואנגערט פון נבל'ן. האט דער אלמעכטיגער באשאפן דעם קינד'ס פּנים ענליך צו דוד'ס. דערפאר האט מען אים גערופן כלאב — כל אב, ער זעט אויס אינגאנצן ווי זיין פאטער[9]
זי איז געווען פאר דוד המלך בעסער פון אלע קרבנות אין דער וועלט[10].
זי איז מיטגעגאנגען מיט דוד אין זיינע וואנדערונגען, און אין צקלג איז זי געפאנגען געווארן דורך עמלקים[11], פון וועלכע דוד האט איר שפעטער באפרייט. נאך די פטירה פון שאול המלך איז זי אריבער מיט דוד קיין חברון, וואו זי האט אים געבוירן זיין צווייטן זון, כלאב, וועלכער איז אויך באקאנט אלס דניאל[12].
אין דעם זעלבן ארט ווי דער גמרא רעכנט אויס אירע מעלות ווערט געמאכט פארוואורפן אביגיל, פארוואס זי האט אינזינען געהאט צו ווערן דוד המלך'ס פרוי נאך אין דער צייט ווען איר מאן האט געלעבט.
ביבליאגראפיע
- אליקים כרמולי, "אֲבִיגַיִל הַכַּרְמְלִית", תולדות גדולי ישראל, מיץ: אפרים הדאמר, תקפ"ח, עמ' טז-יז
- "אֲבִיגַיִל", יהודה דוד אייזענשטיין (רעדאקטאר), אוצר ישראל, ניו יארק: פרדס, תשי"ב, חלק א
- אשכול - אנציקלופדיה ישראלית א, עמ' 155, אנציקלופדיה ישראלית (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)
רעפערענצן
- ↑ שמואל א' כה, ג.
- ↑ מגילה טו, א.
- ↑ זעט מגילה יד, ב און רש"י, תוספות ד"ה שגלתה; ילקוט שמעוני שמואל א, רמז קל"ד.
- ↑ זעט תוספות מגילה יד, ב ד"ה שגלתה.
- ↑ מגילה יד, א און זעט רש"י דארט יד, ב ד"ה לפוקה; מדרש הגדול, בראשית יא, כט; מדרש הגדול, שמות 9; מדרש שלשה וארבעה, אות נז אין אוצר המדרשים; בחיי בשלח כח, ב.
- ↑ ספרי זוטא כז, יב.
- ↑ רש"י בבא קמא צב, ב ד"ה כאשר ייטב (עס וואלט געדארפט שטיין והטיב, ווי אין פּסוק שטייט "והטיב ה'", זעט שמואל א' כה, לא)
אגב, זעט: בבא מציעא קטו, א; סנהדרין כא, א; תוספתא סנהדרין פּרק ד, 5; ספרי שופטים, פּיסקא קנט וועגן "לא ירבה לו נשים", אפילו כאביגיל.
אין תרגום יונתן און אין רש"י דברים יז, יז שטייט אז א מלך טאר נישט האבן מער פון אכצן ווייבער, די צאל ווייבער וויפיל דוד המלך האט געהאט. - ↑ שמואל א', כה, פּסוקים מא און מב.
- ↑ מדרש תנחומא פרשת תולדות פיסקא ו'; רבינו בחיי אנהויב פּרשה תולדות.
- ↑ זעט אין ילקוט שמעוני שמואל א, רמז קל"ה וואס דאס מיינט.
- ↑ שמואל א' ל, ה.
- ↑ שמואל ב' ג, ג; דברי הימים א' ג, א; ברכות ד, א.
